You are on page 1of 309

Nacionalna klasifikacija na dejnosti - NKD Rev.

2, Struktura i objasnuvawa Sektor A/A Oddel Grupa Klasa Naziv ZEMJODELSTVO, [UMARSTVO I RIBARSTVO

Ovoj sektor go opfa}a iskoristuvaweto na rastitelnite i `ivotinskite prirodni resursi i go opfa}a odgleduvaweto na nasadi i posevi, odgleduvaweto na `ivotni, odgleduvaweto i koristeweto na {umi i odgleduvaweto na drugi rastenija, `ivotni ili `ivotinski proizvodi na zemjodelski stopanstva ili vo nivnite prirodni sredini.

01

Rastitelno i `ivotinsko proizvodstvo, lov i uslu`ni dejnosti povrzani so niv Ovoj oddel vklu~uva dve osnovni dejnosti - proizvodstvo na proizvodi od rastitelno poteklo i proizvodstvo na proizvodi od `ivotinsko poteklo, vklu~uvaj}i gi, isto taka, formite na organskoto (biolo{koto) zemjodelstvo, odgleduvaweto na genetski modificirani nasadi i posedi i odgleduvaweto na genetski modificirani `ivotni. Ovoj oddel go vklu~uva odgleduvaweto na nasadi i posevi na otvoreno kako i odgleduvawe vo staklenici. Ovoj oddel, isto taka, gi vklu~uva uslu`nite dejnosti svojstveni za zemjodelstvoto, kako i lovot, traperstvoto i dejnostite povrzani so niv. Grupata 01.5 (Me{ano farmerstvo) se ras~lenuva spored voobi~aenite principi za utvrduvawe na glavnata dejnost. Prifaten e faktot deka mnogu zemjodelski stopanstva imaat prili~no podednakvo rastitelno i dobito~no proizvodstvo, taka {to nivnoto raspredeluvawe vo edna ili vo druga kategorija bi bilo proizvolno. Zemjodelskata dejnost gi isklu~uva site ponatamo{ni prerabotki na zemjodelski proizvodi (klasificirani vo oddelot 10 i 11-Proizvodstvo na prehranbeni proizvodi) i oddelot 12 (Proizvodstvo na tutunski proizvodi), osven onaa koja e neophodna da gi podgotvi za primarniot pazar. Podgotovkata na proizvodite za primarniot pazar e vklu~ena tuka.

Ovoj oddel gi isklu~uva grade`nite raboti na zemjodelskoto zemji{te (na primer: poramnuvawe na zemjodelskoto zemji{te, drena`a, podgotovka na orizovoto zemji{te, itn.), klasificirani vo sektorot F/ \ (Grade`ni{tvo) i zdru`enijata na kupuva~ite i zadru`nite organizacii koi se zanimavaat so marketing na zemjodelskite proizvodi klasificirani vo sektorot G/E. Isto taka, e isklu~eno ureduvaweto i odr`uvaweto na zemji{teto (okolinata) {to e klasificirano vo klasata 81.30. 01.1 Odgleduvawe na ednogodi{ni nasadi i posevi Ovaa grupa go vklu~uva odgleduvaweto na ednogodi{ni nasadi i posevi, t.e. rastenijata koi ne traat pove}e od dve sezoni. Vklu~uvaweto na odgleduvawe na ovie rastenija e za potrebite na proizvodstvo na seme. 01.11 Odgleduvawe na `ita (osven oriz), me{unasti rastenija i maslodajno seme Ovaa klasa gi vklu~uva site formi na odgleduvawe na `ita, me{unkasti rastenija i maslodajno seme na otvoren prostor. Odgleduvaweto na `ita ~esto e kombinirano vo ramkite na edinicite za zemjodelstvo. Ovaa klasa opfa}a: - odgleduvawe na `ita kako kako {to se: p~enica zrna (seme) p~enka sorgo ja~men 'r` zob (oves) proso drugi `ita, neklasificirani na drugo mesto - odgleduvawe na me{unarki kako {to se: grav bob leblebija (naut) vigna (crn grav) le}a lupina gra{ok gulabov gra{ok drugi me{unarki - odgleduvawe na maslodajno seme kako: soino seme seme od kikiritki pamukovo seme ricinusovo seme leneno seme

seme od sinap crno seme seme od repka seme od {afranika seme od susam son~ogledovo seme drugo maslodajno seme Ovaa klasa ne opfa}a: - odgleduvawe na oriz, vidi 01.12 - odgleduvawe na {e}erna p~enka (`ito), vidi 01.13 - odgleduvawe na krmna p~enka, vidi 01.19 - odgleduvawe na maslodajni kulturi, vidi 01.26 01.12 01.13 Odgleduvawe na oriz Odgleduvawe na zelen~uk, diwi i lubenici, korenest i trupkast zelen~uk Ovaa klasa opfa}a: - odgleduvawe na lisnat ili steblest zelen~uk kako {to se: arti~oki asparagus zelka karfiol i brokula marula i cikorija spana} drug lisnat ili steblest zelen~uk - odgleduvawe na zelen~uk {to ra|a plodovi: krastavici i korni{oni modar patlixan domati lubenici diwi drugi diwi i zelen~uk {to ra|a plodovi - odgleduvawe na glavici od luk, korenest i trupkast zelen~uk kako: morkov repa luk kromid (vklu~uvaj}i i arpaxik) praz i drugi lukovidni zelen~uci drug korenest i trupkast zelen~uk - odgleduvawe na pe~urki i tartufi - odgleduvawe na seme za zelen~uk, vklu~uvaj}i seme za {e}erna repka, isklu~uvaj}i go semeto za ostanatite vidovi na repka - odgleduvawe na {e}erna repka - odgleduvawe na drug zelen~uk - odgleduvawe na korenest i trupkast zelen~uk kako: kompiri

slatki kompiri kasava jam drug korenest i trupkast zelen~uk Ovaa klasa ne opfa}a: - odgleduvawe na ~ili, piperki i ostanati za~inski i aromati~ni rastenija, vidi 01.28 - odgleduvawe na micelium za pe~urki, vidi 01.30 01.14 Odgleduvawe na {e}erna trska Ovaa klasa ne opfa}a: - odgleduvawe na {e}erna repka, vidi 01.13 01.15 Odgleduvawe na tutun Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na proizvodi od tutun, vidi 12.00 01.16 Odgleduvawe na rastenija za predivo Ovaa klasa opfa}a: - odgleduvawe na pamuk - odgleduvawe na juta, kenaf i ostanati bilki za proizvodstvo na vlakna koi sodr`at liko - odgleduvawe na len i konop - odgleduvawe na amerikanska agava i ostanati tekstilni prediva od semejstvoto agava - odgleduvawe na manila, ramija i ostanati gradinarski rastenija za proizvodstvo na vlakna - odgleduvawe na ostanati posevi za proizvodstvo na vlakna 01.19 Odgleduvawe na ostanati ednogodi{ni nasadi i posevi Ovaa klasa go opfa}a odgleduvaweto na site ostanati ednogodi{ni nasadi i posevi: - odgleduvawe na dobito~ni repki i ostanati korenesti dobito~ni posevi, detelina, lucerka, esparzeta, dobito~na p~enka i ostanati trevesti rastenija, dobito~en keq i ostanati dobito~ni rastenija za sila`a - odgleduvawe na helda - odgleduvawe na seme za repka (so isklu~ok na seme za {e}erna repka) i seme za dobito~na hrana - odgleduvawe na cve}e - proizvodstvo na re`ano cve}e i pupki - odgleduvawe na seme za cve}e Ovaa klasa ne opfa}a:

- odgleduvawe na ednogodi{ni za~inski, aromati~ni i lekoviti rastenija i na rastenija za upotreba vo farmacija, vidi 01.28 01.2 Odgleduvawe na pove}egodi{ni nasadi i posevi Ovaa grupa go vklu~uva odgleduvaweto na nasadi i posevi, t.e.odgleduvaweto na rastenija koi traat pove}e od dve sezoni ili izumiraat po sekoja sezona ili se odgleduvaat postojano. Odgleduvaweto na ovie rastenija e vklu~eno za potrebite za proizvodstvo na seme. 01.21 Odgleduvawe na grozje Ovaa klasa opfa}a: - odgleduvawe na vinsko i trpezno grozje vo lozja Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na vino, vidi 11.02 01.22 Odgleduvawe na tropsko i suptropsko ovo{je Ovaa klasa opfa}a: - odgleduvawe na tropsko i suptropsko ovo{je: avokado banani (trpezni i za prerabotka) urmi smokvi mango papaja ananas ostanato tropsko i suptropsko ovo{je 01.23 Odgleduvawe na agrumi Ovaa klasa opfa}a: - odgleduvawe na agrumi: grejpfrut i pomelo limoni portokali tangerines (vid portokal), mandarini i klementini drugi agrumi 01.24 Odgleduvawe na jabol~esto i koskesto ovo{je Ovaa klasa opfa}a: - odgleduvawe na jabol~esto i koskesto ovo{je: jabolki kajsii cre{i i vi{ni praski i nektarini

kru{i i duwi slivi i trninki ostanato jabol~esto i koskesto ovo{je 01.25 Odgleduvawe na jagodesto, jatkasto i drugo ovo{je Ovaa klasa opfa}a: - odgleduvawe na jagodesto ovo{je: inki ribizli ogrozd kivi malini jagodi ostanato jagodesto ovo{je - odgleduvawe na seme za ovo{je - odgleduvawe na jatkasti plodovi za jadewe: bademi indiski orevi kosteni orevi ostanati jatkasti plodovi - odgleduvawe na ostanato jatkasto i drugo ovo{je: roga~ Ovaa klasa ne opfa}a: - odgleduvawe na kokosovi orevi, vidi 01.26 01.26 Odgleduvawe na maslodajni plodovi Ovaa klasa opfa}a: - odgleduvawe na maslodajni plodovi: kokosovi orevi maslinki maslinovi palmi ostanati maslodajni plodovi Ovaa klasa ne opfa}a: - odgleduvawe na soja (soin grav), kikiritki i ostanato maslodajno seme, vidi 01.11 01.27 Odgleduvawe na rastenija za proizvodstvo na pijalaci Ovaa klasa opfa}a: - odgleduvawe na rastenija za proizvodstvo na pijalaci: kafe ~aj mate

kakao ostanati rastenija za proizvodstvo na pijalaci 01.28 Odgleduvawe na za~inski, aromati~ni i lekoviti rastenija i na rastenija za upotreba vo farmacijata Ovaa klasa opfa}a: - odgleduvawe na pove}egodi{ni i ednogodi{ni za~inski i aromati~ni rastenija: crn piper ~ili i piper~iwa muskatovo orev~e, macis i kardamom anason, badian i komora~ cimet karanfil xumbir vanila hmeq ostanati za~inski i aromati~ni rastenija - odgleduvawe na lekoviti i narkoti~ni rastenija 01.29 Odgleduvawe na ostanati pove}egodi{ni posevi Ovaa klasa opfa}a: - odgleduvawe na kau~ukovi drva za dobivawe lateks - odgleduvawe na novogodi{ni drva - odgleduvawena drva za ekstrakcija na rastitelen sok - odgleduvawe na rastitelni materijali nameneti za izrabotka na pletarski proizvodi Ovaa klasa ne opfa}a: - odgleduvawe na cve}iwa, proizvodstvo na se~eno cve}e i odgleduvawe na semiwa za cve}e, vidi 01.19 - sobirawe na drva za rastitelen sok ili kau~uk kako gumi, vo {uma, vidi 02.30 01.3 01.30 Odgleduvawe na saden materijal Odgleduvawe na saden materijal Ovaa klasa go vklu~uva proizvodstvoto na site vegetativni rastitelni materijali kako {to se reznici, izdanoci i sadnici za neposredno razmno`uvawe ili za sozdavawe na podloga na koja odredeni mladici }e se kalemat za eventualno zasaduvawe za proizvodstvo na rastenija Ovaa klasa opfa}a: - odgleduvawe na rastenija za rasad - odgleduvawe na rastenija za ukrasuvawe, vklu~uvaj}i i treva za presaduvawe

- odgleduvawe na lukovidni glavici, korewa i trupki na rastenija; reznici i kalemi; micelium za pe~urki - dejnosti vo vrska so rasadnici, osven dejnosti povrzani so {umskite rasadnici Ovaa klasa ne opfa}a: - odgleduvawe na rastenija za proizvodstvo na seme, vidi 01.1, 01.2 - dejnosti povrzani so {umskite rasadnici, vidi 02.10 01.4 Odgleduvawe na `ivotni Ovaa grupa go vklu~uva odgleduvaweto na site `ivotni, osven `ivotnite {to `iveat vo voda Ovaa grupa ne opfa}a: - nega i zgri`uvawe na `ivotni {to se odgleduvaat na farmi, vidi 01.62 - proizvodstvo na ko`i od klanici, vidi 10.11 01.41 Odgleduvawe na molzni kravi Ovaa klasa opfa}a: - odgleduvawe na molzni kravi - proizvodstvo na presno (surovo) mleko od kravi i bivolici Ovaa klasa ne opfa}a: - prerabotka na mleko, vidi 10.51 01.42 Odgleduvawe na drugi goveda i bivoli Ovaa klasa opfa}a: - odgleduvawe na goveda i bivoli za meso - proizvodstvo na govedsko seme za oploduvawe 01.43 Odgleduvawe na kowi i ostanati srodni `ivotni Ovaa klasa opfa}a: - odgleduvawe i razmno`uvawe na kowi, magariwa, muliwa i mazgi Ovaa klasa ne opfa}a: - dejnosti na ergelite za trka~ki i java~ki kowi, vidi 93.19 01.44 Odgleduvawe na kamili i lami Ovaa klasa opfa}a: - odgleduvawe i razmno`uvawe na kamili i lami 01.45 Odgleduvawe na ovci i kozi

Ovaa klasa opfa}a: - odgleduvawe na ovci i kozi - proizvodstvo na surovo ov~o ili kozjo mleko - proizvodstvo na surova volna Ovaa klasa ne opfa}a: - stri`ewe na ovci so nadomest ili vrz baza na dogovor, vidi 01.62 - proizvodstvo na vla~ena volna, vidi 10.11 - prerabotka na mleko, vidi 10.51 01.46 01.47 Odgleduvawe na sviwi Odgleduvawe na `ivina Ovaa klasa opfa}a: - odgleduvawe i razmno`uvawe na `ivina: koko{ki, misirki, patki, guski i biserki - proizvodstvo na jajca od `ivina - dejnosti na odgleduvawe `ivina Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na perduvi, vidi 10.12 01.49 Odgleduvawe na drugi `ivotni Ovaa klasa opfa}a: - odgleduvawe na polupripitomeni ili drugi `ivi `ivotni: noevi i drugi ptici (osven `ivina) insekti zajaci i drugi krzneni `ivotni - dejnosti na proizvodstvo na ko`a, ko`a od vleka~i ili ptici na sto~arska farma - dejnosti na farma za crvi, glisti, farma za zemjeni mekoteli, farma za pol`avi itn. - odgleduvawe na svilena buba, proizvodstvo na kokoni na svilena buba - odgleduvawe na p~eli i proizvodstvo na med i p~elin vosok - odgleduvawe na doma{ni milenici (osven ribi): ma~ki i ku~iwa ptici, kako {to se mali papagali itn. hr~kovi - odgleduvawe na razni vidovi `ivotni Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na krupni i sitni ko`i od uloveni i vo zamka fateni `ivotni, vidi 01.70

- dejnosti na farmite za `abi, farmite za krokodili, morskite farmi za crvi, vidi 03.21, 03.22 - dejnosti na ribarskite farmi, vidi 03.21, 03.22 - smestuvawe i dresirawe na doma{ni milenici, vidi 96.09 - odgleduvawe na `ivina, vidi 01.47 01.5 01.50 Me{ovito farmerstvo Me{ovito farmerstvo Ovaa klasa go opfa}a kombiniranoto proizvodstvo na nasadi i posevi nadvor od specijaliziranoto proizvodstvo na nasadi i posevi ili `ivotni. Goleminata na dejnostite vo zemjodelstvoto ne e opredeluva~ki faktor. Ako proizvodstvoto na nasadi i posevi ili `ivotni vo dadenata (soodvetnata) edinicata e 66% ili pove}e od standardnata bruto-zarabotuva~ka, kombiniranata dejnost nema da bide vklu~ena ovde, tuku }e bide raspredelena vo zemjodelstvoto na nasadi i posevi ili `ivotni Ovaa klasa ne opfa}a: - me{ovito zemjodelstvo na nasadi i posevi, vidi grupa 01.1 i 01.2 - me{ovito zemjodelstvo na `ivotni, vidi grupa 01.4 01.6 Pomo{ni dejnosti vo zemjodelstvoto i dejnosti koi se izvr{uvaat posle sobranite posevi Ovaa grupa gi vklu~uva dejnostite svojstveni na zemjodelskoto proizvodstvo i dejnostite sli~ni na zemjodelstvoto koi ne se prezemaat so cel za proizvodstvo (vo smisla na sobirawe plodovi od zemjodelskite proizvodi), izvr{eni so naplata ili vrz baza na dogovor. Isto taka, gi vklu~uva dejnostite koi se vr{at po sobranite posevi, so cel podgotovka na zemjodelskite proizvodi za primarniot pazar. 01.61 Pomo{ni dejnosti za odgleduvawe na posevi Ovaa klasa opfa}a: - zemjodelski dejnosti so naplata ili vrz baza na dogovor: podgotovka na zemji{teto obrabotka na nasadi i posevi prskawe na posevite, vklu~uvaj}i i od vozduh re`ewe na ovo{kite i lozovite nasadi presaduvawe na oriz, proret~uvawe na repa `neewe kontrola na {tetnici (vklu~uvaj}i zajaci) vo vrska so zemjodelstvoto

- odr`uvawe na zemjodelskoto zemji{te vo soglasnost so potrebite na zemjodelstvoto i `ivotnata sredina - dejnosti vo vrska so sistemite za navodnuvawe Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: - iznajmuvawe na zemjodelski ma{ini so operator i ekipa` Ovaa klasa ne opfa}a: - dejnosti koi se vr{at po sobranite posevi, vidi 01.63 - drena`a na zemjodelskoto zemji{te, vidi 43.12 - arhitektura na `ivotnata sredina i prirodata, vidi 71.11 - dejnosti na agronomi i agroekonomisti, vidi 74.90 - sadewe i ureduvawe na povr{ini kako {to se parkovi, gradini i zeleni povr{ini, vidi 81.30 - organizacija na zemjodelski izlo`bi i saemi, vidi 82.30 01.62 Pomo{ni dejnosti za odgleduvawe na `ivotni Ovaa klasa opfa}a: - zemjodelski dejnosti so naplata ili vrz baza na dogovor: dejnosti vrzani za unapreduvawe na priplodot, prirastot i dobivaweto porasnati `ivotni uslugi i kontrola na stadata, pasewe, tovewe na `ivinata, ~istewe na `ivinarnicite dejnosti vrzani za ve{ta~ko osemenuvawe uslu`ni dejnosti na ergelite (potkovuvawe) nega i zgri`uvawe na `ivotni {to se odgleduvaat na farmi Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: - dejnosti na potkovuvawe Ovaa klasa ne opfa}a: - obezbeduvawe na prostor za smestuvawe na `ivotni, vidi 68.20 - veterinarni dejnosti, vidi 75.00 - vakcinirawe na `ivotni, vidi 75.00 - iznajmuvawe na `ivotni (stado), vidi 77.39 - smestuvawe (zgri`uvawe) na doma{ni milenici, vidi 96.09 01.63 Dejnosti koi se izvr{uvaat po sobranite posevi Ovaa klasa opfa}a: - podgotovka na posevite za primarniot pazar, t.e.~istewe, potkastruvawe, sortirawe, dezinficirawe - pre~istuvawe na surov pamuk

- podgotovka na tutunovi lisja, pr., su{ewe - podgotovka na zrna za kakao, pr., lupewe - su{ewe na ovo{je Ovaa klasa ne opfa}a: - podgotovka na zemjodelskite proizvodi od proizvoditelot, vidi klasi vo grupite 01.1, 01.2 i 01.3 - dejnosti koi se izvr{uvaat po sobranite posevi so cel podobruvawe na kvalitetot na semeto, vidi 10.64 - od`iluvawe i ridraing na tutunot, vidi 12.00 - pazarni dejnosti na trgovci posrednici ili zadru`ni asocijacii, vidi oddel 46 - trgovija na golemo na zemjodelski surovini, vidi 46.2 01.64 Dorabotka na seme Ovaa klasa gi vklu~uva dejnostite po sobranite posevi so cel podobruvawe na kvalitetot na semeto so otstranuvawe na nesemenskite materijali, odvojuvawe na semiwata pod voobi~aenata golemina, mehani~ki ili od insekti o{tetenite semiwa i nezreloto seme, kako i namaluvawe na vla`nosta na semeto do nivo sigurno za negovo skladirawe. Ovaa klasa go vklu~uva su{eweto, ~isteweto, sortiraweto i obrabotkata na semeto do negovoto plasirawe na pazar (prodavawe). Vo ovaa klasa e vklu~ena i obrabotkata na genetski modificiranoto seme. Ovaa klasa ne opfa}a: - odgleduvawe na seme, vidi grupi 01.1 i 01.2 - prerabotka na seme za dobivawe na maslo, vidi 10.41 - istra`uvawe so cel razvoj ili modifikuvawe na novi vidovi seme, vidi 72.11 01.7 01.70 Lov, traperstvo i soodvetni uslu`ni dejnosti Lov, traperstvo i soodvetni uslu`ni dejnosti Ovaa klasa opfa}a: - lov i traperstvo na komercijalna baza - upotreba na `ivotni (mrtvi ili `ivi) zaradi dobivawe na hrana, krzno i ko`a ili zaradi koristewe vo istra`uvawa, zoolo{ki gradini ili kako doma{ni milenici - proizvodstvo na krzna, ko`i od vleka~i ili ptici koi se zastrelani ili fateni Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: - lov na morski cica~i kako {to se mor`ovi i tuljani Ovaa klasa ne opfa}a:

- proizvodstvo na krzna, ko`i na vleka~i ili ptici na farma, vidi grupa 01.4 - odgleduvawe na divi `ivotni na farma, vidi 01.49 - lov na kitovi, vidi 03.11 - proizvodstvo na krupni i sitni ko`i {to poteknuvaat od klanici, vidi 10.11 - sportsko-rekreativen lov i soodvetni uslu`ni dejnosti, vidi 93.19 - uslu`ni dejnosti povrzani so unapreduvawe na lovot i traperstvoto, vidi 94.99 02 [umarstvo i iskoristuvawe na {umi Ovoj oddel go vklu~uva proizvodstvoto na trupci kako i otstranuvaweto i sobiraweto na samoniknat {umski materijal. Osven proizvodstvoto na {umski drvja, {umarstvoto opfa}a i proizvodi na koi se vr{i mala obrabotka, kako {to e drvoto za ogrev, drven jaglen (}umur), trupci (pr: jamska gradba, drvo za celuloza itn.). Ovie dejnosti mo`e da se vr{at vo prirodni ili zasadeni {umi. Ponatamo{nata prerabotka, po~nuvaj}i od pilewe i ramnewe e isklu~ena i e klasificirana vo oddel 16. Odgleduvawe na {umi i ostanati dejnosti povrzani so {umarstvoto 02.10 Odgleduvawe na {umi i ostanati dejnosti povrzani so {umarstvoto Ovaa klasa opfa}a: - odgleduvawe na {umi: sadewe, rasaduvawe, presaduvawe, proreduvawe, odr`uvawe i za{tita na {umite i {umskite povr{ini - odgleduvawe na niski rastenija, proizvodstvo na drva za celuloza i drva za ogrev - dejnosti na {umskite rasadnici Ovie dejnosti mo`e da se vr{at vo prirodni i zasadeni {umi. Ovaa klasa ne opfa}a: - odgleduvawe na novogodi{ni elki, vidi 01.29 - dejnosti na rasadnici, osven {umski, vidi 01.30 - sobirawe na pe~urki i ostanati samoniknati {umski plodovi, vidi 02.30 - proizvodstvo na iverki i drveni par~iwa, vidi 16.10 02.2 02.20 Iskoristuvawe na {umite Iskoristuvawe na {umite

02.1

Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na trupci za potrebite na industrijata koja se temeli na prerabotka na drvo - proizvodstvo na trupci koi se koristat vo neobrabotena forma kako {to se: jamski potpori (drva), stolbovi za ograda, namenski stapovi - sobirawe i proizvodstvo na drvo za dobivawe energija - sobirawe i proizvodstvo na {umskiot otpadok od se~ewe drva za energija - proizvodstvo na drven jaglen (}umur) vo {uma na tradicionalen na~in Rezultatot na ovaa dejnost mo`e da bide vo oblik na cepanici ili drva za ogrev Ovaa klasa ne opfa}a: - odgleduvawe na novogodi{ni elki, vidi 01.29 - odgleduvawe na {umi: sadewe, rasaduvawe, presaduvawe, proreduvawe, odr`uvawe, vidi 02.10 - sobirawe na {umski proizvodi, osven {umski plodovi, vidi 02.30 - proizvodstvo na iverki i par~iwa, vidi 16.10 - proizvodstvo na drven jaglen preku destilirawe na drvoto, vidi 20.14 02.3 Sobirawe na {umski plodovi i proizvodi, osven drva

02.30

Sobirawe na {umski plodovi i proizvodi, osven drva Ovaa klasa opfa}a: - sobirawe na samoniknati {umski plodovi i proizvodi: pe~urki i tartufi zrnesti plodovi jatkasti plodovi balata i ostanati kau~ukovi smoli pluta lak i smoli balzami raznovidni trevi morska treva `eladi, divi kosteni mov i li{aj Ovaa klasa ne opfa}a: - upravuvano, organizirano proizvodstvo na gorenavedenite proizvodi (osven odgleduvawe na drva za pluta), vidi oddel 01 - odgleduvawe na pe~urki i tartufi, vidi 01.13

- odgleduvawe na zrnesti i jatkasti plodovi, vidi 01.25 - sobirawe na drva za ogrev, vidi 02.20 - proizvodstvo na iverki, vidi 16.10 02.4 02.40 Pomo{ni uslugi vo {umarstvoto Pomo{ni uslugi vo {umarstvoto Ovaa klasa go vklu~uva izvr{uvaweto na del od dejnostite vo {umarstvoto so naplata ili vrz baza na dogovor Ovaa klasa opfa}a: - uslu`ni dejnosti vo {umarstvoto: premer na {uma konsultantski uslugi vo vrska so stopanisuvaweto na {umite procena na drvenata gra|a za{tita na {umite od po`ari kontrola na {umite od {tetni insekti - uslu`ni dejnosti povrzani so eksploatacijata na {umite: transport na trupci vo granicite na {umite Ovaa klasa ne opfa}a: - dejnost na {umskite rasadnici, vidi 02.10 - drena`ni raboti na {umskoto zemji{te, vidi 43.12 - ~istewe na gradili{tata, vidi 43.12 03 Ribarstvo i akvakultura Ovoj oddel go vklu~uva loveweto riba i akvakultura i upotrebata (koristeweto) na ribnite resursi od morskite, solenite ili slatkovodnite sredini (vodi), so cel ulov ili sobirawe na ribi, mekoteli, lu{pari i drugi morski proizvodi (na pr.: morski rastenija, biseri, sun|eri itn.). Ovoj oddel, isto taka, gi vklu~uva dejnostite koi se normalno integrirani vo procesot na proizvodstvo za sopstvena smetka (na pr.: razmno`uvawe na ostrigi za proizvodstvo na biseri). Uslu`nite dejnosti vo ribarstvoto i akvakulturata vo morskite i slatkovodnite vodi, isto taka, se vklu~eni vo ribnite dejnosti i akvakulturata. Ovoj oddel ne vklu~uva izgradba i popravka na brodovi (30.1, 33.15) i sportski ili rekreativen ribolov (93.19). Prerabotkata na ribi, mekoteli ili lu{pari e isklu~ena, bez ogled na toa dali se vr{i vo fabriki na kopno ili vo fabriki na brod (10.20).

03.1

Ribarstvo Ovoj oddel go opfa}a "loveweto riba", t.e. dejnosti na ulov i sobirawe na vodni organizmi (prete`no ribi, mekoteli i lu{pari), vklu~uvaj}i okeanski rastenija, krajbre`ni ili podzemni vodi za ~ovekovi potrebi i drugi celi, dejnosti na ra~en ribolov ili so upotreba na razli~ni vidovi na oprema za lovewe riba, kako {to se mre`a, konop ili klopka. Takvite dejnosti mo`e da se izveduvaat na samoto krajbre`je (na pr.: sobirawe na mekoteli kako {to se {kolki i ostrigi), ili krajbre`no lovewe so mre`a, ili so ~unovi koi se doma{no izraboteni, ili, {to e naj~est slu~aj, so upotreba na komercijalni brodovi. Nekoi dejnosti, isto taka, vklu~uvaat ribolov vo poribeni vodeni povr{ini. 03.11 Morski ribolov Ovaa klasa opfa}a: - ulov na riba vo okeani i krajbre`ni vodi na komercijalna baza - ulov na morski mekoteli i lu{pari - ulov na kitovi - ulov na morski vodni `ivotni: `elki, morski e`ovi, sipi itn. Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: - dejnosti na brodovi koi slu`at za ulov na riba, kako i za prerabotka i konzervirawe na riba - sobirawe na organizmi od more: prirodni biseri, sun|eri, korali i algi Ovaa klasa ne opfa}a: - lovewe na morski cica~i, osven kitovi, na pr., mor`ovi, tuljani (morski lavovi, foki), vidi 01.70 - prerabotka na kitovi vo fabriki na brod, vidi 10.11 - prerabotka na riba, mekoteli i lu{pari vo fabriki na kopno ili vo fabriki na brodovi, vidi 10.20 - izdavawe na brodovi za razonoda so ekipa` vo ramkite na morskiot i krajbre`niot voden transport (na pr.: krstarewe so ribolov), vidi 50.10 - uslugi na inspekcija vo ribarstvoto i za{tita na ribarstvoto, vidi 84.24 - uslu`ni dejnosti povrzani so sportsko-rekreativen ribolov, vidi 93.19 - rabota na rezervati za sportski ribolov, vidi 93.19 03.12 Ribolov vo slatkovodni vodi Ovaa klasa opfa}a: - ulov na riba vo nacionalnite slatkovodni vodi na komercijalna osnova

- ulov na slatkovodni mekoteli i lu{pari - ulov na slatkovodni vodeni `ivotni Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: - sobirawe na slatkovodni organizmi Ovaa klasa ne opfa}a: - prerabotka na riba, mekoteli i lu{pari, vidi 10.20 - uslugi na inspekcija vo ribarstvoto i za{tita na ribarstvoto, vidi 84.24 - uslu`ni dejnosti povrzani so sportsko-rekreativen ribolov, vidi 93.19 - dejnost na rezervatite za sportski ribolov, vidi 93.19 03.2 Akvakultura Ovaa grupa ja opfa}a "akvakulturata", t.e proizvodniot proces na vodnite `ivotni (organizmi) (ribi, lu{pari, mekoteli, krokodili, aligatori i vodozemni `ivotni), vklu~uvaj}i go i odgleduvaweto i sobiraweto, upotrebuvaj}i tehni~ki planovi so cel da se zgolemi proizvodstvoto von prirodniot kapacitet na okolinata (na pr.: redovno snabduvawe, hranewe i za{tita od kradci). Odgleduvaweto se odnesuva na podmladokot, i/ili do nivnite povozrasni fazi pod uslovi koi se dozvoleni za gorenavedenite organizmi. Dopolnitelno, "akvakulturata", isto taka, gi vklu~uva individualnata, zadru`nata i dr`avnata sopstvenost na individualnite `ivotni vo faza na odgleduvawe, vklu~uvaj}i go i sobiraweto. 03.21 Morska akvakultura Ovaa klasa opfa}a: - odgleduvawe na morski ribi, vklu~uvaj}i i ulov na morski ukrasni ribi - proizvodstvo na ikri na mekoteli ({kolki, ostrigi itn.), jastog (rak), postlarvi na {kampi, riben podmladok i lososi - odgleduvawe na morski algi i drugi morski trevi za ishrana - odgleduvawe na rakovi, mekoteli, {kolki, drugi lu{pari i ostanati morski `ivotni Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: - dejnosti na akvakultura vo soleni vodi - dejnosti na akvakultura vo rezervoari napolneti so solena voda - dejnosti na ribnite mrestili{ta - odgleduvawe na morski crvi

Ovaa klasa ne opfa}a: - odgleduvawe na `abi, vidi 03.22 - dejnost na rezervatite za sportski ribolov, vidi 93.19 03.22 Slatkovodna akvakultura Ovaa klasa opfa}a: - odgleduvawe na riba vo slatkovodni vodi, vklu~uvaj}i i slatkovodna ukrasna riba - odgleduvawe na slatkovodni rakovi, mekoteli, {kolki, drugi lu{pari i ostanati vodeni `ivotni - dejnosti povrzani so mrestili{tata (slatkovodni) - odgleduvawe na `abi Ovaa klasa ne opfa}a: - dejnosti na akvakultura vo rezervoari napolneti so solena voda, vidi 03.21 - dejnost na rezervatite za sportski ribolov, vidi 93.19 B/B RUDARSTVO I VADEWE NA KAMEN Rudarstvoto i vadeweto na kamen opfa}a vadewe na minerali (rudi) koi vo prirodata se javuvaat vo cvrsta sostojba (jaglen i rudi), te~na (nafta) ili gasovita (priroden gas) sostojba. Eksploatacijata mo`e da se vr{i so razli~ni metodi kako {to se: jamska (podzemna), povr{inska, so dup~ewe, dup~ewe na morskoto dno itn. Ovoj sektor gi opfa}a i dopolnitelnite raboti so cel podgotovka na surovite (neobraboteni) materijali za proda`ba, kako na pr.: kr{ewe, drobewe, ~istewe, su{ewe, sortirawe, koncentrirawe na rudi, topewe na priroden gas i aglomeracija (briketirawe) na cvrsti goriva. Ovie dejnosti ~esto gi vr{at edinici koi gi iskoristuvaat resursite i/ili drugi edinici koi se smesteni vo blizina. Rudarskite dejnosti se klasificirani vo oddeli, grupi i klasi vrz osnova na glavniot proizveden mineral. Oddelite 05 i 06 se odnesuvaat na vadeweto na fosilni goriva (jaglen, lignit, petroleum, gas); oddelite 07 i 08 se odnesuvaat na metalni rudi, razli~ni minerali i proizvodi od kamen. Nekoi od tehni~kite dejnosti od ovoj sektor, osobeno onie koi se odnesuvaat na vadewe na jaglenovodorodi, isto taka, mo`e da gi vr{at specijalizirani edinici za treti lica, kako industriski uslugi-oddel 09. Ovoj sektor ne opfa}a: - obrabotka na izvadenite materijali, sektor C/V (Prerabotuva~ka industrija)

- upotreba na izvadenite materijali bez natamo{na transformacija za grade`ni celi, sektor F/\ (Grade`ni{tvo) - polnewe na {i{iwa so priridna izvorska i mineralna voda od izvori i bunari, vidi 11.07 - kr{ewe, drobewe i druga obrabotka na nekoi vidovi zemji{te, kamewa i minerali koi ne se vr{at vo rudarstvoto i vadeweto na kamen, vidi 23.9 05 Vadewe na jaglen i lignit Ovoj oddel go opfa}a vadeweto na cvrsti mineralni goriva od zemji{teto ili rudnicite i vklu~enite operacii (na pr.: sortirawe, ~istewe, oblo`uvawe, presuvawe i ostanati operacii neophodni za transportirawe itn.) potrebni za dobivawe na pazaren proizvod Ovoj oddel ne go vklu~uva koksiraweto (vidi 19.10), sporednite uslugi na rudnicite za jaglen i lignit (vidi 09.90) ili proizvodstvoto na briketi (vidi 19.20) 05.1 05.10 Vadewe na kamen jaglen Vadewe na kamen jaglen Ovaa klasa opfa}a: - vadewe na kamen jaglen: jamska i povr{inska eksploatacija na rudnici za kamen jaglen, vklu~uvaj}i gi i metodite na eksploatacija so topewe - ~istewe, sortirawe po golemina i kvalitet, drobewe, presuvawe na jaglenot itn. zaradi klasificirawe, podobruvawe na kvalitetot i olesnuvawe na transportot i skladiraweto Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: - kamen jaglen dobien od sitne` na kamen jaglen Ovaa klasa ne opfa}a: - vadewe na lignit, vidi 05.20 - kopawe na treset, vidi 08.92 - pomo{ni dejnosti za vadewe na kamen jaglen, vidi 09.90 - probni dup~ewa za vadewe na jaglen, vidi 09.90 - proizvodstvo na cvrsti goriva vo pe~ka za koksirawe, vidi 19.10 - proizvodstvo na briketi od kamen jaglen, vidi 19.20 - vr{ewe na raboti povrzani so podgotovka na zemji{teto za vadewe na jaglen, vidi 43.12 05.2 05.20 Vadewe na lignit Vadewe na lignit

Ovaa klasa opfa}a: - vadewe na lignit (kafeav jaglen): jamska, podzemna ili povr{inska eksploatacija na rudnici za lignit, vklu~uvaj}i gi i metodite na eksploatacija so topewe - ~istewe, sortirawe po golemina i kvalitet, drobewe na lignitot itn. zaradi klasificirawe, podobruvawe na kvalitetot i olesnuvawe na transportot i skladiraweto Ovaa klasa ne opfa}a: - vadewe na kamen jaglen, vidi 05.10 - kopawe na treset, vidi 08.92 - pomo{ni dejnosti za vadewe na lignit, vidi 09.90 - probni dup~ewa za vadewe na jaglen, vidi 09.90 - proizvodstvo na briketiran lignit, vidi 19.20 - vr{ewe na raboti povrzani so razvojot i podgotovkata na zemji{teto za vadewe na jaglen, vidi 43.12 06 Vadewe na surova nafta i priroden gas Ovoj oddel go vklu~uva proizvodstvoto na surova nafta i surova nafta od {krilci i pesok i proizvodstvoto na priroden gas i obnovuvawe na jaglenovodorodni te~nosti. Ovoj oddel opfa}a operativni dejnosti i /ili razvoj na naftenite i plinskite poliwa. Ovie dejnosti mo`e da vklu~at dup~ewe, zavr{uvawe i opremuvawe na izvor; rakuvawe so separatori, emulzen kr{a~, oprema za otsoluvawe, mre`a na cevovodi za sobirawe na surova nafta na poliwata i site drugi dejnosti vo podgotovkata na nafta i gas s do ispora~uvaweto od mestoto na proizvodstvo. Ovoj oddel ne opfa}a: - uslugi povrzani so nafteni i gasni poliwa {to se vr{at so naplata ili vrz baza na dogovor, vidi 09.10 - eksploatacija na nafteni i gasni izvori, vidi 09.10. - probno dup~ewe, vidi 09.10 - rafinirawe na nafteni proizvodi, vidi 19.20 - geofizi~ki, geolo{ki i seizmi~ki istra`uvawa, vidi 71.12 06.1 06.10 Vadewe na surova nafta Vadewe na surova nafta Ovaa klasa opfa}a: - vadewe na surova nafta Ovaa klasa, isto taka, opfa}a:

- ekstrakcija na bitumenozni ili nafteni {krilci i pesok - proizvodstvo na surova nafta od bitumenozni {krilci i pesok - postapka za dobivawe surova nafta: prelivawe, otsoluvawe, dehidratacija, zacvrstuvawe itn. Ovaa klasa ne opfa}a: - pomo{ni dejnosti za vadewe na nafta i priroden gas, vidi 09.10 - ispituvawe na naftata i gasot, vidi 09.10 - proizvodstvo na nafteni derivati, vidi 19.20 - obnovuvawe na te~nite nafteni gasovi pri rafiniraweto na naftata, vidi 19.20 - cevovoden transport, vidi 49.50 06.2 06.20 Vadewe na priroden gas Vadewe na priroden gas Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na surovi gasoviti jaglenovodorodi (priroden gas) - ekstrakcija na kondenzati - istekuvawe i separacija na te~nite frakcii na jaglenovodorodite - desulfurirawe na gasot Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: - vadewe na te~ni jaglenovodorodi, dobieni preku topewe ili pirolizi Ovaa klasa ne opfa}a: - pomo{ni dejnosti za ekstrakcija na nafta i priroden gas, vidi 09.10 - ispituvawe na naftata i gasot, vidi 09.10 - obnovuvawe na te~nite nafteni gasovi pri rafiniraweto na naftata, vidi 19.20 - proizvodstvo na industriski gas, vidi 20.11 - cevovoden transport, vidi 49.50 07 Vadewe na rudi na metal Ovoj oddel go vklu~uva vadeweto na metalni minerali (rudi), {to se vr{i preku podzemno i povr{insko vadewe, vadewe od morskoto dno itn. Ovoj oddel, isto taka, gi opfa}a dejnostite za podgotovka i zbogatuvawe na rudite, kako {to se: drobewe, melewe, miewe, klasirawe spored kvalitetot, su{ewe, kalcinacija, ispirawe na rudite, gravitaciona separacija i flotacija.

Ovoj oddel ne opfa}a: - pr`ewe na `elezni piriti, vidi 20.13 - proizvodstvo na aluminium oksid, vidi 24.42 - operacii na pe~ki za topewe, vidi oddel 24 07.1 07.10 Vadewe na rudi na `elezo Vadewe na rudi na `elezo Ovaa klasa opfa}a: - vadewe na rudi vrednuvani, pred s, zaradi sodr`inata na `elezo - zbogatuvawe i aglomeracija na rudite na `elezo Ovaa klasa ne opfa}a: - vadewe i podgotovka na pirit i pirhotini (osven pr`ewe), vidi 08.91 07.2 Vadewe na rudi na oboeni metali Ovaa grupa go opfa}a vadeweto na rudi na oboeni metali. 07.21 Vadewe na rudi na uran i torium Ovaa klasa opfa}a: - vadewe na rudi, pred s, vrednuvani zaradi sodr`inata na uranium i torium: uraniumov oksid itn. - koncentrirawe na tie rudi - proizvodstvo na `olt kola~ Ovaa klasa ne opfa}a: - zbogatuvawe na rudite na uran i torium, vidi 20.13 - proizvodstvo na uraniumov metal od uraniumov oksid ili drugi rudi, vidi 24.46 - topewe i rafinirawe na uranium, vidi 24.46 07.29 Vadewe na drugi rudi na oboeni metali Ovaa klasa opfa}a: - vadewe i podgotovka na rudi vrednuvani, pred s, zaradi sodr`inata na oboeni metali aluminium (boksit), bakar, olovo, cink, kalaj, mangan, hrom, nikel, kobalt, molibden, tantal, vanadium itn. blagorodni metali: zlato, srebro, platina Ovaa klasa ne opfa}a: - vadewe i podgotovka na rudi na uranium i torium, vidi 07.21 - proizvodstvo na aluminiumov oksid, vidi 24.42. - proizvodstvo na mate bakar i mate nikel, vidi 24.44 i 24.45

08

Vadewe na drugi rudi i kamen Ovoj oddel go opfa}a vadeweto od rudnici i kamenolomi, no, isto taka, i iskopuvaweto na aluvijalni naslagi, drobeweto na karpi i koristeweto na mo~uri{ta so sol. Upotrebata na ovie proizvodi e najzna~ajna vo grade`ni{tvoto (pr.pesok, kamen itn.), prerabotkata na materijali (glina, gips, kalcium itn.), prerabotkata na hemikalii itn. Ovoj oddel ne opfa}a obrabotka (osven kr{ewe, drobewe, se~ewe (re`ewe), ~istewe, su{ewe, sortirawe i me{awe) na izvadenite minerali. 08.1 Vadewe na kamen, pesok i glina Vadewe na dekorativen kamen i kamen za grade`ni{tvoto, varovnik, surov gips, kreda i {krilci Ovaa klasa opfa}a: - vadewe, gruba obrabotka i se~ewe na kamen za spomenici i za grade`ni{tvoto, kako {to se mermer, granit, peskari itn. - kr{ewe i drobewe na dekorativen kamen i kamen za grade`ni{tvoto - vadewe, drobewe i kr{ewe na varovnik - vadewe na surov gips i anhidridi - vadewe na kreda i nekalciniran dolomit Ovaa klasa ne opfa}a: - vadewe na hemiski minerali i mineralni |ubriva, vidi 08.91 - proizvodstvo na kalciumov dolomit, vidi 23.52 - se~ewe, oblikuvawe i obrabotka na kamen von kamenolomi, vidi 23.70 08.12 Vadewe na ~akal i pesok; glina i kaolin Ovaa klasa opfa}a: - vadewe i bagerirawe na industriski pesok, pesok za grade`ni{tvoto i ~akal - kr{ewe i drobewe na ~akal - vadewe na pesok - vadewe na glina, ognootporna glina i kaolin Ovaa klasa ne opfa}a: - vadewe na bitumenozen pesok, vidi 06.10 08.9 Rudarstvo i vadewe na drugi rudi i kamen, nespomenati na drugo mesto

08.11

08.91

Vadewe na hemiski minerali i mineralni |ubriva Ovaa klasa opfa}a: - vadewe na prirodni fosfati i prirodni kaliumovi soli - vadewe na priroden sulfur - vadewe i podgotovka na pirit i pirhotini, osven pr`ewe - vadewe na priroden barium sulfat i karbonat (bariti i viterit ) prirodni borati, priroden magnezium sulfat (kiserit) - vadewe na zemjani boi, fluorit i drugi minerali, vrednuvani, pred s, kako izvor na hemikalii Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: - vadewe na guan Ovaa klasa ne opfa}a: - vadewe na sol, vidi 08.93 - pr`ewe na `elezni piriti, vidi 20.13 - proizvodstvo na ve{ta~ki |ubriva i azotni soedinenija, vidi 20.15

08.92

Vadewe na treset Ovaa klasa opfa}a: - kopawe na treset - podgotovka na tresetot za da se podobri kvalitetot i olesni transportot i skladiraweto Ovaa klasa ne opfa}a: - uslu`ni dejnosti za vadewe na treset, vidi 09.90 - proizvodstvo na briketiran treset, vidi 19.20 - proizvodstvo na isitneta me{ana po~va od treset, prirodna po~va, pesok, glina, mineralni |ubriva itn., vidi 20.15 - proizvodstvo na proizvodi od treset, vidi 23.99

08.93

Vadewe na sol Ovaa klasa opfa}a: - vadewe na sol od rudnicite, vklu~uvajki go i rastvoruvaweto i ispumpuvaweto - dobivawe na sol so isparuvawe na morska voda i drugi soleni vodi - drobewe, ~istewe i rafinirawe na solta od proizvoditelot Ovaa klasa ne opfa}a: - prerabotka na solta vo kvalitetna sol za ishrana, pr. jodirana sol, vidi 10.84

- proizvodstvo na voda za piewe so isparuvawe na solenata voda, vidi 36.00 08.99 Ostanato rudarstvo i vadewe na kamen, nespomnato na drugo mesto Ovaa klasa opfa}a: - vadewe na raznovidni minerali i materijali: abrazivni materijali, azbest, silikatno fosilno bra{no, priroden grafit, steatit (talk), feldspad itn. priroden asfalt, asfalten kamen, priroden tvrd bitumen blagorodni kamewa, kvarc, mica itn. 09 Pomo{ni uslu`ni dejnosti vo rudarstvoto Ovoj oddel gi opfa}a specijaliziranite pomo{ni uslugi pri vadeweto {to se vr{at so naplata ili vrz baza na dogovor. Ovoj oddel gi opfa}a uslugite pri vadeweto so pomo{ na tradicionalni metodi na ispituvawe kako {to e zemaweto primeroci od karpite i praveweto geolo{ki ispituvawa kako {to se dup~ewa, probni dup~ewa na izvorite na nafta kako i na nao|ali{tata na metalni i nemetalni minerali. Ostanatite uslugi opfa}aat monta`a na naftenite postrojki, vgraduvawe i cementirawe na za{titni cevki,~istewe, crpewe na voda od naftenite i gasnite izvori, su{ewe i crpewe na voda od rudnicite, uslugi na otstranuvawe na jalovinata od rudnicite itn. Pomo{ni dejnosti za vadewe na surova nafta i priroden gas 09.10 Pomo{ni dejnosti za vadewe na surova nafta i priroden gas Ovaa klasa opfa}a: - uslu`ni dejnosti pri vadeweto nafta i gas {to se vr{at so naplata ili vrz baza na dogovor: uslugi na ispituvawe (istra`uvawe) povrzani so vadeweto na surova nafta i gas, t.e. tradicionalni metodi na ispituvawe, kako {to e praveweto geolo{ki ispituvawa na potencijalnite idni tereni dup~ewa, monta`a i demonata`a na postrojkite za dup~ewe na nao|ali{tata, popravka, vgraduvawe i cementirawe na za{titni cevki, crpewe na voda od naftenite i gasnite izvori, zatrupuvawe (za~epuvawe) i napu{tawe na mestata za dup~ewe topewe i regasifikacija na prirodniot gas so cel transport, napraven vo rudnikot uslugi na su{ewe i crpewe, so naplata ili vrz baza na dogovor

09.1

probno dup~ewe vo vrska so vadeweto na surova nafta i gas Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: - po`arnikarski uslugi na naftenite i gasnite poliwa Ovaa klasa ne opfa}a: - uslu`ni dejnosti {to gi vr{at operatori na naftenite i gasnite poliwa, vidi 06.10, 06.20 - specijalizirana popravka na ma{inite za vadewe na rudi, vidi 33.12 - topewe i regasifikacija na prirodniot gas so cel transport, izvr{eni podaleku od rudnikot, vidi 52.21 - geofizi~ki, geolo{ki i seizmografski istra`uvawa, vidi 71.12 09.9 09.90 Pomo{ni dejnosti za ostanatoto vadewe na ruda Pomo{ni dejnosti za ostanatoto vadewe na ruda Ovaa klasa opfa}a: - pomo{ni dejnosti so naplata ili vrz baza na dogovor, za potrebite na dejnostite na vadewe na rudi od oddelite 05, 07 i 08 uslugi na ispituvawe (otkrivawe), t.e. tradicionalni metodi na ispituvawe, kako {to e zemaweto primeroci od karpite i praveweto geolo{ki ispituvawa na potencijalnite idni tereni uslugi na su{ewe i crpewe, so naplata ili vrz baza na dogovor probno dup~ewe i sondirawe Ovaa klasa ne opfa}a: - operacii na vadewe na rudi i kamen so naplata ili vrz baza na dogovor, vidi oddeli 05, 07 i 08 - specijalizirana popravka na ma{inite za vadewe na rudi, vidi 33.12 - geofizi~ki istra`uvawa so naplata ili vrz baza na dogovor, vidi 71.12 C/V PRERABOTUVA^KA INDUSTRIJA

Ovoj sektor ja opfa}a fizi~kata ili hemiskata transformacija na materijalite, supstanciite ili komponentite vo novi proizvodi, iako ova ne mo`e da se upotrebi kako edinstven univerzalen kriterium za definirawe na prerabotuva~kata industrija (vidi ja zabele{kata podolu za otpad). Transformiranite materijali, supstancii ili komponenti se surovini koi se proizvodi od zemjodelstvoto, {umarstvoto, ribolovot, rudarstvoto i vadeweto na kamen, kako i proizvodi od drugi prerabotuva~ki dejnosti. Zna~ajna promena, popravka ili rekonstrukcija na proizvodite glavno se smeta za prerabotuva~ka industrija. Autputot na prerabotuva~kiot proces mo`e da bide zavr{en vo smisla da bide gotov za upotreba ili potro{uva~ka, ili mo`e da bide poluproizvod vo smisla da bide podgotven da stane input (vlez) za ponatamo{na prerabotuva~ka. Na pr: autputot na rafinerijata na aluminium e input (vlez) koj se upotrebuva vo primarnoto proizvodstvo na aluminiumot; primarniot aluminium e input (vlez) vo proizvodstvoto na aluminiumska `ica, a aluminiumskata `ica e input (vlez) vo proizvodstvoto na proizvodi od `ica. Proizvodstvoto na specijaliziranite komponenti i nivnite delovi, pribori i dodatoci na ma{inite i opremata, po pravilo e klasificirano vo istata klasa kade {to e i proizvodstvoto na ma{inite i opremata za koi{to se odnesuvaat delovite i priborite. Proizvodstvoto na specijalizirani komponenti i delovi na ma{inite i opremata, na pr.motori, klipovi, elektri~ni motori, elektri~ni agregati, ventili, zap~anici, val~esti le`i{ta, e klasificirano vo soodvetnata klasa na prerabotuva~ka industrija, bez ogled na ma{inite i opremata vo koi tie predmeti bi mo`ele da bidat vklu~eni. Me|utoa, proizvodstvoto na specijalizirani komponenti i pribori so modelirawe (vkalapuvawe) ili vtisnuvawe na plasti~ni materijali e vklu~eno vo grupata 22.2. Monta`ata na sostavnite delovi na prerabotenite proizvodi se smeta za prerabotuva~ka industrija. Ovde e vklu~ena monta`ata na prerabotenite proizvodi i od sopstveno proizvedenite i od kupenite komponenti. Obnovuvaweto na otpadot, t.e. prerabotkata na otpadot vo sekundarna surovina e klasificirano vo grupata 38.3 (Popravka -obnovuvawe na materijali). Ova mo`e da vklu~i fizi~ka ili hemiska transformacija, no ne mo`e da se smeta kako del od prerabotuva~kata industrija.

Osnovna cel na ovie dejnosti e obrabotka ili prerabotka na otpadot i poradi toa se klasificirani vo sektorot E/D (Snabduvawe so voda; otstranuvawe na otpadni vodi; upravuvawe so otpad i dejnosti za sanacija na okolinata). Me|utoa, proizvodstvoto na novi finalni proizvodi (nasproti sekundarnite surovini) e klasificirano vo prerabotuva~kata industrija, duri i koga ovoj proces go upotrebuva otpadot kako input (vlez). Na primer, proizvodstvoto na srebro od ostatoci od filmski lenti se smeta za proizvodstven proces. Specijaliziranoto odr`uvawe i popravka na industriski, komercijalni ili sli~ni ma{ini i oprema glavno e klasificirano vo oddelot 33 (Popravka i instalirawe na ma{ini i oprema). Me|utoa, popravkata na kompjuteri i predmeti za li~na upotreba i aparati za doma}instvata e klasificirana vo oddelot 95 (Popravka na kompjuteri i predmeti za li~na upotreba i za doma}instvata), dodeka popravkata na motorni vozila e klasificirana vo oddelot 45 (Trgovija na golemo i trgovija na malo i popravka na motorni vozila i na motocikli). Instaliraweto na ma{ini i oprema, koga se vr{i kako specijalizirana dejnost, e klasificirano vo klasata 33.20. Zabele{ka: Granicite pome|u prerabotuva~kata industrija i drugite sektori od klasifikacioniot sistem nekade mo`e da bidat nejasni. Kako glavno pravilo, dejnostite vo prerabotuva~kiot sektor ja vklu~uvaat transformacijata na materijalite vo novi proizvodi. Nivniot autput e nov proizvod. Me|utoa, definicijata od {to e sostaven noviot proizvod nekoga{ mo`e da bide subjektivna. Kako pojasnuvawe, slednite dejnosti se smetaat za prerabotuva~ka industrija vo NKD: - prerabotka na sve`a riba (ostrigi, fileti od riba), koi ne se prerabotuvaat na ribarski brodovi, vidi 10.20; - pasterizirawe na mleko i polnewe vo {i{iwa, vidi 10.51; - prerabotka na ko`a, vidi 15.11; - za{tita na {uma, vidi 16.10; - pe~atewe i dejnosti vo vrska so pe~ateweto, vidi oddel 18.1; - protektirawe na gumi za vozila, vidi 22.11; - proizvodstvo na gotova betonska smesa, vidi 23.63; - elektropresvlekuvawe, presvlekuvawe, tretirawe na metal so zatopluvawe i polirawe, vidi 25.61; - popravka i remont na ma{ini (pr.avtomobilski motori, vidi 29.10).

Nasproti toa, ima dejnosti koi{to, iako nekoga{ se vklu~eni vo transformacioniot proces, se klasificirani vo drug sektor vo NKD - so drugi zborovi, ne se klasificirani kako prerabotuva~ka industrija. Tie vklu~uvaat: - iskoristuvawe na {umi, klasificirano vo sektorot A/A (Zemjodelstvo, {umarstvo i ribarstvo); - iskoristuvawe na zemjodelskite proizvodi, klasificirano vo sektorot A/A (Zemjodelstvo, {umarstvo i ribarstvo); - podgotovka na hrana za neposredna potro{uva~ka, klasificirano vo oddelot 56 (Uslu`ni dejnosti za hrana i pijalaci ); - iskoristuvawe na rudite i drugite minerali, klasificirano vo sektorot B/B (Rudarstvo i vadewe na kamen); - izgradba na monta`ni objekti i operacii izveduvani na mestoto na izgradba, klasificirani vo sektorot F/\ (Grade`ni{tvo); - dejnosti na delewe vo refus i redistribucija vo pomali koli~ini, vklu~uvaj}i pakuvawe, prepakuvawe ili polnewe na proizvodi vo {i{iwa, kako {to se te~nosti ili hemikalii; sortirawe na otpadoci; me{awe na boi po nara~ka na kupuva~ot i se~ewe na metali po nara~ka na kupuva~ot; postapkata koja ne e posledica na razli~ni proizvodi e klasificirana vo sektorot G/E (Trgovija na golemo i trgovija na malo; popravka na motorni vozila i motocikli). 10 Proizvodstvo na prehranbeni proizvodi Ovoj oddel ja vklu~uva prerabotkata na proizvodite od zemjodelstvoto, {umarstvoto i ribarstvoto vo hrana za lu|e ili `ivotni i go vklu~uva proizvodstvoto na raznovidni intermedijarni proizvodi koi{to direktno ne se prehranbeni proizvodi. Dejnosta ~esto gi generira pridru`nite proizvodi od pogolema ili pomala vrednost (na primer, ko`ite od kolewata ili poga~ata od maslo od proizvodstvoto na maslo). Ovoj oddel e organiziran spored dejnostite koi se vr{at so razli~ni vidovi na proizvodi: meso, riba, ovo{je, zelen~uk, masti i masla, mle~ni proizvodi, melni~ki proizvodi , hrana za `ivotni i ostanati prehranbeni proizvodi. Proizvodstvoto mo`e da se vr{i za sopstvena smetka, kako i za treti lica, kako {to e koleweto po nara~ka. Ovoj oddel ne ja vklu~uva podgotovkata na jadewa za neposredna potro{uva~ka, kako {to e vo restorani.

Nekoi dejnosti se smetaat kako prerabotuva~ki (na primer, onie koi{to se vr{at vo pekarnici, slatkarnici i prodavnici za podgotovka na meso itn. koi gi prodavaat svoite sopstveni proizvodi) duri i da imaat trgovija na malo vo sopstvena prodavnica na proizvoditelite. Me|utoa, koga prerabotkata e mala i ne vodi kon vistinska transformacija, edinicata e klasificirana vo trgovija na golemo i trgovija na malo (sektor G/E). Podgotovkata na hrana {to obi~no se konsumira na samoto mesto e klasificirana vo oddelot 56 (Uslu`ni dejnosti na dostavuvawe na hrana i pijalaci). Proizvodstvoto na dobito~na hrana za `ivotni od otpadocite i ostatocite od klanicite ili od proizvodite e klasificirano vo grupata 10.9, dodeka obrabotkata na otpadocite i ostatocite od hrana i pijalaci vo sekundarna surovina e vo grupata 38.3, a otstranuvaweto na otpadoci od hrana i pijalaci vo klasata 38.21. Prerabotka i konzervirawe na meso i proizvodstvo na proizvodi od meso 10.11 Prerabotka i konzervirawe na meso Ovaa klasa opfa}a: - rabota na klanicite koi se zanimavaat so kolewe, obrabotuvawe i pakuvawe na meso: govedsko, svinsko, jagne{ko, zaja~ko, ov~o, od kamila, itn. - proizvodstvo na sve`o, razladeno ili zamrznato meso, vo trupovi - proizvodstvo na sve`o, razladeno ili zamrznato meso, vo par~iwa Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: - kolewe i prerabotka na kitovi na kopno ili na specijalizirani brodovi - proizvodstvo na ko`i vo klanici, vklu~uvaj}i gi i ko`ite so vlakna - topewe na mast i ostanati masti za ishrana od `ivotinsko poteklo - prerabotka na `ivotinski iznutrici - proizvodstvo na ~epkana volna (dobiena so otstranuvawe od ko`ata) Ovaa klasa ne opfa}a: - topewe na `ivinski masti za ishrana, vidi 10.12 - pakuvawe na meso, vidi 82.92 10.12 Prerabotka i konzervirawe na `ivinsko meso Ovaa klasa opfa}a:

10.1

- rabota na klanicite koi se zanimavaat so kolewe, obrabotka i pakuvawe na `ivina - proizvodstvo na sve`o, razladeno ili zamrznato meso vo posebni pakuvawa - topewe na `ivinski masti za ishrana Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: - proizvodstvo na perduvi Ovaa klasa ne opfa}a: - pakuvawe na meso, vidi 82.92 10.13 Proizvodstvo na `ivotinsko i `ivinsko meso Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na su{eno, soleno i ~adeno meso - proizvodstvo na mesni proizvodi: kolbasi, salami, krvavici i prerabotki od drob, salfaladi, pleskavici, }ebap~iwa, konzervirano meso, {unka Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na polugotovi zamrznati jadewa od meso i `ivina, vidi 10.85 - proizvodstvo na supi koi sodr`at meso, vidi 10.89 - trgovija na golemo so meso, vidi 46.32 - pakuvawe na meso, vidi 82.92 10.2 Prerabotka i konzervirawe na riba, mekoteli i lu{pari 10.20 Prerabotka i konzervirawe na riba, mekoteli i lu{pari Ovaa klasa opfa}a: - prerabotka i konzervirawe na riba, mekoteli i lu{pari: zamrznuvawe, dlaboko zamrznuvawe, su{ewe, gotvewe, ~adewe, solewe, salamurewe, konzervirawe itn. - proizvodstvo na proizvodi od riba, mekoteli i lu{pari: ribji fileti, ikri, kavijar, zameni za kavijar itn. - proizvodstvo na hrana od riba za potro{uva~ka ili za ishrana na `ivotni - proizvodstvo na hrana i solubles (rastvori) iscedeni sokovi od riba i drugi vodeni `ivotni nepogodni za ~ovekova potro{uva~ka Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: - dejnosti na brodovite koi samo ja prerabotuvaat i konzerviraat ribata - prerabotka na morski rastenija

Ovaa klasa ne opfa}a: - prerabotka i konzervirawe na riba na brodovi koi se zanimavaat so ribolov, vidi 03.11 - prerabotka na kitovi na kopno ili specijalizirani brodovi, vidi 10.11 - proizvodstvo na masla i masti od morski surovini, vidi 10.41 - proizvodstvo na polugotovi zamrznati jadewa od riba, vidi 10.85 - proizvodstvo na ribji supi, vidi 10.89 10.3 10.31 Prerabotka i konzervirawe na ovo{je i zelen~uk Prerabotka i konzervirawe na kompiri Ovaa klasa opfa}a: - prerabotka i konzervirawe na kompiri: proizvodstvo na zamrznati polugotovi jadewa od kompiri proizvodstvo na su{eno pire od kompiri proizvodstvo na pomfrit i sli~ni proizvodi proizvodstvo na ~ips proizvodstvo na bra{no i prekrupa od kompiri Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: - industrisko lupewe na kompiri 10.32 Proizvodstvo na sokovi od ovo{je i zelen~uk Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na sokovi od ovo{je i zelen~uk Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: - proizvodstvo na koncentrati od sve`o ovo{je i zelen~uk

10.39

Druga prerabotka i konzervirawe na ovo{je i zelen~uk Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na proizvodi (hrana) prete`no sostaveni od ovo{je ili zelen~uk, osven polugotova zamrznata ili konzervirana hrana - konzervirawe na ovo{je, oreovi plodovi ili zelen~uk: zamrznuvawe, su{ewe, stavawe vo maslo ili solilo, stavawe vo konzervi itn. - proizvodstvo na proizvodi od ovo{je ili zelen~uk - proizvodstvo na xem, marmelada i ovo{ni `elea - pr`ewe na oreovi plodovi - proizvodstvo na proizvodi (hrana) i pasta od oreovi plodovi

Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: - proizvodstvo na kratkotrajni proizvodi od ovo{je i zelen~uk, kako: salati; me{ani salati, pakuvani salati lupen i se~en zelen~uk tofu (sirewe od soja) Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na sokovi od ovo{je i zelen~uk, vidi 10.32 - proizvodstvo na bra{no ili prekrupa od su{en me{unkast zelen~uk, vidi 10.61 - konzervirawe na ovo{je i oreovi plodovi vo {e}er, vidi 10.82 - proizvodstvo na jadewa od zelen~uk, vidi 10.85 - proizvodstvo na ve{ta~ki koncentrati, vidi 10.89 10.4 Proizvodstvo na rastitelni i `ivotinski masla i masti Ovaa grupa go opfa}a proizvodstvoto na surovi i rafinirani masla i masti od rastitelno ili `ivotinsko poteklo, osven topena i rafinirana svinska mast i drugi `ivotinski masti za jadewe 10.41 Proizvodstvo na masla i masti Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na surovi rastitelni masla: maslinovo maslo, soino maslo, palmino maslo, son~ogledovo maslo, maslo od pamu~no seme, maslo od repka ili sinap, leneno maslo itn. - proizvodstvo na neodmasteno bra{no i prekrupa od maslodajno seme, masleni oreovi plodovi ili masleni semki - proizvodstvo na rafinirani rastitelni masla: maslinovo maslo, soino maslo itn. - prerabotka na rastitelnite masla: duvawe, vriewe (varewe), dehidratacija, hidrogenizacija itn. Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: - proizvodstvo na `ivotinski masla i masti {to ne se za jadewe - dobivawe na ribino maslo i maslo od morski cica~i - proizvodstvo na pamu~en linter, poga~i od maslodajni semiwa i drugi ostatoci vo proizvodstvoto na maslo Ovaa klasa ne opfa}a: - topewe i rafinirawe na svinska mast i drugi `ivotinski masti za jadewe, vidi 10.11 - proizvodstvo na margarin, vidi 10.42

- vla`no melewe na p~enka, vidi 10.62 - proizvodstvo na p~enkarno maslo, vidi 10.62 - proizvodstvo na eteri~ni masla, vidi 20.53 - obrabotka na masla i masti po pat na hemiski proces, vidi 20.59 10.42 Proizvodstvo na margarin i sli~ni masti za jadewe Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na margarin - proizvodstvo na me{avini i sli~ni maziva - proizvodstvo na me{ani masti za jadewe 10.5 10.51 Proizvodstvo na mle~ni proizvodi Prerabotka na mleko i proizvodstvo na sirewa Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na sve`o mleko, pasterizirano, sterilizirano, homogenizirano i/ili tretirano na mnogu visoka temperatura - proizvodstvo na pijalaci bazirani na mleko - proizvodstvo na mle~ni kremovi (pavlaka) od sve`o mleko, pasterizirano, sterilizirano, homogenizirano - proizvodstvo na mleko vo prav ili koncentrirano mleko, zasladeno ili nezasladeno - proizvodstvo na mleko ili mle~en krem (pavlaka) vo cvrsta sostojba - proizvodstvo na puter - proizvodstvo na jogurt - proizvodstvo na sirewe i urda - proizvodstvo na surutka - proizvodstvo na kazein ili mle~en {e}er (laktoza) Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na surovo mleko (kravjo), vidi 01.41 - proizvodstvo na surovo mleko (ov~o, kozjo, kowsko, magare{ko, od kamili itn.), vidi 01.43, 01.44, 01.45 - proizvodstvo na surogati (zamena) na mleko i sirewe, vidi 10.89 10.52 Proizvodstvo na sladoled Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na sladoled i drugi zamrznati proizvodi za jadewe kako {erbet Ovaa klasa ne opfa}a: - dejnosti na sladoledxiski du}ani, vidi 56.10 10.6 Proizvodstvo na melni~ki proizvodi, skrob i proizvodi od skrob

Ovaa grupa go opfa}a meleweto na bra{no od `ito ili zelen~uk, meleweto, ~isteweto i poliraweto na oriz, kako {to e proizvodstvoto na me{ano bra{no ili testo od ovie proizvodi. Ovaa grupa, isto taka, go opfa}a i vla`noto melewe na p~enka i zelen~uk i proizvodstvoto na skrob i proizvodi na skrob. 10.61 Proizvodstvo na melni~ki proizvodi Ovaa klasa opfa}a: - melewe na `ita:proizvodstvo na bra{no, griz, prekrupa ili top~iwa od p~enica, 'r`, oves, p~enka i drugi `ita - obrabotka na oriz: proizvodstvo na blan{iran, melen, poliran, glaziran, delumno svaren ili konvertiran; proizvodstvo na bra{no od oriz - melewe na zelen~uk: proizvodstvo na bra{no od su{en me{unkast zelen~uk, koren ili trupka ili od oreovi plodovi za jadewe - proizvodstvo na prehranbeni proizvodi od `ita (`itarki) za pojadok - proizvodstvo na me{ano bra{no i testo podgotveno za leb, keksi, biskviti ili pala~inki Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na bra{no od kompir, vidi 10.31 - vla`no melewe na p~enka, vidi 10.62 10.62 Proizvodstvo na skrob i proizvodi od skrob Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na skrob od oriz, kompiri, p~enka itn. - vla`no melewe na p~enka - proizvodstvo na glikoza, sirup od glikoza, maltoza, inulin itn. - proizvodstvo na gluten - proizvodstvo na tapioka (zrnesto skrobno bra{no) i zamena za tapioka podgotvena od skrob - proizvodstvo na p~enkarno maslo Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na laktoza (mle~en {e}er) - proizvodstvo na {e}er od trska ili repka, vidi 10.81 10.7 Proizvodstvo na pekarski proizvodi i testenini Ovaa grupa opfa}a proizvodstvo na pekarski proizvodi, makaroni, kori, woki i sli~ni proizvodi 10.71 Proizvodstvo na leb; slatki (kola~i,torti) vo sve`a sostojba i biskviti (keksi)

Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na leb i pe~iva: leb i pe~iva slatki, torti, kola~i, slatki piti, pala~inki, vafli, pe~iva itn. Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na suvi pekarski proizvodi, vidi 10.72 - proizvodstvo na testenini (pasti), vidi 10.73 - zagrevawe (podgotvuvawe) na pekarskite proizvodi za brzo konsumirawe, vidi oddel 56 10.72 Proizvodstvo na dvopek i biskviti; proizvodstvo na konzervirani slatki i pe~iva Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na dvopek, biskviti i drugi suvi pekarski proizvodi - proizvodstvo na konzervirani slatki i pe~iva - proizvodstvo na proizvodi za grickawe (krekeri, pereci itn.), bilo da se slatki ili soleni Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na proizvodi za grickawe od kompir (~ips, pomfrit i sl.proizvodi), vidi 10.31 10.73 Proizvodstvo na makaroni, woki, kuskus i sli~ni testenini Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na testenini kako makaroni i woki, vareni ili nevareni, polneti ili nepolneti - proizvodstvo na kuskus - proizvodstvo na konzervirani ili zamrznati testenini Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na preraboteno gotovo jadewe kuskus tarana, vidi 10.85 - proizvodstvo na supi koi sodr`at testenini, vidi 10.89 10.8 Proizvodstvo na drugi prehranbeni proizvodi Ovaa grupa opfa}a proizvodstvo na {e}er i konditorski proizvodi, gotovi jadewa i obroci, kafe, ~aj i za~ini, kako i specijaliteti i lesno rasiplivi proizvodi 10.81 Proizvodstvo na {e}er

Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo ili rafinirawe na {e}er (saharoza) i supstituti na {e}er {to se dobivaat od sok od trska, repa, javor i palma - proizvodstvo na sirupi od {e}er - proizvodstvo na melas - proizvodstvo na sirup i {e}er od javor Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na glikoza, sirup od glikoza, maltoza, vidi 10.62 10.82 Proizvodstvo na kakao, ~okoladi i konditorski proizvodi Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na kakao, kakao-puter, kakao-mast, kakaomaslo - proizvodstvo na ~okoladi i ~okoladni bonboni - proizvodstvo na konditorski proizvodi: karameli, ka{u, nugati, fondan, bela ~okolada - proizvodstvo na gumi za xvakawe - konzervirawe na ovo{je, jatkasti plodovi, kori od ovo{je i drugi delovi od rastenija vo {e}er - proizvodstvo na fabrikuvani slatki dra`ei i pastili protiv ka{lawe Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na saharoza, vidi 10.81 10.83 Prerabotka na ~aj i kafe Ovaa klasa opfa}a: - dekofeinirawe i pr`ewe na kafe - proizvodstvo na proizvodi od kafe: meleno kafe instant kafe (rastvorlivo kafe) ekstrakti i koncentrati na kafe - proizvodstvo na zamena za kafe - me{avini na ~aj i mate - proizvodstvo na ekstrakti i prerabotki bazirani na ~aj ili mate Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: - proizvodstvo na lekoviti bilki (nane, verbena, kamilica itn.) Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na inulin, vidi 10.62 - proizvodstvo na alkoholni pijalaci, pivo, vino i osve`itelni pijalaci, vidi oddel 11

- prerabotka na botani~ki proizvodi za farmacevtski celi, vidi 21.20 10.84 Proizvodstvo na za~ini i drugi dodatoci Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na za~ini, sosovi i drugi dodatoci: majonez jadewa od i bra{no od senf senf itn. - proizvodstvo na ocet Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: - prerabotka na sol so kvalitet za koristewe vo jadewa, t.e. jodirana sol Ovaa klasa ne opfa}a: - odgleduvawe na za~inski rastenija, vidi 01.28 10.85 Proizvodstvo na gotovi jadewa i obroci Ovaa klasa opfa}a proizvodstvo na gotovi (t.e.podgotveni, sezonski i zgotveni) jadewa i obroci. Ovie jadewa se obraboteni za da se za{titat, vo zamrznata ili konzervirana forma, i obi~no se spakuvani i etiketirani za proda`ba, t.e. ovaa klasa ne vklu~uva podgotovka na jadewa za brzo konsumirawe, kako {to e vo restoranite. Za da se smeta kako gotovo jadewe (obrok), ovaa hrana treba da sodr`i najmalku dve razli~ni sostojki (osven za~ini itn.). Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na gotova hrana od meso i `ivina - proizvodstvo na gotova hrana od riba, vklu~uvaj}i riba i ~ips - proizvodstvo na gotova hrana od zelen~uk - proizvodstvo na zamrznata ili na drug na~in konzervirana pica Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: - proizvodstvo na lokalni ili nacionalni gotovi jadewa Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na sve`a hrana ili hrana so pomalku od dve razli~ni sostojki, vidi ja soodvetnata klasa od oddelot 10 - proizvodstvo na kratkotrajna konzervirana lesno rasipliva gotova hrana, vidi 10.89 - trgovija na malo so konzervirani gotovi jadewa i obroci vo prodavnici, vidi 47.11, 47.29

- trgovija na golemo so konzervirani gotovi jadewa i obroci, vidi 46.38 - dejnosti na dobavuva~ite na uslugi za hrana, vidi 56.29 Proizvodstvo na homogenizirani prehranbeni preparati i dietetska hrana Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na hrana za odredeni nutricionisti~ki celi: hrana za doen~iwa dopolnitelno mleko i druga dopolnitelna hrana za doen~iwa hrana za bebiwa niskokalori~na hrana za regulirawe na telesnata te`ina dietetska hrana za specijalni medicinski celi hrana so namalena sodr`ina na natrium, vklu~uvaj}i ja i dietalnata sol so namalena sodr`ina na natrium ili bez natrium hrana bez proteini hrana za upotreba pri golemi fizi~ki napori, osobeno za sportisti hrana za dijabeti~ari 10.89 Proizvodstvo na ostanati prehranbeni proizvodi, nespomenati na drugo mesto Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na supi i ~orbi - proizvodstvo na ve{ta~ki med i karamela - proizvodstvo na podgotvena lesnorasipliva hrana, kako {to se: sendvi~i sve`a (nepodgotvena) pica - dodatoci za hrana i drugi proizvodi, nespomnati na drugo mesto Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: - proizvodstvo na kvasec - proizvodstvo na ekstrakti i sosovi od meso, riba, mekoteli i lu{pari - proizvodstvo na surogati (zamena) na mleko i sirewe - proizvodstvo na proizvodi od jajca, albumin od jajca - proizvodstvo na ve{ta~ki koncentrati Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na kratkotrajni lesno rasiplivi proizvodi od ovo{je i zelen~uk, vidi 10.39 - proizvodstvo na zamrznata pica, vidi 10.85

10.86

- proizvodstvo na alkoholni pijalaci, pivo, vino i blagi pijalaci, vidi oddel 11 10.9 10.91 Proizvodstvo na gotova hrana za `ivotni Proizvodstvo na gotova hrana za `ivotni na farma (doma{ni `ivotni) Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na gotova hrana za doma{ni `ivotni, vklu~uvaj}i i koncentrirana i dopolnitelna hrana za `ivotnite - podgotvuvawe na neizme{ana (posebna) hrana za doma{ni `ivotni Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: - obrabotka na otpadot i ostatocite od klanica za proizvodstvo na hrana za doma{ni `ivotni Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na hrana od riba za ishrana na `ivotni, vidi 10.20 - proizvodstvo na poga~a od maslodajni semiwa, vidi 10.41 - dejnosti ~ii{to rezultat se proizvodi koi se koristat kako hrana za doma{ni `ivotni bez specijalna obrabotka, na pr.maslinovo seme (vidi 10.41), ostatoci od melewe na `ita (vidi 10.61) itn. 10.92 Proizvodstvo na gotova hrana za doma{ni milenici Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na gotova hrana za doma{ni milenici, vklu~uvaj}i ku~iwa, ma~ki, ptici, ribi itn. Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: - obrabotka na otpadot i ostatocite od klanica za proizvodstvo na hrana za doma{ni `ivotni Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na hrana od riba za ishrana na `ivotni, vidi 10.20 - proizvodstvo na poga~a od maslodajni semiwa, vidi 10.41 - dejnosti ~ii{to rezultat se proizvodi koi se koristat kako hrana za doma{ni `ivotni bez specijalna obrabotka, na pr.maslinovo seme (vidi 10.41), ostatoci od melewe na `ita (vidi 10.61) itn. 11 Proizvodstvo na pijalaci

Ovoj oddel go opfa}a proizvodstvoto na pijalaci, kako {to se nealkoholni pijalaci i mineralna voda, proizvodstvo na alkoholni pijalaci, glavno po pat na fermentacija, pivo i vino, i proizvodstvo na destilirani alkoholni pijalaci. Ovoj oddel ne opfa}a: - proizvodstvo na sokovi od ovo{je i zelen~uk, vidi 10.32 - proizvodstvo na pijalaci bazirani na mleko, vidi 10.51 - proizvodstvo na proizvodi od kafe, ~aj i mate, vidi 10.83 11.0 11.01 Proizvodstvo na pijalaci Destilirawe, pro~istuvawe i me{awe na alkoholni pijalaci Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na destilirani, pitki alkoholni pijalaci: viski, brendi, xin, likeri itn. - proizvodstvo na me{ani pijalaci so destilirani alkoholni pijalaci - me{awe na destilirani alkoholni pijalaci - proizvodstvo na neutralni (neodredeni) alkoholni pijalaci Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na nedestilirani alkoholni pijalaci, vidi 11.02-11.06 - proizvodstvo na sinteti~ki etil-alkohol, vidi 20.14 - proizvodstvo na etil-alkohol od fermentirani materijali, vidi 20.14 - samo fla{irawe i etiketirawe, vidi 46.34 (dokolku se vr{i kako del od trgovijata na golemo) i 82.92 (dokolku se vr{i so naplata ili vrz baza na dogovor) 11.02 Proizvodstvo na vino od grozje Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na vino - proizvodstvo na penlivi vina - proizvodstvo na vina od {ira Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: - me{awe, ~istewe i fla{irawe na vino - proizvodstvo na niskoalkoholni ili bezalkoholni vina Ovaa klasa ne opfa}a:

- samo fla{irawe i etiketirawe, vidi 46.34 (dokolku se vr{i kako del od trgovijata na golemo) i 82.92 (dokolku se vr{i so naplata ili vrz baza na dogovor) 11.03 Proizvodstvo na jabolkovina i vina od drugo ovo{je Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na fermentirani no nedestilirani alkoholni pijalaci: sa}e, jabolkovina, vino od kru{ka (kru{kova~a) i ostanati vina od ovo{je Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: - proizvodstvo na medovina i me{ani pijalaci koi sodr`at ovo{ni vina Ovaa klasa ne opfa}a: - samo fla{irawe i etiketirawe, kl. 46.34 (dokolku se vr{i kako del od trgovijata na golemo) i 82.92 (dokolku se vr{i so naplata ili vrz baza na dogovor) 11.04 Proizvodstvo na drugi nedestilirani fermentirani pijalaci Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na vermut i sl. Ovaa klasa ne opfa}a: - samo fla{irawe i etiketirawe, kl. 46.34 (dokolku se vr{i kako del od trgovijata na golemo) i 82.92 (dokolku se vr{i so naplata ili vrz baza na dogovor) 11.05 Proizvodstvo na pivo Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na pijalaci so vriewe na slad, kako {to e pivo, anglisko belo pivo, crno pivo i jako crno pivo Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: - proizvodstvo na niskoalkoholni ili bezalkoholni piva 11.06 Proizvodstvo na slad Proizvodstvo na osve`itelni pijalaci; proizvodstvo na mineralna voda i druga fla{irana voda Ovaa klasa opfa}a proizvodstvo na bezalkoholni pijalaci (osven bezalkoholno pivo i vino): - proizvodstvo na prirodna mineralna voda i druga fla{irana voda

11.07

- proizvodstvo na osve`itelni pijalaci: bezalkoholni aromatizirani i /ili zasladeni pijalaci (voda): limonada, oran`ada, kola, ovo{ni pijalaci, tonik itn. Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na sokovi od ovo{je i zelen~uk, vidi 10.32 - proizvodstvo na pijalaci bazirani na mleko, vidi 10.51 - proizvodstvo na proizvodi od kafe, ~aj i mate, vidi 10.83 - proizvodstvo na alkoholni pijalaci, vidi 11.01, 11.02, 11.03, 11.04, 11.05 - proizvodstvo na bezalkoholno vino, vidi 11.02 - proizvodstvo na bezalkoholno pivo, vidi 11.05 - proizvodstvo na sladoled, vidi 35.30 - samo fla{irawe i etiketirawe, vidi 46.34 (dokolku se vr{i kako del od trgovijata na golemo) i 82.92 (dokolku se vr{i so naplata ili vrz baza na dogovor) 12 Proizvodstvo na tutunski proizvodi Ovoj oddel ja opfa}a prerabotkata na tutun kako zemjodelski proizvod, vo forma dostapna za finalna potro{uva~ka 12.0 12.00 Proizvodstvo na tutunski proizvodi Proizvodstvo na tutunski proizvodi Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na proizvodi od tutun i negovi surogati: cigari, tutun za cigari, puri, tutun za lula, tutun za xvakawe, burmut - proizvodstvo na homogeniziran ili rekonstituiran tutun Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: - od`iluvawe i ridraing na tutunot Ovaa klasa ne opfa}a: - odgleduvawe ili prethodna obrabotka na tutun, vidi 01.15, 01.63 13 Proizvodstvo na tekstil

Ovoj oddel vklu~uva podgotovka i predewe na tekstilni vlakna kako {to se tkaewe na tekstil, dovr{uvawe na tekstilni tkaenini i druga obleka, proizvodstvo na gotovi tekstilni predmeti osven obleka (pr.krpi za doma}instvata, }ebiwa, volneni prekrivki, konopi itn). Odgleduvaweto na prirodni vlakna spa|a vo oddelot 01 (zemjodelstvo), dodeka proizvodstvoto na sinteti~ki vlakna e hemiski proces klasificiran vo klasata 20.60. Proizvodstvoto na obleka e klasificirano vo oddelot 14. 13.1 13.10 Podgotovka i predewe na tekstilni vlakna Podgotovka i predewe na tekstilni vlakna Ovaa klasa gi opfa}a podgotvitelnite operacii na predewe na tekstilni vlakna.Toa mo`e da bide napraveno so razli~ni materijali, kako {to se svila ili volna, so pomo{ na `ivotinski, rastitelni ili gotovi (proizvedeni) vlakna, kako i hartija ili staklo itn. Ovaa klasa opfa}a: - podgotvitelni operacii na tekstilni vlakna: namotuvawe i perewe na svila odmastuvawe i karbonizacija na volnata kako i boewe na runoto kardirawe i ~e{lawe na site vidovi na vlakna bilo od `ivotinsko, rastitelno ili od ve{ta~ko poteklo - predewe i proizvodstvo na predivo i konec za tkaewe ili {iewe, za proda`ba ili za ponatamo{na obrabotka kosewe na len teksturirawe, namotuvawe, svitkuvawe, vrzuvawe i perewe (natopuvawe) na predivo od sinteti~ki ili ve{ta~ki vlakna Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: - proizvodstvo na predivo od hartija Ovaa klasa ne opfa}a: - podgotvitelni operacii izvr{eni vo kombinacija so zemjodelstvoto, vidi oddel 01 - natopuvawe na rastenija vo voda koi se odnesuvaat na rastitelni tekstilni prediva (juta, len, vlakno od kokosov orev itn.), vidi 01.16 - pre~istuvawe na pamukot, vidi 01.63 - proizvodstvo na sinteti~ki ili ve{ta~ki vlakna, proizvodstvo na edno`i~ani prediva (vklu~uvaj}i i prediva so golema ja~ina i prediva za tepisi) od sinteti~ki ili ve{ta~ki vlakna, vidi 20.60 - proizvodstvo na stakleni vlakna, vidi 23.14

13.2 13.20

Tkaewe na tekstil Tkaewe na tekstil Ovaa klasa opfa}a tkaewe na tekstil. Toa mo`e da se pravi od razli~ni materijali, kako {to se svila, volna, ostanati `ivotinski, rastitelni ili ve{ta~ki vlakna, hartija ili staklo itn. Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na {iroki tkaenini od pamu~en, volnen tip, volnena ili svilena tkaenina, vklu~uvaj}i me{avina, kako i od ve{ta~ki ili sinteti~ki prediva (polipropilen itn.) - proizvodstvo na drugi {iroki tkaenini so koristewe na len, konop, juta, liko vlakna i specijalni prediva Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: - proizvodstvo na tkaeno bukle, `anil tkaenini, frotir, gaza itn. - proizvodstvo na tkaenini od stakleni vlakna - proizvodstvo na konec od indigo vlakna i aramiden konec - proizvodstvo na imitacija na krzno so tkaewe Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na pleteni i heklani tkaenini, vidi 13.91 - proizvodstvo na podni pokrivki od tekstil, vidi 13.93 - proizvodstvo na tesni tkaenini, vidi 13.96 - proizvodstvo na netkaena tkaenina i filc, vidi 13.99

13.3 13.30

Dovr{uvawe na tekstil Dovr{uvawe na tekstil Ovaa klasa opfa}a dovr{uvawe na tekstil i obleka, t.e.belewe, boewe, dorabotka i sli~ni dejnosti Ovaa klasa opfa}a: - belewe i boewe na tekstilni tkaenini, prediva i tekstilni artikli, vklu~uvaj}i i obleka - dorabotka, su{ewe, parewe, sobirawe, krpewe i mercerizirawe na tekstilni tkaenini i tekstilni artikli, vklu~uvaj}i i obleka Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: - belewe na xins - pravewe na nabori i sli~ni raboti na tekstilot - pravewe vodootporna, boewe, gumirawe ili impregnirawe na kupena obleka

- pe~atewe na aplikacii od svila na tekstilni tkaenini i obleka Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na tekstilni tkaenini, impregnirani, presvle~eni, prekrieni ili laminirani so guma, kade {to sostaven del e glavno gumata, vidi 22.19 13.9 Proizvodstvo na ostanati tekstili Ovaa grupa opfa}a proizvodstvo na proizvodi od tekstil, osven obleka, kako {to se gotovi tekstilni predmeti, tepisi i podni prekrivki, konop, tesni tkaenini, tekstilni predmeti itn. 13.91 Proizvodstvo na pleteni i heklani tkaenini Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo i prerabotka na pleteni i heklani tkaenini: bukle i frotir tkaenini mre`esti tkaenini i zavesi, pleteni na rahel ili sli~ni ma{ini drugi pleteni ili heklani tkaenini Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: - proizvodstvo na imitacija na krzno so pletewe Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na mre`esti tkaenini i zavesi od ~ipka, pleteni na rahel ili sli~ni ma{ini, vidi 13.99 - proizvodstvo na pletena i heklana obleka, vidi 14.39 13.92 Proizvodstvo na gotovi tekstilni proizvodi, osven obleka Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na gotovi proizvodi od koj bilo tekstilen materijal, vklu~uvaj}i i pleteni ili heklani tkaenini: }ebiwa, vklu~uvaj}i i }ebiwa za patuvawe postelnina, prekrivki, toaletni i kujnski krpi jorgani, pernici, perni~iwa, perni~iwa za sedewe, vre}i za spiewe itn. - proizvodstvo na gotovi proizvodi za opremuvawe: zavesi, roletni, krevetski prekrivki, prekrivki za mebel i ma{ini itn. ceradi, {atori, proizvodi za kampuvawe, edra, tendi, ceradi, prekrivki za koli, ma{ini ili mebel itn. znamiwa, barjaci, stegovi itn. krpi za pra{ina, krpi za sadovi i sli~ni proizvodi, odela za spasuvawe, padobrani itn.

Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: - proizvodstvo na tekstilniot del od elektri~nite }ebiwa - proizvodstvo na ra~no tkaeni tapiserii Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na tekstilni proizvodi za tehni~ka upotreba, vidi 13.96 13.93 Proizvodstvo na tepisi i }ilimi (podni prekrivki) Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na tekstilni podni prekrivki tepisi, ~ergi i asuri, prekrivki Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: - proizvodstvo na filcani prekrivki za pod izraboteni so igla Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na asuri i prekrivki od pletarski materijal, vidi 16.29 - proizvodstvo na podni prekrivki od pluta, vidi 16.29 - proizvodstvo na elasti~ni podni prekrivki, kako {to se vinil, linoleum, vidi 22.23 13.94 Proizvodstvo na ja`iwa, konopi, pletenki i mre`i Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na pletenki, ja`iwa, konopi i kabli od tekstilni vlakna ili lenti ili sli~en materijal, bez ogled dali se ili ne impregnirani, presvle~eni, prekrieni ili oblo`eni so guma ili plastika - proizvodstvo na jazlesti mre`i od pletenki, ja`iwa ili konopi - proizvodstvo na proizvodi od konop ili mre`a: ribarski mre`i, odbojnici za brodovi, pernici za istovar, ja`iwa za tovarewe, ja`iwa i kabli so metalni prsteni itn. Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na mre`i za kosa, vidi 14.19 - proizvodstvo na `i~an konop (ja`e), vidi 25.93 - proizvodstvo na mre`i za sportski ribolov, vidi 32.30 Proizvodstvo na netkaen tekstil i predmeti od netkaen tekstil, osven obleka

13.95

Ovaa klasa gi opfa}a dejnostite vo vrska so proizvodstvoto na tekstilni tkaenini i tekstilni proizvodi, nespecijalizirani vo oddelite 13 i 14, vklu~uvaj}i golem broj na prerabotki i raznovidni proizvedeni proizvodi. 13.96 Proizvodstvo na drug tehni~ki i industriski tekstil Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na tesni tkaenini, vklu~uvaj}i gi i onie bez potka, sostaveni so lepilo (adheziv) - proizvodstvo na etiketi (nalepnici) i bexovi - proizvodstvo na dekorativni ukrasi: pletenki, resi, volneni ukrasni pufki (prika~eni na obleka) itn. - proizvodstvo na impregnirani tkaenini, presvle~eni, prekrieni ili laminirani so plastika - proizvodstvo na metalizirano predivo i obvitkano predivo, gumen konec i kord prekrien so tekstilen materijal, tekstilno predivo ili lenta, prekrieno, impregnirano, presvle~eno ili oblo`eno so guma ili plastika - proizvodstvo na kord tkaenina za avtogumi od ve{ta~ko predivo so golema cvrstina - proizvodstvo na razni tekstilni proizvodi: cvrsti ili sli~ni kruti tekstilni tkaenini, tkaenini prekrieni so guma ili so amilaceozna supstancija - proizvodstvo na razli~ni tekstilni proizvodi: fitil, ognootporni nametki za plin i cvrst gas - perelini, creva, transmisioni ili konveerski lentikai{i (zacvrsteni ili ne so metal ili drug materijal), obleka protiv grom, obleka za filtrirawe (cedewe) - proizvodstvo na tekstilni proizvodi za opremuvawe na motorni vozila - proizvodstvo na slikarski platna i tkaenini za obele`uvawe Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na transmisioni ili konveerski tekstilni lenti-kai{i, predivo ili ja`e, impregnirano, presvle~eno, prekrieno ili laminirano so guma, kade{to gumata e glaven sostaven del, vidi 22.19 - proizvodstvo na plo~i i folii od celularna guma ili plastika kombinirana so tekstil samo zaradi zajaknuvawe, vidi 22.19, 22.21 - proizvodstvo na tkaenini od pletena metalna `ica, vidi 25.93 13.99 Proizvodstvo na ostanati tekstili, nespomnato na drugo mesto Ovaa klasa opfa}a:

- proizvodstvo na filc - proizvodstvo na tul i drugi mre`esti tkaenini, par~iwa, lenti, tantela i vez so motivi - proizvodstvo na lenti od tkaenina so presija (previtkuvawe) - proizvodstvo na vrvki za ~evli od tekstil - proizvodstvo na perni~iwa za pudra i rakavici bez prsti Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na filcani prekrivki za pod izraboteni so igla, vidi 13.93 - proizvodstvo na tekstilna vata i proizvodi od vata: sanitarni krpi, tamponi itn., vidi 17.22 14 Proizvodstvo na obleka Ovoj oddel go opfa}a {ieweto (konfekcisko ili po merka) od site materijali (na primer: ko`a, tkaenina, pletena ili heklana tkaenina itn.) na site vidovi na obleka (na primer: gorna i dolna obleka za ma`i, `eni, ili deca; rabotna obleka, obleka za izleguvawe ili sekojdnevna obleka itn.) i pribori za obleka. Ovde ne e napravena razlika pome|u obleka za vozrasni i obleka za deca, ili razlika pome|u moderna i tradicionalna obleka. Oddelot 14, isto taka, ja vklu~uva i industrijata na krzna (krzna i obleka od krzno). 14.1 Proizvodstvo na obleka, osven obleka od krzno Ovaa grupa go opfa}a proizvodstvoto na obleka. Upotrebenite materijali mo`at da bidat od sekakov vid i mo`at da bidat presvle~eni, impregnirani ili gumirani. 14.11 Proizvodstvo na ko`na obleka Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na obleka od ko`a ili kompozitna ko`a vklu~uvaj}i ko`ni industriski predmeti kako {to se prestilki za zavaruvawe Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na obleka od krzno, vidi 14.20 - proizvodstvo na ko`ni sportski rakavici i sportski kapi, vidi 32.30 - proizvodstvo na protivpo`arna (otporna) i za{titna obleka, vidi 32.99 14.12 Proizvodstvo na rabotna obleka Ovaa klasa ne opfa}a:

- proizvodstvo na obuvki, vidi 15.20 - proizvodstvo na protivpo`arna (otporna) i za{titna obleka, vidi 32.99 - popravka na obleka, vidi 95.29 14.13 Proizvodstvo na druga gorna obleka Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na ostanata gorna obleka od tkaen, pleten i heklan tekstil, netkaen tekstil itn., za ma`i, `eni i deca: palta, kompleti, kostumi, jakni, pantaloni, zdolni{ta itn. Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: - {iewe po nara~ka - proizvodstvo na delovi za gorespomenatite proizvodi Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na obleka od ko`a (osven kapi), vidi 14.20 - proizvodstvo na obleka od guma (kau~uk) ili plasti~ni materijali {to ne se sostavuva so {iewe tuku so lepewe, vidi 22.19 i 22.29 - proizvodstvo na protivpo`arna (otporna) i za{titna obleka, vidi 32.99 - popravka na obleka, vidi 95.29 14.14 Proizvodstvo na dolna obleka Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na dolna i no}na obleka od tkaeni, pleteni ili heklani tkaenini, ~ipka itn., za ma`i, `eni i deca: potko{uli, dolgi ga}i, ga}i~ki, pi`ami, no}nici, doma{ni fustani, bluzi, kombinezoni, gradnici, korseti, maici itn. Ovaa klasa ne opfa}a: - popravka na obleka, vidi 95.29 14.19 Proizvodstvo na drugi predmeti i pribori za obleka Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na obleka za bebiwa, obleka za xogirawe, skija~ki odela, kostumi za kapewe itn. - proizvodstvo na {apki i kapi - proizvodstvo na drug pribor za oblekuvawe: rakavici, pojasi, {alovi, ma{ni, vratovrski, mre`i za kosa itn. Ovaa klasa, isto taka, opfa}a:

- proizvodstvo na kapi od krzno - proizvodstvo na obuvki od tekstil bez |on - proizvodstvo na delovi za gorespomenatite proizvodi Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na sportski kapi, vidi 32.30 - proizvodstvo na za{titni kapi (osven sportski kapi), vidi 32.99 - proizvodstvo na protivpo`arna i za{titna obleka, vidi 32.99 - popravka na obleka, vidi 95.29 14.2 14.20 Proizvodstvo na predmeti od krzno Proizvodstvo na predmeti od krzno Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na proizvodi izraboteni od krzno: krznena obleka i pribor sostaveni krzna kako {to se par~enca, plo~i i lenti itn. raznovidni proizvodi od krzno: }ebiwa, kilimi, taburetki, industriski krpi za polirawe Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na surovo krzno, vidi 01.4, 01.70 - proizvodstvo na surovi ko`i, vidi 10.11 - proizvodstvo na imitacija na krzno (materijal so dolgi vlakna dobien so tkaewe ili pletewe), vidi 13.20, 13.91 - proizvodstvo na kapi od krzno, vidi 14.19 - proizvodstvo na obleka ukrasena so krzno, vidi 14.19 - dorabotka i boewe na krzno, vidi 15.11 - proizvodstvo na ~izmi i ~evli koi sodr`at krzneni delovi, vidi 15.20 14.3 14.31 Proizvodstvo na pletena i heklana obleka Proizvodstvo na pleteni i heklani ~orapi Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na ~orapi, vklu~uvaj}i i sokni (kusi ~orapi), triko-~orapi i hula-hop ~orapi 14.39 Proizvodstvo na druga pletena i heklana obleka Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na pletena i heklana obleka i drugi gotovi predmeti: - puloveri, xemperi, eleci i sli~ni proizvodi Ovaa klasa ne opfa}a:

- proizvodstvo na pletena i heklana tekstilna tkaenina, vidi 13.91 - proizvodstvo na ~orapi, vidi 14.31 15 Proizvodstvo na ko`a i sli~ni proizvodi od ko`a Ovoj oddel opfa}a dorabotka i boewe na krzno kako i prerabotka na krzno i ko`a so {tavewe ili su{ewe i prerabotka na ko`a vo proizvodi za finalna potro{uva~ka. Ovoj oddel, isto taka, vklu~uva proizvodstvo na sli~ni proizvodi od drugi materijali (imitacija na ko`a ili zamena za ko`a (surogat), kako obuvki od guma, kuferi od tekstilna tkaenina itn. Proizvodite napraveni od zamena (surogat) za ko`a se vklu~eni vo ovoj oddel, bidej}i tie se napraveni na sli~en na~in kako i proizvodite od ko`a (na pr: kuferi) i ~esto se proizvedeni vo ista edinica. [tavewe i dorabotka na ko`a; proizvodstvo na kuferi, ra~ni torbi, sedla i sara~ki proizvodi; dorabotka i boewe na krzno Ovaa grupa opfa}a proizvodstvo na ko`a i krzno i nivni proizvodi. 15.11 [tavewe i dorabotka na ko`a; dorabotka i boewe na krzno Ovaa klasa opfa}a: - {tavewe, boewe i dorabotka na ko`a - proizvodstvo na antilopski obrabotena, pergamentno obrabotena, lakirana ili metalizirana ko`a - proizvodstvo na kompozitna ko`a - stru`ewe, ~etkawe (~istewe), {tavewe, belewe, {i{awe (stri`ewe) i ~epkawe (kubewe) i boewe na ko`a so krzno i surova ko`a so vlakna Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na surova ko`a kako del od odgleduvaweto na `ivotni, vidi 01.4 - proizvodstvo na ko`i kako del od klanicite, vidi 10.11 - proizvodstvo na ko`na obleka, vidi 14.11 - proizvodstvo na imitacija na ko`a {to ne se bazira na prirodna ko`a, vidi 22.19, 22.29 15.12 Proizvodstvo na kuferi, ra~ni torbi i sli~ni predmeti, sedla i sara~ki proizvodi Ovaa klasa opfa}a:

15.1

- proizvodstvo na kuferi, ra~ni torbi i sli~no, od ko`a, ko`ni ostatoci ili od koj bilo drug materijal kako {to se plasti~ni folii, tekstilni materijali, vulkanfiber i karton, kade {to e primeneta ista tehnologija kako za ko`a - proizvodstvo na sedla i sara~ki proizvodi - proizvodstvo na nemetalizirani kaiv~iwa za ra~ni ~asovnici (od tkaenina, ko`ni, plasti~ni) - proizvodstvo na razni proizvodi od ko`a ili par~iwa od sostavena ko`a: pojasi za vozewe, pribor za pakuvawe itn. - proizvodstvo na ko`ni vrvki za ~evli - proizvodstvo na kam{ici za kowi i kam{ici za javawe Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na ko`na obleka, vidi 14.11 - proizvodstvo na ko`ni rakavici i kapi, vidi 14.19 - proizvodstvo na obuvki, vidi 15.20 - proizvodstvo na sedla za velosipedi, vidi 30.92 - proizvodstvo na skapoceni metalizirani kaiv~iwa za ra~ni ~asovnici, vidi 32.12 - proizvodstvo na neskapoceni metalizirani kaiv~iwa za ra~ni ~asovnici, vidi 32.13 - serisko proizvodstvo na bezbednosni pojasi i drugi pojasi za profesionalna upotreba, vidi 32.99 15.2 15.20 Proizvodstvo na obuvki Proizvodstvo na obuvki Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na obuvki za site nameni, od site vidovi materijali i po site postapki, vklu~uvaj}i i liewe vo kalapi (vidi podolu za isklu~ocite) - proizvodstvo na delovi od ko`a za obuvki: gorni i dolni delovi, nadvore{ni i vnatre{ni |onovi, potpetici itn. - proizvodstvo na kaqa~i, sari i sl. proizvodi Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na obuvki od tekstilen materijal bez |onovi, vidi 14.19 - proizvodstvo na drveni delovi za ~evli (na pr: potpetici i kalapi), vidi 16.29 - proizvodstvo na gumeni ~izmi i potpetici i |onovi za ~evli i ostanati gumeni delovi za obuvki, vidi 22.19 - proizvodstvo na plasti~ni delovi za obuvki, vidi 22.29 - proizvodstvo na ~evli za skijawe, vidi 32.30 - proizvodstvo na ortopedski ~evli, vidi 32.50

16

Prerabotka na drvo i proizvodi od drvo i pluta, osven mebel, proizvodstvo na predmeti od slama i pletarski materijal Ovoj oddel vklu~uva proizvodstvo na proizvodi od drvo, kako {to se grade`no drvo, {per-plo~i, furniri, drvena ambala`a, gra|a za patosi, drveni snopovi i monta`ni ku}i od drvo. Proizvodstveniot proces vklu~uva pilewe, oblikuvawe, laminirawe i monta`a na drvenite proizvodi po~nuvaj}i od trupci koi{to se se~at vo cepanici, koi{to mo`at da se se~at ponatamu ili da bidat oblikuvani so strug ili drugi alatki za oblikuvawe. Drveniot materijal ili drugite transformirani drveni oblici mo`at, isto taka, dopolnitelno da bidat ramneti i vgradeni vo finalnite proizvodi kako {to e drvena ambala`a. So isklu~ok na pilanite, ovoj oddel se deli na u{te pomali delovi koi glavno se baziraat na specifi~nite proizvodi koi gi prerabotuvaat. Ovoj oddel ne go opfa}a proizvodstvoto na mebel (31.0) i vgraduvaweto na stolarija (drvena oprema) i sl.(43.32, 43.33. 43.39). 16.1 16.10 Pilewe i stru`ewe na drvo Pilewe i stru`ewe na drvo Ovaa klasa opfa}a: - pilewe, ramnewe i ma{inska obrabotka na drvo - se~ewe (na par~iwa), lupewe i stru`ewe na trupci - proizvodstvo na drveni `elezni~ki pragovi - proizvodstvo na nesostavena drvena gra|a za patosi - proizvodstvo na drvena volna, drveno bra{no, delanki, lenti Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: - su{ewe na drvo - impregnirawe ili hemiska postapka so drvo so koristewe na za{titni sredstva ili drugi materijali Ovaa klasa ne opfa}a: - se~ewe na drvoto na trupci i proizvodstvo na grubo obraboteno drvo, vidi 02.20 - proizvodstvo na tenki furnir listovi za upotreba kaj {per-plo~i, tabli i paneli, vidi 16.21 - proizvodstvo na {indra, profilirani lenti i kalapi, vidi 16.23 - proizvodstvo na trupci za ogrev i presuvano drvo, vidi 16.29 16.2 Proizvodstvo na proizvodi od drvo, pluta, slama i pletarski materijal

Ovaa grupa opfa}a proizvodstvo na proizvodi od drvo, pluta, slama ili pletarski materijal, vklu~uvaj}i osnovni oblici kako i sostaveni proizvodi. 16.21 Proizvodstvo na furnir i drugi plo~i od drvo Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na tenki furnir listovi za upotreba kako furniri za pravewe {per-plo~i, plo~i i paneli i za drugi nameni: ramnewe (maznewe), boewe, presvlekuvawe, impregnirawe, zajaknuvawe (zacvrstuvawe) (so hartija ili tekstilna potkrepa od tkaenina) pravewe na oblici (formi) so motivi - proizvodstvo na {per-plo~i, furnirani panel plo~i i sli~ni laminirani drveni tabli i listovi - proizvodstvo na t.n. orientirani iverki kako i drugi vidovi iverki i plo~i-vlaknatici - proizvodstvo na sredno gusti plo~i-vlaknatici i drugi plo~i-vlaknatici - proizvodstvo na zbieni (gusti) drva - proizvodstvo na zalepeni (pricvrsteni) laminirani drva i laminiran furnir 16.22 Proizvodstvo na parket Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na drveni parketni blokovi, lenti itn., spoeni vo paneli Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na nespoeni drveni podni plo~i, vidi 16.10 16.23 Proizvodstvo na druga grade`na stolarija i podovi Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na proizvodi od drvo nameneti prvenstveno za upotreba vo grade`ni{tvoto: gredi, kosi gredi za pokrivi, pokrivni potporni gredi zalepeni (pricvrsteni), laminirani i metalno povrzani, kako monta`ni drveni pokrivni potpira~i (glavni gredi) vrati, prozorci, kapaci i nivni ramki, koi sodr`at ili ne metalni elementi, kako {to se: {arki (na vrata), bravi itn. skali, ogradi drveni dekorativni elementi, intarzija, {indra - proizvodstvo na monta`ni zgradi i nivni elementi prete`no od drvo, kako na pr: sauna - proizvodstvo na mobilni ku}i - proizvodstvo na drveni pregradi (osven samostoe~ki)

Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na kujnski kabini, ormani za knigi, garderoberi itn., vidi 31.01, 31.02, 31.09 - proizvodstvo na drveni samostoe~ki pregradni paneli, vidi 31.01, 31.02, 31.09 16.24 Proizvodstvo na drvena ambala`a Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na sandaci za pakuvawe, kutii, gajbi, barabani i sli~na ambala`a od drvo - proizvodstvo na paleti, paleti vo vid na sandaci i drugi tovarni tabli od drvo - proizvodstvo na buriwa, bo~vi, kaci i drugi bo~varski proizvodi od drvo - proizvodstvo na barabani (kalemi) za kabli od drvo Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na kuferi, vidi 15.12 - proizvodstvo na sandaci od pletarski materijal, vidi 16.29 Proizvodstvo na ostanati proizvodi od drvo; proizvodstvo na predmeti od pluta, slama i pletarski materijal Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na raznovidni proizvodi od drvo: drveni dr{ki i ku}i{ta za alat, metli, ~etki drveni kalapi za ~izmi i ~evli, zaka~alki za obleka predmeti za doma}instvo i kujnski pribor od drvo drveni statui i ukrasi, drveni maketarii (intarzii) i rezbarii drveni kov~e`iwa i kutii za nakit, pribori za jadewe i sli~ni proizvodi drveni kalapi, poklopki, bobini (vretena), kalemi za konec i sli~ni proizvodi od svitkano drvo ostanati proizvodi od drvo - prerabotka na prirodna pluta, proizvedena od aglomerirana pluta - proizvodstvo na artikli od prirodna i aglomerirana pluta, vklu~uvaj}i podni prekrivki - proizvodstvo na pletenici i proizvodi od pletarski materijali: podmetki, prostirki, zavesi itn. - proizvodstvo na ko{ni~arski proizvodi i pletarska stoka - proizvodstvo na trupci i sitna sa~ma za ogrev, napraveni od presuvano drvo ili drugi materijali kako zamena (surogat), kako {to se kafe i soja - proizvodstvo na ogledalo od drvo i ramki za sliki - proizvodstvo na ramki za umetni~ki platna (kanvas)

16.29

- proizvodstvo na drveni delovi za ~evli (na pr: potpetici i kalapi) - proizvodstvo na ra~ki za ~adori, stapovi i sl. - proizvodstvo na kalapi za proizvodstvo na luliwa za pu{ewe Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na podmetki i prostirki od tekstilen materijal, vidi 13.92 - proizvodstvo na kuferi, vidi 15.12 - proizvodstvo na drveni obuvki, vidi 15.20 - proizvodstvo na kibriti, vidi 20.51 - proizvodstvo na kutii za ~asovnici, vidi 26.52 - proizvodstvo na drveni kalemi i vretena (gajtani) koi se del od tekstilniot mehanizam, vidi 28.94 - proizvodstvo na mebel, vidi 31.0 - proizvodstvo na igra~ki od drvo, vidi 32.40 - proizvodstvo na ~etki i metli, vidi 32.91 - proizvodstvo na mrtove~ki sandaci, vidi 32.99 - proizvodstvo na pojasi za spasuvawe, vidi 32.99 17 Proizvodstvo na hartija i proizvodi od hartija

Ovoj oddel go opfa}a proizvodstvoto na celuloza, hartija ili transformirani proizvodi od hartija. Proizvodstvoto na ovie proizvodi e grupirano zaedno bidej}i tie sodr`at serija na vertikalno povrzani procesi. Pove}e od eden proces ~esto se izveduva samo vo edna edinica. Vo su{tina ima tri dejnosti: Proizvodstvoto na celuloza vklu~uva odvojuvawe na celuloznite vlakna od drugite materijali vo drvoto ili rastvorawe i odmastuvawe na koristena hartija i me{awe na mali koli~ini na reagensi za povrzuvawe na vlaknata. Proizvodstvoto na hartija vklu~uva osloboduvawe na celulozata od podvi`nata `i~ena mre`a taka {to se formiraat kontinuirani listovi hartija. Transformiranite proizvodi od hartija se pravat od hartija i drugi materijali so raznovidni tehniki. Proizvodite od hartija mo`at da bidat pe~ateni (pr.tapeti, ukrasna hartija itn.), dokolku pe~atenata informacija ne e glavna cel. Proizvodstvoto na celuloza, hartija i karton vo nespakuvana sostojba e vklu~eno vo grupata 17.1, dodeka preostanatite klasi vklu~uvaat natamo{na prerabotka za proizvodstvo na hartija i proizvodi od hartija.

17.1 17.11

Proizvodstvo na celuloza (pulpa), hartija i karton Proizvodstvo na celuloza (pulpa) Ovaa klasa opfa}a:

- proizvodstvo na belena, polubelena i nebelena drvna celuloza so mehani~ka, hemiska (so rastvorawe ili bez rastvorawe) ili poluhemiska postapka - proizvodstvo na pamu~na-linters celuloza - otstranuvawe na pe~atarski boi i proizvodstvo na celuloza od stara hartija 17.12 Proizvodstvo na hartija i karton Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na hartija i karton nameneti za ponatamo{na industriska postapka Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: - ponatamo{na prerabotka na hartija i karton: presvlekuvawe, prekrivawe i impregnirawe na hartija i karton proizvodstvo na krepirana i plisirana hartija proizvodstvo na laminati i folii, ako laminiraweto e so hartija ili karton - proizvodstvo na ra~no izrabotena hartija - proizvodstvo na novinska ili druga pe~atena hartija ili hartija za pi{uvawe - proizvodstvo na celulozna vata i tkaenina od celulozni vlakna - proizvodstvo na karbon hartija i hartija na matrica vo rolni ili golemi listovi Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na branovidna hartija i karton, vidi 17.21 - proizvodstvo na proizvodi od hartija, karton ili celuloza {to se predmet na natamo{na prerabotka, vidi 17.22,17.23,17.24,17.29 - proizvodstvo na presvle~ena ili impregnirana hartija, kade {to presvlekuva~ot ili impregnatorot e glavna sostojka, da se vidat klasite vo koi e klasificirano proizvodstvoto na presvlekuva~i ili impregnatori - proizvodstvo na abrazivna hartija, vidi 23.91 17.2 17.21 Proizvodstvo na predmeti od hartija i karton Proizvodstvo na branovidna hartija i karton i na ambala`a od hartija i karton Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na branovidna hartija i karton - proizvodstvo na ambala`a od branovidna hartija i karton - proizvodstvo na kartonski kutii na sklopuvawe - proizvodstvo na ambala`a od cvrsti blokovi

- proizvodstvo na ostanata ambala`a od hartija i karton - proizvodstvo na vre}i i kesi od hartija - proizvodstvo na kancelariski fascikli za akti i sl. proizvodi Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na plikovi, vidi 17.23 - proizvodstvo na kalapi ili presuvani proizvodi od celulozna hartija (pr.kutii za pakuvawe na jajca, oblo`eni plo~i (~inii) so celulozna hartija), vidi 17.29 Proizvodstvo na predmeti za sanitarni i toaletni potrebi za doma}instvata Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na proizvodi od hartija za doma}instvata i za li~na upotreba i proizvodi od celulozna vata: liv~iwa za otstranuvawe na {minka {amiv~iwa, krpi, salveti toaletna hartija sanitarni krpi i tamponi, peleni i lenti za peleni za bebiwa ~a{i, ~inii i poslu`avnici - proizvodstvo na tekstilna vata i na proizvodi od vata: sanitarni krpi, tamponi itn. Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na celulozna vata, vidi 17.12 17.23 Proizvodstvo na kancelariski materijal od hartija Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na hartija za pe~atewe i pi{uvawe, gotova za upotreba - proizvodstvo na hartija za kompjutersko pe~atewe, gotova za upotreba - proizvodstvo na samokopira~ka hartija, gotova za upotreba - proizvodstvo na matrici za umno`uvawe i karbon hartija, gotova za upotreba - proizvodstvo na gumirana i lepliva hartija, gotova za upotreba - proizvodstvo na plikovi i dopisnici - proizvodstvo na kancelariski materijal za obrazovanie i komercija (notes-bele`nik, vrzuva~i (podvrzuva~i na knigi), registri, smetkovodstveni knigi, delovni obrasci itn.), vo slu~aite koga pe~atenata informacija ne e glavna karakteristika

17.22

- proizvodstvo na kutii, torbi, pari~nici, setovi koi sodr`at odreden asortiman na hartija za pi{uvawe. Ovaa klasa ne opfa}a: - pe~atewe na proizvodi od hartija, vidi 18.1 17.24 Proizvodstvo na yidni tapeti Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na yidni tapeti i sli~ni pokrivki za yidovi, vklu~uvaj}i i yidni tapeti presvle~eni so vinil i yidni tapeti od tekstil Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na hartija i karton vo nespakuvana sostojba, vidi 17.12 - proizvodstvo na plasti~ni yidni tapeti, vidi 22.29 17.29 Proizvodstvo na drugi predmeti od hartija i karton Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na etiketi - proizvodstvo na filter hartija i karton - proizvodstvo na bobini, {pulni, poklopci itn., od hartija i karton - kutii od karton oblikuvani za jajca i drugi oblikuvani celulozni proizvodi za pakuvawe itn. - proizvodstvo na noviteti od hartija - proizvodstvo na karti od hartija ili karton za upotreba na `akard ma{ini Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na karti za igrawe, vidi 32.40 - proizvodstvo na igri i igra~ki od hartija i karton, vidi 32.40 18 Pe~atewe i reprodukcija na snimeni mediumi (zapisi)

Ovoj oddel opfa}a pe~atewe na proizvodi, kako {to se vesnici, knigi, periodi~ni izdanija, delovni obrasci, ~estitki i dr. materijali i povrzani (zaedni~ki) pomo{ni dejnosti kako {to se knigovezni i zavr{ni raboti, uslugi na izrabotka na pe~atarski formi i otslikuvawe na podatoci. Pomo{nite dejnosti vklu~eni tuka se sostaven del od pe~atarskata dejnost (industrija) i proizvodot (plo~ata za pe~atewe, ukori~enata kniga ili kompjuterskiot disk CD ili fajl) koj{to e integralen del na pe~atarskata dejnost (industrija) e re~isi sekoga{ obezbeden so ovie operacii.

Procesite koristeni vo pe~ateweto vklu~uvaat raznovidni metodi za prefrlawe na slikata od plo~a, ekran ili kompjuterski fajl na medium, kako {to e hartija, plastika, metal, tekstilni proizvodi ili drvo. Najzna~aen od ovie metodi e prenesuvaweto na slikata od plo~a ili ekran na medium so transfer (prefrlawe) preku litografija, gravirawe, ekran i fleksografi~no pe~atewe. Kompjuterskiot fajl ~esto se koristi za direktno da go naso~i pe~ateniot mehanizam da sozdade kreirawe na slika ili elektrostatik i drug tip na oprema (digitalno ili pe~atewe bez dopir). Iako pe~ateweto i izdavaweto mo`at da bidat izvr{uvani od ista edinica (na pr. vesnici), s pomalku i pomalku ima slu~ai ovie razli~ni dejnosti da bidat izvr{uvani na ista lokacija. Ovoj oddel, isto taka, vklu~uva reprodukcija na snimeni mediumi, kako {to se kompakt diskovi CD, video zapisi, softver na disk ili lenta, zapisi itn. Ovoj oddel ne gi opfa}a dejnostite na izdavawe (sektor J/Y). 18.1 Pe~atewe i uslu`ni dejnosti vo vrska so pe~atewe Ovaa grupa go opfa}a pe~ateweto na proizvodi kako {to se vesnici, knigi, periodi~ni izdanija, delovni obrasci, ~estitki i drugi materijali, i povrzani (zaedni~ki) pomo{ni dejnosti, kako {to se knigovezni i zavr{ni raboti, uslugi na izrabotka na pe~atarski formi i otslikuvawe na podatoci. Pe~ateweto mo`e da se vr{i so upotreba na raznovidni tehniki i so razli~ni materijali. 18.11 Pe~atewe na vesnici Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: - pe~atewe na ostanati periodi~ni izdanija koi{to izleguvaat najmalku ~etiri pati nedelno Ovaa klasa ne opfa}a: - izdavawe na pe~ateni materijali, vidi 58.1 - fotokopirawe na dokumenti, vidi 82.19 18.12 Drugo pe~atewe Ovaa klasa opfa}a: - pe~atewe na magazini i ostanati periodi~ni izdanija koi{to izleguvaat pomalku od ~etiri pati nedelno

- pe~atewe na knigi i bro{uri, muzi~ki dela i muzi~ki rakopisi, mapi, atlasi, posteri, reklamni katalozi, prospekti i drug i pe~ateni reklami, po{tenski marki, takseni marki, li~ni dokumenti, ~ekovi i drugi hartii od vrednost, enciklopedii, albumi, dnevnici, kalendari i drugi komercijalni pe~ateni materijali, predmeti od hartija za li~na upotreba i drugi pe~ateni materijali so obi~no pe~atewe, ofset pe~atewe, fotogravura, fleksografija, skrin pe~atewe i drugo pe~atewe so vtisnuvawe, ma{ini za kopirawe, kompjuterski pe~atari, pe~atari itn., vklu~uvaj}i brzo pe~atewe - pe~atewe direktno na tekstil, plastika, ~a{i, metal, drvo i keramika. Pe~ateni materijali koi voobi~aeno imaat avtorsko pravo. Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: - pe~atewe na etiketi i privezoci (litografika, pe~atewe gravura, fleksografik pe~atewe, drugi) Ovaa klasa ne opfa}a: - pe~atewe na aplikacii so svila na tekstilni tkaenini i obleka, vidi 13.30 - proizvodstvo na kancelariski materijal (notesbele`nik, vrzuva~i (podvrzuva~i na knigi), registri, smetkovodstveni knigi, delovni obrasci itn.), vo slu~aite koga pe~atenata informacija ne e glavna karakteristika, vidi 17.23 - izdavawe na pe~ateni materijali, vidi 58.1 18.13 Uslu`ni dejnosti vo vrska so pe~ateweto i objavuvaweto Ovaa klasa opfa}a: - podgotovka na pe~atarskiot format, podesuvawe na izgledot na tekstot, podesuvawe na izgledot na slikata, vlez na pe~ateni podatoci vklu~uvaj}i skenirawe i opti~ko prepoznavawe na karakteri, elektronska struktura na tekst/ilustracija - podgotvuvawe na datoteka za aplikacii na razni mediumi (pe~atewe na hartija, CD-ROM, internet) - uslugi za pripremawe na plo~ata za pe~atewe, vklu~uvaj}i podesuvawe na plo~i za proces na obi~no i ofset pe~atewe - podgotovka na cilindrite:gravirawe ili kli{irawe na cilindrite za pe~atena gravura - neposredna obrabotka na grafi~kite plo~i:"od kompjuter na plo~a" (isto taka i fotopolimer plo~a) - podgotovka na plo~i i matrici za reljefno vtisnuvawe ili pe~atewe; - podgotovka na:

umetni~ka rabota od tehni~ki karakter, kako {to e podgotovka na litokamen i gotovi drveni blokovi mediumi za prezentacija, na pr: folii za proekcii i drugi formi na prezentacija skici, planovi, maketi itn. proizvodstvo na kopii od pe~aten tekst Ovaa klasa ne opfa}a: - specijalizirani dejnosti na dizajnirawe, vidi 74.10 18.14 Knigovezni i srodni uslugi Ovaa klasa opfa}a: - ukori~uvawe, izrabotka na proben primerok i pomo{ni uslugi na pe~atarskite dejnosti, kako na pr. ukori~uvawe i zavr{ni raboti na knigi, bro{uri, ~asopisi, katalozi, itn., so vitkawe, se~ewe i potsekuvawe (ukrasuvawe), sostavuvawe, lepewe, pro{ivawe, leplivo vrzuvawe, se~ewe i pokrivawe so lepewe, redewe, sostavuvawe, zlato pe~atewe; spiralno i plasti~no spojuvawe i spojuvawe so plasti~na `ica - ukori~uvawe i zavr{ni raboti na pe~atewe na hartija i karton, so vitkawe, pe~atewe, dup~ewe, perforirawe, reljefno pe~atewe, lepewe, laminirawe - zavr{ni raboti na uslugi za CD-ROM - zavr{ni raboti na uslugite za e-mail kako {to e nara~ka, podgotovka na koverti - ostanati zavr{ni dejnosti kako {to se vtisnuvawe, potopuvawe i pe~atewe, Brail kopirawe 18.2 18.20 Reprodukcija na snimeni mediumi Reprodukcija na snimeni mediumi Ovaa klasa opfa}a: - reprodukcija od master kopii od gramofonski plo~i, kompakt diskovi CD i lenti so muzi~ki ili drugi zvu~ni zapisi (snimeni materijali) - reprodukcija od master kopii od zapisi, kompakt diskovi CD i lenti so snimeni sliki ili drugi video zapisi - reprodukcija od master kopii od softver i podatoci na diskovi i lenti Ovaa klasa ne opfa}a: - reprodukcija na pe~ateni materijali, vidi 18.11, 18.12 - izdavawe na softver, vidi 58.2 - proizvodstvo i distribucija na snimeni sliki, video lenti i filmovi na DVD ili sli~ni mediumi, vidi 59.11, 59.12, 59.13 - reprodukcija na snimeni filmovi za javna distribucija, vidi 59.12

- proizvodstvo na master kopii na zapisi i audio materijali, vidi 59.20 19 Proizvodstvo na koks i rafinirani nafteni proizvodi

Ovoj oddel opfa}a transformacija na surova nafta i jaglen vo upotreblivi proizvodi. Glavniot proces e rafinirawe na naftata {to vklu~uva separacija na surovata nafta vo sostavni proizvodi niz soodvetni tehniki kako {to se kr{ewe (drobewe) i destilacija. Ovoj oddel, isto taka, go opfa}a proizvodstvoto za svoja smetka na karakteristi~nite proizvodi (na pr.jaglen (koks), butan, propan, nafta, kerozin, nuklearno gorivo, itn.). kako i uslugi vo prerabotkata (na pr. rafinirawe po nara~ka). Ovoj oddel opfa}a proizvodstvo na gasovi, kako {to se etan, propan i butan kako proizvodi na rafiniranata nafta. Ne e vklu~eno proizvodstvoto na nekoi gasovi vo drugi edinici (20.14), proizvodstvo na industriski gasovi (20.11), ekstrakcija (vadewe) na priroden gas (metan, etan, butan i propan) (06.20) i proizvodstvo na gorivo razli~no od naftenite gasovi (na pr: jaglen gas, voden gas, proizvodstven gas, gasworks gas) (35.21). Proizvodstvoto na nafteni hemikalii od rafiniranata nafta e klasificirano vo oddelot 20. 19.1 19.10 Proizvodstvo na proizvodi od pe~ka za koksirawe Proizvodstvo na proizvodi od pe~ka za koksirawe Ovaa klasa opfa}a: - raboti na pe~kite za koksirawe - proizvodstvo na koks i polukoks - proivodstvo na katran i katran od koks - proizvodstvo na gas vo pe~ka za koksirawe - proizvodstvo na katran od surov jaglen i lignit - aglomeracija na koks Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na briketi od jaglen, vidi 19.20 19.2 19.20 Proizvodstvo na rafinirani nafteni proizvodi Proizvodstvo na rafinirani nafteni proizvodi Ovaa klasa opfa}a proizvodstvo na te~no ili gasovito gorivo i drugi proizvodi od surova nafta, bituminozni minerali i proizvodi od nivni frakcii. Rafiniraweto na naftata opfa}a edna ili pove}e od slednite dejnosti:frakcionirawe; direktna destilacija na surovata nafta i krekirawe.

Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na motorni goriva: benzin, kerozin itn. - proizvodstvo na goriva: lesni, sredni i te{ki goriva, masla, rafineriski gasovi kako {to se etan, propan, butan itn. - proizvodstvo na masla i masti za podma~kuvawe, vklu~uvaj}i i od otpadni masla - proizvodstvo na proizvodi za petrohemiskata industrija i proizvodstvo na oblogi za pokrivawe na pati{ta - proizvodstvo na raznovidni proizvodi: {piritus, vazelin, parafin, zgusnata nafta itn. - proizvodstvo na nafteni briketi - me{awe na biogoriva, t.e.me{awe na alkohol so nafta (na pr:gas alkohol-gasohol) Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: - proizvodstvo na briketi od treset - proizvodstvo na briketi od surov jaglen i lignit 20 Proizvodstvo na hemikalii i hemiski proizvodi Ovoj oddel opfa}a transformirawe na organski i neorganski surovi materijali so hemiski proces i sozdavawe na proizvodi. Proizvodstvoto na osnovnite hemikalii koi ja so~inuvaat prvata industriska grupa se razlikuva od proizvodstvoto na poluproizvodi i krajni proizvodi, proizvedeni so natamo{na prerabotka na osnovnite hemikalii koi se sodr`ani (opfateni) vo ostanatite klasi na industrijata. Proizvodstvo na osnovni hemikalii, |ubriva i azotni soedinenija, plastika i sinteti~ki kau~uk vo primarni oblici Ovaa grupa go opfa}a proizvodstvoto na osnovni hemiski proizvodi, ve{ta~ki |ubriva i azotni soedinenija, kako {to se plastika i sinteti~ki kau~uk vo primarni oblici 20.11 Proizvodstvo na industriski gas Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na te~ni ili komprimirani neorganski industriski ili medicinski gasovi: elementarni gasovi te~en ili komprimiran vozduh razladni gasovi me{ani industriski gasovi inertni gasovi kako {to e jaglendioksid

20.1

gasovi za izolacija Ovaa klasa ne opfa}a: - vadewe na metan, etan, butan i propan, vidi 06.20 - proizvodstvo na zapallivi gasovi kako {to se etan, butan i propan vo rafineriite za nafta, vidi 19.20 - proizvodstvo na zapallivi gasovi od jaglen, otpad itn. vidi 35.21 20.12 Proizvodstvo na boi i pigmenti Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na boi i pigmenti so kakvo bilo poteklo, vo osnovniot oblik ili vo oblik na koncentrat Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: - proizvodstvo na proizvodi {to se koristat kako fluoroscenti i luminoscenti Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na gotovi boi i pigmenti, vidi 20.30 20.13 Proizvodstvo na drugi osnovni neorganski hemikalii Ovaa klasa opfa}a proizvodstvo na hemikalii upotrebuvaj}i osnovni postapki (prerabotki), kako {to se termalnoto krekirawe i destilirawe. Autputot na ovie postapki (prerabotki) se ~esto izdvoeni hemiski elementi ili izdvoeni hemiski soedinenija. Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na hemiski elementi (osven industriski gasovi i osnovni metali) - proizvodstvo na neorganski kiselini, osven azotna kiselina - proizvodstvo na bazi, lu`ini i drugi neorganski bazi, osven amonijak - proizvodstvo na drugi neorganski soedinenija - pr`ewe na `elezen pirit - proizvodstvo na destilirana voda Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: - zbogatuvawe so rudi na uranium i torium Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na industriski gasovi, vidi 20.11 - proizvodstvo na azotni ve{ta~ki |ubriva i azotni soedinenija, vidi 20.15 - proizvodstvo na amonijak, vidi 20.15 - proizvodstvo na amoniumhlorid, vidi 20.15

- proizvodstvo na nitriti i nitrati na kalium, vidi 20.15 - proizvodstvo na amonium karbonat, vidi 20.15 - proizvodstvo na aromatizirana destilirana voda, vidi 20.53 - proizvodstvo na osnovni metali, vidi oddel 24 20.14 Proizvodstvo na drugi osnovni organski hemikalii Ovaa klasa opfa}a proizvodstvo na hemikalii upotrebuvaj}i osnovni postapki (prerabotki), kako {to e toplotno (termi~ko) krekirawe i destilirawe. Autputot na ovie postapki (prerabotki) ~esto se izdvoeni hemiski elementi ili izdvoeni hemiski soedinenija. Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na osnovni organski hemikalii: zasiteni i nezasiteni acikli~ni jaglenovodorodi zasiteni i nezasiteni cikli~ni jaglenovodorodi acikli~ni i cikli~ni alkoholi monokarbonski i polikarbonski kiselini, vklu~uvaj}i ja i ocetnata kiselina drugi soedinenija so kislorodna funkcija vklu~uvaj}i gi i aldehidite, ketonite, hinonite i organskite soedinenija so drugi funkcii ili so pove}e kislorodni funkcii sinteti~ki glicerin organski soedinenija so azotna funkcija, vklu~uvaj}i gi i aminite fermentacija na {e}erna trska, p~enka i sl.za proizvodstvo na alkohol i estri drugi organski soedinenija vklu~uvaj}i gi i proizvodite na suvata destilacija na drvoto (na pr.drven jaglen ) itn. - proizvodstvo na sinteti~ki aromati~ni proizvodi - destilacija na jaglenov katran Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na plasti~ni masi vo primarni oblici, vidi 20.16 - proizvodstvo na sinteti~ki kau~uk vo primarni oblici, vidi 20.17 - proizvodstvo na surov glicerin, vidi 20.41 - proizvodstvo na prirodni eteri~ni masla, vidi 20.53 - proizvodstvo na salicilna i O-acetilsalicilna kiselina, vidi 21.10 20.15 Proizvodstvo na ve{ta~ki |ubriva i azotni soedinenija Ovaa klasa opfa}a:

- proizvodstvo na ve{ta~ki |ubriva: osnovni ili slo`eni azotni, fosforni ili kaliumovi ve{ta~ki |ubriva urea, surovi prirodni fosfati i surovi prirodni kaliumovi soli - proizvodstvo na proizvodi na azotni soedinenija: azotni i sulfoazotni kiselini, amonijak, amonium hlorid, amonium karbonat, nitriti i nitrati na kalium Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: - prozvodstvo na {alitra so treset kako osnovna sostojka - proizvodstvo na {alitra od smesi (me{avina) na prirodna zemja, pesok, glina i minerali Ovaa klasa ne opfa}a: - vadewe na guan, vidi 08.91 - proizvodstvo na agrohemiski proizvodi, kako {to se pesticidi, vidi 20.20 20.16 Proizvodstvo na plasti~ni masi vo primarni oblici

Ovaa klasa opfa}a proizvodstvo na smoli, plasti~ni materijali i nevulkanizirani termoplasti~ni elastomeri, me{avini i smesi na smolata vrz baza na barawata na korisnicite, kako i proizvodstvo na sinteti~ka smola. Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na plasti~ni masi vo primarni oblici: polimeri, vklu~uvaj}i i polimeri na etilen, propilen, stiren, vinil hlorid, vinil acetat i akrilati poliamidi fenolni i epoksidni smoli i poliuretani alkidni i poliesterski smoli i polietri silikoni izmenuva~i na joni vrz baza na polimeri Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: - proizvodstvo na celuloza i nejzini hemiski derivati Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na ve{ta~ki i sinteti~ki vlakna, konec (dolgi vlakna) i prediva, vidi 20.60 - uni{tuvawe na plasti~ni proizvodi, vidi 38.32 20.17 Proizvodstvo na sinteti~ki kau~uk vo primarni oblici Ovaa klasa opfa}a:

- proizvodstvo na sinteti~ki kau~uk vo primarni oblici: sinteti~ki kau~uk faktis - proizvodstvo na smesi na sinteti~ki kau~uk i priroden kau~uk ili gumi sli~ni na kau~uk (na pr: balata) Proizvodstvo na pesticidi i drugi agrohemiski proizvodi 20.20 Proizvodstvo na pesticidi i drugi agrohemiski proizvodi Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na insekticidi, rodenticidi, fungicidi, herbicidi, akaricidi, moluscidi, biocidi - proizvodstvo na sredstva protiv 'rtewe, sredstva za regulacija na rastot na rastenijata - proizvodstvo na sredstva za dezinfekcija (za zemjodelstvoto i druga upotreba) - proizvodstvo na drugi hemikalii za zemjodelstvoto, nespomnati na drugo mesto Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na ve{ta~ki |ubriva i azotni soedinenija, vidi 20.15 20.3 Proizvodstvo na boi, lakovi i sli~ni premazi, pe~atarsko mastilo i kitovi 20.30 Proizvodstvo na boi, lakovi i sli~ni premazi, pe~atarsko mastilo i kitovi Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na boi, firnajz, emajl i lakovi - proizvodstvo na podgotveni pigmenti i materii za boewe, opacifienti (sredstva za odbivawe svetlina) i bojosuva~i - proizvodstvo na staklest emajl, glazuri i premazi i sli~ni preparati - proizvodstvo na kitovi - proizvodstvo na soedinenija za zatnuvawe i sli~ni preparati za neognootporni i nadvore{ni polnewa - proizvodstvo na slo`eni organski rastvoruva~i i razreduva~i - proizvodstvo na podgotveni sredstva za otstranuvawe na boi i lakovi - proizvodstvo na pe~atarsko mastilo Ovaa klasa ne opfa}a:

20.2

- proizvodstvo na materii za boewe i pigmenti, vidi 20.12 - proizvodstvo na mastilo i tu{ za pi{uvawe i crtawe, vidi 20.59 20.4 Proizvodstvo na sapuni i detergenti, preparati za ~istewe i polirawe, parfemi i toaletni preparati 20.41 Proizvodstvo na sapuni i detergenti, preparati za ~istewe i polirawe Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na organski povr{inski aktivni supstancii - proizvodstvo na hartija, vata, filc itn. prekrieni ili obvitkani so sapun ili detergent - proizvodstvo na glicerin - proizvodstvo na sapuni, osven kozmeti~ki sapuni - proizvodstvo na povr{inski aktivni preparati: pra{oci za perewe vo cvrsta ili te~na sostojba i detergenti preparati za miewe sadovi omeknuva~i na tekstilni tkaenini - proizvodstvo na preparati za ~istewe i polirawe: preparati za parfimirawe ili dezodorirawe na prostorii ve{ta~ki vosoci i podgotven, gotov vosok polituri i kremi za ko`a polituri i kremi za drvo polituri i kremi za karoserii, staklo i metal pasti i pra{oci za ribawe, vklu~uvaj}i hartija, vata itn. so koi se prekrieni i obvitkani Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na razli~ni hemiski definirani soedinenija, vidi 20.13, 20.14 - proizvodstvo na glicerin, sintetiziran od nafteni proizvodi, vidi 20.14 - proizvodstvo na kozmeti~ki sapun, vidi 20.42 20.42 Proizvodstvo na parfemi i toaletni preparati Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na parfemi i toaletni preparati: parfemi i toaletni vodi preparati za razubavuvawe i {minkawe preparati za za{tita od sonce i preparati za zasiluvawe na pigmentacijata pri son~awe preparati za manikir i pedikir {amponi, lakovi za kosa, preparati za ondulacija i ispravawe na kosa

preparati za odr`uvawe na higiena na ustata i zabite, vklu~uvaj}i i preparati za pricvrstuvawe na zabni protezi preparati za bri~ewe, vklu~uvaj}i preparati za pred i po bri~ewe dezodoransi i soli za kapewe depilatori - proizvodstvo na kozmeti~ki sapuni Ovaa klasa ne opfa}a: - ekstrakcija i pre~istuvawe na prirodni eteri~ni masla, vidi 20.53 20.5 Proizvodstvo na drugi hemiski proizvodi Ovaa grupa opfa}a proizvodstvo na eksplozivni i pirotehni~ki proizvodi, lepaci, eteri~ni masla i hemiski proizvodi, nespomnati na drugo mesto, na pr: fotografski hemiski materijali (vklu~uvaj}i hartija za film i osetliva hartija), slo`eni dijagnosti~ki preparati itn. 20.51 Proizvodstvo na eksplozivi Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na barut - proizvodstvo na eksplozivni i pirotehni~ki proizvodi, vklu~uvaj}i udarni kapisli, detonatori, signalni svetla itn. Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: - proizvodstvo na kibriti 20.52 Proizvodstvo na lepaci Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na lepaci i podgotveni lepila, vklu~uvaj}i i lepila i lepaci vrz baza na guma Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na `elatin i negovi derivati, vidi 20.59 20.53 Proizvodstvo na eteri~ni masla Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na ekstrakti od prirodni aromati~ni produkti - proizvodstvo na smoli - proizvodstvo na mirizlivi me{avini za proizveduvawe na parfemi i hrana

Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na ve{ta~ki aromati~ni proizvodi, vidi 20.14 - proizvodstvo na parfemi i toaletni preparati, vidi 20.42 20.59 Proizvodstvo na drugi hemiski proizvodi, nespomnati na drugo mesto Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na fotografski plo~i, filmovi, osetliva hartija i ostanati osetlivi neotkrieni materijali - proizvodstvo na hemiski preparati za fotografska upotreba - proizvodstvo na `elatin i negovi derivati - proizvodstvo na razli~ni hemiski proizvodi: peptoni i nivni derivati i drugi proteinski supstancii i nivni derivati, nespomnati na drugo mesto hemiski modificirani masla i masti materijali koi se koristat za dovr{uvawe na tekstil i ko`a pra{oci i pasti koi se koristat za zavaruvawe, tvrdo ili meko lemewe supstancii koi se koristat za odmastuvawe na metal podgotveni aditivi za cement aktiven jaglen, dodatoci na maslata za ma~kawe, podgotveni zabrzuva~i (acelatori) za vulkanizacija na guma, katalizatori i drugi hemiski proizvodi za upotreba vo industrijata antidetonatorski preparati, antifriz preparati te~nosti za hidrauli~ni prenosi slo`eni laboratoriski i dijagnosti~ki preparati Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: - proizvodstvo na mastilo za pi{uvawe i crtawe Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na hemiski definirani proizvodi vo nespakuvana sostojba, vidi 20.13, 20.14 - proizvodstvo na destilirana voda, vidi 20.13 - proizvodstvo na drugi organski osnovni hemikalii, vidi 20.14 - proizvodstvo na mastilo za pe~atewe, vidi 20.30 - proizvodstvo na lepila vrz baza na asfalt, vidi 23.99 20.6 20.60 Proizvodstvo na ve{ta~ki vlakna Proizvodstvo na ve{ta~ki vlakna Ovaa klasa opfa}a:

- proizvodstvo na sinteti~ki i ve{ta~ki dolgi (nese~eni) vlakna - proizvodstvo na sinteti~ki i ve{ta~ki se~eni vlakna, nevla~eni, ~e{lani ili na drug na~in podgotveni za predewe - proizvodstvo na sinteti~ki i ve{ta~ki prediva so dolgi vlakna, vklu~uvaj}i i prediva so golema cvrstina i teksturirani prediva - proizvodstvo na sinteti~ki i ve{ta~ki monofilamenti ili lenti Ovaa klasa ne opfa}a: - predewe na sinteti~ki i ve{ta~ki vlakna, vidi 13.10 - proizvodstvo na prediva od ve{ta~ki se~eni vlakna, vidi 13.10 21 Proizvodstvo na osnovni farmacevtski proizvodi i farmacevtski preparati Ovoj oddel opfa}a proizvodstvo na osnovni farmacevtski proizvodi i farmacevtski preparati. Ovoj oddel, isto taka, vklu~uva proizvodstvo na medicinski, hemiski i botani~ki proizvodi. 21.1 21.10 Proizvodstvo na osnovni farmacevtski proizvodi Proizvodstvo na osnovni farmacevtski proizvodi Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na medicinski aktivni supstancii koi {to zaradi svoite farmakolo{ki svojstva se koristat vo proizvodstvoto na lekovi: antibiotici, osnovni vitamini, salicilna i O-acetilsalicilna kiselina itn. - prerabotka na krv Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: - proizvodstvo na hemiski ~isti {e}eri - prerabotka na `lezdi i proizvodstvo na ekstrakti od `lezdi itn. 21.2 21.20 Proizvodstvo na farmacevtski preparati Proizvodstvo na farmacevtski preparati Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na medikamenti: antiserumi i drugi frakcii na krvta vakcini raznovidni medikamenti, vklu~uvaj}i i homeopatski preparati

- proizvodstvo na hemiski sredstva za kontracepcija za nadvore{na upotreba i hormonski kontraceptivni sredstva - proizvodstvo na medicinski dijagnosti~ki preparati, vklu~uvaj}i test za bremenost - proizvodstvo na radioaktivni in-vivo diagnosti~ki supstanci - proizvodstvo na biotehnolo{ki farmacevtski proizvodi Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: - proizvodstvo na medicinska impregnirana vata, gaza, banda`en materijal, zavoi itn. - prerabotka na botani~ki proizvodi (melewe, sortirawe, drobewe) za farmacevtska upotreba Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na lekoviti bilki (nane, vervain, kamilica itn.), vidi 10.83 - proizvodstvo na cement i drugi polne`i za potrebite na stomatologijata, vidi 32.50 - proizvodstvo na cement za rekonstrukcija na koski, vidi 32.50 - proizvodstvo na hirur{ki tkaenini, vidi 32.50 - trgovija na golemo so farmacevtski proizvodi, vidi 46.46 - trgovija na malo so farmacevtski proizvodi, vidi 47.73 - istara`uvawe i razvoj na farmacijata i farmacevtskata biotehnologija, vidi 72.1 - pakuvawe na farmacevtski proizvodi, vidi 82.92 22 Proizvodstvo na proizvodi od guma i proizvodi od plasti~ni masi Ovoj oddel opfa}a proizvodstvo na proizvodi od guma i proizvodi od plasti~ni masi. Ovoj oddel se karakterizira so upotreba na surovi materijali vo proizvodniot proces. Me|utoa, ova ne zna~i deka proizvodstvoto na proizvodite od ovie materijali treba da se klasificira ovde. 22.1 Proizvodstvo na proizvodi od guma Ovaa grupa opfa}a proizvodstvo na proizvodi od guma. Proizvodstvo na nadvore{ni i vnatre{ni gumi za vozila; protektirawe na gumi za vozila (nadvore{ni gumi) Ovaa klasa opfa}a:

22.11

- proizvodstvo na gumi za motorni vozila, oprema, podvi`ni ma{ini, avioni, igra~ki, mebel i za drugi celi: pnevmatski gumi polni gumi i gumi za pumpawe - proizvodstvo na vnatre{ni gumi nameneti za nadvore{ni gumi - proizvodstvo na zamenlivi delovi za za{tita, {titnici od guma, profilirani lenti so {ari od guma itn. - obnova i za{tita na nadvore{ni gumi Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na gumen materijal za popravka, vidi 22.19 - popravka na nadvore{ni i vnatre{ni gumi, mestewe (podesuvawe) i zamena, vidi 45.20 22.19 Proizvodstvo na drugi proizvodi od guma Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na drugi proizvodi od priroden ili sinteti~ki kau~uk, nevulkanizirana, vulkanizirana ili tvrda guma: gumeni plo~i, listovi, lenti, {ipki i drugi profilirani oblici cevki, creva i {mrkovi transportni lenti, prenosni remeni i pogonski remeni predmeti od guma za higienski celi: prezervativi od guma, ve{ta~ki gradi, {i{iwa za topla voda itn. gumeni predmeti za obleka (samo ako se zaedno zalepeni, a ne so{ieni) gumeni |onovi i ostanati delovi za obuvki od guma gumeni ni{ki i kabli gumirano predivo i tkaenini gumeni prsteni, pribor i zatki gumeni podni prekrivki gumeni du{eci za duvawe baloni - proizvodstvo na gumeni ~etki - proizvodstvo na cevovodi za parea od tvrda guma - proizvodstvo na ~e{li, {noli za kosa, vikleri i sl. od tvrda guma Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: - proizvodstvo na gumen materijal za popravka - proizvodstvo na tekstilni tkaenini impregnirani, presvle~eni, prekrieni ili laminirani so guma, kade {to sostaven del e glavno gumata - proizvodstvo na gumeni du{eci za voden krevet - proizvodstvo na gumeni kapi i keceli za bawawe - proizvodstvo na gumeni kostumi za voda i nurkawe

- proizvodstvo na gumeni seksi artikli Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na kord tkaenini za proizvodstvo na nadvore{ni gumi, vidi 13.96 - proizvodstvo na obleka od elasti~ni tkaenini, vidi 14.14, 14.19 - proizvodstvo na gumeni obuvki, vidi 15.20 - proizvodstvo na lepaci i lepila vrz baza na guma, vidi 20.52 - proizvodstvo na profilirani lenti so {ari od guma, vidi 22.11 - proizvodstvo na splavovi i ~amci na duvawe, vidi 30.11, 30.12 - proizvodstvo na madraci od nepokriena celularna guma, vidi 31.03 - proizvodstvo na gumeni sportski rekviziti, osven obleka, vidi 32.30 - proizvodstvo na igri i igra~ki od guma (vklu~uvaj}i detski ~izmi za bazen, detski gumeni ~amci na duvawe, gumeni `ivotni na duvawe, topki i sl.), vidi 32.40 - popravka na dupnati gumi, vidi 38.32 22.2 Proizvodstvo na proizvodi od plasti~ni masi Ovaa grupa opfa}a obrabotuvawe na novi ili stari (na pr.reciklirani) plasti~ni smoli vo poluproizvodi ili krajni proizvodi, upotrebuvaj}i nekoi procesi na prerabotka kako {to e oformuvawe (oblikuvawe, modelirawe) so zgusnuvawe, oformuvawe (oblikuvawe, modelirawe) so istisnuvawe (presuvawe), v{pricuvawe, duvawe i leewe. Za pove}eto od niv, proizvodniot proces e takov {to ovozmo`uva da se napravi {irok asortiman na proizvodi. 22.21 Proizvodstvo na plo~i, listovi, cevki i profili od plasti~ni masi Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na poluproizvodi od plasti~ni masi: plasti~ni plo~i, listovi, blokovi, filmovi, folii, lenti itn.(bez ogled dali samoleplivi ili ne) - proizvodstvo na gotovi proizvodi od plasti~ni masi: cevki i creva od plasti~ni masi, pribor od plasti~ni masi za cevki i creva - filmovi i listovi od celofan Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na plasti~ni masi vo primarni oblici, vidi 20.16 - proizvodstvo na predmeti od sinteti~ka i prirodna guma, vidi 22.1

22.22

Proizvodstvo na ambala`a od plasti~ni masi za pakuvawe Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na predmeti od plasti~ni masi za pakuvawe stoki: plasti~ni }esi, vre}i, kutii, sandaci, kanisteri, {i{iwa itn. Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na kuferi i ra~ni torbi od plasti~ni masi, vidi 15.12

22.23

Proizvodstvo na predmeti za vgraduvawe (grade`na stoka) od plasti~ni masi Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na predmeti od plasti~ni masi za potrebite na grade`ni{tvoto plasti~ni vrati, prozorci, ramovi, kapaci, roletni, lajsni za pod itn. kontejneri i rezervoari podni, yidni ili tavanski oblogi od plasti~ni masi vo oblik na rolni ili vo oblik na plo~ki itn. sanitarni predmeti od plasti~ni masi: kadi, tu{-kadi, lavaboa, ~e{mi, {olji, kazan~iwa itn. - proizvodstvo na elasti~ni podni oblogi, kako {to se vinil, linoleum itn. - proizvodstvo na ve{ta~ki kamen (na primer, kultiviran mermer)

22.29

Proizvodstvo na drugi proizvodi od plasti~ni masi Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na trpezni i kujnski sadovi i predmeti za toaletni potrebi od plasti~ni masi - proizvodstvo na raznovidni proizvodi od plasti~ni masi: plasti~ni kacigi, izolacionen pribor, plasti~ni delovi i pribor za elektri~ni svetilki i rasvetna oprema, kancelariska i u~ili{na oprema i pribor, predmeti za obleka (samo ako zaedno se zalepeni, a ne so{ieni), pribor za mebel, statueti, prenosni remeni, samoleplivi plasti~ni lenti (vrvki), plasti~ni |onovi za obuvki, plasti~ni dr`a~i za puri i cigari, ~e{li, plasti~ni vikleri (spirali), drugi raznovidni plasti~ni proizvodi itn. Ovaa klasa ne opfa}a:

- proizvodstvo na kuferi od plasti~ni masi, vidi 15.12 - proizvodstvo na obuvki od plasti~ni masi, vidi 15.20 - proizvodstvo na mebel od plasti~ni masi, vidi 31.01, 31.02, 31.09 - proizvodstvo na du{eci od nepokriena celularna plastika, vidi 31.03 - proizvodstvo na sportski rekviziti od plasti~ni masi, vidi 32.30 - proizvodstvo na igri i igra~ki od plasti~ni masi, vidi 32.40 - proizvodstvo na medicinski i stomatolo{ki proizvodi od plasti~ni masi, vidi 32.50 - proizvodstvo na opti~ki proizvodi od plasti~ni masi, vidi 32.50 - proizvodstvo na plasti~ni kacigi i ostanata li~na bezbednosna oprema od plasti~ni masi, vidi 32.99 23 Proizvodstvo na drugi nemetalni mineralni proizvodi Ovoj oddel opfa}a proizvodni dejnosti povrzani so edna supstancija od mineralno poteklo. Ovoj oddel opfa}a proizvodstvo na staklo i proizvodi od staklo (na pr. ramno staklo, {uplivo staklo, stakleni vlakna, tehni~ka staklena stoka itn.), kerami~ki proizvodi, plo~ki i proizvodi od pe~ena glina, cement i gips, od surovini do zavr{ni proizvodi. Proizvodstvoto na oblikuvan i finaliziran kamen i drugi mineralni proizvodi, isto taka, e vklu~eno vo ovoj oddel. 23.1 Proizvodstvo na staklo i proizvodi od staklo Ovaa grupa opfa}a staklo i proizvodi od staklo vo site negovi oblici (formi) proizvedeni vo kakva bilo postapka. 23.11 Proizvodstvo na ramno staklo Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na ramno staklo, vklu~uvaj}i i armirano, boeno ili matirano 23.12 Oblikuvawe i obrabotka na ramno staklo Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na zajaknato ili laminirano ramno staklo - proizvodstvo na stakleni ogledala - proizvodstvo na pove}eyidni stakleni elementi za izolacija

23.13

Proizvodstvo na {uplivo staklo Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na {i{iwa i druga ambala`a od staklo ili kristalno staklo - proizvodstvo na ~a{i za pijalak i druga stoka za doma}instvata od staklo ili kristalno staklo Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na igra~ki od staklo, vidi 32.40

23.14

Proizvodstvo na stakleni vlakna Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na stakleni vlakna, vklu~uvaj}i i staklena volna i netkaeni proizvodi od niv Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na tkaenini od stakleni vlakna, vidi 13.10 - proizvodstvo na kabli od opti~ki vlakna za prenos na podatoci i prenos na sliki vo `ivo, vidi 27.31

23.19

Proizvodstvo i obrabotka na drugo staklo, vklu~uvaj}i i tehni~ka staklena stoka Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na predmeti od staklo za laboratoriski, higienski ili farmacevtski celi - proizvodstvo na staklo za ra~ni i drugi ~asovnici, opti~ko staklo i opti~ki elementi {to ne se opti~ki obraboteni - proizvodstvo na staklena stoka {to se upotrebuva za imitacija na nakit (bi`uterija) - proizvodstvo na izolatori i izolacionen pribor od staklo - proizvodstvo na staklena topki za lampi - proizvodstvo na stakleni figuri - proizvodstvo na stakleni blokovi za poplo~uvawe (kocki za grade`ni{tvoto) - proizvodstvo na stakleni {ipki i cevki Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na opti~ki elementi {to se opti~ki obraboteni, vidi 26.70 - proizvodstvo na {pricovi i druga medicinska oprema za laboratorija, vidi 32.50

23.2 23.20

Proizvodstvo na ognootporni proizvodi Proizvodstvo na ognootporni proizvodi

Ovaa klasa opfa}a proizvodstvo na poluproizvodi od nemetalni minerali od rudnici i kamenolomi, kako {to se pesok, krupen pesok, kamen i glina. Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na ognootporen malter, beton itn. - proizvodstvo na ognootporni kerami~ki proizvodi: termoizolacioni kerami~ki proizvodi od silikatno fosilno bra{no ognootporni tuli, blokovi, }eramidi itn. retorti, lonci, mufovi, slivnici, cevki, luli itn. Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: - proizvodstvo na ognootporni predmeti {to sodr`at magnezit, dolomit ili hromit 23.3 Proizvodstvo na grade`ni materijali od glina Ovaa grupa opfa}a proizvodstvo na grade`ni materijali od glina. 23.31 Proizvodstvo na kerami~ki plo~ki i podni plo~i Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na neognootporni kerami~ki plo~ki za ogni{ta i yidovi, mozaik kocki itn. - proizvodstvo na neognootporni kerami~ki podni plo~ki i plo~ki za poplo~uvawe i oblo`uvawe Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na ve{ta~ki kamen (na pr., obrabotka na mermer), vidi 22.23 - proizvodstvo na ognootporni kerami~ki proizvodi, vidi 23.20 - proizvodstvo na kerami~ki yidarski tuli (cigli) i }eramidi, vidi 23.32 23.32 Proizvodstvo na cigli, }eramidi i proizvodi od pe~ena glina za grade`ni{tvoto Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na neognootporen grade`en materijal od glina: proizvodstvo na kerami~ki yidarski tuli, }eramidi, delovi od oxaci, cevki, odvodi itn - proizvodstvo na podni blokovi od pe~ena glina Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na ognootporni kerami~ki proizvodi, vidi 23.20 - proizvodstvo na negrade`ni neognootporni kerami~ki proizvodi, vidi 23.4

23.4

Proizvodstvo na ostanati porcelanski i kerami~ki proizvodi Ovaa grupa opfa}a proizvodstvo na krajni proizvodi od nemetalni minerali od rudnici i kamenolomi, kako {to se pesok, krupen pesok, kamen i glina. 23.41 Proizvodstvo na kerami~ki predmeti za doma}instvata i kerami~ki ukrasni predmeti Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na kerami~ki proizvodi {to se upotrebuvaat na masa i drugi kerami~ki proizvodi za doma}instvata ili za toalet - proizvodstvo na statueti i drugi ukrasni kerami~ki predmeti Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na imitacija na nakit (bi`uterija), vidi 32.13 - proizvodstvo na igra~ki od keramika, vidi 32.40 23.42 Proizvodstvo na kerami~ki sanitarni uredi Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na kerami~ki sanitarni uredi, na pr. mijalnici, kadi, bidea, toaletni {olji itn. - proizvodstvo na drugi kerami~ki uredi Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na ognootporni kerami~ki proizvodi, vidi 23.20 - proizvodstvo na kerami~ki grade`en materijal, vidi 23.3 Proizvodstvo na kerami~ki izolateri i izolacionen pribor Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na elektri~ni izolateri i izolacionen pribor od keramika Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na ognootporni kerami~ki proizvodi, vidi 23.20 23.44 Proizvodstvo na drugi tehni~ki proizvodi od keramika Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na kerami~ki i `elezni magneti

23.43

- proizvodstvo na kerami~ki predmeti za laboratoriski, hemiski i industriski potrebi Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na ve{ta~ki kamen (na pr.obrabotka na mermer), vidi 22.23 - proizvodstvo na ognootporni kerami~ki proizvodi, vidi 23.20 - proizvodstvo na kerami~ki grade`en materijal, grupa 23.3 23.49 Proizvodstvo na drugi kerami~ki proizvodi Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na kerami~ki lonci, sadovi i sli~ni proizvodi {to se koristat za prenesuvawe ili pakuvawe na stoka - proizvodstvo na kerami~ki proizvodi, nespomenati na drugo mesto Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na kerami~ki sanitarni uredi, vidi 23.42 - proizvodstvo na ve{ta~ki zabi, vidi 32.50 23.5 23.51 Proizvodstvo na cement, var i gips Proizvodstvo na cement Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na klinkeri i hidrauli~en cement, vklu~uvaj}i i portland cement, aluminiumski cement, cement od zgura i superfosfaten cement Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na ognootporen malter, beton itn., vidi 23.20 - proizvodstvo na gotovi i su{eni betonski smesi i malter, vidi 23.63, 23.64 - proizvodstvo na proizvodi od cement, vidi 23.69 - proizvodstvo na cement {to se upotrebuva vo stomatologijata (zabarski), vidi 32.50 23.52 Proizvodstvo na var i gips Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na negasena, gasena i hidrauli~na var - proizvodstvo na gips od kalciumov gips i kalciumov sulfat Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: - proizvodstvo na kalciniran dolomit

Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na predmeti od gips, vidi 23.62, 23.69 23.6 23.61 Proizvodstvo na proizvodi od beton, cement i gips Proizvodstvo na proizvodi od beton za grade`ni celi Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na proizvodi od beton, cement ili predmeti od ve{ta~ki kamen za upotreba vo grade`ni{tvoto: tuli, plo~i za poplo~uvawe, blokovi, plo~i, paneli, polnetici, cevki, stolbovi itn. - proizvodstvo na monta`ni grade`ni elementi za visokogradba i niskogradba, od beton, cement ili ve{ta~ki kamen 23.62 Proizvodstvo na proizvodi od gips za grade`ni celi Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na proizvodi od gips za upotreba vo grade`ni{tvoto: tabli, plo~i, paneli itn. 23.63 Proizvodstvo na gotova betonska smesa Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na gotovi suvo-me{ani betonski smesi i malter Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na ognootporen cement, vidi 23.20 23.64 Proizvodstvo na malter Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na malter vo prav Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na ognootporen malter, vidi 23.20 - proizvodstvo na gotovi suvo-me{ani betonski smesi i malter, vidi 23.63 23.65 Proizvodstvo na vlaknest cement Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na grade`en materijal od rastitelni supstancii (drvena volna, slama, trska) aglomeriran so cement, gips ili drugi mineralni spojuva~i

- proizvodstvo na proizvodi od azbest cement i od celulozen vlaknest cement i sl.: branovidni i drugi plo~i, paneli, }eramidi, cevki, rezervoari, oluci, korita, slivnici, sadovi, mebel, ramki za prozorci itn. 23.69 Proizvodstvo na drugi proizvodi od beton, gips i cement Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na drugi proizvodi od beton, gips, cement ili ve{ta~ki kamen: statui, mebel, predmeti so plitok i visok reljef, vazni i ukrasni sadovi, `ardiweri itn. 23.7 23.70 Se~ewe, oblikuvawe i dorabotka na kamen Se~ewe, oblikuvawe i dorabotka na kamen Ovaa klasa opfa}a: - se~ewe, oblikuvawe i dorabotka (obrabotka) na kamen za upotreba vo grade`ni{tvoto, na grobi{ta, vo izgradbata na pati{ta, za pokrivawe na pokrivi itn. - proizvodstvo na mebel od kamen Ovaa klasa ne opfa}a: - raboti {to se vr{at vo kamenolomi, kako na primer: proizvodstvo na neobraboten ili grubo obraboten kamen, vidi 08.11 - proizvodstvo na melni~ki kamewa,abraziven (brusen) kamen i sli~ni proizvodi, vidi 23.9 Proizvodstvo na abrazivni (brusni) proizvodi i drugi nemetalni mineralni proizvodi, nespomnati na drugo mesto Ovaa grupa opfa}a proizvodstvo na drugi nemetalni mineralni proizvodi. 23.91 Proizvodstvo na abrazivni (brusni) proizvodi Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na melni~ki kamewa, kamewa za ostrewe i polirawe i pomo{ni prirodni ili ve{ta~ki abrazivni (brusni) proizvodi, vklu~uvaj}i gi i onie na meka baza (na pr.: brusna hartija) 23.99 Proizvodstvo na drugi nemetalni mineralni proizvodi, nespomnato na drugo mesto Ovaa klasa opfa}a:

23.9

- proizvodstvo na frikcioni materijali i nemontirani predmeti od niv vrz baza na mineralni supstancii ili celuloza - proizvodstvo na mineralni izolacioni materijali: volna od {qaka-zgura, kamena volna i sli~ni mineralni volni; ekspandirani vermikuliti, ekspandirana glina i sli~ni materijali za toplotna i zvu~na izolacija ili materijali koi apsorbiraat zvuk - proizvodstvo na proizvodi od razni mineralni materijali: obraboten liskun i proizvodi od liskun, treset, grafit (razli~ni od elektri~ni proizvodi) itn. - proizvodstvo na proizvodi od asfalt i sli~ni materijali, na pr.: lepaci vrz baza na asfalt, kamen }umur nama~kan so katranova smola (katranova smola od jaglenkamen }umur) itn. - proizvodstvo na jaglerodni i grafitni vlakna i proizvodi (osven na elektrodi i elektri~ni proizvodi) - proizvodstvo na ve{ta~ki korund Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na staklena volna i netkaeni proizvodi od staklena volna, vidi 23.14 - proizvodstvo na grafitni elektrodi, vidi 27.90 - proizvodstvo na jaglerodni ili grafitni dihtunzi, vidi 28.29 24 Proizvodstvo na metali Ovoj oddel vklu~uva dejnosti na rastopuvawe i/ili prerabotka (rafinirawe) na `elezni ili ne`elezni metali od ruda, par~iwa ili metalni otpadoci, koristej}i elektrometalur{ki i drugi metalur{ki tehniki. Ovoj oddel, isto taka, go opfa}a proizvodstvoto na metalni leguri i super leguri so upotreba na drugi hemiski elementi vo ~isti metali. Izlezot (autputot) od rastopuvaweto i prerabotkata (rafiniraweto) na metali, voobi~aeno e vo forma na {ipki, a se koristi vo postapkite na valawe, izvlekuvawe i vtisnuvawe za da se izrabotat proizvodi kako {to se limovi, lenti, {ipki, pra~ki, `ica ili cevki i {uplivi (izdlabeni) profili, i vo liena (rastopena) forma za izrabotka na odlivki i drugi osnovni metalni proizvodi.

24.1

Proizvodstvo na surovo `elezo, ~elik i feroleguri

Ovaa grupa opfa}a dejnosti kako {to se direktna redukcija na rudite od `elezo, proizvodstvo na surovo `elezo vo liena (rastopena) ili cvrsta forma, pretvorawe na surovo `elezo vo ~elik, proizvodstvo na feroleguri i proizvodstvo na proizvodi od ~elik. 24.10 Proizvodstvo na surovo `elezo, ~elik i feroleguri Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na visoki pe~ki, ~eli~ni konvertori i valavnica - proizvodstvo na surovo `elezo i ogledalno `elezo vo par~iwa, blokovi ili drugi primarni formi - proizvodstvo na feroleguri - proizvodstvo na `elezni proizvodi so direktna redukcija na `elezo i drugi porozni `elezni proizvodi - proizvodstvo na isklu~itelno ~isto `elezo po pat na elektroliza ili drug hemiski proces - pretopuvawe na ostatoci na ingoti ({ipki) od staro `elezo i ~elik - proizvodstvo na `elezo vo granuli i `elezo vo prav - proizvodstvo na ~elik vo ingoti ({ipki) i drugi primarni formi - proizvodstvo na poluproizvodi od ~elik - proizvodstvo na toplo valani i ladno valani plosnati proizvodi od ~elik - proizvodstvo na toplo valani {ipki i pra~ki od ~elik - proizvodstvo na toplo valani otvoreni profili od ~elik - proizvodstvo na plo~i (stolbovi) od ~elik i zavareni profili od ~elik - proizvodstvo na `elezni~ki {inski materijali (nesostaveni {ini) od ~elik Ovaa klasa ne opfa}a: - ladno izvlekuvawe na {ipki (pra~ki), vidi 24.31 24.2 Proizvodstvo na cevki, {uplivi (izdlabeni) profili i sli~ni proizvodi od ~elik 24.20 Proizvodstvo na cevki, {uplivi (izdlabeni) profili i sli~ni proizvodi od ~elik Ovaa klasa opfa}a:

- proizvodstvo na bezrabni cevki so kru`en ili drug napre~en presek i delovi so otvori so kru`en napre~en presek,za natamo{na obrabotka, so toplo valawe, toplo vtisnuvawe ili druga topla prerabotka na poluproizvodi koi mo`e da se klinovi ili surovini (vo forma na pra~ki) dobieni so toplo valawe ili neprekinato leewe - proizvodstvo na precizni i neprecizni bezrabni cevki so toplo valawe ili toplo vtisnuvawe na praznini za natamo{na prerabotka, so ladno izvlekuvawe ili ladno valawe na cevki so kru`en napre~en presek i ladno izvlekuvawe na cevki so drug napre~en presek i drugi vdlabnati profili - proizvodstvo na zavareni cevki so nadvore{en dijametar {to nadminuva 406,4 mm, ladno oblikuvani od toplo izvalani ramni proizvodi ilongitudinalno ili spiralno zavareni - proizvodstvo na zavareni precizni cevki so nadvore{en dijametar {to ne nadminuva 406,4 mm za neprekinato ladno ili toplo oblikuvawe od toplo ili ladno izvalani ramni proizvodi i longitudinalno ili spiralno zavareni i nekru`ni preseci za toplo ili ladno oblikuvawevo forma od toplo ili ladno izvalanilongitudinalno zavareni lenti - proizvodstvo na precizno zavareni cevki so nadvore{en dijametar od 406,4 mm ili pomal za toplo ili ladno oblikuvawe od toplo ili ladno izvalani lentii longitudinalno zavareni ispora~ani kako zavareni ili ponatamo{na postapka, za ladno izvlekuvawe ili ladno valawe ili ladno oblikuvawe vo forma na cevki so nekru`en presek - proizvodstvo na ramni prirabnici i prirabnici na kovani le`i{ta so proces na toplo valawe na ramni proizvodi od ~elik - proizvodstvo na ~elno zavareni fitinzi (pribor), kako {to se kolena i reduciri, so kovawe na toplo valani bezrabni cevki od ~elik - fitinzi so navoj i drugi cevki i fitinzi od ~elik Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na bezrabni cevki od ~elik so centrifugalno leewe, vidi 24.52 24.3 Proizvodstvo na drugi proizvodi so primarna prerabotka na ~elik Ovaa grupa opfa}a proizvodstvo na drugi proizvodi so ladna prerabotka na ~elik 24.31 Ladno vle~ewe na pra~ki Ovaa klasa opfa}a:

- proizvodstvo na ~eli~ni pra~ki i cvrsti (masivni) profili od ~elik so ladno izvlekuvawe, grundirawe i odvojuvawe Ovaa klasa ne opfa}a: - izvlekuvawe na `ica, vidi 24.34 24.32 Ladno valawe na tesni lenti Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na presvle~eni ili nepresvle~eni plosnati valani proizvodi od ~elik vo rolni ili lenti so {irina pomala od 600 mm so povtorno ladno valawe na toplo valanite plosnati proizvodi ili na ~eli~ni pra~ki 24.33 Ladno oblikuvawe i svitkuvawe Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na otvoreni profili so ladno oblikuvawe na valani prugi (valavnici) ili so svitkuvawe na presi na plosnati valani proizvodi od ~elik - proizvodstvo na ladno oblikuvani ili ladno svitkani rebresti lenti i sendvi~-paneli 24.34 Ladno izvlekuvawe na `ica Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na ~eli~na `ica, so ladno izvlekuvawe na ~eli~ni pra~ki Ovaa klasa ne opfa}a: - izvlekuvawe na pra~ki i proizvodi od ~elik, vidi 24.31 - proizvodstvo na `i~ani proizvodi, vidi 25.93 24.4 24.41 Proizvodstvo na blagorodni i drugi oboeni metali Proizvodstvo na blagorodni metali Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na blagorodni metali: proizvodstvo i rafinirawe na neobraboteni ili obraboteni blagorodni metali: zlato, srebro, platina itn. od ruda i par~iwa otpadoci - proizvodstvo na leguri od blagorodni metali - proizvodstvo na poluproizvodi od blagorodni metali - posrebruvawe na metali - pozlatuvawe na srebro ili metali - platinirawe na zlato, srebro ili metali

Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: - proizvodstvo na `ica od ovie metali so izvlekuvawe - proizvodstvo na laminirani folii od blagorodni metali Ovaa klasa ne opfa}a: - leewe na oboeni metali, vidi 24.53, 24.54 - proizvodstvo na nakit od blagorodni metali, vidi 32.12 24.42 Proizvodstvo na aluminium Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na aluminium od aluminiumov oksid (glinica) - proizvodstvo na aluminium od elektroliti~ki rafinirani aluminiumski otpadoci i ostatoci - proizvodstvo na leguri na aluminium - primarna prerabotka na aluminium Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: - proizvodstvo na `ica od ovie metali so izvlekuvawe - proizvodstvo na aluminiumov oksid (glinica) - proizvodstvo na aluminiumska folija za zavitkuvawe - proizvodstvo na laminati od aluminiumski folii vo koja aluminiumskata folija e glavna komponenta Ovaa klasa ne opfa}a: - leewe na oboeni metali, vidi 24.53, 24.54 24.43 Proizvodstvo na olovo, cink i kalaj Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na olovo, cink i kalaj od ruda: - proizvodstvo na olovo, cink i kalaj so elektroliti~ko rafinirawe na otpadoci i ostatoci od olovo, cink i kalaj - proizvodstvo na leguri od olovo, cink i kalaj - primarna prerabotka na olovo, cink i kalaj Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: - proizvodstvo na `ica od ovie metali so izvlekuvawe - proizvodstvo na folija od kalaj Ovaa klasa ne opfa}a: - leewe na oboeni metali, vidi 24.53, 24.54 24.44 Proizvodstvo na bakar Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na bakar od ruda

- proizvodstvo na bakar so elektroliti~ko rafinirawe na otpadoci i ostatoci od bakar - proizvodstvo na leguri od bakar - proizvodstvo na `ica i lenta za osiguruva~i - primarna prerabotka na bakar Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: - proizvodstvo na `ica od ovie metali so izvlekuvawe Ovaa klasa ne opfa}a: - leewe na oboeni metali, vidi 24.53, 24.54 24.45 Proizvodstvo na drugi oboeni metali Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na hrom, mangan, nikel itn. od ruda ili oksidi - proizvodstvo na hrom, mangan, nikel itn.od elektroliti~ki i aluminotermi~ki rafinirani otpadoci i ostatoci od hrom, mangan, nikel itn. - proizvodstvo na leguri od hrom, mangan, nikel itn. - primarna prerabotka na hrom, mangan, nikel itn. - proizvodstvo na mate od surov nikel Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: - proizvodstvo na `ica od ovie metali so izvlekuvawe Ovaa klasa ne opfa}a: - leewe na oboeni metali, vidi 24.53, 24.54 24.46 Prerabotka na nuklearno gorivo Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na uranium od me{an katran (smola) i drugi rudi - topewe i rafinirawe na uranium 24.5 Leewe na metali Ovaa grupa opfa}a proizvodstvo na polugotovi proizvodi i razni odlivki so proces na leewe. Ovaa grupa ne opfa}a: - proizvodstvo na gotovi leeni proizvodi kako {to se: bojleri i radijatori, vidi 25.21 leeni predmeti za doma}instvata, vidi 25.99 24.51 Leewe na `elezo Ovaa klasa opfa}a dejnosti na learnici na `elezo. Ovaa klasa opfa}a:

- leewe na polugotovi proizvodi od `elezo - leewe na odlivki od sivo `elezo - leewe na nodularni (top~esti) grafitni odlivki od `elezo - leewe na proizvodi od kovliva odlivka - proizvodstvo na cevki i {uplivi profili i cevki i proizvodi od leeno `elezo

24.52

Leewe na ~elik Ovaa klasa opfa}a dejnosti na learnici na ~elik. Ovaa klasa opfa}a: - leewe na polugotovi proizvodi od ~elik - leewe na odlivki od ~elik - proizvodstvo na bezrabni cevki od ~elik so centrifugalno leewe - proizvodstvo na cevki i pribor od leen ~elik

24.53

Leewe na lesni metali Ovaa klasa opfa}a: - leewe na polugotovi proizvodi od aluminium, magnezium, titanium, cink itn. - leewe na odlivki od lesni metali

24.54

Leewe na drugi oboeni metali Ovaa klasa opfa}a: - leewe na odlivki od te{ki metali - leewe na odlivki od blagorodni metali - leewe vo kalapi na odlivki od oboeni metali

25

Proizvodstvo na fabrikuvani metalni proizvodi, osven ma{ini i oprema Ovoj oddel opfa}a proizvodstvo na ~isti metalni proizvodi (kako {to se delovi, kontejneri i konstrukcii), voobi~aeno so stati~ni, nepodvi`ni funkcii, nasproti oddelite od 26 do 30 koi opfa}aat proizvodstvo na kombinacija ili monta`a (sostavuvawe) na ovie metalni proizvodi (ponekoga{ so drugi materijali) vo pove}e kompleksni edinici koi, ako ne se ~isto elektri~ni, elektronski ili opti~ki, rabotat so podvi`ni delovi. Proizvodstvoto na oru`je i municija, isto taka, e vklu~eno vo ovoj oddel. Ovoj oddel ne opfa}a: - specijalizirani dejnosti na popravka i odr`uvawe, vidi 33.1

- specijalizirana instalacija na proizvedeni stoki od ovoj odddel vo zgradi, kako {to se bojleri za centralno greewe, vidi 43.22 25.1 Proizvodstvo na metalni konstrukcii Ovaa grupa opfa}a proizvodstvo na metalni konstrukcii (kako {to se metalni ramki ili delovi za grade`ni{tvo). Proizvodstvo na metalni konstrukcii i delovi na konstrukcii Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na metalni ramki i skeliwa za grade`ni{tvoto i nivni delovi (kuli, jarboli, bali (glavni gredi), mostovi itn.) - proizvodstvo na metalni konstrukcii za industrija (konstrukcii za visoki pe~ki, oprema za krevawe i manipulacija itn.) - proizvodstvo na monta`ni zgradi, glavno od metal: baraki na gradili{ta, konstrukcii na standardni izlo`beni elementi itn. Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na delovi za brodski ili drugi kotli, vidi 25.30 - proizvodstvo na pricvrstuva~i za sostavuvawe na `elezni~ki, vidi 25.99 - proizvodstvo na delovi za brodovi, vidi 30.11 25.12 Proizvodstvo na metalni vrati i prozorci Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na metalni vrati i prozorci, ramki za vrati i prozorci, kapaci i porti (kapii) - metalni delovi za katno pripojuvawe 25.2 Proizvodstvo na cisterni, rezervoari i sadovi od metal Ovaa grupa opfa}a proizvodstvo na cisterni, radijatori i kotli za centralno greewe 25.21 Proizvodstvo na radijatori i kotli za centralno greewe Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na elektri~ni pe~ki i greja~i za voda, vidi 27.51

25.11

25.29

Proizvodstvo na drugi cisterni, rezervoari i sadovi od metal Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na rezervoari, cisterni i sli~ni metalni kontejneri, instalirani kako uredi za skladirawe i/ili koi se koristat za proizvodstvo - proizvodstvo na metalni kontejneri za komprimiran ili te~en gas Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na metalni buriwa, rezervoari, kanti, kutii i dr.koi se koristat za ~uvawe i pakuvawe na stoki, so kapacitet {to ne preminuva 300 litri, vidi 25.91 i 25.92 - proizvodstvo na transportni kontejneri, vidi 29.20 - proizvodstvo na tenkovi (voeni oklopni vozila), vidi 30.40

25.3

Proizvodstvo na parni kotli, osven kotli za centralno greewe so topla voda Ovaa grupa opfa}a proizvodstvo na parni kotli. 25.30 Proizvodstvo na parni kotli, osven kotli za centralno greewe so topla voda Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na kotli za vodena i druga parea - proizvodstvo na pomo{ni uredi za parni kotli: kondenzatori na parea, ekonomajzeri, pregrejuva~i, sobira~i i akumulatori na parea - proizvodstvo na nuklearni reaktori, osven separatori na izotopi - proizvodstvo na delovi za brodski ili drugi bojleri Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: - izgradba na cevovoden sistem vklu~uvaj}i i natamo{na obrabotka na cevkite glavno za da se napravat cevki pod pritisok ili cevovodni sistemi zaedno so povrzanata konstrukcija i izgradba Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na kotli i radijatori za centralno greewe so topla voda, vidi 25.21 - proizvodstvo na delovi za bojleri-turbini, vidi 28.11 - proizvodstvo na separatori na izotopi, vidi 28.99

25.4 25.40

Proizvodstvo na oru`je i municija Proizvodstvo na oru`je i municija

Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na te{ko oru`je (artilerija, topovi, raketi, cevki za torpedo, te{ki mitralezi) - proizvodstvo na lesno oru`je (revolveri, pu{ki, lesni mitralezi) - proizvodstvo na pi{toli za vozduh i gas (vozdu{ni i gasni pi{toli) - proizvodstvo na boeva municija Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: - proizvodstvo na oru`je za lov, sportsko ili ogneno oru`je za samoodbrana i soodvetna municija - proizvodstvo na eksplozivni napravi kako {to se bombi, mini i torpeda Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na udarni igli, detonatori ili svetle~ki raketi, vidi 20.51 - proizvodstvo na se~ila, me~evi, bajoneti, itn., vidi 25.71 - proizvodstvo na oklopni vozila za prevoz na pari ili dragocenosti, vidi 29.10 - proizvodstvo na vselenski vozila, vidi 30.30 - proizvodstvo na tenkovi i drugi borbeni vozila, vidi 30.40 25.5 Kovawe, presuvawe, {tancuvawe i valawe na metali; metalurgija na prav Ovaa grupa opfa}a glavno dejnosti za obrabotka na metal, kako {to se kovawe i presuvawe koi se vr{at vrz baza na dogovor ili so nadomest. 25.50 Kovawe, presuvawe, {tancuvawe i valawe na metali; metalurgija na prav Ovaa klasa opfa}a: - kovawe, presuvawe, {tancuvawe i valawe na metali - metalurgija na prav: proizvodstvo na metalni predmeti neposredno od metalen prav so zagrevawe (sinteruvawe) ili pod pritisok Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na metalen prav, vidi 24.1, 24.2 25.6 Obrabotka i presvlekuvawe na metali; op{ti ma{inski raboti Ovaa grupa opfa}a osnovni dejnosti na obrabotka na metali, kako {to se presvlekuvawe, gravirawe, dup~ewe, polirawe, zavaruvawe itn. koi se vr{at vrz baza na dogovor ili so nadomest.

25.61

Obrabotka i presvlekuvawe na metali Ovaa klasa opfa}a: - presvlekuvawe, anodizirawe itn. na metali - termi~ka obrabotka na metali - flemawe i otstranuvawe na musta}i, peskarewe so peso~en mlaz, polirawe na metal vo baraban i ~istewe na metali - boewe i gravirawe na metali - presvlekuvawe na metal so nemetalni materijali: plastificirawe, emajlirawe, lakirawe itn. - zajaknuvawe (zacvrstuvawe), polirawe na metal Ovaa klasa ne opfa}a : - dejnosti na kova~i na kowi, vidi 01.62 - pe~atewe na metal, vidi 18.12 - presvlekuvawe na plasti~ni masi so metal, vidi 22.29 - valawe so blagorodni metali na osnovni metali ili drugi metali, vidi 24.41, 24.42, 24.43, 24.44

25.62

Op{ti ma{inski raboti Ovaa klasa opfa}a: - dup~ewe, strugawe, glodawe, erodirawe, rendawe, dletuvawe, razvrtuvawe, ramnewe, pilewe, ostrewe, brusewe, zavaruvawe, spojuvawe itn. na metalni par~iwa - se~ewe i pi{uvawe na metal so laserski zraci Ovaa klasa ne opfa}a : - dejnosti na kova~i na kowi, vidi 01.62 - uslugi na "brzo" gravirawe, vidi 95.25

25.7

Proizvodstvo na se~ila, alati i metalna oprema za op{ta namena Ovaa grupa opfa}a proizvodstvo na se~ila, metalni ra~ni alati i metalna oprema za op{ta namena 25.71 Proizvodstvo na se~ila Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na pribor za doma}instvata kako {to se no`evi, vilu{ki, la`ici itn. - proizvodstvo na ostanati artikli za se~ewe: seka~i i sekir~iwa bri~ovi i no`iwa za bri~ewe no`i~ki za se~ewe, potkastruvawe i {i{awe - proizvodstvo na se~ila, me~evi, bajoneti itn.

Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na pribor za jadewe i sadovi (tenxeriwa, kotli, ~a{i, ~inii, tacni itn.), vidi 25.99 - proizvodstvo na se~ila od blagorodni metali, vidi 32.12 25.72 Proizvodstvo na bravi i {arki Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na katanci, bravi, klu~evi, {arki i sl. i metalni predmeti za zgradi, mebel, vozila itn. 25.73 Proizvodstvo na alati Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na no`evi i listovi za se~ewe za ma{ini ili za mehani~ki aparati - proizvodstvo na ra~en alat kako {to se: kle{ti, {rafcigeri itn. - proizvodstvo na neelekti~en ra~en alat za zemjodelstvoto - proizvodstvo na pili i se~ila za pili, vklu~uvaj}i i se~ila za kru`ni i veri`ni pili - proizvodstvo na potro{ni alati za ra~en alat, bez ogled dali se elektri~ni ili ne, proizvodstvo na potro{ni alati za ma{ini-alatki: burgii, probiva~i, no`ovi za glodawe itn. - proizvodstvo na alati za presi - proizvodstvo na kova~ki alat: ~ekani, nakovalni itn - proizvodstvo na modelirani kutii i kalapi (osven kalapi za ingoti) - proizvodstvo na mengeme, alati za stegawe Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na ra~en alat na elektri~en pogon, vidi 28.24 - proizvodstvo na kalapi za ingoti ({ipki), vidi 28.91 25.9 Proizvodstvo na ostanati fabrikuvani metalni proizvodi Ovaa grupa opfa}a proizvodstvo na raznovidni metalni proizvodi kako {to se kanti i kofi; {ajki, zavrtki i navrtki; metalni predmeti za doma}instvata; metalni uredi; propeleri i kotvi za brodovi; sostaveni `elezni~ki {inski uredi itn. za razli~na upotreba vo doma}instvata i industrijata 25.91 Proizvodstvo na sandaci i sli~na ambala`a od ~elik Ovaa klasa opfa}a:

- proizvodstvo na kanti, bo~vi, kofi, kutii Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na cisterni i rezervoari, vidi 25.2 25.92 Proizvodstvo na ambala`a za pakuvawe od lesni metali Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na limenki i konzervi za pakuvawe na proizvodi za ishrana, tubi (za pakuvawe) i kutii na rasklopuvawe - proizvodstvo na metalni zatvora~i Proizvodstvo na `i~ani proizvodi, sinxiri i pru`ini Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na metalni kabli, vpleteni ja`iwa i sli~ni proizvodi - proizvodstvo na neizoliran metalen kabel i izoliran kabel koj ne mo`e da se koristi kako sprovodnik na elektri~na energija - proizvodstvo na presvle~ena `ica i `ica so jadro - proizvodstvo na proizvodi izraboteni od `ica: bodlikava `ica, ogradi od `ica, re{etki, mre`i, tkaenini (platna) i dr. - presvle~eni elektrodi za elektrola~no zavaruvawe - proizvodstvo na {ajki i igli - proizvodstvo na pru`ini (osven pru`ini za ~asovnici): lisnati pru`ini, spiralni pru`ini, pru`ini za torzioni lostovi listovi za pru`ini - proizvodstvo na sinxiri, osven sinxiri za elektri~en transmisiski prenos Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na pru`ini za ~asovnici, vidi 26.52 - proizvodstvo na `ica i kabel za prenos na elektri~na energija, vidi 27.32 - proizvodstvo na sinxiri za elektri~en transmisiski prenos, vidi 28.15 25.94 Proizvodstvo na svrzuva~ki elementi i zavrtni ma{inski proizvodi Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na navrtki, {ajbni i drugi proizvodi bez navoi - proizvodstvo na zavrtni ma{inski proizvodi - proizvodstvo na zavrtki, {trafovi, navrtki i sli~ni proizvodi so navoi

25.93

25.99

Proizvodstvo na drugi fabrikuvani metalni proizvodi, nespomnati na drugo mesto Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na proizvodi od metal za doma}instvata: ramni proizvodi: ~inii, tacni itn. {uplivi proizvodi: tenxeriwa, kotli itn. proizvodi za ru~ek: ~a{i, ~inii itn. tenxeriwa, tavi i drugi neelektri~ni sadovi za koristewe na trpeza ili vo kujna mali ra~ni kujnski uredi i pribor metalen pribor za ~istewe - proizvodstvo na vgradlivi elementi od cink: `lebovi za pokrivi, kadi, lavaboa, sadovi za perewe i sli~ni proizvodi - proizvodstvo na metalni proizvodi za kancelariska upotreba, osven mebel - proizvodstvo na sefovi, kasi, armirani vrati itn. - proizvodstvo na razli~ni proizvodi od metal: proizvodstvo na brodski propeleri i se~ila kotvi yvona pri~vrstuva~i za sostavuvawe na `elezni~ki {ini sponi, kop~i i kuki metalni skali metalni znaci, vklu~uvaj}i i znaci za pati{ta proizvodstvo na ukrasi za ta{ni - proizvodstvo na permanentni metalni magneti - proizvodstvo na metalni vakumirani bokali i {i{iwa - proizvodstvo na metalni zna~ki i metalni vojni~ki simboli - proizvodstvo na metalni vikleri, metalni ra~ki i drugi delovi od metal za ~ador, ~e{el Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na me~evi, bajoneti itn, vidi 25.71 - proizvodstvo na koli~ki za {oping, vidi 30.99 - proizvodstvo na mebel od metal, vidi 31.01, 31.02, 31.09 - proizvodstvo na sportski predmeti, vidi 32.30 - proizvodstvo na igri i igra~ki, vidi 32.40

26

Proizvodstvo na kompjuterski, elektronski i opti~ki proizvodi

Ovoj oddel opfa}a proizvodstvo na kompjuteri, kompjuterska periferna (dopolnitelna) oprema, oprema za komunikacija i sli~ni elektronski proizvodi, kako {to se komponentite (sostavnite delovi) za nekoi proizvodi. Proizvodniot proces na ovoj oddel se karakterizira so dizajnirawe (konstruirawe) i primena na integrirani dvi`ewa i mnogu specijalizirana tehnologija.Ovoj oddel, isto taka, sodr`i proizvodstvo na elektronika za {iroka potro{uva~ka, oprema za merewe, testirawe i navigacija, oprema za zra~ewe, elektromedicinska i elektroterapevtska oprema, opti~ki instrumenti i oprema i proizvodstvo na magnetni i opti~ki mediumi. Proizvodstvo na elektronski sostavni delovi (komponenti) i elektronski plo~i 26.11 Proizvodstvo na elektronski sostavni delovi (komponenti) Ovaa klasa opfa}a proizvodstvo na poluprovodnici i ostanati komponenti za elektronska upotreba. Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na elektronski kondenzatori - proizvodstvo na elektronski otpornici - proizvodstvo na mikroprocesori - proizvodstvo na elektronski cevki - proizvodstvo na elektronski konektori - proizvodstvo na prazni plo~i za pe~ateni kola - proizvodstvo na integrirani kola (analogni, digitalni i hibridni) - proizvodstvo na diodi, tranzistori i sli~ni posebni elementi - proizvodstvo na induktori (pr., prigu{uva~i, navoi, transformatori), razni vidovi na elektronski komponeneti - proizvodstvo na elektronski kristali i kristalni sklopovi - proizvodstvo na kalemi, prekinuva~i i merni pretvoruva~i za elektronska upotreba - proizvodstvo na ~ipovi ili plo~ki, poluprovodnici, gotovi ili polugotovi - proizvodstvo na komponenti za prika`uvawe (plazma, polimer, LCD) - proizvodstvo na svetle~ki diodi (diodi za emituvawe na svetlo) (LED) Ovaa klasa isto taka opfa}a: - proizvodstvo na kabli za printer, kabli za monitor, USB kabli, konektori itn.

26.1

Ovaa klasa ne opfa}a: - pe~atewe na "smart" kartici, vidi 18.12 - proizvodstvo na kompjuteski i televiziski monitori, vidi 26.20, 26,40 - proizvodstvo na modemi (pridru`na oprema), vidi 26.30 - proizvodstvo na rendgentski cevki i sli~ni uredi za zra~ewe, vidi 26.60 - proizvodstvo na opti~ka oprema i instrumenti, vidi 26.70 - proizvodstvo na sli~ni elementi za elektronska upotreba, vidi oddel 27 - proizvodstvo na fluorescentni balasti, vidi 27.11 - proizvodstvo na elektri~ni relei, vidi 27.12 - proizvodstvo na elektri~ni `i~ani uredi, vidi 27.33 - proizvodstvoto na kompletna oprema e klasificirano sekade vo klasifikacijata kade {to se raboti za kompletna oprema 26.12 Proizvodstvo na polni elektronski plo~i Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na polni plo~i za pe~ateni kola - polnewe na komponentite na plo~ite na pe~atenite kola - proizvodstvo na vnatre{nata strana na kartite (na pr.zvu~ni, video, kontrolni, mre`ni, modemi) Ovaa klasa ne opfa}a: - pe~atewe na "smart" karti~ki, vidi 18.12 - proizvodstvo na prazni plo~i za pe~ateni kola, vidi 26.11 26.2 Proizvodstvo na kompjuteri (smeta~ki ma{ini) i periferna oprema 26.20 Proizvodstvo na kompjuteri (smeta~ki ma{ini) i periferna (dopolnitelna) oprema

Ovaa klasa opfa}a proizvodstvo i/ili sostavuvawe na elektronski kompjuteri, kako {to se mejnfrejm komjuteri (centralna edinica), desktop kompjuteri, laptopovi i kompjuterski serveri; kompjuterska periferna oprema kako {to se elementi za ~uvawe i elementi za input-vlez/autputizlez (printeri, monitori, kompjuterski tipki). Kompjuterite mo`at da bidat analogni, digitalni i hibridni. Digitalnite kompjuteri, kako naj~est vid, se uredi koi go rabotat slednovo: (1) ja skladiraat procesnata programa ili programi i podatocite potrebni za izvr{uvawe na programata; (2) mo`e da bidat programirani spored barawata na korisnikot; (3) vr{at aritmeti~ka presmetka specificirana od korisnikot i (4) ja vr{at, bez ~ovekova intervencija, procesnata programa so prisposobuvawe na barawata za nivno ispolnuvawe vo tekot na procesot. Analognite kompjuteri se sposobni za pretvorawe na matemati~kite modeli i sodr`at barem najmalku analogna kontrola i elementi za programirawe.

Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na desktop kompjuteri - proizvodstvo na laptop kompjuteri - proizvodstvo na mejnfrejm kompjuteri (centralni edinici) - proizvodstvo na ra~ni kompjuteri (na pr.PDA) - proizvodstvo na elementi na magnetni diskovi, USB prenosna memorija i drugi elementi za skladirawe - proizvodstvo na opti~ki diskovi ( na pr. CD-RW, CDROM, DVD-ROM, DVD-RW) - proizvodstvo na printeri - proizvodstvo na monitori - proizvodstvo na tastaturi - proizvodstvo na site tipovi na gluv~iwa, xojstici i podvi`ni top~iwa - proizvodstvo na kompjuterski terminali za posebna namena - proizvodstvo na kompjuterski serveri - proizvodstvo na skeneri, vklu~uvaj}i bar kod skener - proizvodstvo na ~ita~i na "smart" karti~ki - proizvodstvo na virtuelni kacigi - proizvodstvo na kompjuterski proektori (video bimovi) Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: - proizvodstvo na kompjuterski terminali, kako avtomatski ma{ini za govor (ATM' s), terminali za prika`uvawe na proizvodi za proda`ba (POS-point-of-sale), bez mehani~ko rakuvawe

- proizvodstvo na pove}efunkcionalna oprema so izvr{uvawe na dve ili pove}e od slednite funkcii: printawe, skenirawe, kopirawe, faks Ovaa klasa ne opfa}a: - reprodukcija na snimeni mediumi (kompjuterski, zvu~ni, video itn.), vidi 18.20 - proizvodstvo na elektronski komponenti za kompjuteri i periferna oprema, vidi 26.1 - proizvodstvo na vnatre{ni i nadvore{ni kompjuterski modemi, vidi 26.12 - proizvodstvo na vnatre{nata strana na kartite, moduli i sostavni delovi, vidi 26.12 - proizvodstvo na polni elektronski plo~i, vidi 26.12 - proizvodstvo na oprema za modemi i pridru`na oprema, vidi 26.30 - proizvodstvo na digitalni prekinuva~i za komunikacija, oprema za razmena na podatoci (na pr.premostuva~i, ruteri, izlezi), vidi 26.30 - proizvodstvo na elektronski delovi za {iroka potro{uva~ka, kako {to se CD pleeri i DVD pleeri, vidi 26.40 - proizvodstvo na televiziski monitori i displeeri, vidi 26.40 - proizvodstvo na konzoli za video igri, vidi 26.40 - proizvodstvo na prazni opti~ki i magnetni mediumi za kompjuteri i drugi uredi, vidi 26.80 26.3 26.30 Proizvodstvo na oprema za komunikacija Proizvodstvo na oprema za komunikacija Ovaa klasa opfa}a proizvodstvo na telefonska oprema i oprema za komunikacija koja se koristi za prenos na elektri~nite signali preku `ici i vozduh kako {to e radio i televizisko emituvawe i `i~ana komunikaciska oprema Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na oprema za telefonski centrali - proizvodstvo na bez`i~ni telefoni - proizvodstvo na uredi za izgradba na glavna centrala (Private Branche Exchange Equipment- PBX) - proizvodstvo na telefonska i telefaks oprema, vklu~uvaj}i i aparati za odgovarawe na telefonski povici (telefonski sekretarki) - proizvodstvo na oprema za komunikacija na podatocite (na pr., premostuva~i, ruteri, izlezi ) - proizvodstvo na anteni za prenos i priem na signali - proizvodstvo na oprema za kablovska televizija - proizvodstvo na pejxeri - proizvodstvo na mobilni telefoni

- proizvodstvo na oprema za mobilna komunikacija - proizvodstvo na oprema za radio i televiziski studija i emituvawe, vklu~uvaj}i televizizski kameri - proizvodstvo na modemi (oprema za prenos na podatoci) i pridru`na oprema - proizvodstvo na alarmni i protivpo`arni sistemi, koi ispra}aat signali do kontrolnite stanici - proizvodstvo na radio i televiziski prenosuva~i - proizvodstvo na komunikaciski elementi so upotreba na infracrveni zraci (na pr., dale~inski upravuva~i) Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na elektronski komponenti i potkomponenti koi se koristat vo komunikaciskata oprema, vklu~uvaj}i i vnatre{ni/nadvore{ni kompjuterski modemi, vidi 26.1 - proizvodstvo na polni elektronski plo~i, vidi 26.12 - proizvodstvo na kompjuteri i kompjuterska periferna oprema, vidi 26.20 - proizvodstvo na audio i video oprema za {iroka potro{uva~ka, vidi 26.40 - proizvodstvo na GPS uredi, vidi 26.51 - proizvodstvo na elektronski semafori (za sportski natprevari), vidi 27.90 - proizvodstvo na soobra}ajni semafori, vidi 27.90 26.4 Proizvodstvo na elektronika za {iroka potro{uva~ka

26.40

Proizvodstvo na elektronika za {iroka potro{uva~ka Ovaa klasa opfa}a proizvodstvo na elektronska audio i video oprema za doma{na zabava, motorni vozila, za javen razglas i zasiluva~i za muzi~ki instrumenti. Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na video kaseti za rekorderi i oprema za razmno`uvawe (kopirawe) - proizvodstvo na televizori - proizvodstvo na televiziski monitori i displeeri - proizvodstvo na audio rekorderi i sistemi za razmno`uvawe (kopirawe) - proizvodstvo na stereo oprema - proizvodstvo na radio priemnici - proizvodstvo na zvu~nici - proizvodstvo na video kameri za doma{na upotreba - proizvodstvo na xuboksi - proizvodstvo na zasiluva~i za muzi~ki instrumenti i sistemi za javni nastapi - proizvodstvo na mikrofoni - proizvodstvo na CD i DVD pleeri

- proizvodstvo na karaoke ma{ini - proizvodstvo na slu{alki (na pr., radio, stereo, kompjuter) - proizvodstvo na konzoli za video igri Ovaa klasa ne opfa}a: - reprodukcija na snimeni zapisi (kompjuterski, zvu~ni, video itn.), vidi 18.2 - proizvodstvo na kompjuterski periferni elementi i kompjuterski monitori, vidi 26.20 - proizvodstvo na aparati za odgovarawe na telefonski povici (telefonski sekretarki), vidi 26.30 - proizvodstvo na oprema za pejxeri, vidi 26.30 - proizvodstvo na oprema za dale~insko upravuvawe (radisko i infracrveno), vidi 26.30 - proizvodstvo na oprema za studisko emituvawe, kako {to e oprema za reprodukcija, prenos i antenski priem, komercijalni video kameri, vidi 26.30 - proizvodstvo na anteni, vidi 26.30 - proizvodstvo na digitalni kameri, vidi 26.70 - proizvodstvo na elektronski igri so fiksiran (a ne zamenliv) softver, vidi 32.40 26.5 Proizvodstvo na instrumenti i aparati za merewe, ispituvawe i navigacija; saati i ~asovnici Ovaa grupa opfa}a proizvodstvo na oprema za merewe, ispituvawe i navigacija za raznovidni industriski i neindustriski celi, vklu~uvaj}i i elementi za merewe na vremeto kako {to se saati i ~asovnici i sl. 26.51 Proizvodstvo na instrumenti i aparati za merewe, ispituvawe i navigacija

Ovaa klasa opfa}a sistemi i instrumenti za ispituvawe, detekcija, navigacija, vodewe, vozduhoplovni i pomorski sistemi i instrumenti; avtomatska kontrola i regulatori za primena, kako {to se greja~i, razladni (klima) uredi, zamrznuva~i (fri`ideri) i aparati (oprema); instrumenti i sredstva za merewe, prika`uvawe, indicirawe (najavuvawe), zabele`uvawe, prenos i kontrola na temperaturata, vla`nosta, pritisokot, vakuumot, sogoruvaweto, protokot, nivoto, viskoznosta, gustinata, kiselosta, koncentracijata i rotacijata; uredi za sumirawe (na pr.registrirawe) na merkite za te~nost i instrumentite za smetawe; instrumenti za merewe i ispituvawe na karakteristikite na elektricitetot i elektri~nite signali (znaci); instrumenti i instrumentacionen sistem za laboratoriska analiza na hemiskiot i fizi~kiot sostav ili koncentrirawe na primeroci od cvrst (tvrd), te~en, gasovit i kompoziten materijal; drugi instrumenti za merewe i ispituvawe i nivni delovi. Ovaa klasa go opfa}a i proizvodstvoto na neelektri~na oprema za merewe, ispituvawe i navigacija (osven ednostavnite mehani~ki alat

Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na instrumenti za motori na vozduhoplovi - proizvodstvo na oprema za ispituvawe na avtomobilski izduvni gasovi - proizvodstvo na metereolo{ki instrumenti - proizvodstvo na oprema za ispituvawe na fizi~kite svojstva i inspekciska oprema - proizvodstvo na poligrafski ma{ini - proizvodstvo na detektori za radijacija (zra~ewe) i monitoring instrumenti - proizvodstvo na instrumenti za istra`uvawe - proizvodstvo na termometri od vidot te~nost vo staklo i bimetalni termometri (osven medicinski) - proizvodstvo na instrumenti za regulirawe na vla`nosta - proizvodstvo na instrumenti kontrola na hidroni~ko ograni~uvawe - proizvodstvo na aparati za kontrola na plamen i ogan - proizvodstvo na spektrometri - proizvodstvo na mera~i za na vozdu{en pritisok (manometri) - proizvodstvo na mera~i za potro{uva~ka (na pr.za voda, gas, elektri~na energija) - proizvodstvo na mera~i na protok i smeta~ki instrumenti - proizvodstvo na broila

- proizvodstvo na detektori za mini, signalni generatori; detektori na metal - proizvodstvo na oprema za ispituvawe, detekcija, navigacija, vozduhoplovna i pomorska oprema, vklu~uvaj}i i sono-plovka (pojas za spasuvawe) - proizvodstvo na radarska oprema - proizvodstvo na GPS instrumenti - proizvodstvo na oprema za kontrola na `ivotnata sredina (okolina) i avtomatska kontrola na priborot - proizvodstvo na oprema za merewe i registrirawe (na pr. zapisi za letawe) - proizvodstvo na detektori za dvi`ewe - proizvodstvo na radari - proizvodstvo na instrumenti za laboratoriski analizi (na pr. oprema za analiza na krvta) - proizvodstvo na laboratiski mera~i (vagi), inkubatori i raznovidni laboratoriski aparati za merewe, ispituvawe itn. Ovaa klasa ne opfa}a: - aparati za odgovarawe na telefonski povici (telefonski sekretarki), vidi 26.30 - proizvodstvo na oprema za medicinsko ispituvawe i zra~ewe, vidi 26.60 - proizvodstvo na oprema za opti~ko pozicionirawe, vidi 26.70 - proizvodstvo na ma{ini za diktirawe (diktafoni), vidi 28.23 - proizvodstvo na instrumenti za merewe te`ina (osven laboratoriskite), libela, kroja~ki metar itn., vidi 28.29 - proizvodstvo na medicinski termometri, vidi 32.50 - instalirawe na oprema za kontrola na industriskiot proces, vidi 33.20 - proizvodstvo na ednostavni mehani~ki sredstva za merewe (na pr. merni lenti), vidi gi klasite za proizvodstvo koi gi koristat kako osnoven materijal 26.52 Proizvodstvo na saati i ~asovnici Ovaa klasa opfa}a proizvodstvo na saati, ~asovnici, vremenski mehanizmi i nivni delovi Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na saati i ~asovnici od site vidovi, vklu~uvaj}i i ~asovnici za instrument-tabli - proizvodstvo na kutii i orman~iwa za saati i ~asovnici, vklu~uvaj}i gi i onie od blagorodni metali

- proizvodstvo na aparati za bele`ewe na vremeto i oprema za merewe, bele`ewe i prika`uvawe na vremenskite intervali na drug poinakov na~in so pomo{ na mehanizam na ~asovnikot ili so sinhroniziran motor, kako {to se: parking-~asovnici ~asovnici mera~i na vreme i data mera~i na procesite - proizvodstvo na vremenski i drugi uredi za pokrenuvawe so rabota (dvi`ewa) na saati i ~asovnici ili so sinhroniziran motor: vremenski bravi - proizvodstvo na komponenti za saati i ~asovnici: delovi za site vidovi na saati i ~asovnici federi, le`i{ten kamen, broj~anici, strelki, plo~i, mostovi i drugi delovi kutii i orman~iwa za saati i ~asovnici od site materijali Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na nemetalni rem~iwa za ~asovnici (tekstil, ko`a, plastika), vidi 15.12 - proizvodstvo na rem~iwa za ~asovnici od blagorodni metali, vidi 32.12 - proizvodstvo na rem~iwa za ~asovnici od neblagorodni metali, vidi 32.13 26.6 Proizvodstvo na oprema za zra~ewe, elektromedicinska i elektroterapevtska oprema 26.60 Proizvodstvo na oprema za zra~ewe, elektromedicinska i elektroterapevtska oprema Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na aparati i cevki za zra~ewe (na pr.industriski, medicinsko-dijagnosti~ki, medicinskoterapevtski, istra`uva~ki, nau~ni): beta, gama, iks-zraci i druga oprema za zra~ewe - proizvodstvo na CT skeneri - proizvodstvo na PET skeneri - proizvodstvo na oprema za magnetna rezonanca (MRI) - proizvodstvo na medicinska ultrazvu~na oprema - proizvodstvo na elektrokardiografi - proizvodstvo na elektromedicinska endoskopska oprema - proizvodstvo na medicinska laserska oprema - proizvodstvo na pejsmejkeri - proizvodstvo na pomo{ni aparati za slu{awe Ovaa klasa, isto taka, opfa}a:

- proizvodstvo na oprema za sterilizirawe hrana i mleko so zra~ewe Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na kreveti za son~awe (vo solariumi), vidi 28.99 26.7 Proizvodstvo na opti~ki instrumenti i fotografska oprema 26.70 Proizvodstvo na opti~ki instrumenti i fotografska oprema Ovaa klasa opfa}a proizvodstvo na opti~ki instrumenti le}i, kako {to se binokulari, mikroskopi (osven elektron, proton), teleskopi, prizmi i le}i (osven oftmalti~ki); presvlekuvawe i polirawe na le}i (osven oftmalti~ki); montirawe na le}i (osven oftmalti~ki) i proizvodstvo na fotografska oprema kako {to se kameri i meri (merila) na svetlost. Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na opti~ki ogledala - proizvodstvo na opti~ka ni{ani - proizvodstvo na opti~ka poziciona oprema - proizvodstvo na opti~ki instrumenti za zgolemuvawe - proizvodstvo na opti~ki uredi so precizni alati - proizvodstvo na opti~ki komparatori - proizvodstvo na filmski i digitalni kameri - proizvodstvo na slika na film i slajd proektori - proizvodstvo na grafoskopi - proizvodstvo na opti~ki sredstva i instrumenti za merewe i proverka (na pr.oprema za kontrola na ogan, meri (merila) na fotografski svetla, opseg (dale~ina) na pronajduva~i - proizvodstvo na le}i, opti~ki mikroskopi, binokulari i teleskopi - proizvodstvo na laserski delovi Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na kompjuterski proektori, vidi 26.20 - proizvodstvo na komercijalni TV i video kameri, vidi 26.30 - proizvodstvo na video kameri za doma}instvata, vidi 26.40 - proizvodstvo na kompletna oprema so upotreba na laserski komponenti, vidi gi klasite za proizvodstvo od tipot na ma{ini (na pr.medicinska laserska oprema, vidi 26.60) - proizvodstvo na fotokopir ma{ini, vidi 28.23 - proizvodstvo na oftalmolo{ki proizvodi, vidi 32.50

26.8 26.80

Proizvodstvo na magnetski i opti~ki mediumi Proizvodstvo na magnetski i opti~ki mediumi Ovaa klasa opfa}a proizvodstvo na magnetski i opti~ki snimeni mediumi. Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na prazni magnetski audio i video lenti - proizvodstvo na prazni magnetski audio i video kaseti - proizvodstvo na prazni disketi - proizvodstvo na prazni opti~ki diskovi - proizvodstvo na hard diskovi mediumi Ovaa klasa ne opfa}a: - reprodukcija na snimeni mediumi (kompjuterski mediumi, zvu~ni, video, itn), vidi 18.2

27

Proizvodstvo na elektri~na oprema Ovoj oddel opfa}a proizvodstvo na proizvodi koi sozdavaat (proizveduvaat), distribuiraat i upotrebuvaat elektri~na energija. Ovoj oddel, isto taka, opfa}a proizvodstvo na elektri~no osvetluvawe, signalna oprema i elektri~ni aparati za doma}instvoto. Ovoj oddel ne go opfa}a proizvodstvoto na elektronski proizvodi (vidi oddel 26). Proizvodstvo na elektromotori, generatori, transformatori i uredi za distribucija i kontrola na elektri~na energija Ovaa grupa opfa}a proizvodstvo na energija, distribucija i specijalni transformatori; elektromotori, generatori i motor-generator kompleti. 27.11 Proizvodstvo na elektromotori, generatori i transformatori Ovaa klasa go vklu~uva proizvodstvoto na sekakvi vidovi na elektri~ni motori i transformatori: AC, DC i AC/DC. Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na elektromotori (so isklu~ok na startnite motori na motorite so vnatre{no sogoruvawe) - proizvodstvo na transformatori za distribucija na elektri~na energija

27.1

- proizvodstvo na transformatori za elektrola~no zavaruvawe - proizvodstvo na fluoroscentni balasti (na pr.transformatori) - proizvodstvo na podstani~ni transformatori za distribucija na elektri~na energija - proizvodstvo na naponski regulatori za prenos i distribucija - proizvodstvo na generatori za struja (osven alternatori za polnewe na bateriite kaj motorite so vnatre{no sogoruvawe) - proizvodstvo na kompleti motor-generatori (so isklu~ok na kompleti na turbinski generatori) - premotuvawe na armatura na fabri~ka na~in Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo ne elektronski komponenti: odredeni vidovi na transformatori i prekinuva~i, vidi 26.11 - proizvodstvo na oprema za elektrozavaruvawe i lemewe, vidi 27.90 - (proizvodstvo na cvrsti invertori, ispravuva~i i konvertori, vidi 27.90 - proizvodstvo na kompleti turbini-generatori, vidi 28.11 - proizvodstvo na startni motori i generatori za motorite so vnatre{no sogoruvawe, vidi 29.31

27.12

Proizvodstvo na aparati za distribucija i kontrola na elektri~nata energija Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na prekinuva~i na strujni elektri~ni kola - proizvodstvo na naponski pridu{nici (za distribucija na ramomerno nivo na napon) - proizvodstvo na kontrolni paneli za distribucija na elektri~na energija - proizvodstvo na elektri~ni relei - proizvodstvo na kanali za vodovite kaj eletri~nite razvodni uredi - proizvodstvo na elektri~ni osiguruva~i - proizvodstvo na oprema za prekinuvawe na energija - proizvodstvo na elektri~ni prekinuva~i (osven solenoidi, odredeni vidovi mehanizmi, tasteri) - proizvodstvo na generatorski set na glavniot pridvi`uva~ Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na oprema za kontrola na `ivotnata sredina i kontrolnite instrumenti za industriski procesi, vidi 26.51

- proizvodstvo na prekinuva~i na elektri~ni strujni kola, kako {to se prekinuva~i i sklopki, vidi 27.33 27.2 27.20 Proizvodstvo na baterii i akumulatori Proizvodstvo na baterii i akumulatori Ovaa klasa opfa}a proizvodstvo na baterii koi mo`at i koi ne mo`at da se polnat Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na primarni }elii i primarni baterii }elii koi sodr`at mangan dioksid, `ivin dioksid, srebren oksid itn. - proizvodstvo na elektri~ni akumulatori, vklu~uvaj}i nivni delovi: separatori, kontejneri, pokriva~ - proizvodstvo na olovni baterii - proizvodstvo na NiCad baterii - proizvodstvo na NiMH baterii - proizvodstvo na litiumski baterii - proizvodstvo na baterii so suvi }elii - proizvodstvo na baterii so vla`ni }elii 27.3 Proizvodstvo na kabel i elektroinstalaciski materijal Ovaa grupa opfa}a proizvodstvoto na elektroinstalaciski materijali za sproveduvawe na struja kako i na elektroinstalaciski materijali koi ne sproveduvaat struja bez ogled na materijalot. Ovaa grupa, isto taka, vklu~uva izolacija na kabelot i proizvodstvo na kabli od opti~ki vlakna. 27.31 Proizvodstvo na kabli od opti~ki vlakna Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvoto na kabli od opti~ki vlakna za prenos na podatoci ili sliki vo `ivo Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvoto na stakleni vlakna ili ni{ki, vidi 23.14 - proizvodstvo na set od opti~ki kabli ili kompleti so konektori ili ostanati priklu~oci,vo zavisnost od primenata na pr., 26.12 27.32 Proizvodstvo na drugi elektronski i elektri~ni `ici i kabli Ovaa klasa opfa}a:

- proizvodstvo na izolirani `ici i kabli izraboteni od ~elik, bakar, aluminium Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo (vle~ewe) na `ica, vidi 24.34, 24.41, 24.42, 24.43, 24.44, 24.45 - proizvodstvo na kabli za kompjuter, kabli za printer, USB kabli i sli~ni kabelski setovi ili sklopki, vidi 26.11 - proizvodstvo na elektri~ni kabli so izolirani `ici i konektori, vidi 27.90 - proizvodstvo na kabelski kompleti, `i~ana oprema i sli~ni kablovski kompleti ili sklopovi za primena vo avtomobilskata industrija, vidi 29.31 27.33 Proizvodstvo na elektroinstalaciski materijal Ovaa klasa opfa}a proizvodstvo na `i~ani uredi koi prenesuvaat i koi ne prenesuvaat struja za elektri~ni strujni krugovi nezavisno od vidot na materijalot. Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na zbirni {ipki, elektri~ni provodnici (so isklu~ok na provodnicite od tipot na preklopnici) - proizvodstvo na GFCI (uredi za zazemjuvawe) - proizvodstvo na dr`a~i za svetilki - proizvodstvo na osiguruva~i i induktivni namotki za osvetluvawe - proizvodstvo na prekinuva~i za elektri~na instalacija (na pr., na pritisok, kop~iwa za pridvi`uvawe na mehanizmot, federi, preklopnici.) - proizvodstvo na elektri~ni izlezi i prekida~i (fasonki) - proizvodstvo na kutii za eletri~na `ica (na pr.za spojuvawe, otvor za izlez, kutii za prekinuva~) - proizvodstvo na elektri~ni provodnici i soodvetni drugi uredi - proizvodstvo na kutii za eletri~na `ica (na pr.za spojuvawe, za izlez, kutii za prekinuva~) - proizvodstvo na elektri~ni vodovi i pribor - proizvodstvo na prenosni stolbovi i liniski sklopovi - proizvodstvo na plasti~ni uredi koi ne prenesuvaat struja vklu~uvaj}i plasti~ni razvodni kutii, povr{inski plo~i i sli~na plasti~na instalaciona oprema Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na kerami~ki izolatori, vidi 23.43 - proizvodstvo na elektronski tipovi na konektori, priklu~oci i prekinuva~i, vidi 26.11

27.4 27.40

Proizvodstvo na elektri~na oprema za osvetluvawe Proizvodstvo na elektri~na oprema za osvetluvawe Ovaa klasa opfa}a proizvodstvo na elektri~ni svetilki i cevki i nivni delovi i komponenti (osven praznite stakleni formi za elektri~nite svetilki), elektri~nite uredi za osvetluvawe i nivnite komponenti (osven uredite za prenos na struja). Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na sijalici so praznewe, v`e{teni (usviteni) sijalici, fluoroscentni, ultravioletovi, infracrveni i dr. rasvetni tela i svetilki - proizvodstvo na plafowerki - proizvodstvo na lusteri - proizvodstvo na lambi za masa - proizvodstvo na novogodi{ni kompleti na svetilki - proizvodstvo na elektri~ni kamini - proizvodstvo na ra~ni bateriski svetilki - proizvodstvo na elektri~ni lampi za insekti - prizvodstvo na feneri (karbidni, elektri~ni, gasni, benzinski, kerozinski) - proizvodstvo na reflektori - proizvodstvo na uli~ni rasvetni tela (osven soobra}ajna signalizacija) - proizvodstvo na svetlosna oprema kako del od transportnata oprema (na pr. za motorni vozila, avioni, ~amci) Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: - proizvodstvo na neelektri~na oprema za osvetluvawe Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na stakleni proizvodi i stakleni delovi za rasvetni tela, vidi 23.19 - proizvodstvo na `i~ani uredi so sproveduvawe na struja za rasvetni tela, vidi 27.33 - proizvodstvo na tavanski i bawski ventilatori so integrirani svetlosni uredi, vidi 27.51 - proizvodstvo na elektri~na signalna oprema kako {to e opremata za soobra}ajni svetlosni i pe{a~ki signalni uredi, vidi 27.90 - proizvodstvo na elektri~ni znaci, vidi 27.90

27.5

Proizvodstvo na uredi za doma}instvata

Ovaa grupa opfa}a proizvodstvo na mali elektri~ni aparati i elektri~ni uredi za doma}instvoto, ventilatori za doma}instvo, pravosmukalki za doma}instvo, elektri~ni ma{ini za odr`uvawe na podovi, aparati za gotvewe vo doma}instvoto, oprema za perewe na ali{ta za doma}instvoto, fri`ideri za doma}instvoto, zamrznuva~i ispraveni i so kutija (sandak) i ostanati elektri~ni i neelektri~ni aparati za doma}instvoto, kako {to se ma{ini za miewe sadovi, greja~i za voda i aparati za otstranuvawe na |ubre. Ovaa grupa opfa}a proizvodstvo na aparati koi kako pogonsko gorivo koristat struja, plin i sl.

27.51

Proizvodstvo na elektri~ni aparati za doma}instvata Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na elektrotermi~ki aparati za doma}instvata: fri`ideri zamrznuva~i ma{ini za miewe sadovi ma{ini za perewe i su{ewe na ali{ta pravosmukalki aparati za polirawe na podovi otstranuva~i na otpadoci ma{ini za se~ewe, mikseri, sokovnici otvora~i na konzervi elektri~ni aparati za bri~ewe, elektri~ni ~etki za zabi i drugi elektri~ni uredi za li~na upotreba ostra~i na no`evi aspiratori ili aparati za reciklirawe - proizvodstvo na elektrotermi~ki uredi za doma}instvata: elektri~ni greja~i za voda elektri~ni }ebiwa elektri~ni fenovi za su{ewe na kosa, ~e{li, ~etki, vikleri elektri~ni pegli elektri~ni aparati za zagrevawe na prostorii i doma{ni ventilatori elektri~ni pe~ki mikrobranovi pe~ki {poreti, re{oa tosteri aparati za podgotvuvawe kafe i ~aj fritezi, skari elektri~ni grejni tela itn. Ovaa klasa ne opfa}a:

- proizvodstvo na komercijalni i industriski fri`ideri i zamrznuva~i, razladni (klima) uredi, tavanski ventilatori, montirani trajni greja~i na prostorii, komercijalni ventilatori i ventilatori za vozduh, komercijalna oprema za gotvewe; peralna za komercijalni potrebi, oprema za hemisko ~istewe i peglawe; komercijalni, industriski i instituciski pravosmukalki, vidi oddel 28 - proizvodstvo na ma{ini za {iewe za doma{na upotreba, vidi 28.94 - instalirawe na centralen sistem za vsmukuvawe, vidi 43.29 27.52 Proizvodstvo na neelektri~ni aparati za doma}instvata Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na neelektri~na oprema za gotvewe i greewe vo doma}instvoto: neelektri~ni aparati za greewe na prostorii, {poreti, skari, pe~ki, greja~i za voda, aparati za gotvewe, uredi za podgrevawe 27.9 27.90 Proizvodstvo na druga elektri~na oprema Proizvodstvo na druga elektri~na oprema Ovaa klasa opfa}a proizvodstvo na raznovidna elektri~na oprema vo koja ne spa|aat motori, generatori i transformatori, baterii i akumulatori, `ici i `i~ani uredi, oprema za osvetluvawe i aparati za doma}instvoto. Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na fiksni polna~i za baterii - proizvodstvo na elektri~i uredi za otvorawe i zatvorawe na vrati - proizvodstvo na elektri~ni yvona - proizvodstvo na prodol`ni kabli proizvedeni od kupena izolirana `ica - proizvodstvo na ultrazvu~ni ma{ini za ~istewe (osven laboratoriskite i stomatolo{kite) - proizvodstvo na invertori, uredi za ispravuvawe,gorivni }elii, regulirani i neregulirani uredi za napojuvawe - proizvodstvo na uredi za neprekinato napojuvawe (UPS) - proizvodstvo na potisnuva~i na naponski udari, osven za onie za primena vo distribucijata na elektri~nata energija

- proizvodstvo na kabli za aparati, prodol`ni kabli i ostanati elektri~ni kabli so izolirana `ica i konektori - proizvodstvo na jaglerodni i grafitni elektrodi, kontakti i drugi elektri~ni jaglerodni i grafitni proizvodi - proizvodstvo na delovi za akceleratori - proizvodstvo na elektri~ni kondenzatori, otpornici i sl. komponenti - proizvodstvo na elektromagneti - proizvodstvo na sireni - proizvodstvo na elektri~ni semafori za sportski natprevari (pr.za zapi{uvawe na rezultati od natprevar) - proizvodstvo na elektri~ni znakovi - proizvodstvo na elektri~ni signalni uredi kako {to e soobra}ajnata i pe{a~kata signalizacija - proizvodstvo na elektri~ni izolatori (osven staklo ili porcelan), provodnici i oprema izraboteni od neblagoroden metal - proizvodstvo na elektri~na oprema za zavaruvawe i sredstva za lemewe, vklu~uvaj}i i ra~ni uredi za lemewe Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na porcelanski elektri~ni izolatori, vidi 23.43 - proizvodstvo na proizvodi od jaglerodni i grafitni vlakna (osven elektrodi i onie za primena vo elektri~ni uredi), vidi 23.99 - proizvodstvo na elektronski komponenti za ispravawe i regulirawe na naponot, strujno konvertirawe (preobrazuvawe) na integrirani kola za pretvorawe na struja, elektronski kondenzatori, elektronski otpornici i sli~ni uredi, vidi 26.11 - proizvodstvo na transformatori, motori, generatori, prekinuva~i relei i industriski kontroli, vidi 27.1 - proizvodstvo na baterii, vidi 27.20 - proizvodstvo na `ici za komunikacija i energija, strujni i nestrujni `i~ani uredi, vidi 27.3 - proizvodstvo na oprema za osvetluvawe, vidi 27.40 - proizvodstvo na aparati za doma}instvoto, vidi 27.5 - proizvodstvo na neelektri~na oprema za zavaruvawe i sredstva za lemewe, vidi 28.29 - proizvodstvo na elektri~na oprema za motorni vozila, kako {to se generatori, alternatori, sve}i~ki, komplet kabli za sistemot na palewe, za elektri~nite sistemi za prozorci i vrati, regulatori na napon, vidi 29.31 Proizvodstvo na ma{ini i uredi, nespomnati na drugo mesto

28

Ovoj odel opfa}a proizvodstvo na ma{ini i uredi koi samostojno mehani~ki ili termalno dejstvuvaat na materijalite ili izveduvaat operacii na materijalite (kako {to se rakuvawe, rasprskuvawe, merewe ili pakuvawe), vklu~uvaj}i gi nivnite mehani~ki komponenti koi proizveduvaat i primenuvaat sila i koi bilo specijalno proizvedeni primarni delovi. Ova vklu~uva proizvodstvo na fiksni i mobilni ili ra~ni uredi, bez ogled dali tie se dizajnirani, planirani za upotreba vo industrijata, grade`ni{tvoto, zemjodelstvoto ili za doma{na upotreba. Proizvodstvoto na specijalna oprema za transport na patnici ili stoka (tovaren transport) vo ramkite na napred navedenoto razgrani~uvawe, isto taka, pripa|a na ovoj oddel. Ovoj odel go razlikuva proizvodstvoto na ma{ini za specijalna namena, t.e. ma{ini koi isklu~ivo se koristat vo prerabotuva~kata industrija od klasifikacijata NKD ili vo mali grupi na klasifikacijata NKD, kako i ma{ini od op{ta namena, t.e. koi se koristat vo najrazli~ni industrii od klasifikacijata NKD. Ovoj oddel, isto taka, opfa}a ma{ini za ostanata posebna namena, bez ogled dali se koristat vo proizvodniot proces ili ne , kako {to se oprema za zabavni parkovi, avtomatska oprema za kuglani itn. Ovoj oddel ne opfa}a proizvodstvo na metalni proizvodi za op{ta upotreba (oddel 25), kontrolni instrumenti, kompjuterska oprema, oprema za merewe i testirawe, elektri~na distribucija i kontrolni aparati (oddel 26 i 27) i motorni vozila za op{ta namena (oddel 29 i 30). 28.1 28.11 Proizvodstvo na ma{ini za op{ta namena Proizvodstvo na motori i turbini, osven motori za avioni i motorni vozila Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na klipni motori so vnatre{no sogoruvawe, osven motorni vozila, avioni, mlazni motori brodski motori motori za lokomotivi - proizvodstvo na klipovi, klipni prsteni, karburatori i sli~no za site motori so vnatre{no sogoruvawe, dizel motori i sl. - proizvodstvo na vlezni i izduvni ventili za motori so vnatre{no sogoruvawe - proizvodstvo na turbini i nivni delovi: turbini na vodena parea i ostanati parni turbini

hidrauli~ni turbini, vodeni trkala i nivni regulatori tubini na veter gasni turbini za avioni, osven turbomlazni i turbopropelerski za pogon na avioni - proizvodstvo na kompleti bojler-turbini - proizvodstvo na kompleti turbina-generatori - proizvodstvo na motori za industriska upotreba Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na elektrogeneratori (osven turbinskogeneratorski kompleti), vidi 27.11 - proizvodstvo na osnovni motori za startuvawe na generatorski agregati (osven generatorski agregati od turbinski tip), vidi 27.11 - proizvodstvo na elektri~na oprema i komponenti za motori so vnatre{no sogoruvawe, vidi 29.31 - proizvodstvo na motori za motorni vozila, avioni i motori za kru`en pogon (pogon na trkalo), vidi 29.10; 30.30; 30.91 - proizvodstvo na turbo mlazni motori i turbo propelerski motori, vidi 30.30

28.12

Proizvodstvo na hidrauli~ni pogonski uredi (hidrauli~na oprema) Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na hidrauli~ni i pnevmatski komponenti (vklu~uvaj}i hidrauli~ni pumpi, hidrauli~ni motori, hidrauli~ni i pnevmatski cilindri, hidrauli~ni i pnevmatski ventili, hidrauli~ni i pnevmatski cevki i spojki ) - proizvodstvo na uredi za podgotovka na vozduh za koristewe vo pnevmatski sistemi - proizvodstvo na hidrauli~ni pogonski sistemi - proizvodstvo na hidrauli~na prenosna oprema - proizvodstvo na hidrostati~ni prenosni uredi Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na kompresori, vidi 28.13 - proizvodstvo na pumpi za nehidrauli~na primena, vidi 28.13 - proizvodstvo na ventili za nehidrauli~na pogonska primena, vidi 28.14 - proizvodstvo na mehani~ka prenosna oprema, vidi 28.15

28.13

Proizvodstvo na drugi pumpi i kompresori Ovaa klasa opfa}a:

- proizvodstvo na vozdu{ni ili vakuum pumpi, vozdu{ni ili drugi gasni kompresori - proizvodstvo na pumpi za te~nost bez ogled dali se ili ne se opremeni so merni instrumenti - proizvodstvo na pumpi dizajnirani za primena na motori so vnatre{no sogoruvawe, pumpi na nafta, voda i gorivo za motorni vozila itn. Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: - proizvodstvo na ra~ni pumpi Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na hidrauli~na i pnevmatska oprema, vidi 28.12 28.14 Proizvodstvo na drugi slavini i ventili Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na industriski slavini i ventili, vklu~uvaj}i gi i ventilite za regulirawe i slavinite za dotok - proizvodstvo na sanitarni slavini i ventili - proizvodstvo na slavini i ventili za greewe Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na ventili od nestvrdnata vulkanizirana guma, staklo ili kerami~ki materijal, vidi 22.19; 23.19 ili 23.44 - proizvodstvo na vsmukuva~ki i izduvni ventili za motori so vnatre{no sogoruvawe, vidi 28.11 - proizvodstvo na hidrauli~ni i pnevmatski ventili i uredi za podgotovka na vozduhot za primena vo pnevmatski sistemi, vidi 28.12 28.15 Proizvodstvo na le`i{ta, prenosnici, kako i prenosni i pogonski elementi Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na lagerski i val~esti le`i{ta i nivni delovi - proizvodstvo na uredi za mehani~ki prenos: prenosni osovini i kolena: zap~esti osovini i kolenesti osovini itn. lizga~ki le`i{ta i nivni ku}i{ta - proizvodstvo na zap~anici, stepeni na prenos i drugi menuva~i na brzina - proizvodstvo na kva~ila i spojki - proizvodstvo na zamajci i kai{nici - proizvodstvo na zglobnici za sinxir - proizvodstvo na prenosni pogonski sinxiri Ovaa klasa ne opfa}a:

- proizvodstvo na drugi sinxiri, vidi 25.93 - proizvodstvo na hidrauli~na transmisiona oprema, vidi 28.12 - proizvodstvo na hidrostati~na transmisija, vidi 28.12 - proizvodstvo na elektromagnetni kva~ila, vidi 29.31 - proizvodstvo na oddelni delovi na transmisionata oprema koja soodvetstvuva na delovite od motorni vozila i avioni, vidi oddel 29 i 30 28.2 28.21 Proizvodstvo na drugi ma{ini za op{ta namena Proizvodstvo na pe~ki i gorilnici Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na elektri~ni i drugi industriski i laboratoriski pe~ki vklu~uvaj}i i pe~ki za uni{tuvawe na otpad - proizvodstvo na plamenici - proizvodstvo na trajno vgradeni elektri~ni greja~i na prostorii i elektri~ni greja~i na bazeni - proizvodstvo na neelektri~ni uredi za greewe za doma{na upotreba, kako {to se solarno greewe, parno greewe, greewe so nafta i sl. uredi za greewe - proizvodstvo na elektri~ni pe~ki za doma}instvoto (elektri~ni pe~ki za vozduh, toplotni pumpi itn.), neelektri~ni pe~ki za vozduh za doma}instva Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: - proizvodstvo na mehani~ki uredi za lo`ewe, re{etki za pe~ki, otstranuva~i na pepel itn. Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na pe~ki za doma}instvoto, vidi 27.51 - proizvodstvo na zemjodelski su{ari, vidi 28.93 - proizvodstvo na pekarski pe~ki (pekari), vidi 28.93 - proizvodstvo na su{ari za drvo, hartiena ka{a, hartija i hartiena ambala`a, vidi 28.99 - proizvodstvo na medicinski, hirur{ki i laboratoriski sterilizatori, vidi 32.50 - proizvodstvo na stomatolo{ki laboratoriski pe~ki, vidi 32.50 28.22 Proizvodstvo na uredi za krevawe i prenesuvawe Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na uredi so ra~no upravuvawe i mehani~ki pogon, ma{ini za krevawe, prenesuvawe, tovarawe i rastovarawe: uredi za krevawe bazirani na makari, ~ekreci, brodski ~ekreci, digalki

razli~ni tipovi kranovi, podvi`ni platformi za krevawe, specifi~ni tipovi na digalki rabotni vozila bez razlika na toa dali se opremeni so uredi za krevawe ili prenesuvawe, dali se ili ne se na sopstven pogon,koi se koristat vo fabrikite (vo koi spa|a i ra~nata koli~ka) mehani~ki manipulatori i industriski roboti specijalno dizajnirani za krevawe, prenesuvawe, tovarawe i rastovarawe - proizvodstvo na transportni lenti, `i~ari itn. - proizvodstvo na liftovi, eskalatori i podvi`ni pateki za dvi`ewe - proizvodstvo na specijalizirani delovi na uredi (oprema) za krevawe i manipulirawe Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na industriski roboti za pove}enamenska upotreba, vidi 28.99 - proizvodstvo na elevatori za kontinuirana upotreba, kako i transportni lenti za koristewe pod zemja, vidi 28.92 - proizvodstvo na ma{ini za iskop, bageri i natovaruva~i, vidi 28.92 - proizvodstvo na plove~ki kranovi, {inski kranovi i kamion-kranovi, vidi 30.11; 30.20 - instalirawe na liftovi i elevatori, vidi 43.29 Proizvodstvo na kancelariski ma{ini i oprema (osven proizvodstvo na kompjuteri i periferna oprema) Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na ma{ini za smetawe - proizvodstvo na kalkulatori, registar - kasi - proizvodstvo na smeta~i, elektronski i neelektronski - proizvodstvo na po{tenski vagi, ma{ini za obrabotka na po{ta (ma{ini za popolnuvawe na plikovite, zape~atuvawe i adresirawe); otvorawe, sortirawe, pregleduvawe), ma{ini za klasirawe - proizvodstvo na ma{ini za ~ukawe (pi{uvawe) - proizvodstvo na stenografski ma{ini - kancelariska oprema za podvrzuvawe (na pr., plasti~no podvrzuvawe i podvrzuvawe so lenta) - proizvodstvo na ma{ini za ispis na ~ekovi - proizvodstvo na ma{ini za broewe i pakuvawe na metalni pari - proizvodstvo na ma{ini za ostrewe na molivi - poizvodstvo na heftalici i otstranuva~i na heftalici - proizvodstvo na uredi za glasawe - proizvodstvo na stalaci za samolepliva lenta

28.23

- proizvodstvo na dup~alki (perforatori) - proizvodstvo na mehani~ki registar-kasi - proizvodsvo na ma{ini za kopirawe - proizvodstvo na toner kertrixi - proizvodstvo na u~ili{ni tabli; crni, beli i tabli za markeri - proizvodstvo na diktofoni Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na kompjuterska i periferna (dopolnitelna) oprema, vidi 26.20 28.24 Proizvodstvo na mehanizirani ra~ni alati Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na ra~ni alatki, so elektri~en/neelektri~en motor ili pnevmatski, kako {to se: cirkular ili alternativni pili motorni pili razli~ni vidovi ra~ni i stolni borma{ini ra~na brusilica pnevmatski ~ekan freza brusilica heftalici pnevmatska pop-nitna kle{ta ramnalka kle{ti za se~ewe specijalni uredi za zabivawe {ajki Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na zamenlivi dodatoci za ra~en alat, vidi 25.73 - proizvodstvo na elektri~na ra~na oprema za zavaruvawe i lemewe, vidi 27.90 28.25 Proizvodstvo na razladna i ventilaciska oprema koja ne e za primena vo doma}instvata Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na industriska razladna oprema i zamrznuva~i, vklu~uvaj}i i sostavni sklopovi - proizvodstvo na uredi za klimatizacija, vklu~uvaj}i gi i onie za motorni vozila - proizvodstvo na ventilatori koi ne se predvideni za doma{na upotreba - proizvodstvo na izmenuva~i na toplina - proizvodstvo na ma{ini za pretvorawe na vozduh i gas vo te~na sostojba - proizvodstvo na ventilatori za tavanski prostorii, kalkanski ventilatori, ventilatori za potkrovje itn.

Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na fri`ideri i zamrznuva~i za doma}instvata, vidi 27.51 - proizvodstvo na ventilatori za doma}instvata, vidi 27.51 28.29 Proizvodstvo na drugi ma{ini za op{ta namena, nespomnati na drugo mesto Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na uredi za merewe (osven precizni laboratoriski vagi): vagi za trgovija i doma}instvo, vagi platformi, vagi za kontinuirano merewe, tegovi itn. - proizvodstvo na ma{ini i aparati za filtrirawe i pro~istuvawe na te~nosti - proizvodstvo na oprema za isfrluvawe, disperzija ili rasprsnuvawe na te~nosti i pra{oci: pi{toli za prskawe, aparati za gasnewe na po`ari, ma{ini za ~istewe so peso~en mlaz, ma{ini za ~istewe so parea itn. - proizvodstvo na ma{ini za pakuvawe i obvitkuvawe: ma{ini za polnewe, zatvorawe, zatnuvawe, kapislirawe ili ozna~uvawe itn. - proizvodstvo na ma{ini za perewe ili su{ewe {i{iwa i za gazirawe na pijalaci - proizvodstvo na postrojki za destilacija ili pre~istuvawe za rafinerii na nafta, za hemiskata industrija, industrijata za pijalaci itn. - proizvodstvo na gasni generatori - proizvodstvo na ma{ini za valawe i nivni cilindri (osven za metal i staklo) - proizvodstvo na centrifugi (osven separatori na mleko i su{alni za ali{ta) - proizvodstvo na dihtunzi i sli~ni semerinzi izraboteni od kombiniran ili istoroden materijal - proizvodstvo na avtomati za proda`ba na stoki - proizvodstvo na libeli, merni uredi i sli~ni ra~ni alatki, alati za precizna mehanika (osven opti~ki) - proizvodstvo na neelektri~na oprema za zavaruvawe i lemewe - proizvodstvo na razladni kuli ili sli~no za direktno razladuvawe so pomo{ na voda koja cirkulira Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na precizni (laboratoriski) vagi, vidi 26.51 - proizvodstvo na fri`ideri i zamrznuva~i za doma}instvata, vidi 27.51 - proizvodstvo na ventilatori za doma}instvata, vidi 27.51

- proizvodstvo na elektri~na oprema za zavaruvawe i lemewe, vidi 27.90 - proizvodstvo na zemjodelski ma{ini za prskawe, vidi 28.30 - proizvodstvo na ma{ini i cilindri za valawe na metal ili staklo, vidi 28.91, 28.99 - proizvodstvo na su{arnici za zemjodelstvoto, vidi 28.93 - proizvodstvo na ma{ini za filtrirawe i pro~istuvawe na hrana, vidi 28.93 - proizvodstvo na separatori na pavlaka, vidi 28.93 - proizvodstvo na komercijalni ma{ini za su{ewe na ali{ta, vidi 28.94 - proizvodstvo na ma{ini za pe~atewe na tekstil, vidi 28.94 28.3 Proizvodstvo na ma{ini za zemjodelstvoto i {umarstvoto Ovaa grupa opfa}a proizvodstvo na ma{ini za zemjodelstvoto i {umarstvoto. 28.30 Proizvodstvo na ma{ini za zemjodelstvoto i {umarstvoto Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na traktori koi se koristat vo zemjodelstvoto i {umarstvoto - proizvodstvo na motokultivatori - proizvodstvo na kosilki, vklu~uvaj}i i kosilki za treva - proizvodstvo na zemjodelski samotovarni i samorastovarni prikolki i poluprikolki - proizvodstvo na zemjodelski ma{ini za podgotovka na zemji{teto, za seidba ili |ubrewe: plugovi, rastura~i na |ubrivo, ma{ini za seewe, za drobewe i izramnuvawe na zemjata itn. - proizvodstvo na ma{ini za `etva i vr{ewe: `etvarki, vr{alki, sortirki itn. - proizvodstvo na ma{ini za molzewe - proizvodstvo na ma{ini za prskawe vo zemjodelstvoto (zemjodelski prskalki) - proizvodstvo na raznovidni zemjodelski ma{ini: ma{ini za odgleduvawe `ivina, p~eli, oprema za podgotovka na krma itn. ma{ini za ~istewe, sortirawe ili klasirawe na jajca, ovo{je, itn. Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na neelektri~en ra~en alat za zemjodelstvoto, vidi 25.73

- proizvodstvo na transportni lenti za upotreba vo zmjodelstvoto, vidi 28.22 - proizvodstvo na elektri~en ra~en alat, vidi 28.24 - proizvodstvo na separatori za pavlaka, vidi 28.93 - proizvodstvo na ma{ini za ~istewe, sortirawe i klasirawe na seme, zrna ili suv leguminozen zelen~uk, vidi 28.93 - proizvodstvo na vle~ni vozila za prikolki ili poluprikolki, vidi 29.10 - proizvodstvo na prikolki ili poluprikolki, vidi 29.20 Proizvodstvo na alatni ma{ini za obrabotka na metali i ma{inski sredstva (alati) Ovaa grupa opfa}a proizvodstvo na alatni ma{ini za obrabotka na metali i ma{inski alati, kako na pr. proizvodstvo na ma{inski alati za obrabotka na metali i drugi materijali (drvo, koska, kamen,tvrda guma, tvrda plastika, ladno staklo itn.), vklu~uvaj}i gi i onie koi koristat laserski zraci, ultrazvu~ni branovi, mlaz na plazma, magnetski puls itn. 28.41 Proizvodstvo na alatni ma{ini za obrabotka na metal Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na alatni ma{ini za obrabotka na metal, vklu~uvaj}i gi i onie koi koristat laserski zraci, ultrazvu~ni branovi, mlaz plazma, magnetski puls itn. - proizvodstvo na alatni ma{ini za strugawe, dup~ewe, glodawe, oblikuvawe, ramnewe, frezuvawe, brusewe itn. - proizvodstvo na alatni ma{ini za pe~atewe i presuvawe - proizvodstvo na presi za dup~ewe, hidrauli~ni presi, hidrauli~ni sopira~ki, ~ekan za oblikuvawe, ma{ini za kovawe itn. - proizvodstvo na ma{ini za izvlekuvawe na metal, valjaci za `ica ili ma{ini za obrabotka na `ica

28.4

Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na razli~ni zamenlivi delovi za ra~en alat, vidi 25.73 - proizvodstvo na ma{ini (oprema) za zavaruvawe i lemewe, vidi 27.90 28.49 Proizvodstvo na drugi alatni ma{ini Ovaa klasa opfa}a:

- proizvodstvo na alatni ma{ini za obrabotka na drvo, koska, kamen, tvrda guma, tvrda plastika, ladno staklo itn., vklu~uvaj}i gi i onie koi koristat laserski zraci, ultrazvu~ni branovi, mlaz plazma, magnetski puls itn. - proizvodstvo na dr`a~i za alatni ma{ini - proizvodstvo na razdelni glavi i drugi posebni dodatoci za alatni ma{ini - proizvodstvo na stacionarni ma{ini za zakovuvawe, zaheftuvawe, lepewe i na drug na~in sostavuvawe na drvo, pluta, koska, tvrda guma i plastika itn. - proizvodstvo na stacionarni rotira~ki ili rotira~ki udarni dup~alki, ma{ini za popolnuvawe, ma{ini za zakovuvawe, ma{ini za se~ewe na lim itn. - proizvodstvo na presi za obrabotka na poedine~ni {tici i sl. - proizvodstvo na ma{ini za galvanizacija Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: - proizvodstvo na delovi i dodatoci za navedenite ma{ini i alatki Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na dopolnitelni alati za alatni ma{ini: burgii, probiva~i, kalapi, priklu~oci, no`evi za glodawe, alati za strug, se~ila za pili, no`evi za se~ewe itn., vidi 25.73 - proizvodstvo na elektri~ni ra~ni lemila i pi{tol lemila, vidi 27.90 - proizvodstvo na elektri~ni ra~ni alatki, vidi 28.24 - proizvodstvo na ma{ini koi se koristat vo valavnicite i learnicite, vidi 28.91 - proizvodstvo na ma{ini za rudnici i kamenolomi, vidi 28.92 28.9 Proizvodstvo na drugi ma{ini za specijalni (posebni) potrebi Ovaa grupa opfa}a proizvodstvo na ma{ini za specijalni nameni, t.e.ma{ini koi isklu~ivo se koristat vo industrijata od NKD ili vo mala grupa od NKD industrijata. Pove}eto od niv se koristat vo proizvodstveniot proces, kako {to e proizvodstvoto na hrana ili tekstil, a ovaa grupa, isto taka, opfa}a i proizvodstvo na specifi~ni (posebni) ma{ini (za neproizvodstvenata industrija), kako {to e vozduhoplovna oprema za lansirawe na avioni ili oprema za zabavni parkovi. 28.91 Proizvodstvo na ma{ini za metalurgijata Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na ma{ini i oprema za rakuvawe so vrel metal:

konvertori, kokili, lonci za leewe, ma{ini za odlivki - proizvodstvo na linii za valawe na metal i valjaci za tie linii Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na ma{ini za vle~ewe na metali, vidi 28.41 - proizvodstvo na kutii i kalapi za leewe (osven kalapi za ingoti), vidi 25.73 - proizvodstvo na ma{ini za formirawe kalapi za learnica, vidi 28.99 28.92 Proizvodstvo na ma{ini za rudarstvo, kamenolomi i grade`ni{tvo Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na beskone~ni lenti i elevatori za rabota pod zemja - proizvodstvo na ma{ini za dup~ewe, presekuvawe, ma{ini za prokopuvawe tuneli (bez ogled dali se za rabota pod zemja ili ne) - proizvodstvo na ma{ini za obrabotka na minerali preku prosejuvawe, sortirawe, separacija, miewe, kr{ewe na rudi itn. - proizvodstvo na me{alki za beton i malter - proizvodstvo na ma{ini za otstranuvawe na zemji{te: buldo`eri, izramnuva~i, ma{ini za ramnewe, utovaruva~i, lopati za tovarawe itn. - proizvodstvo za nabivawe i vadewe na stolbovi, orudija za nanesuvawe malter, bitumen i ma{ini za ramnewe na povr{inskiot sloj na beton - proizvodstvo na ma{ini za postavuvawe na prugi i traktori za grade`ni{tvo i rudarstvo - proizvodstvo na site vidovi rala za buldo`eri i angldozeri - proizvodstvo na terenski kamioni (kiperi) Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na oprema za krevawe i rakuvawe, vidi 28.22 - proizvodstvo na ostanati traktori, vidi 28.30, 29.10 - proizvodstvo na alatni ma{ini za obrabotka na kamen, vklu~uvaj}i i ma{ini za se~ewe i brusewe na kamen, vidi 28.49 - proizvodstvo na kamioni beton-me{alki, vidi 29.10 28.93 Proizvodstvo na ma{ini za industrijata za hrana, pijalaci i tutun Ovaa klasa opfa}a:

- proizvodstvo na su{arnici za zemjodelstvoto - proizvodstvo na ma{ini za mlekarskata industrija: separatori na pavlaka ma{ini za obrabotka na mlekoto (na pr., homogenizatori) ma{ini za proizvodstvo na puter (na pr. mikseri za puter, ma{ini za obrabotka i oblikuvawe na puter) ma{ini za izrabotka na sirewe (na pr. homogenizatori, kalapi, presi) itn. - proizvodstvo na ma{ini za melni~kata industrija: ma{ini za ~istewe, sortirawe i gradirawe na semeto, zrnoto ili su{enoto zrnesto rastenie (vr{ilici, sita za prosejuvawe, separatori, ma{ini za lupewe) ma{ini za proizvodstvo na bra{no i krma: melni~ki kamewa, melni~ki trkala ili valjaci za me{awe testo, vodovi, sita, separatori na trici, me{alki, ma{ini za lupewe oriz, za ~istewe na me{unki itn. - proizvodstvo na presi, ma{ini za melewe itn. za proizvodstvo na vino, jabolkovina, sokovi itn. - proizvodstvo na ma{ini za pekarskata industrija ili za izrabotka na makaroni, {pageti i sli~ni proizvodi: pekarski pe~ki, uredi za me{awe na testo, razdeluvawe, oblikuvawe i isten~uvawe na testo, ma{ini za pravewe keksi itn. proizvodstvo na ma{ini i oprema za prerabotka na raznovidna hrana: ma{ini za izrabotka na slatki, kakao ili ~okolada; za proizvodstvo na {e}er; pivo; za obrabotka na meso ili `ivina, za podgotvuvawe na ovo{je, orevi ili zelen~uk; za podgotvuvawe na riba, {kolki i druga morska hrana; ma{ini za filtrirawe i pre~istuvawe drugi ma{ini za industriska podgotovka ili proizvodstvo na hrana ili pijalaci - proizvodstvo na ma{ini za ekstrakcija ili prerabotka na `ivotinski ili rastitelni masti ili masla - proizvodstvo na ma{ini za prerabotka na tutun i izrabotka na cigari i puri, tutun za lula ili xvakawe ili burmut - proizvodstvo na ma{ini za podgotovka na hrana vo hoteli i restorani Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na oprema za zra~ewe na hrana (namirnici) i mleko, vidi 26.60 - proizvodstvo na ma{ini za pakuvawe, zavitkuvawe i merewe, vidi 28.29 - proizvodstvo na ma{ini za ~istewe, sortirawe ili klasirawe na jajca, ovo{je ili drugi plodovi (osven seme, zrna i suv leguminozen zelen~uk), vidi 28.30

28.94

Proizvodstvo na ma{ini za industrijata za tekstil, obleka i ko`a Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na tekstilni ma{ini: ma{ini za podgotovka, proizvodstvo, izvlekuvawe, vla~ewe, teksturirawe i/ili se~ewe na ra~no izraboteni tekstilni vlakna, materijali ili prediva ma{ini za podgotovka na tekstilni vlakna: za ~istewe na pamuk, raskinuvawe na bali, sobirawe i rastresuvawe na pamuk, ~istewe i karbonizacija na volna, za ~e{lawe i vla~ewe, lentesti vla~arki itn. ma{ini za predewe ma{ini za podgotvuvawe na tekstilna pre|a (prediva): ma{ini za namotuvawe, snovewe i sli~ni ma{ini ma{ini za tkaewe (razboi), vklu~uvaj}i i ma{ini za ra~no tkaewe ma{ini za pletewe ma{ini za izrabotka na jazlesti mre`i, til, ~ipka, pletenki itn. - proizvodstvo na pomo{ni uredi ili oprema za tekstilni ma{ini: dobi, `akard, avtomatski zapira~i na dvi`eweto, mehanizmi za zamenuvawe na tkaja~kite sovalki, vretena i delovi za vretena itn. - proizvodstvo na ma{ini za pe~atewe na tekstil - proizvodstvo na ma{ini za obrabotka na tkaenini: ma{ini za perewe, belewe, bojadisuvawe, dekorirawe, finalna obrabotka, prema~kuvawe ili impregnacija na tekstilnite tkaenini proizvodstvo na ma{ini za namotuvawe, odmotuvawe, svitkuvawe, se~ewe ili perforirawe na tekstilnite vlakna - proizvodstvo na ma{ini za perewe: ma{ini za peglawe, vklu~uvaj}i i topli presi ma{ini za perewe i su{ewe na ali{ta vo peralni (komercijalni) ma{ini za hemisko ~istewe - proizvodstvo na ma{ini za {iewe, glavi i igli za ma{ini za {iewe (bez ogled dali se ili ne za doma{na upotreba) - proizvodstvo na ma{ini za izrabotka ili finalna obrabotka na filc ili netkaen tekstil - proizvodstvo na ma{ini za ko`a: ma{ini za podgotovka, {tavewe ili obrabotka na ko`a (surova i so vlakna) ma{ini za obrabotka ili popravka na obuvki kako i drugi proizvodi od krzno, surova ko`a i obrabotena ko`a Ovaa klasa ne opfa}a:

- proizvodstvo na hartija i karti~ka so programa {to se koristat na `akard ma{inite, vidi 17.29 - proizvodstvo na ma{ini za perewe i su{ewe vo doma}instvata, vidi 27.51 - proizvodstvo na ma{ini za valawe (vaqaci), vidi 28.29 - proizvodstvo na ma{ini za knigoveznici, vidi 28.99 28.95 Proizvodstvo na ma{ini za industrijata za hartija i karton Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na ma{ini za izrabotka na hartiena celuloza (pulpa) - proizvodstvo na ma{ini za izrabotka na hartija i karton - proizvodstvo na ma{ini za izrabotka na proizvodi od hartija i karton 28.96 Proizvodstvo na ma{ini za obrabotka na plastika i guma Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na ma{ini za prerabotka na meka guma ili plastika kako i ma{ini za izrabotka na proizvodi od tie materijali: ekstruderi, kalapi, ma{ini za izrabotka na pnevmatika i protektirawe na gumi i drugi ma{ini za izrabotka na poseben vid proizvodi od guma i plastika 28.99 Proizvodstvo na drugi specijalizirani ma{ini, nespomnati na drugo mesto Ovaa klasa opfa}a proizvodstvo na drugi specijalizirani ma{ini koi ne pripa|aat na nekoe drugo mesto vo sistemot na klasifikacija Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na su{ari za drvo, hartiena pulpa, hartija i karton i drugi materijali (osven za zemjodelski i tekstilni proizvodi) - proizvodstvo na ma{ini za pe~atewe i knigovezni ma{ini i ma{ini koi ovozmo`uvaat pe~atewe vrz raznovidni materijali - proizvodstvo na ma{ini za izrabotka na kerami~ki plo~ki, razli~ni kerami~ki formi, cevki, grafitni elektrodi, kredi za tabla itn. - proizvodstvo na ma{ini za proizvodstvo na poluprovodnici - proizvodstvo na industriski roboti za izvr{uvawe na raznovidni zada~i za specijalni nameni

- proizvodstvo na raznovidni specijalni ma{ini i oprema: ma{ini za sostavuvawe na elektri~ni i elektronski lampi, cevki ili svetilki ma{ini za proizvodstvo ili topla obrabotka na staklo ili stakleni sadovi, stakleni vlakna ili stakleno predivo ma{ini ili aparati za separacija na izotopi - proizvodstvo na uredi za centrirawe i balansirawe na gumi; oprema za balansirawe (osven balansirawe na trkala) - proizvodstvo na centralni sistemi za podma~kuvawe - proizvodstvo na oprema za katapultirawe avioni, katapulti za nosa~i na avioni i sl.oprema - proizvodstvo na kreveti za son~awe (solariumi) - proizvodstvo na oprema za avtomatizirana kuglana (na pr. ma{ina za postavuvawe na ~unovi) - proizvodstvo na vrtele{ki, lula{ki, streli{ta i druga oprema za zabavni parkovi Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na aparati za doma}instvoto, vidi 27.5 - proizvodstvo na ma{ini za fotokopirawe itn., vidi 28.23 - proizvodstvo na uredi i oprema za rabota so tvrda guma, tvrda plastika ili ladno staklo, vidi 28.49 - proizvodstvo na ingot kalapi, vidi 28.91 29 Proizvodstvo na motorni vozila, prikolki i poluprikolki Ovoj oddel opfa}a proizvodstvo na motorni vozila za prevoz na patnici ili tovar. Proizvodstvoto na raznovidni delovi i dopolnitelen pribor, kako i proizvodstvoto na prikolki i poluprikolki, isto taka, e vklu~eno vo ovoj oddel. Odr`uvaweto i popravkata na vozilata proizvedeni vo ovoj oddel se klasificirani vo 45.20. 29.1 29.10 Proizvodstvo na motorni vozila Proizvodstvo na motorni vozila Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na patni~ki vozila - proizvodstvo na komercijalni vozila: kamioneti, kamioni, vle~ni vozila za poluprikolki itn. - proizvodstvo na avtobusi, trolejbusi i vagoni - proizvodstvo na motori za motorni vozila - proizvodstvo na {asii za motorni vozila - proizvodstvo na drugi motorni vozila:

vozila za sneg, golf vozila, vozila amfibii protivpo`arni vozila, vozila za ~istewe na ulici, mobilni biblioteki, armirani vozila itn. kamioni za me{awe na beton - vozila za sekakov teren, kartinzi i sl., trka~ki vozila Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: - fabri~ko remontirawe na motori za motorni vozila Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na elektri~ni motori (osven startni motori), vidi 27.11 - proizvodstvo na svetlosna oprema za motorni vozila, vidi 27.40 - proizvodstvo na klipovi, klipni prsteni kako i karburatori, vidi 28.11 - proizvodstvo na zemjodelski traktori, vidi 28.30 - proizvodstvo na traktori za grade`ni{tvo i rudarstvo, vidi 28.92 - proizvodstvo na kiperi, vidi 28.92 - proizvodstvo na karoserii za motorni vozila, vidi 29.20 - proizvodstvo na elektri~ni delovi za motorni vozila, vidi 29.31 - proizvodstvo na delovi i dopolnitelna oprema za motorni vozila, vidi 29.32 - proizvodstvo na tenkovi i drugi voeni vozila, vidi 30.40 - odr`uvawe, popravka i prepravka na motorni vozila, vidi 45.20 29.2 Proizvodstvo na karoserii za motorni vozila, proizvodstvo na prikolki i poluprikolki 29.20 Proizvodstvo na karoserii za motorni vozila, prikolki i poluprikolki Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na karoserii, vklu~uvaj}i i kabini za motorni vozila - opremuvawe na sekakvi vidovi na motorni vozila, prikolki i poluprikolki - proizvodstvo na prikolki i poluprikolki: cisterni, prikolki za selidba itn. kamp-prikolki itn. - proizvodstvo na transportni kontejneri za odreden ili pove}e vidovi na prevoz Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na prikolki i poluprikolki specijalno izgradeni za upotreba vo zemjodelstvoto, vidi 28.30

- proizvodstvo na delovi i pribor za karoserii na motorni vozila, vidi 29.32 - proizvodstvo na vozila {to vle~at `ivotni, vidi 30.99 Proizvodstvo na delovi i dopolnitelen pribor za motorni vozila 29.31 Proizvodstvo na elektri~na i elektronska oprema za motorni vozila Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvoto na elektri~na oprema za motorni vozila, kako {to se generatori, alternatori, sve}i~ki, komplet na `ici za sistemot za palewe, sistemi za otvorawe i zatvorawe na prozorci i vrati, vgraduvawe na merni instrumenti vo instrument tabla, regulatori na napon Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na baterii za vozila, vidi 27.20 - proizvodstvo na svetlosna oprema za motorni vozila, vidi 27.40 - proizvodstvo na pumpi za motori i motorni vozila, vidi 28.13 29.32 Proizvodstvo na drugi delovi i dopolnitelen pribor za motorni vozila Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na raznovidni delovi i dopolnitelen pribor za motorni vozila: sopira~ki, menuva~i na brzini, osovini, trkala, suspenzija, amortizeri, ladilnici, pridu{uva~i, izduvni cevki, katalizatori, kva~ila, volani, upravuva~ki stolbovi i upravuva~ki kutii - proizvodstvo na delovi i pribor za karoserii na motorni vozila: sigurnosni remeni, vozdu{ni perni~iwa, vrati, branici - proizvodstvo na sedi{ta za vozila Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na gumi, vidi 22.11 - proizvodstvo na gumeni creva, remeni, kako i drugi gumeni proizvodi, vidi 22.19 - proizvodstvo na klipovi, klipni prsteni i karburatori, vidi 28.11 - odr`uvawe, popravka i prepravka na motorni vozila, vidi 45.20 30 Proizvodstvo na ostanata oprema za transport

29.3

Ovoj oddel opfa}a proizvodstvo na transportna oprema kako {to e proizvodstvoto na ~amci, brodovi, proizvodstvoto na {inski vozila i `elezni~ki lokomotivi, vozduhoplovni i vselenski letala, kako i proizvodstvoto na nivni delovi. 30.1 Izgradba na ~amci i brodovi Ovaa grupa opfa}a izgradba na ~amci, brodovi i drugi plove~ki objekti za transport i drugi komercijalni celi, kako i za sportski i rekreaciski celi 30.11 Izgradba na brodovi i plove~ki objekti Ovaa klasa go opfa}a proizvodstvoto na brodovi, so isklu~ok na ~amcite za sport i rekreacija, kako i izgradbata na plove~ki objekti: Ovaa klasa opfa}a: - izgradba na komercijalni brodovi: patni~ki brodovi, traekti, tovarni brodovi, tankeri, remorkeri itn. - izgradba na voeni brodovi - izgradba na ribarski brodovi i brodovi fabriki za prerabotka na riba Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: - izgradba na hoverkrafti so isklu~ok na hoverkraftite za rekreacioni celi - izgradba na platformi za dup~ewe, plove~ki ili podvodni - izgradba na plove~ki objekti: plove~ki dokovi, kesoni, plovki, platformi za istovaruvawe, plovni znaci, plove~ki tankeri, bar`i, svetilnici, plove~ki digalki, gumeni ~amci na naduvuvawe koi ne se koristat vo rekreaciski celi itn. - proizvodstvo na elementi za brodovi kako i plove~ki objekti Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na delovi za plovila koi ne se del od glavnite delovi na trupot: proizvodstvo na edra, vidi 13.92 proizvodstvo na brodski propeleri, vidi 25.99 proizvodstvo na `elezni i ~eli~ni sidra, vidi 25.99 proizvodstvo na brodski motori, vidi 28.11 - proizvodstvo na instrumenti za navigacija, vidi 26.51 - proizvodstvo na svetlosna oprema za brodovi, vidi 27.40 - proizvodstvo na amfibiski vozila, vidi 29.10

- proizvodstvo na rekreacioni ~amci ili splavovi na naduvuvawe, vidi 30.12 - specijalizirana popravka i odr`uvawe na brodovi i plove~ki objekti, vidi 33.15 - demolirawe na brodovi, vidi 38.31 - vnatre{na instalacija na brodovi, vidi 43.3 30.12 Izgradba na ~amci za rekreacija i sportski ~amci Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na ~amci i splavovi na naduvuvawe - izgradba na edrilici so ili bez pomo{en motor - izgradba na motorni ~amci - izgradba na rekreativni hoverkrafti - izgradba na privatni plovila - izgradba na drugi ~amci za sport i rekreacija: kanua, kajaci, ~amci za veslawe, skifovi Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na delovi za rekreativni i sportski ~amci: proizvodstvo na edra, vidi 13.92 proizvodstvo na `elezni i ~eli~ni sidra, vidi 25.99 proizvodstvo na brodski motori, vidi 28.11 - proizvodstvo na daski za edrewe i surfawe, vidi 32.30 - odr`uvawe i popravka na ~amci za rekreacija, vidi 33.15 Proizvodstvo na `elezni~ki lokomotivi i {inski vozila 30.20 Proizvodstvo na `elezni~ki lokomotivi i {inski vozila Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na lokomotivi: elektri~ni, dizel, parni i drugi vidovi na lokomotivi - proizvodstvo na samodvi`e~ki `elezni~ki ili tramvajski vagoni, prikolki i teretni vagoni, servisni vozila i vozila za odr`uvawe - proizvodstvo na vozila za `elezni~ki i tramvajski {inski vozila bez sopstven pogon patni~ki vagoni, vagoni za transport na stoki, vagonicisterni, vagoni so avtomatsko istovaruvawe, vagonirabotilnici, vagoni-krevalki, vagoni za nabavki - proizvodstvo na specijalizirani delovi za `elezni~ki i tramvajski lokomotivi i {inski vozila: podvozja, osovini i trkala, ko~nici i delovi za ko~ewe, spojuva~ki uredi me|u vagonite, odbojnici i nivni delovi; amortizeri; {asii za vagoni i lokomotivi; karoserii; spoevi me|u platformi itn.

30.2

Ovaa klasa isto taka opfa}a: - proizvodstvo na lokomotivi i {inski vozila za rudarstvo - proizvodstvo na mehani~ki i elektromehani~ki uredi za signalizacija, bezbednost i oprema za kontrola na soobra}ajot za `eleznica, tramvai, voden soobra}aj, pati{ta, oprema za parking, aerodromi itn. - proizvodstvo na sedi{ta za {inski vozila Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na nesostaveni {ini, vidi 24.10 - proizvodstvo na pricvrstuva~i za postavuvawe na {ini, vidi 25.99 - proizvodstvo na elektromotori, vidi 27.11 - proizvodstvo na elektri~ni uredi za signalizacija, bezbednost i kontrola na soobra}ajot, vidi 27.90 - proizvodstvo na motori i turbini, vidi 28.11 30.3 Proizvodstvo na vozduhoplovni i vselenski letala kako i srodna ma{inerija 30.30 Proizvodstvo na vozduhoplovni i vselenski letala kako i srodna ma{inerija Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na avioni za prevoz na stoka ili patnici, proizvodstvo na avioni za potrebite na odbranbenite sili, proizvodstvo na avioni za sport ili za druga upotreba - proizvodstvo na helikopteri - proizvodsto na vozdu{ni edrilici i paraglajderi - proizvodstvo na diri`abli i baloni na topol vozduh - proizvodstvo na delovi i dopolnitelen pribor za vozduhoplovi od ovaa klasa: glavni delovi kako {to se trupovi na avioni, krila, vrati, kontrolni povr{ini, stoen trap, rezervoari za gorivo, gondola itn. propeleri, helikopterski rotori, lopatki na rotor so sopstven pogon vidovi na motori i ma{ini koi voobi~aeno se koristat kaj avionite delovi za turbomlazni i turbopropelerski motori - izrabotka na uredi za obuka za letawe na zemja - proizvodstvo na vselenski letala i vozila za lansirawe, sateliti, planetarni sondi, orbitalni stanici, {atlovi - proizvodstvo na interkontinentalni balisti~ki raketi (ICBM) Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: - servis i prepravki na avionite i nivnite motori

- proizvodstvo na sedi{ta za vozduhoplovnite sredstva Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na padobrani, vidi 13.92 - proizvodstvo na voeno oru`je i municija, vidi 25.40 - proizvodstvo na telekomunikaciska oprema za sateliti, vidi 26.30 - proizvodstvo na instrumenti za avioni, kako i aeronauti~ki instrumenti, vidi 26.51 - proizvodstvo na vozduhoplovni navigacioni sistemi, vidi 26.51 - proizvodstvo na svetlosna oprema za avioni, vidi 27.40 - proizvodstvo na delovi na sistemite za palewe i dr.elektri~ni delovi za motorite so vnatre{no sogoruvawe, vidi 27.90 - proizvodstvo na klipovi, klipni prsteni i karburatori, vidi 28.11 - proizvodstvo na uredi za katapultirawe na avioni, katapult na nosa~ na avioni i sl.oprema, vidi 28.99 30.4 30.40 Proizvodstvo na voeni borbeni vozila Proizvodstvo na voeni borbeni vozila Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na tenkovi - proizvodstvo na oklopni voeni vozila amfibii - proizvodstvo na drugi voeni borbeni vozila Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na oru`je i municija, vidi 25.40 30.9 Proizvodstvo na prevozni sredstva, nespomnato na drugo mesto Ovaa grupa go opfa}a proizvodstvoto na prevozni sredstva razli~ni od motornite vozila, kako i od `elezni~kite, plove~kite, vozduhoplovnite i vselenskite prevozni sredstva i voeni vozila. 30.91 Proizvodstvo na motocikli Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na motocikli, mopedi i velosipedi so pomo{en motor - proizvodstvo na motori za motocikli - proizvodstvo na strani~ni prikolki za motori - proizvodstvo na delovi i dopolnitelen pribor za motocikli

Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na velosipedi, vidi 30.92 - proizvodstvo na invalidski koli~ki, vidi 30.92 30.92 Proizvodstvo na velosipedi i invalidski koli~ki Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na velosipedi i drugi velosipedi bez motor, vklu~uvaj}i i tricikli za dostavuvawe na stoki, tandem velosipedi, detski velosipedi i tricikli - proizvodstvo na delovi i dopolnitelen pribor za velosipedi - proizvodstvo na invalidski koli~ki, so ili bez motor - proizvodstvo na delovi i pribori za invalidska koli~ka - proizvodstvo na detski koli~ki Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na velosipedi so pomo{en motor, vidi 30.91 - proizvodstvo na igra~ki na trkala nameneti za vozewe, vklu~uvaj}i plasti~ni velosipedi i tricikli, vidi 32.40 Proizvodstvo na drugi prevozni sredstva, nespomnati na drugo mesto Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na ra~no pridvi`eni sredstva: patni torbi, ra~ni koli~ki, sanki, koli~ki za pazarewe itn. - proizvodstvo na vozila {to gi vle~at `ivotni: dvokolki ednosedi za kowski trki, koli~ki {to gi vle~at magariwa, mrtove~ki koli itn. Ovaa klasa ne opfa}a: - rabotni koli~ki so ili bez oprema za krevawe i rakuvawe, bez razlika dali imaat sopstven pogon ili ne, od tip {to se koristi vo fabrikite (vo koi spa|aat ra~nite vagoneti i ra~nite koli~ki), vidi 28.22 - restoranski koli~ki, kako {to se koli~ki za desert, koli~ki za hrana, vidi 31.01 31 Proizvodstvo na mebel

30.99

Ovoj oddel opfa}a proizvodstvo na mebel i srodni proizvodi od koj bilo materijal osven od kamen, beton i keramika. Procesite koi se upotrebuvaat vo proizvodstvoto na mebel se standardni metodi na formirawe i sostavuvawe na komponentite, vklu~uva}i se~ewe, oblikuvawe i laminirawe. Dizajnot na proizvodot estetski i funkcionalno (i od gledna to~ka na estetski kvalitet i od gledna to~ka na funkcionalen kvalitet) e va`en aspekt na proizvodniot proces. Nekoi procesi upotrebeni vo proizvodstvoto na mebel se sli~ni na procesite koi se upotrebuvaat vo ostanatite segmenti na proizvodstvoto. Na primer, se~eweto i monta`ata vo proizvodstvoto na drveni gredi e klasificirano vo oddelot 16 (Prerabotka na drvo i drveni proizvodi). Me|utoa, pove}ekratniot proces go razlikuva proizvodstvoto na drven mebel od proizvodstvoto na drveni proizvodi. Proizvodstvoto na metalen mebel upotrebuva tehniki koi{to, isto taka, se upotrebeni vo proizvodstvoto na valani proizvodi koe e klasificirano vo oddelot 25 (Proizvodstvo na metalni proizvodi). Procesot na oblikuvawe na plasti~niot mebel e sli~en so oblikuvaweto na ostanatite plasti~ni proizvodi. Me|utoa, proizvodstvoto na plasti~en mebel ima tendencija da stane specijalizirana dejnost. 31.0 31.01 Proizvodstvo na mebel Proizvodstvo na kancelariski mebel i mebel za prodavnici Ovaa klasa opfa}a proizvodstvo na mebel od koj bilo vid i materijal (osven od kamen, beton ili keramika) za koe bilo mesto i za razli~ni nameni. Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na stolovi i sedi{ta za kancelarii, rabotilnici, hoteli, restorani, javni mesta - proizvodstvo na stolovi i sedi{ta za teatri, kina i sl. - proizvodstvo na specijalen mebel za prodavnici: tezgi, mebel za izlozi, stala`i itn. - proizvodstvo na kancelariski mebel - proizvodstvo na laboratoriski klupi, stol~iwa i drugi laboratoriski sedi{ta, kako i laboratoriski mebel (na pr. katedri i masi) - proizvodstvo na mebel za crkvi, u~ili{ta i restorani Ovaa klasa, isto taka, opfa}a:

- restoranski koli~ki, kako {to se koli~ki za desert, koli~ki za hrana Ovaa klasa ne opfa}a: - u~ili{ni tabli, vidi 28.23 - proizvodstvo na sedi{ta za avtomobili, vidi 29.32 - proizvodstvo na sedi{ta za `elezni~ki vozila, vidi 30.20 - proizvodstvo na sedi{ta za vozduhoplovni letala, vidi 30.30 - proizvodstvo na medicinski, hirur{ki, zabarski i veterinaren mebel, vidi 32.50 - mebel za vgraduvawe, postavuvawe pomo{ni pregradi, montirawe na mebel za laboratorii, vidi 43.32 31.02 Proizvodstvo na kujnski mebel Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na kujnski mebel 31.03 Proizvodstvo na du{eci Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na du{eci: du{eci so pru`ini ili ispolneti so nose~ki materijal nepresvle~eni du{eci od guma ili plasti~na masa - proizvodstvo na nosa~i na du{eci Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na gumeni du{eci na naduvawe, vidi 22.19 - proizvodstvo na gumeni vodeni kreveti, vidi 22.19 31.09 Proizvodstvo na drug mebel Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na kau~i, kau~i kreveti i kau~i fotelji - proizvodstvo na masi i stolovi za gradini - proizvodstvo na mebel za spalni sobi, dnevni sobi, gradini itn. - proizvodstvo na kabineti za ma{ini za {iewe, ormar~iwa za televizori itn. Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: - zavr{na obrabotka na mebelot kako {to e tapacirawe na masite i stolovite - zavr{na obrabotka na mebelot kako {to e boewe, polirawe i tapacirawe Ovaa klasa ne opfa}a:

- proizvodstvo na pernici, ukrasni perni~iwa, jorgani i polnetici so perduvi, vidi 13.92 - proizvodstvo na mebel od keramika, beton i kamen, vidi 23.42, 23.69, 23.70 - proizvodstvo na svetilki i svetlosna oprema, vidi 27.40 - proizvodstvo na sedi{ta za vozila, vidi 29.32 - proizvodstvo na sedi{ta za `elezni~ki vozila, vidi 30.20 - proizvodstvo na sedi{ta za vozduhoplovni letala, vidi 30.30 - presvlekuvawe i restavracija na mebel, vidi 95.24 32 Ostanata proizvodstvena industrija Ovoj oddel opfa}a proizvodstvo na raznovidni proizvodi koi ne se opfateni so ostanatite delovi na klasifikacijata. Bidej}i ovoj oddel e ostatok od klasifikacioniot proces, proizvodnite procesi, vleznite materijali, kako i namenata na proizvodite mo`e mo{ne da se razlikuva i voobi~aenite kriteriumi za grupirawe na klasite ne mo`at da se primenat vo ovoj oddel.

32.1

Proizvodstvo na nakit, bi`uterija i srodni proizvodi Ovaa grupa opfa}a proizvodstvo na nakit i bi`uterija. 32.11 Proizvodstvo na pari (moneti) Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na kovani pari, vklu~uvaj}i gi i onie {to se zakonsko sredstvo za pla}awe, bez ogled na toa dali se ili ne se od blagorodni metali 32.12 Proizvodstvo na nakit i sli~ni proizvodi Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na obraboteni biseri - proizvodstvo na obraboteni skapoceni i poluskapoceni kamewa, vklu~uvaj}i ja i obrabotkata na kamewata so industriski kvalitet, kako i ve{ta~kite skapoceni ili poluskapoceni kamewa - obrabotka na dijamanti - proizvodstvo na nakit od blagorodni metali ili osnovni metali oblo`eni so skapoceni metali ili so skapoceni ili poluskapoceni kamewa, ili kombinacija na skapoceni metali so skapoceni ili poluskapoceni kamewa ili drugi materijali

- proizvodstvo na zlatarski predmeti od blagorodni metali ili bazi~ni metali oblo`eni so skapoceni metali: sadovi (plitki, dlaboki), predmeti za opremuvawe na toaleti, kancelarii i biroa, predmeti za religiozna upotreba itn. - proizvodstvo na tehni~ki i laboratoriski predmeti od blagorodni metali (osven instrumenti i nivni delovi):sadovi za topewe metal, {patuli, anodi za galvanizirawe itn. - proizvodstvo na rem~iwa za ~asovnici od skapoceni metali, man`etni, kaiv~iwa za ~asovnici i tabakeri Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: - gravirawe li~ni predmeti od skapoceni i neskapoceni metali Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na nemetalni rem~iwa za ~asovnici (tekstilni, ko`ni, plasti~ni itn.), vidi 15.12 - izrabotka na proizvodi od bazi~ni metali oblo`eni so skapoceni metali (osven imitacija na nakit), vidi oddel 25 - proizvodstvo na kutii za ~asovnici, vidi 26.52 - proizvodstvo na (neskapoceni) metalni rem~iwa za ~asovnici, vidi 32.13. - proizvodstvo na bi`uterija, vidi 32.13 - popravka na nakit, vidi 95.25 32.13 Proizvodstvo na bi`uterija i sli~ni proizvodi Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na bi`uterija: prsteni, brazletni, ogrlici i sli~ni primeri na nakit izraboteni od bazi~ni metali oblo`eni so blagorodni metali nakit koj sodr`i imitacija na kamewa kako {to e imitacija na skapoceni kamewa, imitacija na dijamanti i sl. - proizvodstvo na metalni rem~iwa za ~asovnici (so isklu~ok na onie od skapoceni metali) Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na nakit od blagorodni metali ili oblo`eni so blagorodni metali, vidi 32.12 - proizvodstvo na nakit koj sodr`i vistinski skapoceni kamewa, vidi 32.12 - proizvodstvo na rem~iwa za ~asovnici od blagorodni metali, vidi 32.12 32.2 Proizvodstvo na muzi~ki instrumenti

32.20

Proizvodstvo na muzi~ki instrumenti Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na instrumenti so `ici - proizvodstvo na klavijaturni instrumenti so `ici, vklu~uvaj}i go i avtomatskiot klavir - proizvodstvo na orguli, vklu~uvaj}i i harmoniumi i sli~ni klavijaturni instrumenti so slobodni metalni piskovi - proizvodstvo na harmoniki i sli~ni instrumenti, vklu~uvaj}i i usni harmoniki - proizvodstvo na duva~ki instrumenti - proizvodstvo na udara~ki muzi~ki instrumenti - proizvodstvo na muzi~ki instrumenti ~ij zvuk se proizveduva po elektronski pat - proizvodstvo na muzi~ki kutii, pana|urski oguli, orguli na parea itn. - proizvodstvo na delovi na muzi~ki instrumenti i dopolnnitelen pribor: metronomi, zvu~ni vilu{ki, svirki za intonacija, karti~ki, plo~i i valjaci za avtomatski mehani~ki instrumenti itn. Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: - proizvodstvo na svir~iwa, trubi za povikuvawe i drugi usni nstrumenti za povikuvawe ili signalizacija Ovaa klasa ne opfa}a: - reprodukcija na snimeni zvu~ni i video lenti i diskovi, vidi 18.2 - proizvodstvo na mikrofoni, zasiluva~i, zvu~nici, slu{alki i sli~ni proizvodi, vidi 26.40 - proizvodstvo na gramofoni, kasetofoni i sli~ni aparati, vidi 26.40 - proizvodstvo na muzi~ki igra~ki, vidi 32.40 - rekonstrukcija na orguli i drugi istoriski muzi~ki instrumenti, vidi 33.19 - izdavawe na snimeni zvu~ni i video lenti i diskovi, vidi 59.20 - {timawe na pijano, vidi 95.29

32.3 32.30

Proizvodstvo na sportska oprema Proizvodstvo na sportska oprema Ovaa klasa opfa}a proizvodstvo na sportska i atletska oprema (osven obleka i obuvki) Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na predmeti i spravi za sportovi, igri vo otvoren ili zatvoren prostor, od kakov bilo materijal:

tvrdi, meki i topki na duvawe reketi, palki i stapovi za golf skii, vezovi i stapovi za skii ~evli za skijawe daski za edrewe i surfawe rekviziti za sportski ribolov, vklu~uvaj}i i mre`i rekviziti za lov, alpinizam itn. sportski rakavici i sportski kapi napraveni od ko`a bazeni za plivawe i bazeni na naduvuvawe itn. lizgalki, rol{ui itn. lakovi i samostreli oprema za gimnastika,fitnes ili atletska oprema Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na edra za ~amci, vidi 13.92 - proizvodstvo na sportska obleka, vidi 14.13 - proizvodstvo na sedla i remeni, vidi 15.12 - proizvodstvo na kam{ik za javawe, vidi 15.12 - proizvodstvo na sportski obuvki, vidi 15.20 - proizvodstvo na sportsko oru`je i municija, vidi 25.40 - proizvodstvo na metalni tegovi koi se koristat pri krevawe na tegovi, vidi 25.99 - proizvodstvo na sportski vozila, osven tobogani i sli~no, vidi oddel 29 i 30 - proizvodstvo na ~amci, vidi 30.12 - proizvodstvo na masi za biljard, vidi 32.40 - proizvodstvo na u{ni i nosni tamponi (na pr.za{tita pri plivawe i vreva), vidi 32.99 - popravka na sportska oprema, vidi 95.29 32.4 Proizvodstvo na igri i igra~ki

32.40

Proizvodstvo na igri i igra~ki Ovaa klasa opfa}a proizvodstvo na kukli, igra~ki i igri (vklu~uvaj}i elektronski igri), namaleni modeli za igra i detski vozila (osven metalni velosipedi i tricikli) Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na kukli, obleka i pribor za kukli - proizvodstvo na figuri~ki za igra - proizvodstvo na igra~ki-`ivotni - proizvodstvo na muzi~ki igra~ki - proizvodstvo na karti za igrawe - proizvodstvo na igri za na tabla i sl.igri - proizvodstvo na elektronski igri: {ahovski igri itn. - proizvodstvo na modeli i maketi za zabava, elektri~ni vozovi, kompleti za sostavuvawe itn.

- proizvodstvo na igra~ki avtomati, biljardi, specijalni masi za kazino igri itn. - proizvodstvo na predmeti za pana|uri, igri za na tabla i igri za vo soba - proizvodstvo na igra~ki so trkala {to mo`at da se vozat, vklu~uvaj}i plasti~ni velosipedi i tricikli - proizvodstvo na slo`uvalki i sl. igri Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na igra~ki konzoli, vidi 26.40 - proizvodstvo na velosipedi, vidi 30.92 - proizvodstvo na igra~ki i predmeti za razonoda, vidi 32.99 - pi{uvawe i izdavawe na softver za igra~ki konzoli, vidi 58.21, 62.01 32.5 Proizvodstvo na medicinski i stomatolo{ki instrumenti 32.50 Proizvodstvo na medicinski i stomatolo{ki instrumenti Ovaa klasa opfa}a proizvodstvo na laboratoriski aparati, hirur{ki i medicinski instrumenti,hirur{ki aparati i materijali, stomatolo{ka oprema i materijali, ortodontski pomagala, vilici i ortodontska oprema. Vo ovaa klasa e vklu~eno i proizvodstvoto na medicinski, stomatolo{ki i sl.mebel, kade {to specifi~nite funkcii ja opredeluvaat namenata na proizvodot, kako {to se stomatolo{ki stolovi so vgradena hidraulika. Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na hirur{ki nametki, sterilen konec i tkaenina - proizvodstvo na stomatolo{ki polnetici i cement (osven zabarski lepila), stomatolo{ki vosok i ostanati stomatolo{ki gipsani preparati - proizvodstvo na cement za koskena rekonstrukcija - proizvodstvo na pe~ki za stomatolo{ki laboratorii - proizvodstvo na laboratoriski ultrazvu~ni ma{ini za ~istewe - proizvodstvo na laboratoriski sterilizatori - proizvodstvo na laboratoriski aparati za destilirawe, laboratoriski centrifugi - proizvodstvo na medicinski, hirur{ki, stomatolo{ki i veterinaren mebel, kako {to se: operacioni masi masi za pregled bolni~ki kreveti so mehani~ki elementi (delovi) zabarski stolovi

- proizvodstvo na plo~ki i {trafovi koi se vgraduvaat vo slu~aj na skr{enici na koski, {pricevi, igli, katetri, kanili, itn. - proizvodstvo na stomatolo{ki instrumenti (vklu~uvaj}i ja i zabarskata stolica kako del od zabarskata oprema) - proizvodstvo na ve{ta~ki zabi, mostovi itn., izraboteni vo stomatolo{ki laboratorii - proizvodstvo na ortopedski i proteti~ki napravi - proizvodstvo na stakleni o~i - proizvodstvo na medicinski termometri - proizvodstvo na oftalmolo{ki proizvodi, o~ila, o~ila za sonce, le}i izraboteni po recept, kontaktni le}i, za{titni o~ila - proizvodstvo na aparati za destilirawe, laboratoriski centrifugi Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na lepila za zabni protezi, vidi 20.42 - proizvodstvo na medicinski impregnirana vata, gazi itn., vidi 21.20 - proizvodstvo na elektromedicinska i elektroterapevtska oprema, vidi 26.60 - proizvodstvo na invalidski koli~ki, vidi 30.92 - opti~arski dejnosti, vidi 47.78 32.9 32.91 Proizvodstvo, nespomnato na drugo mesto Proizvodstvo na metli i ~etki Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na metli i ~etki, vklu~uvaj}i gi i onie {to se sostavni delovi na ma{ini, ra~no upravuvani mehani~ki napravi za ~istewe na podovi, ~etki so resi i perduvi, slikarski i molerski ~etki, valjaci i vlo{ki za bojadisuvawe, ~etki od sun|er i drugi ~etki, metli itn. - proizvodstvo na ~etki za obuvki i obleka 32.99 Ostanato proizvodstvo, nespomnato na drugo mesto Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na za{titna oprema proizvodstvo na ognenootporna i za{titna obleka proizvodstvo na bezbednosni pojasi za profesionalna upotreba proizvodstvo na pluteni pojasi za spasuvawe proizvodstvo na za{titni {lemovi i druga li~na za{titna oprema od plastika (na pr. atletski {lem) proizvodstvo na protivpo`arni za{titni odela proizvodstvo na metalni za{titni {lemovi i druga li~na metalna za{titna oprema

proizvodstvo na za{titni tamponi za uvo i nos proizvodstvo na gas maski - proizvodstvo na site vidovi penkala, molivi bez razlika dali se mehani~ki ili ne - proizvodstvo na mini za molivi - proizvodstvo na datumari, `igovi ili numeratori, ra~ni aparati za pe~atewe i vtisnuvawe na etiketi, ra~ni uredi za pe~atewe, proizvodstvo na lenti za ma{ini za pi{uvawe i perni~iwa za pe~ati - proizvodstvo na globusi - proizvodstvo na ~adori, ~adori za sonce, bastuni - proizvodstvo na kop~iwa, drikeri i patent zatvora~i - proizvodstvo na zapalki za cigari - proizvodstvo na predmeti za li~na upotreba: luli za pu{ewe, ~e{li, {noli, sprejovi, termos-{i{iwa i drugi termos sadovi za upotreba vo doma}instvata, periki, ve{ta~ki bradi, ve{ta~ki ve|i - proizvodstvo na raznovidni predmeti: razli~ni vidovi sve}i; buketi, ve{ta~ko cve}e, ovo{je i granki so lisja, predmeti za pravewe {egi ili zagatki, sita i re{eta, kroja~ki kukli, mrtove~ki sandaci itn. - proizvodstvo na ko{nici za cve}e, buketi, venci i sli~no - dejnosti pri preparirawe na `ivotni Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na fitili za zapalki, vidi 13.96 - proizvodstvo na rabotna i servisna obleka (na pr. laboratoriski nametki, kombinezoni, uniformi), vidi 14.12 - proizvodstvo na hartieni igra~ki, vidi 17.29 33 Popravka i instalirawe na ma{ini i oprema

Ovoj oddel opfa}a specijalizirana popravka na stokite proizvedeni vo proizvodniot sektor so cel da se vratat vo funkcija. Vo ovoj oddel se vklu~uva i obezbeduvaweto na elementaren servis i odr`uvawe so cel da se spre~i o{tetuvaweto i nepotrebnite popravki. Ovoj oddel gi opfa}a isklu~ivo specijaliziranite popravki i odr`uvaweto. ^estopati, pogolemite popravki se vr{at od strana na proizvoditelot na opremata, ma{inerijata. Klasifikacijata na s ona {to u~estvuva vo popravkata se vr{i spored principot na dodadena vrednost spored koj ovie dejnosti se izvr{uvaat od strana na proizvoditelot na opremata. Istiot princip se koristi i vo kombiniranata trgovija i popravki. Rekonstrukcijata ili remontiraweto na opremata se smeta za proizvodstvena dejnost koja e vklu~ena vo ostanatite granki od ovoj odel. Popravkata i odr`uvaweto na prozvodi koi se koristat kako kapitalni stoki no i kako stoki za {iroka potro{uva~ka, se klasificirani kako popravka i odr`uvawe na stoki za doma{ni potrebi (na pr.popravka na kancelariski mebel i mebel za doma{ni potrebi, vidi 95.24).

Vo ovoj oddel e vklu~eno i specijaliziranoto instalirawe na ma{ini.Me|utoa, instaliraweto na opremata koja pretstavuva integralen del od zgradi i sli~ni konstrukcii, kako {to e elektri~nata instalacija, instaliraweto na eskalatori i sistemi (uredi) za klimatizacija (klima uredi), e klasificirano kako grade`ni{tvo. Vo ovoj oddel ne spa|aat: - ~istewe na industriski ma{ini, vidi 81.22 - popravka i odr`uvawe na kompjuteri i komunikaciska oprema, vidi 95.1 - popravka i odr`uvawe na stoki za doma{ni potrebi, vidi 95.2 33.1 Popravka na fabrikuvani metalni proizvodi, ma{ini i oprema Ovaa grupa opfa}a specijalizirana popravka na proizvedenite stoki vo proizvodniot sektor so cel za restavracija na metalnite proizvodi, ma{inite, opremata i ostanatite proizvodi. Vo ovaa klasa e vklu~eno i obezbeduvaweto na osnovno odr`uvawe (t.e. servis) na ovie proizvodi za da se osigura nivno efikasno rabotewe i za da se spre~i nivno o{tetuvawe i nepotrebna popravka. Ovaa grupa ne opfa}a:

- restavracija i remontirawe na ma{ini i oprema, vidi gi soodvetnite klasi vo oddelite 25-30 - ~istewe na industriski ma{ini, vidi 81.22 - popravka i odr`uvawe na kompjuteri i komunikaciska oprema, vidi 95.1 - popravka i odr`uvawe na stoki za doma{ni potrebi, vidi 95.2 33.11 Popravka na fabrikuvani proizvodi od metal Ovaa klasa opfa}a popravka i odr`uvawe na fabrikuvani proizvodi od metal od oddelot 25. Ovaa klasa opfa}a: - popravka na cisterni, rezervoari i kontejneri - popravka i odr`uvawe na cevki i cevovodi - mobilni popravki so zavaruvawe - popravka na ~eli~ni transportni buriwa - popravka i odr`uvawe na generatori na parea i drugi vidovi isparuvawa - popravka i odr`uvawe na pomo{ni postrojki za parni generatori: kondenzatori, ekonomizeri, super-greja~i, kolektori i akumulatori na parea - popravka i odr`uvawe na nuklearni reaktori, osven separatori na izotopi - popravka i odr`uvawe na delovi za brodski i industriski bojleri - popravka na plo~i vo razmenuva~ na toplina kaj bojlerite i radijatorite za centralno greewe - popravka i odr`uvawe na oru`je i artilerija (vklu~uvaj}i i popravka na sportsko i rekreativno oru`je) - popravka i odr`uvawe na koli~ki za kupuvawe Ovaa klasa ne opfa}a: - ostrewe na se~iva i pili, vidi 33.12 - popravka na sistemi za centralno greewe itn., vidi 43.22 - popravka na uredi za mehani~ko zaklu~uvawe, sefovi itn., vidi 80.20 33.12 Popravka na ma{ini

Ovaa klasa opfa}a popravka i odr`uvawe na industriski ma{ini i oprema kako na pr., ostrewe ili montirawe na komercijalni i industriski se~ila i pili; obezbeduvawe na zavaruva~ki uslugi i servis (na primer, kaj avtomobilite); popravka na zemjodelski i drugi te{ki i industriski ma{ini i oprema (na pr., vilu{ki za krevawe i druga oprema za rakuvawe, ma{inski alati, komercijalna razladna oprema, oprema za grade`ni{tvo i rudarstvo), vklu~uvaj}i ma{ini i oprema od oddelot 28. Ovaa klasa opfa}a: - popravka i odr`uvawe na nemotorni vozila - popravka i odr`uvawe na pumpi, kompresori i sl.oprema - popravka i odr`uvawe na oprema so hidrauli~ni sistemi - popravka na ventili - popravka na prenosni i pogonski elementi - popravka i odr`uvawe na industriski pe~ki - popravka i odr`uvawe na uredi za krevawe i manipulirawe - popravka i odr`uvawe na industriska razladna oprema i uredi (oprema) za klimatizacija - popravka i odr`uvawe na komercijalni ma{ini za op{ta namena - popravka na drugi mehanizirani ra~ni alati - popravka i odr`uvawe na alatni ma{ini i oprema za se~ewe i obrabotka na metal - popravka i odr`uvawe na drugi alatni ma{ini - popravka i odr`uvawe na zemjodelski traktori - popravka i odr`uvawe na zemjodelski ma{ini i ma{ini za primena vo {umarstvo (za odgleduvawe i koristewe na {umi) - popravka i odr`uvawe na ma{ini za metalurgijata - popravka i odr`uvawe na ma{ini za rudarstvo, grade`ni{tvo, nafteni i gasni platformi - popravka i odr`uvawe na ma{ini koi se koristat vo industrijata za hrana, pijalaci i tutun - popravka i odr`uvawe na ma{ini za proizvodstvo na tekstilna obleka i ma{ini za proizvodstvo na ko`a - popravka i odr`uvawe na ma{ini za izrabotka na hartija - popravka i odr`uvawe na ma{ini za plastika i guma - popravka i odr`uvawe na drugi ma{ini za specijalna namena od oddelot 28 - popravka i odr`uvawe na oprema za merewe - popravka i odr`uvawe na avtomati - popravka i odr`uvawe na registar-kasi - popravka i odr`uvawe na ma{ini za kopirawe - popravka na smeta~i, elektronski i neelektronski - popravka na daktilografski ma{ini

Ovaa klasa ne opfa}a: - instalirawe, popravka i odr`uvawe na pe~ki i druga oprema za greewe, vidi 43.22 - instalirawe, popravka i odr`uvawe na liftovi i podvi`ni skali, vidi 43.29 - popravka na kompjuteri, vidi 95.11 33.13 Popravka na elektronska i opti~ka oprema Ovaa klasa opfa}a popravka i odr`uvawe na proizvedenite stoki od grupite 26.5, 26.6 i 26.7, osven onie koi se smetaat za proizvodi za doma{ni potrebi. Ovaa klasa opfa}a: - popravka i odr`uvawe na oprema za merewe, ispituvawe, kontrola i navigacija od grupata 26.5, kako {to e: instrumenti za vozduhoplovni motori oprema za ispituvawe na izduvnite gasovi kaj avtomobilite metereolo{ki instrumenti oprema za ispituvawe i testirawe na fizi~ki, hemiski i elektri~ni svojstva geodetski instrumenti detektori za radijacija i instrumenti za sledewe na radijacijata - popravka i odr`uvawe na oprema za zra~ewe, elektromedicinska i elektroterapevtska oprema od klasata 26.60, kako {to e: oprema za magnetna rezonanca medicinska ultrazvu~na oprema pejsmejkeri pomo{ni aparati za slu{awe elektrokardiografi elektromedicinska endoskopska oprema aparati za zra~ewe - popravka i odr`uvawe na opti~ki instrumenti i oprema od klasata 26.70, dokolku se koristat glavno vo komercijalni celi, kako {to se: dvogledi mikroskopi (osven elektronski i protonski) teleskopi prizmi i le}i (osven oftmalti~ki) fotografska oprema Ovaa klasa ne opfa}a: - popravka i odr`uvawe na ma{ini za kopirawe, vidi 33.12 - popravka i odr`uvawe na kompjuterska i periferna oprema, vidi 95.11

- popravka i odr`uvawe na kompjuterski proektori, vidi 95.11 - popravka i odr`uvawe na komunikaciska oprema, vidi 95.12 - popravka i odr`uvawe na komercijalni TV i video kameri, vidi 95.12 - popravka na video kameri za doma{na upotreba, vidi 95.21 - popravka na ra~ni i ostanati tipovi na ~asovnici, vidi 95.25 33.14 Popravka na elektri~na oprema Ovaa klasa opfa}a popravka i odr`uvawe na stoki od oddelot 27, osven na onie od grupata 27.5 (uredi za doma}instvoto) Ovaa klasa opfa}a: - popravka i odr`uvawe na transformatori za elektri~na energija, transformatori za distribucija i specijalni transformatori - popravka i odr`uvawe na elektri~ni motori, generatori i motor-generator kompleti - popravka i odr`uvawe na prekinuva~i na preklopni mehanizmi i kontrolni tabli - popravka i odr`uvawe na relei i industriski kontrolni uredi - popravka i odr`uvawe na obi~ni baterii i akumulatorski baterii - popravka i odr`uvawe na elektri~na svetlosna oprema - popravka i odr`uvawe na delovi od elektri~nite instalacii koi prenesuvaat i delovi koi ne prenesuvaat struja Ovaa klasa ne opfa}a: - popravka i odr`uvawe na kompjuterska i periferna oprema, vidi 95.11 - popravka i odr`uvawe na telekomunikaciska oprema, vidi 95.12 - popravka i odr`uvawe na elektronika za {iroka potro{uva~ka, vidi 95.21 - popravka na ra~ni i drugi razli~ni vidovi ~asovnici, vidi 95.25 33.15 Popravka i odr`uvawe na ~amci i brodovi Ovaa klasa opfa}a popravka i odr`uvawe na ~amci i brodovi. Me|utoa, fabri~kata restavracija i remontot na brodovi spa|a vo oddelot 30. Ovaa klasa opfa}a:

- popravka i rutinsko odr`uvawe na brodovi - popravka i odr`uvawe na ~amci za rekreacija Ovaa klasa ne opfa}a: - fabri~ko prepravawe na brodovi, vidi 30.1 - popravka na motori za ~amci i brodovi, vidi 33.12 - reciklirawe, demontirawe na brodovi, vidi 38.31 33.16 Popravka i odr`uvawe na vozduhoplovni i vselenski letala Ovaa klasa opfa}a popravka i odr`uvawe na vozduhoplovni i vselenski letala. Ovaa klasa opfa}a: - popravka i odr`uvawe na vozduhoplovni sredstva (osven fabri~ki prepravki, remont ili restavracija) - popravka i odr`uvawe na vozduhoplovni motori Ovaa klasa ne opfa}a: - fabri~ko remontirawe i restavracija na vozduhoplovi, vidi 30.30 33.17 Popravka i odr`uvawe na drugi prevozni sredstva Ovaa klasa opfa}a popravka i odr`uvawe na drugi prevozni sredstva od oddelot 30, osven motocikli i velosipedi. Ovaa klasa opfa}a: - popravka i odr`uvawe na lokomotivi i {inski vozila (osven fabri~ko remontirawe i prepravki) - popravka na ~ezi i ko~ii {to gi vle~at `ivotni Ovaa klasa ne opfa}a: - fabri~ko remontirawe i restavrirawe na lokomotivi i {inski vozila, vidi 30.20 - popravka i odr`uvawe na voeni borbeni vozila, vidi 30.40 - popravka i odr`uvawe na koli~ki za pazarewe, vidi 33.11 - popravka i odr`uvawe na motori za `eleznicata, vidi 33.12 - popravka i odr`uvawe na motocikli, vidi 45.40 - popravka na velosipedi, vidi 95.29 33.19 Popravka na ostanata oprema Ovaa klasa opfa}a popravka i odr`uvawe na oprema koja ne e opfatena so drugite grupi na ovoj oddel. Ovaa klasa opfa}a:

- popravka i krpewe na ribarski mre`i - popravka na ja`iwa, brodski ja`iwa i edra, platna i ceradi - popravka na vre}i za ve{ta~ko |ubrivo i vre}i za skladirawe na hemiski soedinenija - popravka na drveni paleti, brodski buriwa i sl. - proizvodstvo na fliperi i drugi avtomati koi se startuvaat so pomo{ na `etoni - rekonstrukcija na orguli i drugi istoriski muzi~ki instrumenti Ovaa klasa ne opfa}a: - popravka na kancelariski mebel i mabel za doma{na upotreba, restavracija na mebel, vidi 95.24 - popravka na velosipedi, vidi 95.29 - popravka i prepravka na obleka, vidi 95.29 33.2 33.20 Instalirawe na industriski ma{ini i oprema Instalirawe na industriski ma{ini i oprema Ovaa klasa opfa}a specijalizirano instalirawe na ma{ini.Me|utoa, instaliraweto na oprema koja e sostaven del na zgradi i sli~ni strukturi, kako {to e instaliraweto na eskalatori, elektri~ni `ici, alarmni sistemi protiv kra`bi, sistemi za klimatizacija e klasificirano kako grade`ni{tvo Ovaa klasa opfa}a: - instalirawe na industriski ma{ini vo industriski postrojki - sostavuvawe na industriska kontrolna oprema - instalirawe na ostanata industriska oprema, na pr: komunikaciska oprema mejnfrejm kompjuteri oprema za zra~ewe i elektromedicinska oprema itn. - demontirawe na golemi ma{ini i oprema - monterski dejnosti - ma{inski sajli - instalirawe na oprema za kuglawe Ovaa klasa ne opfa}a: - instalirawe na liftovi, eskalatori, avtomatski vrati, sistemi za vsmukuvawe na prav itn., vidi 43.29 - instalirawe na vrati, skali, elementi za prodavnica, mebel itn., vidi 43.32 - instalirawe na personalni kompjuteri, vidi 62.09 D/G SNABDUVAWE SO ELEKTRI^NA ENERGIJA, GAS, PAREA I KLIMATIZACIJA

Ovoj sektor gi opfa}a dejnostite za obezbeduvawe na elektri~na energija, priroden gas, parea, topla voda i sli~no preku postojanata infrastruktura (mre`a) na linii, glavni cevki i cevki. Goleminata na mre`ata ne e odlu~uva~ka; distribucijata na elektri~na energija, gas, parea, topla voda i sli~no vo industriskite parkovi i stanbenite zgradi, isto taka, e vklu~ena.Ovoj sektor, isto taka, go opfa}a raboteweto na elektri~nite i gasni postrojki koi proizveduvaat, kontroliraat i distribuiraat elektri~na energija ili gas. Vo ovoj sektor e vklu~eno i snabduvaweto so parea i klimatizacija. Ovoj sektor go isklu~uva sobiraweto, postapuvaweto (pre~istuvaweto), snabduvaweto so voda i otstranuvaweto na otpadni vodi, vidi gi oddelite 36 i 37. Ovoj sektor, isto taka, go isklu~uva (voobi~aeno na golema odale~enost) transportot na gas preku cevovodi (cevovoden transport). Snabduvawe so elektri~na energija, gas, parea i klimatizacija 35.1 Proizvodstvo, prenos i distribucija na elektri~na energija Ovaa grupa opfa}a proizvodstvo i prenos na elektri~na energija od proizvodnite kapaciteti do distributivnite centri i distribucija do krajnite korisnici. 35.11 Proizvodstvo na elektri~na energija Ovaa klasa opfa}a: - rabota na kapacitetite koi proizveduvaat elektri~na energija vklu~uvaj}i termo, nuklearna, hidro, gasni turbini kako i dizel gorivo i obnovliva energija. Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na elektri~na energija preku sogoruvawe na otpad, vidi 38.21 35.12 Prenos na elektri~na energija Ovaa klasa opfa}a: - rabotewe na prenosnite sistemi koi ja prenesuvaat elektri~nata energija od proizvodnite kapaciteti do distributivniot sistem 35.13 Distribucija na elektri~na energija Ovaa klasa opfa}a:

35

- rabotewe na distributivnite sistemi (t.e se sostoi od linii, stolbovi, broila i `ici) koi ja prenesuvaat elektri~nata energija dobiena od proizvodnite kapaciteti ili prenosniot sistem do krajniot korisnik 35.14 Trgovija na elektri~na energija Ovaa klasa opfa}a: - proda`ba na elektri~na energija na korisnicite - dejnosti na brokerite ili agentite {to posreduvaat vo proda`bata na elektri~na energija preku distributivnite sistemi za elektri~na energija so koi rakovodat drugi - rabotewe na sistemite za prenos i razmena na elektri~na energija 35.2 Proizvodstvo na gas; distribucija na gasoviti goriva preku distributivnite sistemi Ovaa grupa opfa}a proizvodstvo na gas i distribucija na priroden ili sinteti~ki gas do korisnicite preku distributivnite sistemi. Vo ovaa grupa se vklu~eni i prodava~ite i brokerite koi{to posreduvaat vo proda`bata na prirodniot gas preku distributivnite sistemi so koi rakovodat drugi. Posebnite operacii na gasovodite {to se so golema odale~enost, povrzuvaweto na proizvoditelite so distributerite na gas ili pome|u gradskite centri, ne e opfateno vo ovaa grupa i e klasificirano so ostanatite dejnosti na cevovoden transport. 35.21 Proizvodstvo na gas Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na gas so karbonizirawe na jaglen od nusproizvodite vo zemjodelstvoto ili od otpadoci - proizvodstvo na gasoviti goriva so odredena kalori~na vrednost po pat na ~istewe, me{awe i preku drugi procesi od razli~ni vidovi gasovi, vklu~uvaj}i i priroden gas Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na surov priroden gas, vidi 06.20 - rabota na koksnite pe~ki, vidi 19.10 - proizvodstvo na nafteni derivati, vidi 19.20 - proizvodstvo na industriski gas, vidi 20.11 35.22 Distribucija na gasoviti goriva preku distributivnite sistemi Ovaa klasa opfa}a:

- distribucija i snabduvawe na gasoviti goriva od site vidovi preku distributivnite sistemi Ovaa klasa ne opfa}a: - (na golema odale~enost) transport na gasovi niz cevovodite, vidi 49.50 35.23 Trgovija na gas preku distributivnite sistemi Ovaa klasa opfa}a: - proda`ba na gas na korisnicite preku distributivnite sistemi - dejnosti na brokerite ili agentite {to posreduvaat vo proda`bata na gas preku distributivnite sistemi za gas so koi rakovodat drugi - kapaciteti za skladirawe, transport i razmena na gasoviti goriva Ovaa klasa ne opfa}a: - proda`ba na gasoviti goriva, vidi 46.71 - trgovija na malo so gas vo boci, vidi 47.78 - direktna proda`ba na gorivo, vidi 47.99 35.3 35.30 Snabduvawe so parea i klimatizacija Snabduvawe so parea i klimatizacija Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo, sobirawe i distribucija na parea i topla voda za zatopluvawe, pogonski i drugi celi - proizvodstvo i distribucija na laden vozduh - proizvodstvo i distribucija na ladna voda za razladni celi - proizvodstvo na mraz, za potrebite na ladewe na hranata i ostanati potrebi (pr., ladewe) SNABDUVAWE SO VODA; OTSTRANUVAWE NA OTPADNI VODI, UPRAVUVAWE SO OTPAD I DEJNOSTI ZA SANACIJA NA OKOLINATA Ovoj sektor opfa}a dejnosti koi se odnesuvaat na upravuvaweto (vklu~uvaj sobirawe, postapuvawe i otstranuvawe) so razli~ni formi na otpad, kako cvrst ili necvrst industriski otpad ili otpad od doma}instvata, kako i kontaminirani delovi. Proizvedenata koli~ina od procesot na postapuvawe so otpadot ili otpadocite mo`e da bide otstraneta ili da stane vlez vo drugi proizvodstveni procesi. Vo ovoj sektor se grupirani i dejnostite na snabduvawe so voda, zatoa {to tie ~esto se sproveduvaat zaedno so ili od edinicite koi, isto taka, se vklu~eni vo postapuvaweto so otpadocite.

E/D

36

Sobirawe, obrabotka i snabduvawe so voda Ovoj oddel opfa}a sobirawe, obrabotka i distribucija na voda za doma{ni i industriski potrebi. Vo ovoj oddel e vklu~eno sobiraweto na voda od razli~ni izvori, kako i distribucijata so razli~ni sredstva. 36.0 36.00 Sobirawe, obrabotka i snabduvawe so voda Sobirawe, obrabotka i snabduvawe so voda Ovaa klasa gi opfa}a dejnostite za sobirawe, obrabotka i distribucija na voda za doma{ni i industriski potrebi. Vklu~eno e sobiraweto na voda od razli~ni izvori, kako i distribucijata so razli~ni sredstva. Vo klasata se vklu~eni operaciite na kanalite za navodnuvawe; me|utoa ne e vklu~eno obezbeduvaweto na uslugi za navodnuvawe po pat na rasprskuvawe na vodata i sli~ni pomo{ni uslugi vo zemjodelstvoto. Ovaa klasa opfa}a: - sobirawe na voda od reki, ezera, izvori itn. - sobirawe na do`dovnica - pr~istuvawe na voda za potrebite na snabduvawe so voda - pr~istuvawe na voda za industriski i drugi celi - otsoluvawe na morska voda i podzemna voda za proizvodstvo na voda kako glaven produkt na interes - distribucija na voda so posredstvo na cevki, so kamioni ili drugi sredstva - operacii na kanalite za navodnuvawe Ovaa klasa ne opfa}a: - operacii na opremata za navodnuvawe za potrebite na zemjodelstvoto, vidi 01.61 - postapuvawe so otpadnite vodi zaradi spre~uvawe na zagaduvaweto, vidi 37.00 - me|umesen prenos na voda preku cevovodi, vidi 49.50

37

Otstranuvawe na otpadni vodi Ovoj oddel gi opfa}a operaciite na sistemite za kanalizacija ili instalaciite za postapuvawe so otpadnite vodi so pomo{ na koi se sobiraat, obrabotuvaat i se ispu{taat otpadnite vodi. 37.0 37.00 Otstranuvawe na otpadni vodi Otstranuvawe na otpadni vodi Ovaa klasa opfa}a:

- operacii na sistemite za kanalizacija i instalaciite za obrabotka na otpadnite vodi - sobirawe i transport kako na otpadnite vodi od doma}instvata i industrijata od eden ili pove}e korisnici, taka i na do`dovnicata po pat na kanalizaciona mre`a, kolektori, tankovi ili drugi prevozni sredstva, kako i nivna prerabotka i odvod - praznewe i ~istewe na septi~ki jami i tankovi, odvodi i jami od kal; odr`uvawe na hemiski uredi - obrabotka na otpadni vodi (vklu~uvaj}i doma{ni i industriski otpadni vodi, voda od bazenite itn.) po pat na fizi~ki, hemiski i biolo{ki procesi kako {to se razreduvawe, cedewe, filtrirawe, sedimentacija itn. - odr`uvawe i ~istewe na kanalizacijata i odvodnite kanali za istekuvawe na do`dovnicata, vklu~uvaj}i go deblokiraweto na odvodite Ovaa klasa ne opfa}a: - dekontaminacija na povr{inskite i podzemnite vodi na zagadenite mesta, vidi 39.00 - ~istewe i deblokirawe na kanalizacionite odvodni cevki vo zgradite, vidi 43.22 38 Dejnosti za sobirawe, obrabotka i otstranuvawe na otpad; obnovuvawe na materijali Ovoj oddel opfa}a sobirawe, obrabotka i otstranuvawe na otpadot. Ovoj oddel, isto taka, opfa}a lokalen prevoz na otpadnite materijali i obnovuvawe na materijalite so pomo{ na uredite (na pr., onie uredi so koi se sortiraat materijalite koi mo`at da se obnovat od otpadnite tekovi). 38.1 Sobirawe na otpad Ovaa grupa opfa}a sobirawe na otpadot od doma}instvata i delovnite subjekti so sredstva kako {to se kanti za smet, kanti za |ubre na trkala, kontejneri itn.Toa vklu~uva sobirawe na bezopasen i opasen otpad, na pr., otpadot od doma}instvata, od iskoristenite baterii, iskoristenite masla i masti od gotvewe, iskoristenoto maslo od brodovite i od gara`ite, kako i grade`niot otpad i otpadot od ru{ewe. 38.11 Sobirawe na bezopasen otpad Ovaa klasa opfa}a:

- sobirawe na cvrst bezopasen otpad (na pr., smet) vo ramkite na lokalno podra~je, kako {to e sobirawe na otpadot od doma}instvata i delovnite subjekti so sredstva kako {to se kanti za smet, kanti za smet na trkala, kontejneri itn. Mo`e da vklu~uva razli~ni vidovi smet koj mo`e da se obnovuva: - sobirawe na predmeti za recikla`a - sobirawe na otpad od kanti za smet na javni mesta Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: - sobirawe na grade`en otpad i otpad od ru{ewe - sobirawe i otstranuvawe na ostatoci kako {to se granki i ~akal - sobirawe na otpad od tekstilnite fabriki - dejnosti na objektite za odvod na otpadot koi se zanimavaat so bezopas otpad Ovaa klasa ne opfa}a: - sobirawe na opasen otpad, vidi 38.12 - dejnosti na deponiite za raspolagawe so bezopas otpad, vidi 38.21 - dejnosti na objektite za reciklirawe vo koi se doveduva materijalot za obnovuvawe kako {to se hartija, plastika itn. i se rasporeduva vo prepoznatlivi kategorii, vidi 38.32 38.12 Sobirawe na opasen otpad Ovaa klasa opfa}a sobirawe na cvrst i drug opasen otpad, na pr., eksploziven, reaktiven, zapaliv, otroven, iritira~ki, {teten, kancerogen, koroziven, infektiven otpad ili ostanati supstancii i preparati {tetni za ~ovekovoto zdravje i `ivotnata sredina. Podrazbira utvrduvawe, obrabotka, pakuvawe i etiketirawe na otpadot za potrebite na prevozot. Ovaa klasa opfa}a: - sobirawe na opasen otpad, kako {to se: iskoristeni masla od brodovi i gara`i bioopasen otpad nuklearen otpad iskoristeni baterii itn. - dejnosti na objektite za reciklirawe za sobirawe na opasniot otpad Ovaa klasa ne opfa}a: - popravka i ~istewe na kontaminiranite zgradi, miniranite podra~ja, podzemnite vodi, na pr., otstranuvawe na azbest, vidi 39.00 38.2 Obrabotka i otstranuvawe na otpad

Ovaa grupa opfa}a ostranuvawe i obrabotka na otpadot od razli~ni oblici na otpad pred otstranuvawe na otpadot so razli~ni sredstva, kako na pr., obrabotka na organskiot otpad zaradi negovo otstranuvawe; obrabotka i otstranuvawe na toksi~nite (otrovni) `ivi ili mrtvi `ivotni i drug kontaminiran otpad; obrabotka i otstranuvawe na preodniot radioaktiven otpad od bolnicite, itn., isfrlawe na otpadoci vo zemja ili vo voda; zakopuvawe ili zaoruvawe na otpadoci; otstranuvawe na dotraeni proizvodi kako {to se fri`ideri zaradi eliminirawe na vlijanieto na {tetniot otpad; otstranuvawe na otpadot preku palewe ili sogoruvawe. Isto taka, vklu~eno e obnovuvaweto na energijata koja nastanuva procesot na palewe na otpadot. Ovaa grupa ne opfa}a: - obrabotka i otstranuvawe na otpadnite vodi, vidi 37.00 - obnovuvawe na materijalite, vidi 38.3 38.21 Obrabotka i otstranuvawe na bezopasen otpad Ovaa klasa opfa}a otstranuvawe i obrabotka na otpadot pred otstranuvawe na cvrstiot i drugiot bezopasen otpad: - dejnosti na deponiiite za bezopasen otpad - otstranuvawe na bezopasen otpad preku sogoruvawe, palewe ili so drugi metodi, {to za rezultat ima ili nema proizvodstvo na elektri~na energija ili parea, alternativni goriva, biogas, pepel ili nekoj drug oblik na nusproizvodi za natamo{na upotreba i dr. - obrabotka na organski otpad za otstranuvawe Ovaa klasa ne opfa}a: - palewe i sogoruvawe na opasen otpad, vidi 38.22 - dejnosti na objektite za reciklirawe vo koi se doveduva materijal za obnovuvawe kako {to e hartija, plastika, upotrebeni konzervi od pijalci i metali koi se sortiraat spored prepoznatlivite kategorii, vidi 38.32 - dekontaminirawe, ~istewe na zemji{teto i vodenite povr{ini, namaluvawe na toksi~nite (otrovnite) materijali, vidi 39.00 38.22 Obrabotka i otstranuvawe na opasen otpad

Ovaa klasa opfa}a obrabotka i otstranuvawe na cvrst i drug opasen otpad pred otstranuvaweto, na pr., na eksplozivniot, oksidira~kiot, zapaliviot, otrovniot, iritira~kiot, kancerogeniot, infektivniot otpad ili ostanatite supstancii i preparati {tetni za ~ovekovoto zdravje i `ivotnata sredina. Ovaa klasa opfa}a: - dejnosti na uredite za obrabotka na opasniot otpad - obrabotka i otstranuvawe na toksi~nite (otrovnite) `ivi i/ili mrtvi `ivotni i drug kontaminiran otpad - palewe na opasniot otpad - otstranuvawe na dotraeni proivodi kako {to se fri`ideri za da se eliminira vlijanieto na {tetniot otpad - obrabotka, otstranuvawe i skladirawe na radioaktivniot nuklearen otpad vklu~uvaj}i: obrabotka i otstranuvawe na prenosniot radioaktiven otpad, t.e onoj {to se raspa|a so tekot na vremeto, prevoz od bolnicite enkapsulacija, podgotovka i druga obrabotka na nuklearniot otpad za skladirawe Ovaa klasa ne opfa}a: - povtorna obrabotka na nuklearno gorivo, vidi 20.13 - palewe (gorewe) na bezopasen otpad, vidi 38.21 - dekontaminirawe, ~istewe na zemji{teto i vodata; namaluvawe na toksi~nite (otrovnite) materijali, vidi 39.00 38.3 38.31 Obnovuvawe na materijali Demontirawe na kr{ Ovaa klasa opfa}a demontirawe na kr{ od bilo vid (avtomobili, brodovi, kompjuteri, televizori i druga oprema) zaradi obnovuvawe na materijalite. Ovaa klasa ne opfa}a: - otstranuvawe na upotrebenite proizvodi kako {to se fri`ideri za da se otstrani {tetniot otpad, vidi 38.22 - demontirawe na avtomobili, brodovi, kompjuteri, televizori i druga oprema zaradi dobivawe upotreblivi delovi pogodni za povtorna proda`ba, vidi sektor G/E. 38.32 Obnovuvawe na posebno izdvoeni materijali

Ovaa klasa opfa}a obrabotka na metalniot i nemetalniot otpad i ostatocite, kako i predmetite vo sekundarni surovini, obi~no vklu~uvaj}i mehani~ki i/ili hemiski transformacionen proces. Vo ovaa klasa, isto taka, e vklu~eno i obnovuvaweto na materijalite od otpadnite tekovi vo forma (1) na izdvojuvawe i sortirawe na materijalite za obnovuvawe od neopasnite otpadni tekovi (na pr., |ubreto) ili (2) izdvojuvawe i sortirawe na me{aniot materijal za obnovuvawe kako {to se hartija, plastika, upotrebeni konzervi od pijalci i metali, sortirani spored prepoznatlivite kategorii. Primeri za mehani~ki i hemiski transformacioni procesi koi se opfateni vo ovaa klasa se slednite: - mehani~ko drobewe na metalniot otpad kako {to se vozila, ma{ini za perewe, velosipedi itn. - mehani~ko reducirawe na golemi `elezni par~iwa kako {to se `elezni~ki vagoni - rasitnuvawe so se~ewe na metalniot otpad, stari vozila itn. - drugi metodi na mehani~ka obrabotka, na pr., se~ewe, presuvawe, za da se namali obemot - obnovuvawe na metali od fotografski otpad, kako na pr., fiksir rastvor ili fotografski filmovi i hartija - popravka na gumi od upotrebeni nadvore{ni gumi za proizvodstvo na sekundarni surovini - sortirawe i drobewe na plastika za proizvodstvo na sekundarni surovini za cevki, saksii za cve}e, paleti i sl. - obrabotka (~istewe, topewe, melewe) na otpad od plastika i guma vo granuli - drobewe, ~istewe i izdvojuvawe na staklo - drobewe, ~istewe i izdvojuvawe na drugi otpadoci, na primer, ostatoci od ru{ewe za dobivawe na sekundarni surovini - prerabotka na upotrebeni masla i masti za gotvewe vo sekundarni surovini - prerabotka na ostanata otpadna hrana, pijalci i tutun kako i rezidualni supstancii vo sekundarni surovini Ovaa klasa ne opfa}a: roizvodstvo na novi gotovi proizvodi od sekundarni surovini (bez ogled na toa dali se od sopstveno prizvodstvo ili ne), na pr.,predewe na vlakna od zalihi, pravewe (dobivawe) na pulpa (ka{a za hartija) od stara hartija, protektirawe na gumi ili proizvodstvo na metal od metalni otpadoci,vidi korespodentni klasi vo sektorot C/V (Prerabotuva~ka industrija) - povtorna obrabotka na nuklearno gorivo, vidi 20.13 - pretopuvawe na `elezen otpad, vidi 24.10

- obnovuvawe na materijalite za vreme na gorewe na otpadot ili vo tekot na procesot na palewe, vidi 38.2 - obrabotka i otstranuvawe na bezopasen otpad, vidi 38.21 - obrabotka na organski otpad za otstranuvawe, vklu~uvaj}i proizvodstvo na kompost, vidi 38.21 - obnovuvawe na energijata dobiena pri proces na palewe na bezopasniot otpad, vidi 38.21 - postapuvawe i otstranuvawe na preodniot radioaktiven otpad od bolnicite itn., vidi 38.22 - postapuvawe i otstranuvawe na toksi~en, kontaminiran otpad, vidi 38.22 - trgovija no golemo so materijali pogodni za obnovuvawe, vidi 46.77 39 Dejnosti za sanacija i ostanati uslugi na upravuvawe so otpad Ovoj oddel vklu~uva obezbeduvawe na uslugi za sanacija, na primer, ~istewe na kontaminirani zgradi i lokacii, po~va, povr{inski ili podzemni vodi. 39.0 Dejnosti za sanacija i ostanati uslugi na upravuvawe so otpad 39.00 Dejnosti za sanacija i ostanati uslugi za upravuvawe so otpad Ovaa klasa opfa}a: - dekontaminacija na po~vata i podzemnite vodi na mestata na zagaduvawe, bilo na samoto mesto ili nadvor od nego so upotreba na, na pr., mehani~ki, hemiski ili biolo{ki metodi - dekontaminacija na industriski fabriki i mesta,vklu~uvaj}i gi i nuklearnite fabriki i mesta - dekontaminacija i ~istewe na povr{inskite vodi posle slu~ajno zagaduvawe, na pr., preku sobirawe na zagaduva~ite ili so primena na hemikalii - ~istewe na nafteni fleki i drugi zagaduvawa na zemjata, na povr{inskite vodi, vo okeanite i moriwata, vklu~uvaj}i go krajbre`jeto - namaluvawe na azbestot, olovni boi i drugi toksi~ni materijali - ostanati specijalizirani dejnosti povrzani so kontrola na zagaduvaweto Ovaa klasa ne opfa}a: - kontrola na {tetnici vo zemjodelstvoto, vidi 01.61 - pre~istuvawe na vodata za potrebite na snabduvawe so voda, vidi 36.00 - obrabotka i otstranuvawe na bezopasen otpad, vidi 38.21

- obrabotka i otstranuvawe na opasen otpad, vidi 38.22 - nadvore{no ~istewe i miewe na ulici, vidi 81.29 F/\ GRADE@NI[TVO Ovoj sektor gi vklu~uva op{tite grade`ni raboti i specijaliziranite grade`ni dejnosti za objektite od visokogradba i niskogradba. Toa opfa}a novogradbi, dogradbi i nadgradbi, popravki, podigawe na objekti ili gradbi od prefabrikuvani elementi na gradili{te (monta`ni objekti), kako i objekti od privremen karakter. Op{tite grade`ni raboti opfa}aat celosna izgradba na stanovi, administrativni zgradi, prodavnici i drugi javni i komunalni objekti, farmi itn., ili objekti od niskogradba kako {to se avtopati, ulici, mostovi, tuneli, `eleznici, aerodromski pisti, pristani{ta i drugi hidroobjekti, sistemi za navodnuvawe, odvodni sistemi, industriski objekti, cevovodi i elektri~ni vodovi, sportski tereni itn. Ovaa rabota mo`e da bide izvr{ena na svoja smetka ili vrz osnova na dogovor. Delovi od rabotata ili ponekoga{ celokupnata rabota mo`e da bide izveduvana od podizveduva~i. Vo ovoj sektor se klasificirani edinicite koi ja snosat celokupnata odgovornost za grade`niot proekt. Vo ovoj sektor, isto taka, e vklu~ena i popravkata na objektite od visokogradbata i niskogradbata. Ovoj sektor opfa}a celosna izgradba na objekti od visokogradba (oddel 41), celosna izvedba na objekti od niskogradba (oddel 42), kako i specijalizirani grade`ni dejnosti dokolku se izveduvaat kako del od grade`niot proces (oddel 43). Iznajmuvaweto na grade`na oprema so operator e klasificirano spored specijaliziranite grade`ni dejnosti izvr{eni so ovaa oprema. Ovoj sektor, isto taka, opfa}a razvoj na grade`nite proekti za objektite od visokogradba i niskogradba so pomo{ na finansiski, tehni~ki i fizi~ki sredstva za da se realiziraat grade`nite proekti za podocne`na proda`ba. Dokolku ovie dejnosti ne se izvr{uvaat so cel za proda`ba na grade`niot objekt, tuku za nivno koristewe (na pr., izdavawe na delovi od ovie zgradi, proizvodstveni dejnosti vo fabrikite), toga{ edinicata nema da bide vklu~ena vo ovoj sektor tuku }e bide vklu~ena spored nejzinite dejnosti, t.e. vo dejnosti vo vrska so nedvi`en imot, proizvodstvo itn. 41 Izgradba na zgradi

Ovoj oddel opfa}a, generalno, izgradba na zgradi od site vidovi (visokogradba).Toa vklu~uva novogradbi, popravki, dogradbi i nadgradbi, podigawe na zgradi ili strukturi od prefabrikuvani elementi na gradili{teto, kako i izgradba na objekti od privremen karakter. Vo ovoj oddel e vklu~ena izgradbata na stanovi, administrativni zgradi, prodavnici i drugi zgradi za javna i op{ta upotreba, farmi, itn. 41.1 41.10 Razvoj na grade`ni proekti Razvoj na grade`ni proekti Ovaa klasa opfa}a: - razvoj na grade`ni proekti za stanbeni i nestanbeni zgradi zaedno so soedinuvawe na finansiski, tehni~ki i fizi~ki sredstva za da se realiziraat grade`nite proekti za podocne`na proda`ba na objektot. Ovaa klasa ne opfa}a: - izgradba na zgradi, vidi 41.20 - arhitektonski i in`enerski dejnosti, vidi 71.1 - proektantski uslugi vo vrska so grade`nite proekti, vidi 71.1 41.2 Izgradba na stanbeni i nestanbeni zgradi Ovaa grupa opfa}a kompletna izgradba na stanbeni i nestanbeni zgradi za proda`ba, na sopstvena smetka ili vrz baza na dogovor. Pritoa e mo`no sklu~uvawe dogovor za izgradba na delovi ili celosna izgradba na objektite. Dokolku se izvr{uva isklu~ivo samo specijaliziran del od grade`niot proces, toga{ dejnosta e klasificirana vo oddelot 43. 41.20 Izgradba na stanbeni i nestanbeni zgradi Ovaa klasa opfa}a: - izgradba na site vidovi stanbeni zgradi: individualni ku}i kolektivni zgradi (zgradi so pove}e stanovi), vklu~uvaj}i gi i visokite zgradi - izgradba na site vidovi nestanbeni zgradi: zgradi za industrisko proizvodstvo, na pr., fabriki, rabotilnici, pogoni itn. bolnici, u~ili{ta, administrativni zgradi hoteli, prodavnici, trgovski centri, restorani aerodromski zgradi sportski objekti od zatvoren tip

katni gara`i, vklu~uvaj}i i podzemni parking prostori magacini religiozni objekti - montirawe i podigawe na konstrukcii od prefabrikuvani elementi na gradili{te (monta`ni objekti) Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: - rekonstrukcija ili adaptacija na postoe stanbeni objekti Ovaa klasa ne opfa}a: - izgradba na industriski objekti, osven zgradi, vidi 42.99 - arhitektonski i in`enerski dejnosti, vidi 71.1 - proektno menaxirawe na grade`nata dejnost, vidi 71.1 42 Niskogradba Ovoj oddel opfa}a gradewe na objekti od niskogradba.Toa vklu~uva novogradbi, popravki, dogradbi i nadgradbi, podigawe na strukturi od prefabrikuvani elementi na gradili{te, kako i izgradba na objekti od privremen karakter. Vo ovoj oddel e vklu~eno gradewe na objekti od niskogradba kako {to se avtopati{ta, ulici, mostovi, tuneli, `elezni~ki prugi, aerodromski pisti, pristani{ta i drugi hidroobjekti, sistemi za navodnuvawe, odvodni sistemi, industriski postrojki, cevovodi i elektri~ni linii, otvoreni sportski tereni, itn. Ovaa rabota mo`e da bide izvr{ena na svoja smetka ili vrz osnova na dogovor. Delovi od rabotata ili, ponekoga{ celokupnata rabota, mo` da bid izveduvan od podizveduva~i. 42.1 42.11 Izgradba na pati{ta i `eleznici Izgradba na pati{ta i avtopati Ovaa klasa opfa}a: - izgradba na avtopati, ulici, pati{ta i drugi velosipedski i pe{a~ki pateki - izgradba na kolovozna konstrukcija na ulici, pati{ta, nadvoznici, mostovi i tuneli: izrabotka na trotoari na pati{tata obele`uvawe na pati{tata i drugi oznaki postavuvawe na za{titni ogradi, soobra}ajni znaci i sl. - izgradba na aerodromski pisti Ovaa klasa ne opfa}a:

- postavuvawe na uli~no osvetluvawe i elektri~ni signali, vidi 43.21 - arhitektonski i in`enerski dejnosti, vidi 71.1 - proektno menaxirawe na grade`nata dejnost, vidi 71.1 42.12 Izgradba na `eleznici i podzemni `eleznici Ovaa klasa opfa}a: - izgradba na `eleznici i podzemni `eleznici Ovaa klasa ne opfa}a: - postavuvawe na osvetluvawe i elektri~ni signali, vidi 43.21 - arhitektonski i in`enerski dejnosti, vidi 71.1 - proektno menaxirawe na grade`nata dejnost, vidi 71.1 42.13 Izgradba na mostovi i tuneli Ovaa klasa opfa}a: - izgradba na mostovi, vklu~uvaj}i i nadvoznici i vijadukti - izgradba na tuneli Ovaa klasa ne opfa}a: - postavuvawe na osvetluvawe i elektri~ni signali, vidi 43.21 - arhitektonski i in`enerski dejnosti, vidi 71.1 - proektno menaxirawe na grade`nata dejnost, vidi 71.1 42.2 42.21 Izgradba na komunalni objekti Izgradba na komunalni objekti za te~nosti Ovaa klasa opfa}a izgradba na distribucioni cevovodi za transport na te~nosti i pridru`ni objekti i strukturi koi{to se sostaven del ovie sistemi. Ovaa klasa opfa}a: - izgradba na objekti od niskogradba: vodovi na golemi dale~ini i razvodna gradska mre`a glavna vodovodna cevka i razvodna mre`a sistemi za navodnuvawe (kanali) rezervoari - izgradba na: kanalizacioni sistemi, vklu~uvaj}i i popravka kolektori za otpadni vodi pumpni stanici Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: - dup~ewe na bunari za voda Ovaa klasa ne opfa}a:

- proektno menaxirawe na grade`nite dejnosti vo niskogradba, vidi 71.12 42.22 Izgradba na elektri~ni vodovi i telekomunikaciski linii Ovaa klasa opfa}a izgradba na distribucioni elektri~ni vodovi i telekomunikaciski linii i pridru`ni objekti i strukturi koi{to se sostaven del od ovie sistemi. Ovaa klasa opfa}a: - izgradba na objekti od niskogradba za: dalekuvodi i gradski mre`i za snabduvawe so struja i telekomunikaciski linii energetski centrali Ovaa klasa ne opfa}a: - proektno menaxirawe na grade`ni dejnosti vo niskogradba, vidi 71.12 42.9 42.91 Izgradba na drugi objekti od niskogradba Izgradba na hidrograde`ni objekti Ovaa klasa opfa}a: - izgradba na: vodeni tekovi, pristani{ta i regulacija na reki, pristani{ta za mali brot~iwa (marini) itn. brani i nasipi - podvodni iskopi Ovaa klasa ne opfa}a: - proektno menaxirawe na grade`nite dejnosti vo niskogradba, vidi 71.12 42.99 Izgradba na drugi objekti od niskogradba, nespomnati na drugo mesto Ovaa klasa opfa}a: - izgradba na industriski objekti, osven zgradi, kako {to se: rafinerii hemiski fabriki - grade`ni dejnosti za objekti, osven izgradba na zgradi, kako {to se: sportski objekti na otvoreno Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: - podelba na zemji{teto so podobruvawe na okolinata (na pr., dogradba na pati{ta, infrastruktura itn.)

Ovaa klasa ne opfa}a: - instalirawe na industriski ma{ini i oprema, vidi 33.20 - podelba na zemji{te bez podobruvawe na okolinata, vidi 68.10 - proektno menaxirawe na grade`nite dejnosti vo niskogradba, vidi 71.12 43 Specijalizirani grade`ni dejnosti Ovoj oddel opfa}a specijalizirani grade`ni dejnosti, t.e. izgradba na delovi od objekti za visokogradba i niskogradba ili prethodni podgotovki. Ovie dejnosti voobi~aeno specijalizirani vo eden aspekt, zaedni~ki za razli~ni objekti, koi baraat specijalizirani iskustva ili oprema, kako {to se postavuvawe makari, temelewe na objektite, izrabotka na nose~ka konstrukcija, betonski raboti, yidawe so cigli, postavuvawe na kamen, podigawe na skeliwa, postavuvawe na krovovi itn. Podigaweto na ~eli~ni konstrukcii e vklu~eno pod uslov delovite ne se proizvedeni od samite edinici {to gi montiraat. Specijaliziranite grade`ni raboti, glavno, se izveduvaat vrz osnova na podizveduva~i, no koga se raboti na popravka na objekti, t se vr{ direktno za sopstvenikot na imotot. Ovoj oddel, isto taka, opfa}a zavr{ni grade`ni dejnosti, kako {to se grade`no-zanaet~iski zavr{ni i instalaterski raboti. Ovoj oddel gi opfa}a i instalaterskite raboti od sekakov vid koi {to pravat objektot da funkcionira. Ovie dejnosti voobi~aeno se izveduvaat na gradili{teto, iako delovi od rabotata mo`e da bidat izvedeni vo rabotilnica. Vklu~eni se dejnosti kako {to se postavuvawe na vodovodni i kanalizacioni instalacii, instalacii za grejni i razladni sistemi,anteni, alarmni sistemi i drugi elektri~ni raboti, sistemi za gasewe na po`ar (rasprskuva~i t.n. sprinkleri), liftovi itn. Isto taka se vklu~eni izolacionite raboti od voda, toplina i zvuk, limarski raboti, oprema i sprovodnici za ladewe, instalirawe na sistemi za osvetluvawe i signalno sigurnosni sistemi na pati{tata, `eleznici, aerodromite, pristani{tata itn. Isto taka se vklu~eni rabotite na popravka od ist vid kako gore navedenite dejnosti.

Grade`no-zanaet~iskite zavr{ni raboti, isto taka, vklu~uvaat dejnosti koi{to pridonesuvaat za kompletirawe ili zavr{uvawe na izgradbata kako {to se zastakluvawe, malterisuvawe, bojadisuvawe, postavuvawe na podni i yidni oblogi ili pokrivawe so drugi materijali kako parket, podni oblogi, tapeti itn., strugawe na podovi, zavr{na stolarija, akusti~ni raboti, ras~istuvawe na nadvore{niot teren, itn. Isto taka, vklu~eni rabotite na popravka od ist vid kako gorenavedenite dejnosti. Iznajmuvaweto na grade`na oprema so izveduva~i e klasificirano so pridru`nata grade`na dejnost. 43.1 Urivawe i podgotovka na gradili{te Ovaa grupa opfa}a podgotovka na gradili{teto za idnite grade`ni dejnosti, vklu~uvaj}i go otstranuvaweto na prethodno postoe~kite objekti. 43.11 Urivawe Ovaa klasa opfa}a: - urivawe ili demonta`a na zgradi i drugi objekti. 43.12 Podgotvitelni raboti na gradili{te Ovaa klasa opfa}a: - ras~istuvawe na gradili{teto - zemjani raboti: iskopuvawe, nasipuvawe, nivelirawe i gradacija na grade`noto zemji{te, iskop na jama, otstranuvawe na kamewa, minirawe itn. - podgotovka na zemji{teto za rudarski raboti: otstranuvawe na naslagite na jalovina i druga podgotovka na rudarskoto zemji{teto i gradili{tata, so isklu~ok na gradili{tata na nafta i gas Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: - drena`ni raboti na gradili{tata - drena`ni raboti na zemjodelsko ili {umsko zemji{te Ovaa klasa ne opfa}a: - dup~ewe na eksploatacioni izvori na nafta i gas, vidi 06.10, 06.20 - dekontaminacija na po~vata, vidi 39.00 - dup~ewe na izvori (bunari) na voda, vidi 42.21 - iskop na okna, vidi 43.99 43.13 Probno dup~ewe i sondirawe Ovaa klasa opfa}a:

- probno dup~ewe, sondirawe i zemawe primeroci za grade`ni, geofizi~ki, geolo{ki, geomehani~ki i sli~ni ispituvawa Ovaa klasa ne opfa}a: - dup~ewe na eksploatacioni izvori na nafta i gas, vidi 06.10, 06.20 - uslugi na probno dup~ewe i sondirawe vo rudarstvoto, vidi 09.90 - dup~ewe na bunari za voda, vidi 42.21 - iskop na okna, vidi 43.99 - istra`uvawe na nao|ali{ta na nafta i gas, geofizi~ki, geolo{ki i seizmi~ki istra`uvawa, vidi 71.12 Elektroinstalaterski, vodovodni i kanalizaciski instalacii i drugi grade`ni instalaterski raboti Ovaa grupa opfa}a instalaterski dejnosti za funkcionirawe na zgradite, vklu~uvaj}i i instalirawe na elektri~ni sistemi, vodovodni, kanalizaciski i plinski instalacii, sistemi za greewe i klimatizacija, liftovi itn. 43.21 Elektroinstalaterski raboti Ovaa klasa opfa}a instalirawe na elektri~ni sistemi vo site objekti od visokogradba i niskogradba. Ovaa klasa opfa}a: - instalirawe na: elektri~na mre`a telekomunikaci instalacii instalacii za kompjuterska mre`a i kabelska televizija, vklu~uvaj}i i opti~ki kabel satelitski anteni osvetluva~ki sistemi protivpo`arni alarmi alarmni sistemi protiv kra`bi uli~no osvetluvawe i elektri~ni signali osvetluvawe na aerodromski pisti Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: - povrzuvawe na elektri~ni aparati i oprema za doma}instvata, vklu~uvaj}i i sistemi za podno greewe Ovaa klasa ne opfa}a: - izgradba na komunikaciski i energetski vodovi za prenos, vidi 42.22

43.2

- nadgleduvawe i dale~insko nabquduvawe na elektronski za{titni sistemi, kako {to se alarmni sistemi protiv kra`bi i protivpo`arni alarmi, vklu~uvaj}i nivno instalirawe i odr`uvawe, vidi 80.20 Postavuvawe na instalacii za vodovod, kanalizacija i plin i instalacii za greewe i klima-uredi Ovaa klasa opfa}a montirawe na vodovodni i kanalizacioni instalacii i za plin, grejni sistemi i klima uredi, vklu~uvaj}i i dogradbi, prepravki, odr`uvawe i popravki. Ovaa klasa opfa}a: - postavuvawe na instalacii vo zgradi ili drugi objekti na: sistem za greewe (elektri~en, na gas i nafta) pe~ki, razladni sistemi neelektri~ni kolektori za son~eva energija vodovodni i kanalizacioni instalacii i sanitarna oprema oprema za ventilacija, klimatizacija i cevki instalacija za gas cevki (cevovod) za parea protivpo`arni rasprskuva~i sistemi za prskawe na trevnik - instalacioni kanali Ovaa klasa ne opfa}a: - instalirawe na sistemi za podno greewe, vidi 43.21 43.29 Drugi grade`no-instalaterski raboti Ovaa klasa opfa}a instalirawe na oprema poinakva od elektroinstalaterskite, vodovodnite, instalaciite za greewe i klima uredite ili industriskite ma{ini vo objektite od visokogradba i niskogradba. Ovaa klasa opfa}a: - instalirawe vo zgradi i drugi objekti na: liftovi, eskalatori (podvi`ni skali), vklu~uvaj}i i nivna popravka i odr`uvawe avtomatski vrati i vrati na senzori svetle~ki patokazi sistemi za vmukuvawe na pra{ina izolacija od toplina, zvuk i vibracii Ovaa klasa ne opfa}a: - instalirawe na industriska ma{inerija, vidi 33.20 43.3 Zavr{ni raboti vo grade`ni{tvoto

43.22

43.31

Malterisuvawe Ovaa klasa opfa}a: - malterisuvawe na zgradi i drugi objekti so malter za nadvore{ni i vnatre{ni povr{ini, vklu~uvaj}i i sli~ni materijali

43.32

Postavuvawe na stolarija Ovaa klasa opfa}a: - postavuvawe na vrati (osven avtomatski i vrati na senzori), prozorci, ramki za vrati i prozorci, od drvo ili od drug materijal - vgraduvawe na gotovi kujni, ormari, skali, oprema za prodavnici i sli~no - vnatre{ni zavr{ni raboti kako {to se tavani, podvi`ni pregradni yidovi itn. Ovaa klasa ne opfa}a: - vgraduvawe na avtomatski i vrati na senzori, vidi 43.29

43.33

Postavuvawe na podni i yidni oblogi Ovaa klasa opfa}a: - oblo`uvawe, poplo~uvawe, postavuvawe ili opremuvawe na zgradi i drugi objekti so: yidni ili podni kerami~ki plo~ki, betonski plo~ki ili plo~ki od obraboten kamen, kerami~ki pe~ki parketi i drugi drveni podni i yidni oblogi podovi od tepison i linoleum, vklu~uvaj}i i podovi od guma i plastika podni i yidni oblogi od teraco, mermer, granit i plo~i od {krilci tapeti

43.34

Bojadisuvawe i zastakluvawe Ovaa klasa opfa}a: - vnatre{no i nadvore{no bojadisuvawe na zgradi - bojadisuvawe na objekti od niskogradbata - zastakluvawe i postavuvawe na ogledala itn. Ovaa klasa ne opfa}a: - vgraduvawe na prozorci, vidi 43.32

43.39

Ostanati zavr{ni grade`ni raboti Ovaa klasa opfa}a: - ~istewe na zgradite po zavr{uvaweto na grade`nite raboti

- ostanati zavr{ni grade`ni raboti, nespomnati na drugo mesto Ovaa klasa ne opfa}a: - dejnosti za vnatre{no dizajnirawe, vidi 74.10 - vnatre{no ~istewe na zgradi i drugi objekti, vidi 81.21 - specijalizirano vnatre{no i nadvore{no ~istewe na zgradi, vidi 81.22 43.9 43.91 Drugi specijalizirani grade`ni raboti Dejnosti na pokrivni konstrukcii Ovaa klasa opfa}a: - izvedba na pokrivni konstrukcii - pokrivawe na pokrivni konstrukcii Ovaa klasa ne opfa}a: - iznajmuvawe na grade`na ma{inerija i oprema bez operator, vidi 77.32 43.99 Ostanati specijalizirani grade`ni raboti, nespomnati na drugo mesto Ovaa klasa opfa}a: - specijalizirani grade`ni dejnosti {to se zaedni~ki za razli~ni vidovi objekti, a koi baraat posebna ve{tina i oprema: izgradba na temeli (fundirawe), vklu~uvaj}i i nabivawe na {ipovi za temeli izolacija od vlaga i hidroizolacija na zgradite otstranuvawe na vlaga od zgradite dup~ewe na okna monta`a na ~eli~ni elementi vitkawe na armatura yidawe so tula i kamen monta`a i demonta`a na skeliwa i rabotni platformi, ne vklu~uvaj}i izdavawe na skeliwa i platformi yidawe na oxaci i industriski pe~ki rabota so stru~waci koi poseduvaat neophodni ve{tini za ka~uvawe i upotreba na soodvetna oprema, na pr., rabota na visoki grade`ni objekti - potpovr{inski raboti - izgradba na otvoreni bazeni - ~istewe so parea, peskarewe i sl.dejnosti na fasada na zgradite - izdavawe na kranovi i druga grade`na oprema so operator koja{to ne mo`e da se opredeli za odreden vid na izgradba

Ovaa klasa ne opfa}a: - iznajmuvawe na grade`na ma{inerija i oprema bez operator, vidi 77.32 G/E TRGOVIJA NA GOLEMO I TRGOVIJA NA MALO; POPRAVKA NA MOTORNI VOZILA I MOTOCIKLI Ovoj sektor opfa}a trgovija na golemo i trgovija na malo (t.e.proda`ba bez prerabotka) na koj bilo vid stoka i davawe povremeni uslugi pri proda`ba na trgovska stoka. Trgovijata na golemo i na malo e kraen ~ekor vo distribucijata na trgovskata stoka. Isto taka, vo ovoj sektor e vklu~ena i popravkata na motorni vozila i motocikli. Se smeta deka proda`bata bez prerabotka vklu~uva i voobi~aeni operacii (ili manipulacii) povrzani so trgovijata, na primer: sortirawe, razdvojuvawe i sostavuvawe na proizvodite, me{awe na proizvodite (na pr., vino ili pesok), fla{irawe (so ili bez prethodno ~istewe na {i{iwata), pakuvawe, raspakuvawe i prepakuvawe za distribucija vo pomali pakuvawa, skladirawe (bez ogled dali e ili ne e zamrznato ili razladeno). Oddelot 45 gi vklu~uva site dejnosti vo vrska so trgovijata i popravkata na motorni vozila i motocikli, dodeka oddelite 46 i 47 gi vklu~uvaat site ostanati dejnosti vo trgovijata. Razlikata pome|u oddelot 46 (trgovija na golemo) i oddelot 47 (trgovija na malo ) se bazira na prete`niot vid na potro{uva~ot (kupuva~ot). Trgovija na golemo e preprodavawe (proda`ba bez prerabotka) na novi i upotrebeni proizvodi na trgovcite na malo, na industriskite, trgovskite ili profesionalnite korisnici i ustanovi ili na drugi trgovci na golemo; vklu~uvaj}i gi dejnostite za posreduvawe vo kupuvaweto, odnosno proda`bata na stoki na treti lica. Karakteristi~ni trgovci na golemo se onie koi polagaat pravo na stokata koja ja prodavaat kako {to se: trgovci na golemo so trgovska stoka ili posrednici-preprodava~i, industriski distributeri, izvoznici, uvoznici i posredni~ki asocijacii, trgovski pretstavni{tva i trgovski kancelarii (no ne prodavnici na malo), so koi upravuvaat proizvodni ili rudarski edinici, no koi se izdvoeni od fabrikite ili rudnicite zaradi plasirawe na svoite proizvodi i koi ne gi prezemaat samo onie nara~ki koi se izvr{uvaat so direktni isporaki od fabrikite ili rudnicite. Isto taka, vklu~eni se i dejnostite na razni posrednici so trgovska stoka i proizvodi, komisioni trgovci i agenti i zadru`ni organizacii za plasirawe na zemjodelskite proizvodi.

Trgovcite na golemo ~esto sami gi sostavuvaat, sortiraat i rasporeduvat proizvodite vo golemi pakuvawa, ja delat stokata vo pomali pakuvawa, na pr., vo farmacijata; izvr{uvaat dejnost na skladirawe, ladewe, isporaka i instalacija na stokata, kako i dejnosti vo vrska so promotivna proda`ba za svoite kupuva~i i dizajnirawe na etiketi. Trgovijata na malo e preprodavawe (proda`ba bez prerabotka) na novi i koristeni proizvodi, glavno na naselenieto za li~na potro{uva~ka i potro{uva~ka vo doma}instvata ili upotreba, koja se odviva vo prodavnici, stokovni ku}i, na {tandovi, po pat na po{ta i internet, preku uli~ni prodava~i, proda`ba od vrata na vrata, trgovci na sitna stoka, potro{uva~ki zadrugi, akcionerski ku}i itn. Pove}eto trgovci na malo imaat pravo na proizvodot {to go prodavaat, a nekoi rabotat kako posrednici vo ime na sopstvenicite na stokata i vr{at proda`ba vrz osnova na konsignacija ili provizija.

45

Trgovija na golemo i na malo so motorni vozila i motocikli i popravka na motorni vozila i motocikli

Ovoj oddel gi opfa}a site dejnosti (osven proizvodstvo i izdavawe) vo vrska so motornite vozila i motocikli, vklu~uvaj}i gi i kamionite i drugite tovarni vozila, kako {to e trgovijata na golemo i trgovijata na malo na novi i polovni vozila, popravka i odr`uvawe na vozila i trgovija na golemo i trgovija na malo na delovi i pribor za motorni vozila i motocikli. Vo ovoj oddel, isto taka, se vklu~eni dejnostite na komisionite agenti vklu~eni vo trgovijata na golemo i trgovijata na malo na vozila, trgovija na golemo na vozila preku aukcija (proda`ba na licitacija) i trgovija na golemo preku internet. Ovoj oddel, isto taka, vklu~uva dejnosti kako {to se miewe, polirawe na vozila itn. Ovoj oddel ne opfa}a trgovija na malo na motorni goriva, proizvodi za podma~kuvawe i ladewe i/ili iznajmuvawe na motorni vozila i motocikli. 45.1 45.11 Trgovija so motorni vozila Trgovija so avtomobili i motorni vozila od lesna kategorija Ovaa klasa opfa}a: - trgovija na golemo i na malo so novi i polovni (koristeni) vozila:

patni~ki motorni vozila, vklu~uvaj}i i specijalizirani patni~ki motorni vozila kako {to se vozila na brza pomo{, minibusi itn. (nosivost do 3.5 toni) Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: - trgovija na golemo i na malo so terenski motorni vozila (do 3.5 toni) Ovaa klasa ne opfa}a: - trgovija na golemo i na malo so delovi i pribor za motorni vozila, vidi 45.3 - iznajmuvawe na motorni vozila so {ofer, vidi 49.3 - iznajmuvawe na motorni vozila bez {ofer, vidi 77.1. 45.19 Trgovija so ostanati motorni vozila Ovaa klasa opfa}a: - trgovija na golemo i na malo so novi i polovni (koristeni) vozila: kamioni, prikolki i poluprikolki vozila za kampuvawe kako {to se karavani i prikolki Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: - trgovija na golemo i na malo so terenski motorni vozila (nosivost nad 3.5 toni) Ovaa klasa ne opfa}a: - trgovija na golemo i na malo so delovi i pribor za motorni vozila, vidi 45.3 - iznajmuvawe na kamioni so voza~, vidi 49.41 - iznajmuvawe na kamioni bez voza~, vidi 77.12 45.2 45.20 Odr`uvawe i popravka na motorni vozila Odr`uvawe i popravka na motorni vozila Ovaa klasa opfa}a: - odr`uvawe i popravka na motorni vozila: mehani~ki popravki elektri~ni popravki popravka na elektronski sistemi za v{pricuvawe redoven servis popravki na karoserijata popravki na delovi na motornite vozila miewe, polirawe itn. prskawe i bojadisuvawe popravka na vetrobrani i prozorci popravka na sedi{ta za motorni vozila - popravka, monta`a ili zamena na vnatre{ni i nadvore{ni gumi - za{tita od korozija

- vgraduvawe na delovi i pribor koi ne se del od proizvodniot proces Ovaa klasa ne opfa}a: - protektirawe i preproda`ba na nadvore{ni gumi, vidi 22.11

45.3

Trgovija so delovi i pribor na motorni vozila Ovaa grupa opfa}a trgovija na golemo i trgovija na malo so delovi, alatki i pribor za motorni vozila, kako {to se: nadvore{ni i vnatre{ni gumi sve}i~ki, baterii, oprema za osvetluvawe i elektri~ni delovi 45.31 Trgovija na golemo so delovi i pribor za motorni vozila Trgovija na malo so delovi i pribor za motorni vozila Ovaa klasa ne opfa}a: - proda`ba na malo na motorni goriva, vidi 47.30

45.32

45.4

Trgovija so motocikli i delovi i pribor za motocikli, odr`uvawe i popravka na motocikli 45.40 Trgovija so motocikli i delovi i pribor za motocikli, odr`uvawe i popravka na motocikli Ovaa klasa opfa}a: - trgovija na golemo i trgovija na malo so motocikli, vklu~uvaj}i i mopedi - trgovija na golemo i na malo so delovi i pribor za motocikli vklu~uvaj}i i komisiono posreduvawe (trgovski posrednici) i nabavka preku po{ta - odr`uvawe i popravka na motocikli Ovaa klasa ne opfa}a: - trgovija na golemo so velosipedi i delovi i pribor za velosipedi, vidi 46.49 - trgovija na malo so velosipedi i delovi i pribor za velosipedi, vidi 47.64 - izdavawe na motocikli, vidi 77.39 - popravka i odr`uvawe na velosipedi, vidi 95.29

46

Trgovija na golemo, osven trgovija so motorni vozila i motocikli

Ovoj oddel opfa}a trgovija na golemo za sopstvena smetka,so nadomest ili vrz osnova na dogovor (komisiona proda`ba) na doma{nata trgovija na golemo i internacionalnata golemoproda`ba (eksport/import). Ovoj oddel ne opfa}a: - trgovija na golemo na motorni vozila, karavani i motocikli, vidi 45.1, 45.4 - trgovija na golemo so pribor za motorni vozila i motocikli, vidi 45.31, 45.40 - zakup i lizing na stoki, vidi oddel 77 - pakuvawe na cvrsti proizvodi i fla{irawe na gasoviti ili te~ni proizvodi, vklu~uvaj}i me{awe i filtrirawe za treti lica, vidi 82.92 46.1 Trgovija na golemo so nadomest ili vrz osnova na dogovor Ovaa grupa opfa}a: - dejnost na trgovskite posrednici, brokeri i site drugi trgovci na golemo koi rabotat vo ime i za smetka na drugi - dejnost na onie koi se anga`irani okolu povrzuvawe na prodava~ite i kupuva~ite ili prezemawe komercijalni transakcii vo ime na sopstvenikot na stokata, vklu~uvaj}i i preku internet Ovaa grupa, isto taka, opfa}a: - dejnosti na aukciski ku}i na golemo, vklu~uvaj}i internet aukciska golemoproda`ba Posreduvawe vo trgovijata so zemjodelski surovini, `ivi `ivotni, tekstilni surovini i poluproizvodi Ovaa klasa ne opfa}a: - trgovija na golemo za sopstvena smetka, vidi od 46.2-46.9 - trgovija na malo preku trgovski posrednici von prodavnici, vidi 47.99 46.12 Posreduvawe vo trgovijata so goriva, rudi, metali i industriski hemikalii Ovaa klasa opfa}a posrednici vklu~eni vo proda`ba na: goriva, rudi, metali i industriski hemikalii, vklu~uvaj}i i |ubriva (ve{ta~ki) Ovaa klasa ne opfa}a: - trgovija na golemo za sopstvena smetka, vidi od 46.2-46.9

46.11

- trgovija na malo preku trgovski posrednici von prodavnici, vidi 47.99 46.13 Posreduvawe vo trgovijata so drvo, drvena gra|a i grade`en materijal Ovaa klasa ne opfa}a: - trgovija na golemo za sopstvena smetka, vidi od 46.2-46.9 - trgovija na malo preku trgovski posrednici von prodavnici, vidi 47.99 46.14 Posreduvawe vo trgovijata so ma{ini, industriska oprema, brodovi i vozduhoplovni sredstva Ovaa klasa opfa}a posreduvawe vo proda`ba na: ma{ini, vklu~uvaj}i kancelariski ma{ini i kompjuteri, industrisjka oprema, brodovi i vozduhoplovni sredstva Ovaa klasa ne opfa}a: - dejnosti na trgovski posrednici vo proda`ba na motorni vozila, vidi 45.1 - aukcija na motorni vozila, vidi 45.1 - trgovija na golemo za sopstvena smetka, vidi od 46.2-46.9 - trgovija na malo preku trgovski posrednici von prodavnici, vidi 47.99 46.15 Posreduvawe vo trgovijata so mebel, predmeti za doma}instvata, metalna i `elezna stoka Ovaa klasa ne opfa}a: - trgovija na golemo za sopstvena smetka, vidi od 46.2-46.9 - trgovija na malo preku trgovski posrednici von prodavnici, vidi 47.99 46.16 Posreduvawe vo trgovijata so tekstil, obleka, krzno, obuvki i predmeti od ko`a Ovaa klasa ne opfa}a: - trgovija na golemo za sopstvena smetka, vidi od 46.2-46.9 - trgovija na malo preku trgovski posrednici von prodavnici, vidi 47.99 46.17 Posreduvawe vo trgovijata so hrana, pijalaci i tutun Ovaa klasa ne opfa}a:

- trgovija na golemo za sopstvena smetka, vidi od 46.2-46.9 - trgovija na malo preku trgovski posrednici von prodavnici, vidi 47.99 46.18 Posreduvawe specijalizirano za trgovija so ostanati posebni proizvodi ili grupi na proizvodi Ovaa klasa ne opfa}a: - trgovija na golemo za sopstvena smetka, vidi od 46.2-46.9 - trgovija na malo preku trgovski posrednici von prodavnici, vidi 47.99 - dejnosti na agentite za osiguruvawe, vidi 66.22 - dejnosti na agencii za nedvi`en imot, vidi 68.31 46.19 Posreduvawe vo trgovijata so raznovidni proizvodi Ovaa klasa ne opfa}a: - trgovija na golemo za sopstvena smetka, vidi od 46.2-46.9 - trgovija na malo preku trgovski posrednici von prodavnici, vidi 47.99 46.2 Trgovija na golemo so zemjodelski surovini i `ivi `ivotni 46.21 Trgovija na golemo so `ita, surov tutun, seme i dobito~na hrana Ovaa klasa opfa}a: - trgovija na golemo so `ita i seme - trgovija na golemo so maslodajni plodovi - trgovija na golemo so surov tutun - trgovija na golemo so hrana za `ivotni i zemjodelski surovini, nespomnati na drugo mesto Ovaa klasa ne opfa}a: - trgovija na golemo so tekstilni vlakna, vidi 46.76 46.22 Trgovija na golemo so cve}e i sadnici Ovaa klasa opfa}a: - trgovija na golemo so cve}e, sadnici i lukovici 46.23 46.24 46.3 Trgovija na golemo so `ivi `ivotni Trgovija na golemo so surova, nedovr{ena i dovr{ena ko`a Trgovija na golemo so hrana, pijalaci i tutun

46.31

Trgovija na golemo so ovo{je i zelen~uk Ovaa klasa opfa}a: - trgovija na golemo so sve`o ovo{je i zelen~uk - trgovija na golemo so konzervirano ovo{je i zelen~uk

46.32 46.33

Trgovija na golemo so meso i proizvodi od meso Trgovija na golemo so mle~ni proizvodi, jajca i masla i masti za jadewe Ovaa klasa opfa}a: - trgovija na golemo so mle~ni proizvodi - trgovija na golemo so jajca i proizvodi od jajca - trgovija na golemo so masla za jadewe i masti od `ivotinsko i rastitelno poteklo

46.34

Trgovija na golemo so pijalaci Ovaa klasa opfa}a: - trgovija na golemo so alkoholni pijalaci - trgovija na golemo so bezalkoholni pijalaci Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: - kupuvawe na vino na golemo (refus) i fla{irawe bez prethodna dorabotka Ovaa klasa ne opfa}a: - me{awe na vino i destilirani alkoholni pijalaci, vidi 11.01, 11.02

46.35 46.36

Trgovija na golemo so proizvodi od tutun Trgovija na golemo so {e}er, ~okolada i slatki od {e}er Ovaa klasa opfa}a: - trgovija na golemo so {e}er, ~okolada i slatki od {e}er - trgovija na golemo so pekarski proizvodi

46.37 46.38

Trgovija na golemo so kafe, ~aj, kakao i za~ini Trgovija na golemo so druga hrana, vklu~uvaj}i i riba, lu{pari i mekoteli Ovaa klasa opfa}a: - trgovija na golemo so hrana za doma{ni milenici

46.39

Nespecijalizirana trgovija na golemo so hrana, pijalaci i tutun

46.4

Trgovija na golemo so predmeti za doma}instvata Ovaa grupa opfa}a trgovija na golemo so predmeti za doma}instva, vklu~uvaj}i i tekstil. 46.41 Trgovija na golemo so tekstil Ovaa klasa opfa}a: - trgovija na golemo so predivo - trgovija na golemo so tkaenini - trgovija na golemo so platno za doma}instvata itn. - trgovija na golemo so pozamanterija i pribor: igli, konec za {iewe itn. Ovaa klasa ne opfa}a: - trgovija na golemo so tekstilni vlakna, vidi 46.76 46.42 Trgovija na golemo so obleka i obuvki Ovaa klasa opfa}a: - trgovija na obleka, vklu~uvaj}i i sportska obleka - trgovija na golemo so pribor za obleka, kako {to se rakavici, vratovrski i naramenici - trgovija na golemo so obuvki - trgovija na golemo so krzneni proizvodi - trgovija na golemo so ~adori Ovaa klasa ne opfa}a: - trgovija na golemo so nakit, vidi 46.48 - trgovija na golemo so predmeti od ko`a, vidi 46.49 - trgovija na golemo so specijalizirana sportska oprema i obuvki kako {to se ~izmi za skijawe, vidi 46.49 Trgovija na golemo so elektri~ni aparati za doma}instvata Ovaa klasa opfa}a: - trgovija na golemo so elektri~ni aparati za doma}instvata - trgovija na golemo so radio i televiziski uredi - trgovija na golemo so fotografski i opti~ki predmeti - trgovija na golemo so elektri~ni aparati za greewe - trgovija na golemo so snimeni audio i video lenti, CD, DVD Ovaa klasa ne opfa}a: - trgovija na golemo so prazni audio i video lenti, CD i DVD, vidi 46.52 - trgovija na golemo so ma{ini za {iewe, vidi 46.64

46.43

46.44

Trgovija na golemo so porcelan, staklarija i sredstva za ~istewe Ovaa klasa opfa}a: - trgovija na golemo so porcelan i staklarija - trgovija na golemo so sredstva za ~istewe

46.45

Trgovija na golemo so parfimeriski i kozmeti~ki preparati Ovaa klasa opfa}a: - trgovija na golemo so parfimeriski, kozmeti~ki preparati i sapuni

46.46

Trgovija na golemo so farmacevtski proizvodi Ovaa klasa opfa}a: - trgovija na golemo so farmacevtski i medicinski proizvodi

46.47

Trgovija na golemo so mebel, podni prekrivki i oprema za osvetluvawe Ovaa klasa opfa}a: - trgovija na golemo so mebel za doma}instvata - trgovija na golemo so podni prekrivki - trgovija na golemo so oprema za osvetluvawe Ovaa klasa ne opfa}a: - trgovija na golemo so kancelariski mebel, vidi 46.65

46.48 46.49

Trgovija na golemo so ~asovnici i nakit Trgovija na golemo so druga stoka za doma}instvata Ovaa klasa opfa}a: - trgovija na golemo so predmeti od drvo, pra~ki, pluta itn. - trgovija na golemo so velosipedi i delovi i pribor za velosipedi - trgovija na golemo so kancelariski pribor, knigi, spisanija i vesnici - trgovija na golemo so ko`ni proizvodi i predmeti za patuvawa - trgovija na golemo so muzi~ki instrumenti - trgovija na golemo so igri i igra~ki - trgovija na golemo so sportski predmeti, vklu~uvaj}i i specijalni sportski obuvki kako {to se ~izmi za skijawe

46.5

Trgovija na golemo so informati~ka i komunikaciska oprema Ovaa grupa opfa}a trgovija na golemo so informati~ka i komunikaciska tehnolo{ka oprema (ICT), t.e. kompjuteri, telekomunikaciska oprema i nivni delovi. 46.51 Trgovija na golemo so kompjuteri, kompjuterska periferna oprema i softver Ovaa klasa opfa}a: - trgovija na golemo so kompjuteri i kompjuterska periferna oprema - trgovija na golemo so softver Ovaa klasa ne opfa}a: - trgovija na golemo so elektronski delovi, vidi 46.52 - trgovija na golemo so kancelariski ma{ini i oprema, (osven kompjuteri i periferna oprema), vidi 46.66 46.52 Trgovija na golemo so elektronska i telekomunikaciska oprema i delovi Ovaa klasa opfa}a: - trgovija na golemo so elektronski cevki - trgovija na golemo na elementi za polusprovodnici - trgovija na golemo so mikro~ipovi i integrirani kola - trgovija na golemo so pe~ateni kola - trgovija na golemo so prazni audio (vizuelni) i video lenti i disketi, magnetni i opti~ki diskovi (CD, DVD) - trgovija na golemo so telefonska i komunikaciska oprema Ovaa klasa ne opfa}a: - trgovija na golemo na snimeni audio i video lenti, CD i DVD, vidi 46.43 - trgovija na golemo so kompjuteri i kompjuterska periferna oprema, vidi 46.51

46.6

Trgovija na golemo so drugi ma{ini, oprema i pribor

Ovaa grupa opfa}a trgovija na golemo so specijalizirani ma{ini, oprema i pribor za site vidovi na industriski ma{ini i ma{ini za op{ta namena. Trgovija na golemo so zemjodelski ma{ini, pribor i oprema Ovaa klasa opfa}a: - trgovija na golemo so zemjodelski ma{ini i oprema:

46.61

plugovi, rastura~i na |ubrivo, sealki `etvarki vr{alki ma{ini za molzewe ma{ini za odgleduvawe `ivina ma{ini za odgleduvawe p~eli traktori za zemjodelstvo i {umarstvo Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: - trgovija na golemo so kosilki za treva bez ogled na na~inot na funkcionirawe 46.62 Trgovija na golemo so alatni ma{ini Ovaa klasa opfa}a: - trgovija na golemo na alatni ma{ini od bilo koj vid i za bilo koj materijal Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: - trgovija na golemo so alatni ma{ini koi {to se kompjuterski kontrolirani 46.63 Trgovija na golemo so ma{ini za rudarstvoto i grade`ni{tvoto Trgovija na golemo so ma{ini za tekstilnata industrija, ma{ini za {iewe i pletewe Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: - trgovija na golemo so ma{ini za tekstilnata industrija i ma{ini za {iewe i pletewe koi {to se kompjuterski kontrolirani 46.65 Trgovija na golemo so kancelariski mebel Ovaa klasa opfa}a: - trgovija na golemo so uslugi vo trgovijata povrzana so: predmetite (stokite) klasificirani vo klasa 31.01 (Proizvodstvo na kancelariski mebel i mebel za prodavnici) 46.66 Trgovija na golemo so ostanati kancelariski ma{ini i oprema Ovaa klasa opfa}a: - trgovija na golemo so kancelariski ma{ini i oprema, osven kompjuteri i kompjuterska periferna oprema Ovaa klasa ne opfa}a: - trgovija na golemo so kompjuterska i periferna oprema, vidi 46.51

46.64

- trgovija na golemo so elektronski delovi i telefonska i komunikaciona oprema, vidi 46.52 46.69 Trgovija na golemo so drugi ma{ini i oprema Ovaa klasa opfa}a: - trgovija na golemo so transportna oprema so isklu~ok na motorni vozila, motocikli i velosipedi - trgovija na golemo so robotizirani proizvodni linii - trgovija na golemo so `ici i prekinuva~i i druga instalaciona oprema za industriska upotreba - trgovija na golemo so drugi elektri~ni predmeti (materijali) kako {to se elektri~ni motori, transformatori - trgovija na golemo so drugi ma{ini, nespomnati na drugo mesto za koristewe vo industrijata (osven vo rudarstvoto, grade`ni{tvoto (visokogradba i niskogradba) i tekstilnata industrija), trgovijata i navigacijata i drugi uslu`ni dejnosti Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: - trgovija na golemo so merni instrumenti i oprema Ovaa klasa ne opfa}a: - trgovija na golemo so motorni vozila, prikolki i karavani, vidi 45.1 - trgovija na golemo so delovi za motorni vozila, vidi 45.31 - trgovija na golemo so motocikli, vidi 45.40 - trgovija na golemo so velosipedi, vidi 46.49 46.7 Druga specijalizirana trgovija na golemo Ovaa grupa opfa}a dejnosti na druga specijalizirana trgovija na golemo neklasificirani vo ostanatite grupi na ovoj oddel. Ovoj oddel opfa}a trgovija na golemo so poluproizvodi, osven zemjodelski, nesvojstveni za doma{na upotreba. 46.71 Trgovija na golemo so cvrsti, te~ni i gasoviti goriva i sli~ni proizvodi Ovaa klasa opfa}a: - trgovija na golemo so goriva, masti, sredstva za podma~kuvawe, masla kako {to se: drven jaglen-}umur, jaglen, koks, drva za ogrev, nafta surova nafta, surovo maslo, dizel gorivo, benzin, mazut, maslo za lo`ewe, kerozin te~en naften gas, butan i propan gas masla i masti za podma~kuvawe, proizvodi na rafinirana nafta

46.72

Trgovija na golemo so metali i metalni rudi Ovaa klasa opfa}a: - trgovija na golemo so rudi na `elezo i rudi na oboeni metali - trgovija na golemo so `elezo i oboeni metali vo primarna forma - trgovija na golemo so poluproizvodi od `elezo i oboeni metali, nespomnati na drugo mesto - trgovija na golemo so zlato i drugi blagorodni metali Ovaa klasa ne opfa}a: - trgovija na golemo so metalni ostatoci, vidi 46.77

46.73

Trgovija na golemo so drva, grade`en materijal i sanitarna oprema Ovaa klasa opfa}a: - trgovija na golemo so drvo vo neobrabotena sostojba - trgovija na golemo so proizvodi od primarnata obrabotka na drvo - trgovija na golemo so boja i lak - trgovija na golemo so grade`en materijal: pesok, ~akal - trgovija na golemo so yidni i podni prekrivki (oblogi) - trgovija na golemo so ramno staklo - trgovija na golemo so sanitarna oprema: kadi, lavaboa, WC {kolki, toaletni i drugi sanitarni predmeti od porcelan-plo~ki - trgovija na golemo so predgrade`ni (prefabrikuvani) konstrukcii

46.74

Trgovija na golemo so metalna stoka, cevki, uredi i oprema za vodovod i centralno greewe Ovaa klasa opfa}a: - trgovija na golemo so metalna stoka i bravi - trgovija na golemo so instalaciski materijal - trgovija na golemo so uredi za zatopluvawe (greja~i, bojleri) - trgovija na golemo so sanitarna instalaciona oprema: cevki, pribor, slavini, T-delovi, spojnici, gumeni cevki itn. - trgovija na golemo so alati kako {to se ~ekani, pili, {trafcigeri i drugi ra~ni alatki

46.75

Trgovija na golemo so hemiski proizvodi Ovaa klasa opfa}a: - trgovija na golemo so industriski hemikalii:

anilin, pe~atarski boi, eteri~ni masla, industriski gasovi, hemiski lepila, boi i lakovi, sinteti~ki smoli, metilalkohol, parafin, ve{ta~ki aromi i vkusovi, soda, industriska sol, kiselini i sulfur, {tirak itn. - trgovija na golemo so proizvodi od |ubriva i agrohemiski proizvodi 46.76 Trgovija na golemo so ostanati poluproizvodi Ovaa klasa opfa}a: - trgovija na golemo so plasti~ni materijali vo primarna forma - trgovija na golemo so kau~uk - trgovija na golemo so tekstilni vlakna itn. - trgovija na golemo so hartija vo golemi koli~estva, nepakuvana - trgovija na golemo so skapoceni kamewa 46.77 Trgovija na golemo so otpadoci i ostatoci Ovaa klasa opfa}a: - trgovija na golemo (kupuvawe i proda`ba) so metalni i nemetalni otpadoci i ostatoci za recikla`a, vklu~uvaj}i sobirawe, sortirawe, oddeluvawe na iskoristeni proizvodi kako {to se avtomobili so cel da se dobijat povtorno upotreblivi delovi, pakuvawe i otpakuvawe, skladirawe i isporaka, no bez vistinski transformira~ki proces. Pritoa, kupenite i prodadenite otpadoci ja zadr`uvaat preostanatata vrednost. Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: - odvojuvawe (demontirawe) na avtomobili, kompjuteri, televizori i druga oprema za da se dobijat upotreblivi delovi za proda`ba (preproda`ba) Ovaa klasa ne opfa}a: - sobirawe na otpad od doma}instvata i industriski otpad, vidi 38.1 - obrabotka na otpadot, ne za ponatamo{na upotreba vo industriskiot proizvodstven proces, tuku so cel za negovo otstranuvawe, vidi 38.2 - obrabotka na otpadoci, ostatoci i drugi proizvodi vo sekundarni surovini koga e potreben vistinski transformacionen proces (sekundarnite surovini se podgotveni za direktna upotreba vo industriskiot proizvodstven proces i ne se finalen proizvod), vidi 38.3 - odvojuvawe (demontirawe) na avtomobili, kompjuteri, televizori i druga oprema za obnovuvawe na materijalite, vidi 38.31 - odvojuvawe (demontirawe) na brodovi, vidi 38.31

- odvojuvawe (demontirawe) na avtomobili so upotreba na mehani~ki proces, vidi 38.32 - trgovija na malo so polovna stoka, vidi 47.79 46.9 46.90 Nespecijalizirana trgovija na golemo Nespecijalizirana trgovija na golemo Ovaa klasa opfa}a: - trgovija na golemo so razli~ni stoki, bez posebna specijalizacija 47 Trgovija na malo, osven trgovija so motorni vozila i motocikli Ovoj oddel opfa}a trgovija na malo (proda`ba bez prerabotka) na novi i koristeni stoki glavno na naselenieto za li~na potro{uva~ka ili za potro{uva~ka na doma}instvata, preku prodavnici, stokovni ku}i, tezgi, preku po{ta, internet, prodava~i koi odat po domovite na kupuva~ite, uli~ni prodava~i, potro{uva~ki zadrugi itn. Trgovijata na malo prvo e klasificirana spored tipot na prodavnicata (trgovija na malo vo prodavnici, grupi 47.1 do 47.7; trgovija na malo von prodavnici: grupi 47.8 i 47.9). Trgovijata na malo vo prodavnici opfa}a i trgovija na malo so koristeni (polovni) stoki (klasa 47.79.). Kaj trgovijata na malo vo prodavnici postoi ponatamo{no razlikuvawe pome|u specijaliziranata trgovija na malo (grupite od 47.2 do 47.7) i nespecijaliziranata trgovija na malo (grupa 47.1). Ovie grupi ponatamu se delat spored vidot na proizvodite koi gi prodavaat. Proda`bata {to ne e preku prodavnici se razlikuva spored na~inot na koj se odviva kako {to e proda`ba na tezgi i pazari (grupa 47.8) i druga proda`ba von prodavnici, na pr., pora~ka preku po{ta, vrata na vrata, samoposlu`ni avtomati itn.(grupa 47.9).

Prodadenite stoki vo ovoj oddel ~esto se ograni~eni na stoki koi se odnesuvaat na stokite za {iroka potro{uva~ka ili stokite za trgovija na malo. Poradi toa, stokite koi obi~no ne spa|aat vo trgovija na malo, kako {to se `ita, rudi, industriski ma{ini itn.ne se opfateni (vklu~eni) vo ovoj oddel. Ovoj oddel, isto taka, gi opfa}a i edinicite koi se anga`irani vo proda`bata na trgovski stoki na naselenieto, proizvodi kako {to se personalni kompjuteri, kancelariski pribor, boi i drven materijal, iako ovie proizvodi mo`e da ne se upotrebuvaat za li~na potro{uva~ka ili za potro{uva~ka vo doma}instvata. Rakuvaweto so stokata koe{to e voobi~aeno vo trgovijata ne vlijae na osnovnite karakteristiki na trgovskata stoka i mo`e da vklu~uva (opfa}a) na pr., sortirawe, razdeluvawe, me{awe i pakuvawe. Ovoj oddel, isto taka, opfa}a trgovija na malo preku posrednici i dejnosti na akcionerskite ku}i. Ovoj oddel ne opfa}a: - proda`ba na zemjodelski proizvodi od strana na zemjodelcite, vidi oddel 01 - proda`ba na proizvodi od sopstveno proizvodstvo, klasificirani vo sektorot Prerabotuva~ka industrija, oddelite od 10-32 - proda`ba na motorni vozila, motocikli i nivni delovi, vidi oddel 45 - trgovija so `ito i zrnesti proizvodi, ruda, surova nafta, industriski hemikalii, `elezo i ~elik i industriski ma{ini i oprema, vidi oddel 46 - proda`ba na hrana i pijalaci {to se konzumiraat na samoto mesto i proda`ba na hrana {to mo`e da se iznesuva, vidi oddel 56 - iznajmuvawe na li~ni dobra i dobra na doma}instvata na naselenieto, vidi grupa 77.2 47.1 Trgovija na malo vo nespecijalizirani prodavnici Ovaa grupa opfa}a trgovija na malo so raznovidni proizvodi vo ista edinica (nespecijalizirani prodavnici), kako {to se supermarketi i/ili stokovni ku}i. Trgovija na malo vo nespecijalizirani prodavnici, prete`no so hrana, pijalaci i tutun Ovaa klasa opfa}a: - trgovija na malo so raznovidni stoki, me|u koi preovladuvaat hrana, pijalaci ili tutun

47.11

dejnost na prodavnici za me{ovita stoka koi pokraj glavnite proizvodi, hrana, pijalaci i tutun, prodavaat i razni drugi stoki kako {to se: obleka, mebel, doma{ni aparati, metalna stoka, kozmetika itn. 47.19 Druga trgovija na malo vo nespecijalizirani prodavnici Ovaa klasa opfa}a: - trgovija na malo so raznovidni stoki, me|u koi ne preovladuvaat hrana, pijalaci i tutun - dejnost na stokovni ku}i so me{ovita stoka kako {to e: obleka, mebel, doma{ni aparati, metalna stoka, kozmetika, nakit, igra~ki, sportska oprema itn. 47.2 Trgovija na malo so hrana, pijalaci i tutun vo specijalizirani prodavnici 47.21 Trgovija na malo so ovo{je i zelen~uk vo specijalizirani prodavnici Ovaa klasa opfa}a: - trgovija na malo so sve`o ovo{je i zelen~uk - trgovija na malo so prigotveno i konzervirano ovo{je i zelen~uk 47.22 Trgovija na malo so meso i proizvodi od meso vo specijalizirani prodavnici Ovaa klasa opfa}a: - trgovija na malo so meso i proizvodi od meso (vklu~uvaj}i i `ivinsko meso) 47.23 Trgovija na malo so ribi, lu{pari i mekoteli vo specijalizirani prodavnici Ovaa klasa opfa}a: - trgovija na malo so ribi, druga morska hrana (plodovi) i nivni proizvodi 47.24 Trgovija na malo so leb, pe~iva, kola~i i slatki vo specijalizirani prodavnici Trgovija na malo so pijalaci vo specijalizirani prodavnici Ovaa klasa opfa}a: - trgovija na malo so pijalaci ({to ne se konsumiraat na samoto mesto): alkoholni pijalaci bezalkoholni pijalaci

47.25

47.26

Trgovija na malo so proizvodi od tutun vo specijalizirani prodavnici Ovaa klasa opfa}a: - trgovija na malo so tutun - trgovija na malo so proizvodi od tutun

47.29

Druga trgovija na malo so hrana vo specijalizirani prodavnici Ovaa klasa opfa}a: - trgovija na malo so mle~ni proizvodi i jajca - trgovija na malo so drugi prehranbeni proizvodi, nespomnati na drugo mesto

47.3

Trgovija na malo so motorni goriva i maziva vo specijalizirani prodavnici 47.30 Trgovija na malo so motorni goriva i maziva vo specijalizirani prodavnici Ovaa klasa opfa}a: - trgovija na malo so goriva za motorni vozila i motocikli Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: - trgovija na malo so proizvodi za podma~kuvawe i za ladewe na motorni vozila Ovaa klasa ne opfa}a: - trgovija na golemo so goriva, vidi 46.71 - trgovija na malo so te~en naften gas vo kontejneri (plinski boci) za potrebite na doma}instvo, vidi 47.78

47.4

Trgovija na malo so informati~ka i komunikaciska oprema vo specijalizirani prodavnici Ovaa grupa opfa}a trgovija na malo so informati~ka i komunikaciska tehnolo{ka oprema (ICT), kako {to se kompjuteri i periferna oprema, telekomunikaciska i elektri~na oprema za {iroka potro{uva~ka vo specijalizizrani prodavnici. 47.41 Trgovija na malo so kompjuteri, periferni edinici i softver vo specijalizirani prodavnici Ovaa klasa opfa}a: - trgovija na malo so kompjuteri - trgovija na malo so kompjuterska periferna oprema - trgovija na malo so konzoli za video igri - trgovija na malo so standarden softver, vklu~uvaj}i i video igri

Ovaa klasa ne opfa}a: - trgovija na golemo so prazni lenti i disketi, vidi 47.63 Trgovija na malo so telekomunikaciska oprema vo specijalizirani prodavnici Trgovija na malo so audio i videooprema vo specijalizirani prodavnici Ovaa klasa opfa}a: - trgovija na malo so radio i televiziska oprema - trgovija na malo so audio i videooprema - trgovija na malo so CD, DVD itn., pleeri i plo~i 47.5 Trgovija na malo so druga oprema za doma}instvata vo specijalizirani prodavnici Ovaa grupa opfa}a trgovija na malo so oprema za doma}instvata, kako {to e tekstil, metalna stoka, }ilimi, elektri~ni aparati ili mebel vo specijalizirani prodavnici. 47.51 Trgovija na malo so tekstil vo specijalizirani prodavnici Ovaa klasa opfa}a: - trgovija na malo so tkaenini - trgovija na malo so predivo-pletivo - trgovija na malo so osnovni materijali za pokrivki (}ilimi), gobleni (tapiserii) i vez - trgovija na malo so tekstil - trgovija na malo so pozamanterija i pribor: igli, konec za {iewe itn. Ovaa klasa ne opfa}a: - trgovija na malo so obleka, vidi 47.71 47.52 Trgovija na malo so metalna stoka, boi i staklo vo specijalizirani prodavnici Ovaa klasa opfa}a: - trgovija na malo so metalna stoka - trgovija na malo so boi, lakovi i premazi - trgovija na malo so ramno staklo - trgovija na malo so drug grade`en materijal, kako {to se tuli, drvo, sanitarna oprema - trgovija na malo so materijal i oprema za "napravi sam" Ovaa klasa, isto taka, opfa}a:

47.42

47.43

- trgovija na malo so kosilki, bez ogled na na~inot na funkcionirawe - trgovija na malo so sauni 47.53 Trgovija na malo so kilimi, tepisi, yidni i podni oblogi vo specijalizirani prodavnici Ovaa klasa opfa}a: - trgovija na malo so }ilimi i tepisi - trgovija na malo so zavesi i mre`i - trgovija na malo so yidni tapeti i podni oblogi Ovaa klasa ne opfa}a: - trgovija na malo so plo~i od pluta za podni oblogi, vidi 47.52 47.54 Trgovija na malo so elektri~ni aparati za doma}instvata vo specijalizirani prodavnici Ovaa klasa ne opfa}a: - trgovija na malo so audio i videooprema, vidi 47.43 Trgovija na malo so mebel, oprema za osvetluvawe i drugi predmeti za doma}instvata, vo specijalizirani prodavnici Ovaa klasa opfa}a: - trgovija na malo so mebel za doma}instvata - trgovija na malo so predmeti za osvetluvawe (svetilki) - trgovija na malo so kujnski sadovi, pribor za jadewe, glineni i kerami~ki lonci, stakleni, porcelanski i grn~arski predmeti - trgovija na malo so proizvodi od drvo, pluta i pra~ki - trgovija na malo so neelektri~ni aparati za doma}instvo - trgovija na malo so muzi~ki instrumenti i noten materijal - trgovija na malo so elektri~en za{titen alarmen sistem, kako {to se za{titni bravi, sefovi i trezori, bez uslugi na instalirawe i odr`uvawe - trgovija na malo so predmeti i oprema za doma}instvata, nespomnati na drugo mesto Ovaa klasa ne opfa}a: - trgovija na malo so antikviteti, vidi 47.79 47.6 Trgovija na malo so proizvodi za kultura i rekreacija vo specijalizirani prodavnici

47.59

Ovaa grupa opfa}a trgovija na malo so proizvodi za kultura i rekreacija, kako {to se knigi, vesnici, muzi~ki i video zapisi, sportska oprema, igri i igra~ki, vo specijalizirani prodavnici 47.61 Trgovija na malo so knigi vo specijalizirani prodavnici Ovaa klasa opfa}a: - trgovija na malo so knigi od site vidovi Ovaa klasa ne opfa}a: - trgovija na malo so polovni knigi i antikvitetni knigi, vidi 47.79 47.62 Trgovija na malo so vesnici i kancelariski pribor vo specijalizirani prodavnici Ovaa klasa opfa}a: - trgovija na malo so kancelariski pribor kako {to se molivi, penkala, hartija itn. 47.63 Trgovija na malo so muzi~ki i video zapisi vo specijalizirani prodavnici Ovaa klasa opfa}a: - trgovija na malo so muzi~ki zapisi, audio lenti, kompakt diskovi i kaseti - trgovija na malo so video lenti i DVD Ovaa klasa ne opfa}a: - trgovija na malo so prazni lenti i diskovi 47.64 Trgovija na malo so sportska oprema vo specijalizirani prodavnici Ovaa klasa opfa}a: - trgovija na malo so sportska oprema, pribor za ribolov, oprema za kampuvawe, ~amci i velosipedi 47.65 Trgovija na malo so igri i igra~ki vo specijalizirani prodavnici Ovaa klasa opfa}a: - trgovija na malo so igri i igra~ki od razli~en materijal Ovaa klasa ne opfa}a: - trgovija na malo so konzoli za video igri, vidi 47.41 - trgovija na malo so standarden softver, vklu~uvaj}i video igri, vidi 47.41

47.7

Trgovija na malo so drugi stoki vo specijalizirani prodavnici Ovaa grupa opfa}a trgovija na malo so posebni proizvodi vo specijalizirani prodavnici koi ne se vklu~eni vo drugite delovi od klasifikacijata, kako {to se obleka, obuvki i predmeti od ko`a, farmacevtski i medicinski preparati, ~asovnici, suveniri, materijali za ~istewe, oru`je, cve}e, doma{ni milenici i dr. Ovaa grupa, isto taka, opfa}a trgovija na malo so koristeni (polovni) stoki vo specijalizirani prodavnici. Trgovija na malo so obleka vo specijalizirani prodavnici Ovaa klasa opfa}a: - trgovija na malo so predmeti za oblekuvawe - trgovija na malo so predmeti od krzno - trgovija na malo so galanterija kako {to se: rakavici, vratovrski, naramenici itn. Ovaa klasa ne opfa}a: - trgovija na malo so tekstil, vidi 47.51 47.72 Trgovija na malo so obuvki i predmeti od ko`a vo specijalizirani prodavnici Ovaa klasa opfa}a: - trgovija na malo so obuvki - trgovija na malo so proizvodi od ko`a - trgovija na malo so pribor za patuvawe od ko`a i zamena za ko`a Ovaa klasa ne opfa}a: - trgovija na malo so specijalni sportski obuvki kako {to se ~izmi za skijawe, vidi 47.64 47.73 Apteki Ovaa klasa opfa}a: - trgovija na malo so farmacevtski proizvodi Trgovija na malo so medicinski preparati i ortopedski pomagala vo specijalizirani prodavnici Trgovija na malo so kozmeti~ki i toaletni preparati vo specijalizirani prodavnici Ovaa klasa opfa}a:

47.71

47.74

47.75

- trgovija na malo so parfemi, kozmeti~ki i toaletni proizvodi Trgovija na malo so cve}e, sadnici, seme, |ubrivo, doma{ni milenici i hrana za niv vo specijalizirani prodavnici Trgovija na malo so ~asovnici i nakit vo specijalizirani prodavnici Druga trgovija na malo so novi proizvodi vo specijalizirani prodavnici Ovaa klasa opfa}a: - fotografska, opti~ka i precizna oprema - dejnosti na opti~ari - trgovija na malo so suveniri, rakotvorbi i religiozni predmeti - dejnosti na komercijalnite umetni~ki galerii - trgovija na malo so maslo za greewe (lo`ewe) za doma}instvata, plin, jaglen i drvo za doma}instvata - trgovija na malo so oru`je i municija - trgovija na malo so marki i kovani moneti - trgovija na malo na uslugite na umetni~kite galerii - trgovija na malo so neprehranbeni proizvodi, nespomnati na drugo mesto 47.79 Trgovija na malo so polovni stoki vo specijalizirani prodavnici Ovaa klasa opfa}a: - trgovija na malo so polovni knigi - trgovija na malo so drugi polovni stoki - trgovija na malo so antikviteti - dejnosti na aukcionerskite ku}i vo vrska so trgovijata na malo Ovaa klasa ne opfa}a: - trgovija na malo so polovni motorni vozila, vidi 45.1 - dejnosti na aukcii na internet i drugi aukcii von prodavnici (trgovija na malo), vidi 47.91, 47.99 - dejnosti na prodavnici na zalo`ni predmeti, zalo`uvalnici vidi 64.92 47.8 Trgovija na malo na tezgi i pazari Ovaa grupa opfa}a trgovija na malo so koj bilo vid na novi i polovni stoki na voobi~aeni podvi`ni tezgi pokraj glavnite pati{ta ili na organizirani pazari. 47.81 Trgovija na malo so hrana, pijalaci i tutunski proizvodi na tezgi i pazari

47.76

47.77

47.78

Ovaa klasa ne opfa}a: - trgovija na malo so gotova hrana za brzo konsumirawe (prodava~i na hrana na podvi`ni mesta-tezgi), vidi 56.10 Trgovija na malo na tezgi i pazari so tekstil, obleka i obuvki Trgovija na malo so drugi stoki na tezgi i pazari Ovaa klasa opfa}a: - trgovija na malo so drugi stoki na tezgi i pazari, kako {to se: podni oblogi i kilimi knigi igri i igra~ki elektri~ni aparati za doma}instvo i {iroka potro{uva~ka muzi~ki i video zapisi 47.9 Trgovija na malo von prodavnici, tezgi i pazari Ovaa grupa opfa}a dejnosti na trgovija na malo po po{ta, preku internet, proda`ba od vrata na vrata, odnosno preku lica koi doa|aat vo domovite na kupuva~ite, preku avtomati itn. 47.91 Trgovija na malo preku po{ta i internet Ovaa klasa opfa}a dejnosti na trgovija na malo preku po{ta i/ili internet, t.e.dejnosti na trgovijata na malo kade {to kupuva~ot go vr{i izborot na stokata vrz osnova na oglas, katalog, informacii (podatoci) dobieni od internet-stranica ili nekoe drugo sredstvo za oglasuvawe i kupuva~ot ja nara~uva stokata preku po{ta, telefon ili preku internet (obi~no preku specijalni metodi na nara~uvawe dadeni na internet-stranicite). Kupenite proizvodi mo`e da bidat ili direktno simnati od internet ili fizi~ki ispora~ani do kupuva~ot. Ovaa klasa opfa}a: - trgovija na malo so proizvodi od bilo koj vid po po{ta - trgovija na malo so proizvodi od bilo koj vid preku internet Ovaa klasa isto taka opfa}a: - direktna proda`ba preku televizija, radio i telefon - internet aukcii vo vrska so trgovijata na malo

47.82 47.89

Ovaa klasa ne opfa}a: - trgovija na malo so motorni vozila i delovi i pribor za motorni vozila preku internet, vidi grupi 45.1, 45.3 - trgovija na malo so motocikli i delovi i pribor za motorcikli preku internet, vidi 45.40 47.99 Druga trgovija na malo von prodavnici, tezgi i pazari Ovaa klasa opfa}a: - trgovija na malo so proizvodi od koj bilo vid i na na~in koj ne e predviden vo prethodnite klasi: trgovija na malo preku lica koi doa|aat vo domovite na kupuva~ite (proda`ba od vrata na vrata) preku avtomati itn. - direktna proda`ba na gorivo (nafta za greewe, ogrevno drvo, itn.), dostaveni do mestoto na kupuva~ite - dejnosti na aukcii von prodavnici (trgovija na malo so isklu~ok na internet) - trgovija na malo preku trgovski agenti (von prodavnici) H/@ TRANSPORT I SKLADIRAWE Ovoj sektor opfa}a dejnosti povrzani so vr{ewe prevoz na patnici i stoki, vo liniski ili sloboden prevoz, so `eleznica, cevovodi, pat, voda ili vozduhoplov kako i pridru`ni dejnosti na terminali i parkirali{ta, pretovar na tovar, skladirawe itn. Ovoj sektor opfa}a i iznajmuvawe na prevozni sredstva i transportna oprema so voza~ ili rakuva~. Isto taka, vklu~uva po{tenski i kurirski dejnosti. Ovoj sektor ne opfa}a: - generalen remont ili popravki na prevoznite sredstva, osven motornite vozila, vidi grupa 33.1 - izgradba, odr`uvawe i popravka na pati{ta, `elezni~ki prugi, pristani{ta, aerodromi, vidi oddel 42 - odr`uvawe i popravka na motorni vozila, vidi 45.20 - iznajmuvawe na prevozni sredstva bez voza~ ili rakuva~, vidi 77.1 i 77.3 49 Kopnen transport i cevovoden transport Ovoj oddel opfa}a prevoz na patnici i stoka po pat i so `eleznica, kako i prevoz na stoka preku cevovodi. 49.1 49.10 Patni~ki `elezni~ki transport, me|ugradski Patni~ki `elezni~ki transport, me|ugradski

Ovaa klasa opfa}a: - prevoz na patnici na glavni `elezni~ki prugi koi se rasprostraneti na po{iroko geografsko podra~je - prevoz na patnici so me|ugradska `eleznica - dejnosti na `elezni~ki vagoni (koli) za spiewe i jadewe kako integralen del na `elezni~kite kompanii Ovaa klasa ne opfa}a: - prevoz na patnici vo gradski i prigradski tranzit sistem, vidi 49.31 - dejnosti na patni~ki terminali, vidi 52.21 - operacii na `elezni~kata infrastruktura, dejnosti povrzani so manevrirawe i ran`irawe, vidi 52.21 - dejnosti na `elezni~ki vagoni za spiewe i jadewe koga funkcioniraat kako posebni edinici, vidi 55.90, 56.10 49.2 49.20 Tovaren `elezni~ki transport Tovaren `elezni~ki transport Ovaa klasa opfa}a: - prevoz na stoka so me|ugradska, prigradska i gradska `eleznica Ovaa klasa ne opfa}a: - skladirawe, vidi 52.10 - dejnosti na terminali za stoka, vidi 52.21 - rabota na `elezni~kata infrastruktura, dejnosti povrzani so manevrirawe i ran`irawe, vidi 52.21 - pretovar na tovar, vidi 52.24 49.3 Drug patni~ki kopnen transport Ovaa grupa gi opfa}a site dejnosti na kopnen prevoz na patnici, osven `elezni~kiot prevoz. Me|utoa, `elezni~kiot prevoz e vklu~en vo ovaa grupa kako del od gradskiot i prigradskiot prevoz. 49.31 Gradski i prigradski patni~ki kopnen transport Ovaa klasa opfa}a: - gradski ili prigradski kopnen prevoz. Tuka mo`at da se opfa}aat razli~ni vidovi na kopnen prevoz, kako {to e prevoz so avtobusi, tramvai, avtomobili, trolejbusi, podzemna i nadzemna `eleznica itn. Prevozot se vr{i na redovni relacii so to~no utvrden red na vozewe, so zemawe i ostavawe patnici na odredeni stanici. Ovaa klasa, isto taka, opfa}a:

- linii za prevoz od grad do aerodrom ili od grad do `elezni~ka stanica - dejnost na `i~ari i sl. ako se del od gradski, prigradski ili me|ugradski kopnen tranziten sistem Ovaa klasa ne opfa}a: - prevoz na patnici so me|ugradska `eleznica, vidi 49.10 49.32 Taksi slu`ba Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: - drugo iznajmuvawe na privatni avtomobili so voza~ 49.39 Drug patni~ki kopnen transport, nespomnat na drugo mesto Ovaa klasa opfa}a: - drug patni~ki paten transport: redoven avtobuski prevoz liniski ~arter prevozi, ekskurzii i drugi povremeni uslugi na prevoz aerodromski {atlovi (kombiwa-avtobusi za prevoz od/do aerodrom) - dejnost na `i~ari, ski liftovi i sl. ako ne se del od gradskiot ili prigradskiot tranziten sistem Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: - rabota na avtobusi za prevoz na u~enici i avtobusi za prevoz na vraboteni - prevoz na patnici so vozila {to gi vle~at lu|e ili `ivotni (rik{a ili zapre`na kola) Ovaa klasa ne opfa}a: - prevoz so ambulantni vozila, vidi 86.90 49.4 Tovaren paten transport i uslugi za preseluvawe Ovaa grupa go opfa}a sevkupniot kopnen prevoz na stoka osven, `elezni~kiot prevoz. 49.41 Tovaren paten transport Ovaa klasa opfa}a: - sevkupen tovaren paten prevoz prevoz na ogrevni drva prevoz na dobitok prevoz na tovar so ladilnici prevoz na te{ki tovari prevoz na nespakuvani tovari, vklu~uvaj}i i prevoz so tanker kamioni, vklu~uvaj}i i sobirawe na mleko od farmi

prevoz na avtomobili prevoz na otpad i otpaden materijal, bez sobirawe i odlo`uvawe Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: - iznajmuvawe kamioni so voza~ - prevoz na tovar so vozila {to gi vle~at lu|e ili `ivotni (rik{a ili zapre`na kola) Ovaa klasa ne opfa}a: - prevoz na trupci vo {umite, kako del od {umskite dejnosti (iskoristuvaweto na {umite), vidi 02.40 - distribucija na voda so kamioni, vidi 36.00 - rabota na oprema za pretovar na tovar na terminali, vidi 52.21 - uslugi za pakuvawe za prevoz, vidi 52.29 - po{tenski i kurirski dejnosti, vidi 53.10, 53.20 - prevoz na otpad kako integralen del od dejnostite za sobirawe na otpad, 38.11, 38.12 49.42 Uslugi za preseluvawe Ovaa klasa opfa}a: - uslugi na kopnen prevoz za preseluvawe (dislocirawe) na delovni subjekti i doma}instva 49.5 49.50 Cevovoden transport Cevovoden transport Ovaa klasa opfa}a: - transport na gas, te~nosti, voda, razreden cement, malter i drugi stoki preku cevovodi Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: - rabota na pumpni stanici Ovaa klasa ne opfa}a: - distribucija na priroden ili industriski dobien gas, voda ili parea, vidi 35.22, 35.30, 36.00 - prevoz na te~nosti so kamioni, vidi 49.41 50 Voden transport

Ovoj oddel opfa}a prevoz na patnici i stoka po voden pat, vo redoven ili vonreden prevoz. Isto taka, opfa}a vle~ewe ili turkawe na brodovi, eksurzii, kru`ni patuvawa i razgleduvawe so brod, prevoz so traekti, taksi prevoz itn. Iako mestoto e indikator za odvojuvawe na morskiot od slatkovodniot prevoz, odlu~uva~ki faktor e vidot na brodskoto plovilo koe{to se upotrebuva. Prevozot so brodskite plovila vo morskite vodi e klasificirano vo grupite 50.1 i 50.2, dodeka prevozot so drugite vidovi brodski plovila e klasificiran vo grupite 50.3 i 50.4. Ovoj odel ne gi opfa}a dejnostite na restorani i barovi stacionirani na palubite na brodovite (vidi 56.10 i 56.30) ako gi vr{at izdvoeni edinici. 50.1 Pomorski i krajbre`en patni~ki voden transport Ovaa grupa vklu~uva prevoz na patnici so brodovi koi{to se osposobeni za prevoz vo morskite i krajbre`nite morski vodi. Isto taka, opfa}a prevoz na patnici na golemi ezera itn., koga se koristat ist vid na plovila. 50.10 Pomorski i krajbre`en patni~ki voden transport Ovaa klasa opfa}a: - prevoz na patnici preku more i niz krajbre`ni morski vodi, redoven ili vonreden prevoz: prevoz so brodovi ili ~amci za ekskurzii, kru`ni patuvawa ili razgleduvawa prevoz so traekti, taksi prevoz na vodni pati{ta Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: - iznajmuvawe na ~amci so ekipa` za morski i krajbre`en morski prevoz (za ribarewe) Ovaa klasa ne opfa}a: - dejnost na restoranite i barovite na palubite na brodovite, koga se vr{i preku odvoeni edinici, vidi 56.10, 56.30 - iznajmuvawe na ~amci i jahti za razonada bez ekipa`, vidi 77.21 - iznajmuvawe na komercijalni brodovi ili ~amci bez ekipa`, vidi 77.34 - dejnost na "kazina na voda", vidi 92.00 50.2 Pomorski i krajbre`en tovaren voden transport Ovaa grupa vklu~uva prevoz na stoka so brodovi vo morskite i krajbre`nite morski vodi. Isto taka, vklu~uva prevoz na stoka preku golemi ezera itn. koga se upotrebuvaat ist vid na brodovi.

50.20

Pomorski i krajbre`en tovaren voden transport Ovaa klasa opfa}a: - prevoz na stoka preku moriwa i krajbre`ni vodi, redoven ili vonreden prevoz - prevoz so vle~ewe ili turkawe na bar`i, tankeri za dup~ewe i crpewe na nafta Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: - iznajmuvawe na brodovi so ekipa` za pomorski i krajbre`en prevoz na stoka Ovaa klasa ne opfa}a: - skladirawe na stokite, vidi 52.10 - upravuvawe na pristani{tata i drugi pomo{ni dejnosti kako {to se: vplovuvawe, kormilarewe, osvetluvawe, spasuvawe na plovni objekti, vidi 52.22 - pretovar, vidi 52.24 - iznajmuvawe na komercijalni brodovi ili ~amci bez ekipa`, vidi 77.34

50.3

Vnatre{en patni~ki voden transport Ovaa grupa vklu~uva prevoz na patnici vo vnatre{nite vodi, vklu~uvaj}i i brodovi koi ne se soodvetni za morski prevoz. 50.30 Vnatre{en patni~ki voden transport Ovaa klasa opfa}a: - prevoz na patnici preku reki, kanali, ezera i drugi vnatre{ni vodni pati{ta, vklu~uvaj}i i prevoz vnatre vo pristani{tata i dokovite Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: iznajmuvawe na rekreativni ~amci so ekipa` za prevoz vo vnatre{ni vodi Ovaa klasa ne opfa}a: - iznajmuvawe na ~amci i jahti bez ekipa`, vidi 77.21

50.4

Vnatre{en tovaren voden transport Ovaa grupa vklu~uva prevoz na stoki vo vnatre{nite vodi so brodovi koi ne se soodvetni za morski prevoz. 50.40 Vnatre{en tovaren voden transport Ovaa klasa opfa}a:

- prevoz na stoki preku reki, kanali, ezera i drugi vnatre{ni vodni pati{ta, vklu~uvaj}i i prevoz vnatre vo pristani{tata i dokovite Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: - iznajmuvawe na brodovi so ekipa` za prevoz na stoka vo vnatre{nite vodi Ovaa klasa ne opfa}a: - pretovar na tovar, vidi 52.24 - iznajmuvawe na komercijalni brodovi i ~amci bez ekipa`, vidi 77.34 51 Vozduhoploven transport Ovoj oddel opfa}a prevoz na patnici ili stoki vo vozduhoploven ili vselenski transport. Ovoj oddel ne opfa}a: - prskawe na posevi, vidi 01.61 - remont na vozduhoplovi ili vozduhoplovni motori, vidi 33.16 - dejnost na aerodromite, vidi 52.23 - reklamirawe od vozduh, vidi 73.11 - snimawe od vozduh (aerofotografija), vidi 74.20 51.1 51.10 Patni~ki vozduhoploven transport Patni~ki vozduhoploven transport Ovaa klasa opfa}a: - prevoz na patnici po vozduhoploven pat na redovni linii so utvrden red na letawe. - ~arter letovi za patnici - panoramsko razgleduvawe od vozduh Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: - iznajmuvawe na vozduhoplovni letala so ekipa` so cel prevoz na patnici - ostanati dejnosti na vozduhoplovniot prevoz kako {to se: prevoz na patnici {to go vr{at aeroklubovite so cel obuka ili razonoda Ovaa klasa ne opfa}a: - iznajmuvawe na vozduhoplovni letala bez upravuva~, vidi 77.35 51.2 Tovaren vozduhoploven transport i vselenski transport

51.21

Tovaren vozduhoploven transport Ovaa klasa opfa}a: - prevoz na stoka po vozduhoploven pat na redovni linii so utvrden red na letawe - ~arterski letovi za prevoz na stoka Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: - iznajmuvawe na vozduhoplovni letala so ekipa` so cel prevoz na stoka

51.22

Vselenski transport Ovaa klasa opfa}a: - lansirawe na sateliti i vselenski letala - vselenski prevoz na stoka i patnici

52

Skladirawe i pomo{ni dejnosti vo prevozot Ovoj oddel opfa}a skladirawe i pomo{ni dejnosti vo transportot, kako {to se operacii vo transportnata infrastruktura (aerodromi, pristani{ta, tuneli, mostovi, itn.) i dejnosti na agenciite za prevoz i pretovar na tovar. 52.1 52.10 Skladirawe na stoka Skladirawe na stoka Ovaa klasa opfa}a: - rabota na skladi{nite objekti za site vidovi na stoka: rabota na silosi za `ito, skladi{ta za me{ovita stoka, skladi{ta-ladilnici, skladi{ta-cisterni (tankeri) Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: - skladirawe na stoka vo nadvore{ni trgovski zoni - komori za momentno zamrznuvawe Ovaa klasa ne opfa}a: - parkirali{ni uslugi za motorni vozila, vidi 52.21 - upravuvawe so objekti za samoskladirawe, vidi 68.20 - davawe na sloboden skladi{en prostor pod naem, vidi 68.20 52.2 Pridru`ni dejnosti vo prevozot

Ovaa grupa vklu~uva pridru`ni dejnosti za prevoz na patnici ili stoki, kako {to se delovi na prevoznata infrastruktura ili dejnosti koi{to se odnesuvat na upravuvawe so tovar pred, posle ili pome|u odredeni prevozni segmenti. Vklu~eni se i dejnostite na odr`uvawe na site transportni objekti. 52.21 Uslu`ni dejnosti povrzani so kopneniot prevoz Ovaa klasa opfa}a: - dejnosti povrzani so kopnen prevoz na patnici, `ivotni ili stoka: rabota na stani~nite objekti kako {to se `elezni~kite stanici, avtobuskite stanici, stanicite so rakuvawe na stokite raboti na `elezni~kata infrastruktura raboti na pati{tata, mostovite, tunelite, parkirali{tata ili javnite gara`i, parkirali{tata za velosipedi skladi{ta za stanbeni avtoprikolki vo zima - ran`irawe i manevrirawe - vle~na slu`ba i pomo{ na pat Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: - to~ewe na gas za prevozni celi Ovaa klasa ne opfa}a: - pretovar na tovar, vidi 52.24 52.22 Uslu`ni dejnosti povrzani so vodniot prevoz Ovaa klasa opfa}a: - dejnosti povrzani so voden prevoz na patnici, `ivotni ili stoka: rabota na terminalskite objekti kako {to se pristani{ta rabota na zatvoreni vodi navigacija, kormilarewe i zastanuvawe na brodovi osvetluvawe, dejnosti za spasuvawe dejnosti na svetilnici Ovaa klasa ne opfa}a: - pretovar na tovar, vidi 52.24 - rabota na marina, vidi 93.29 52.23 Uslu`ni dejnosti povrzani so vozduhoplovniot prevoz Ovaa klasa opfa}a: - dejnosti povrzani so prevoz na patnici, `ivotni ili stoki po vozduhoploven pat:

rabota na terminalskite objekti kako {to se vozduhoplovni terminali, rabota na aerodromite i kontrolite na vozdu{niot soobra}aj, rabota na aerodromskite slu`bi na pistite Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: - protivpo`arni uslugi na aerodromite Ovaa klasa ne opfa}a: - pretovar na tovar, vidi 52.24 - dejnost na {kolite za letawe, vidi 85.32, 85.53 52.24 Pretovar na tovar Ovaa klasa opfa}a: - tovarawe i istovarawe na stoki ili baga` na patnici bez ogled na vidot na transportot so koj e izvr{en prevozot - tovarawe vo potpaluba - tovarawe i istovarawe na stoka od `elezni~ki vagoni Ovaa klasa ne opfa}a: - rabota na stani~nite objekti, vidi 52.21, 52.22 i 52.23 52.29 Ostanati pridru`ni dejnosti vo prevozot Ovaa klasa opfa}a: - raboti na {pedicija (ispra}awe na stoki) - organizirawe ili sproveduvawe na transportni operacii po `eleznica, suvozemen pat, more ili vozduh - organizirawe na grupni ili individualni pratki (vklu~uvaj}i sobirawe i isporaka na stoki i grupirawe na pratkite) - izdavawe i nabavuvawe na transportni dokumenti i tovarni listovi - rabota na carinarnici - raboti na pomorskite {pediteri i avio{pediteri - zastapuvawe na brodski i vozduhoploven prostor za skladirawe na tovar - raboti na rakuvawe so stokata, t.e. privremeno pakuvawe so cel stokite da se za{titat za vreme na tranzit, prepakuvawe, zemawe na primerok, merewe na stokata Ovaa klasa ne opfa}a: - kurirski dejnosti, vidi 53.20 - osiguruvawe na prevoznite sredstva, vidi 65.12 - dejnost na patni~kite agencii, vidi 79.11 - dejnost na turoperatorite, vidi 79.12 - pomo{ni uslugi vo turizmot, vidi 79.20

- dejnost na turisti~kite vodi~i, vidi 79.90 53 Po{tenski i kurirski dejnosti Ovoj oddel vklu~uva po{tenski i kurirski dejnosti kako {to se sobirawe, transport i isporaka na pisma i pratki. Lokalnata isporaka i uslugite na porakite, isto taka, se vklu~eni. 53.1 Dejnosti za davawe na univerzalni po{tenski uslugi

53.10

Dejnosti za davawe na univerzalni po{tenski uslugi

Ovaa klasa opfa}a dejnosti na po{tenski uslugi (dejnosti na davawe na univerzalni po{tenski uslugi) od strana na eden ili pove}e davateli na univerzalni po{tenski uslugi. Uslugite vklu~uvaat upotreba na univerzalna uslu`na infrastruktura (po{tenska mre`a), vklu~uvaj}i lokacii za priem na po{tenski pratki, nivno sortirawe, kako i uslugi za isporaka na po{tata. Isporakata vklu~uva po{ta, t.e. pisma, razglednici, pe~at (vesnici, periodi~ni spisanija, reklami, itn.) mali paketi, dobra i dokumenti. Isto taka, vklu~uva i drugi uslu`ni dejnosti tesno povrzani so univerzalnite po{tenski uslugi. Ovaa klasa opfa}a: - sobirawe, sortirawe, prevoz i isporaka na (doma{ni ili me|unarodni) pisma, po{ta, pratki i paketi {to ja vr{at davatelite na univerzalnite po{tenski uslugi. Mo`e da se vklu~i eden ili pove}e vidovi na prevoz, a rabotite mo`e da se izveduvaat so sopstveni (privatni) prevozni sredstva ili so koristewe na javniot prevoz. - pribirawe na pisma i paketi od javnite po{tenski sanda~iwa ili od po{tite Ovaa klasa ne opfa}a: - dejnost na po{tenskite `iro i {tedni smetki i ostanatite finansiski raboti koi gi izvr{uvaat po{tenskite uredi, vidi 64.19 53.2 Dejnosti za davawe na ostanati po{tenski i kurirski uslugi 53.20 Dejnosti za davawe na ostanati po{tenski i kurirski uslugi Ovaa klasa opfa}a:

- sobirawe, sortirawe, prevoz i isporaka (doma{na ili me|unarodna) na pisma, po{ta, pratki i paketi od pretprijatija koi ne se davateli na univerzalni po{tenski uslugi. Mo`e da se upotebi eden ili pove}e vidovi na prevoz, a rabotite mo`e da se izveduvaat so sopstveni (privatni) prevozni sredstva ili so koristewe na javniot prevoz. Ovaa klasa, isto taka , opfa}a: - uslugi na isporaka na doma{na adresa Ovaa klasa ne opfa}a: - prevoz na tovar, (spored vidot na prevozot), vidi 49.20, 49.41, 50.20, 50.40, 51.21, 51.22 I/ OBJEKTI ZA SMESTUVAWE I SERVISNI DEJNOSTI SO HRANA Ovoj sektor opfa}a smestuvawe za kratok prestoj na posetitelite i ostanatite patnici i smestuvawe so kompleten obrok i pijalaci za brzo konsumirawe. Koli~inata i vidot na dopolnitelniot servis {to se obezbeduva vo ovaa sekcija mo`e da varira. Ovoj sektor ne opfa}a smestuvawe za podolg prestoj, kako glaven (osnoven) prestoj {to e klasificirano vo dejnostite vo vrska so nedvi`en imot (sektor L/J). Isto taka, isklu~ena e i podgotovkata na hrana i pijalaci koi ne se za brzo konsumirawe ili se za proda`ba niz nezavisni distributivni kanali, odnosno trgovijata na golemo ili trgovijata na malo. Podgotovkata na ovaa hrana e klasificirana vo proizvodstvoto (sektor C/V). 55 Objekti za smestuvawe Ovoj oddel opfa}a uslugi na smestuvawe za kratok prestoj na posetitelite i ostanatite patnici. Isto taka, opfa}a i smestuvawe za dolg prestoj i smestuvawe na studenti, rabotnici i sli~ni individui. Nekoi objekti mo`ebi obezbeduvaat samo smestuvawe, dodeka ostanatite obezbeduvaat kombinacija od smestuvawe, obroci i /ili oprema za rekreativni dejnosti. Ovoj oddel ne opfa}a dejnosti na primarno smestuvawe za dolg prestoj koj se smeta za glavno smestuvawe vo objekti kako {to se apartmani koi se iznajmuvaat mese~no ili godi{no, i koi se klasificirani vo dejnostite vo vrska so nedvi`en imot (sektor L/J). 55.1 55.10 Hoteli i sli~ni objekti za smestuvawe Hoteli i sli~ni objekti za smestuvawe

Ovaa klasa opfa}a uslugi vo smestuvali{ta, na dnevna ili nedelna osnova, najmnogu za kratok prestoj na posetiteli. Edinicite opfateni vo ovaa klasa pru`aat smestuvawe vo namesteni sobi i apartmani, ponekoga{ i so ~ajni kujni. Servisot vklu~uva dnevno ~istewe i mestewe na kreveti. Dopolnitelno mo`e da se obezbedi hrana i pijalak, parking, peralna, bazen za plivawe i sobi za ve`bawe, rekreativni objekti i oprema kako i oprema za razni konferencii, sostanoci, priredbi i sli~ni nameni. Ovaa klasa opfa}a objekti za smestuvawe kako: - hoteli - hotelski naselbi - apartmantski hoteli - moteli Ovaa klasa ne opfa}a: - smestuvawe vo domovi i opremeni ili neopremeni stanovi ili apartmani za pove}enamenska upotreba, na mese~no ili godi{no nivo, vidi oddel 68 55.2 Odmorali{ta i ostanati objekti za pokratok prestoj

55.20

Odmorali{ta i ostanati objekti za pokratok prestoj

Ovaa klasa opfa}a kratkoro~ni uslugi na smestuvawe na posetitelite, na dnevna i nedelna osnova, glavno za kratok prestoj na posetitelite, so kompletno opremeni sobi za dneven prestoj i spalna, so objekti za gotvewe ili kompletna kujna. Objektite se sli~ni na apartmani ili stanovi vo ramkite na samostojni pove}efunkcionalni zgradi, grupi na zgradi ili bungalovi, ku}i za odmor, vili i selski ku}i ili kolibi. Dopolnitelnite uslugi se mnogu malku ili voop{to gi nema.

Ovaa klasa gi opfa}a objektite za smestuvawe kako {to se: - detski i ostanati letuvali{ta - stanovi za gosti i bungalovi - selski ku}i i kolibi bez doma{na posluga - odmorali{ta za mladi i planinarski odmorali{ta Ovaa klasa ne opfa}a: - uslugi na smestuvawe za pokus prestoj so dnevno ~istewe i namesten krevet, hrana i pijalak, vidi 55.10 - uslugi na domovi i opremeni ili neopremeni stanovi ili apartmani za pove}enamenska upotreba, na mese~no ili godi{no nivo, vidi oddel 68

55.3 55.30

Kampovi, avtokampovi i prostori za kampirawe Kampovi, avtokampovi i prostori za kampirawe Ovaa klasa opfa}a: - uslugi na smestuvawe vo kamp-ku}i~ki ili prikolki, vo prostori za kampirawe i logoruvawe, so cel za razonoda, lov i ribolov, za kratok prestoj na posetiteli - prostorni uslugi za smestuvawe na rekreativni kampprikolki Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: - za{titeni mesta ili prazni objekti za postavuvawe {atori i/ili vre}i za spiewe Ovaa klasa ne opfa}a: - planinarski odmorali{ta, kabini i odmorali{ta za mladi, vidi 55.20

55.9 55.90

Drug vid na smestuvawe Drug vid na smestuvawe Ovaa klasa opfa}a uslugi na smestuvawe na podolg rok vo ednokrevetni ili pove}ekrevetni sobi ili domovi za studenti, migranti (sezonski) rabotnici i ostanati poedinci. Ovaa klasa opfa}a: - studentski domovi ili internati - {kolski domovi ili internati - rabotni~ki hosteli - pansioni - koli za spiewe vo `eleznicata

56

Dejnosti za podgotovka na obroci i slu`ewe na hrana Ovoj oddel opfa}a slu`ewe na hrana i pijalaci, obezbeduvaj}i kompletni obroci ili pijalaci za potro{uva~ka na samoto mesto bez razlika dali stanuva zbor za tradicionalni restorani, samoposlu`ni ili brzi restorani, vo oblik na trajni ili privremeni {tandovi, so sedewe ili bez. Va`en e faktot deka se nudat obroci za konsumirawe na samoto mesto, bez razlika na na~inot na koj e pru`ena uslugata

Ovde ne e opfateno proizvodstvoto na obroci koi ne se nameneti za konsumirawe na samoto mesto ili podgotovka na hrana koja ne se smeta za obrok (vidi oddel 10: proizvodstvo na hrana i 11: proizvodstvo na pijalaci). Isto taka, ne e opfatena i proda`bata na proizvedena hrana koja ne se smeta za obrok ili ne e za konsumirawe na samoto mesto (vidi sektor G/E: Trgovija na golemo i trgovija na malo). 56.1 Restorani i ostanati objekti za podgotovka i poslu`uvawe na hrana 56.10 Restorani i ostanati objekti za podgotovka i poslu`uvawe na hrana Ovaa klasa opfa}a uslugi na dostavuvawe na prigotvena hrana za potro{uva~ite, bilo obrokot da im e serviran dodeka sedat, ili sekoj sam si servira od izlo`enite podgotveni obroci, bez razlika dali obrocite se konsumiraat na samoto mesto, se nosat so sebe ili se nosat do potro{uva~ot. Ova ja vklu~uva podgotovkata i serviraweto na obroci za konsumirawe na samoto mesto od motorizirani vozila ili od nemotorizirani koli~ki Ovaa klasa opfa}a: - restorani - kafeterii - restorani za brza hrana - restorani za hrana koja se iznesuva - kamioni za proda`ba na sladoledi - podvi`ni koli~ki za hrana - podgotvuvawe na hrana na pazar Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: - restorani i barovi vrzani za transport, koga dejnosta se izvr{uva preku odvoeni edinici Ovaa klasa ne opfa}a: - trgovija na malo so hrana so pomo{ na avtomati, vidi 47.99 - podgotvuvawe na hrana na baza na koncesija, vidi 56.29 Uslugi na dostavuvawe na hrana i pijalaci za posebni priliki (ketering) i ostanati servisi vo vrska so hranata Ovaa grupa opfa}a dejnosti na podgotovka na hrana za individui za specifi~ni nastani ili za specifi~en period, kako i dostavuvawe na hrana vrz osnova na koncesija za sportski ili sli~ni nastani.

56.2

56.21

Uslugi na dostavuvawe na hrana i pijalaci za posebni priliki (ketering) Ovaa klasa opfa}a dostavuvawe na hrana za odreden kupuva~, na lokacija koja ja odredil kupuva~ot za odreden nastan. Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na hrana so kratok rok (lesno rasipliva hrana), za preprod`ba, vidi 10.89 - trgovija na malo so hrana so kratok rok (lesno rasipliva hrana), vidi oddel 47

56.29

Ostanati uslugi za podgotvuvawe i slu`ewe na hrana

Ovaa klasa opfa}a industriski ketering, odnosno podgotovka na hrana za kupuva~, bazirana na dogovor za odreden period. Ova vklu~uva i dostavuvawe na hrana za vreme na sportski i sli~ni nastani na baza na koncesija. Hranata voobi~aeno se podgotvuva vo centralnata edinica. Ovaa klasa opfa}a: - servisni dejnosti za dostavuvawe na hrana, vrz osnova na dogovor (na pr., za transportnite kompanii) - servisni dejnosti za dostavuvawe na hrana, vrz osnova na koncesija, za sportski ili sli~ni objekti - kantini i kafeterii (za fabriki, kancelarii, bolnici ili {koli), vrz osnova na koncesija Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na hrana so kratok rok (lesno rasipliva hrana), za preprod`ba, vidi 10.89 - trgovija na malo so hrana so kratok rok (lesno rasipliva hrana), vidi oddel 47 56.3 56.30 Podgotovka i poslu`uvawe na pijalaci Podgotovka i poslu`uvawe na pijalaci Ovaa klasa opfa}a podgotovka i servirawe na pijalaci za konsumirawe na samoto mesto. Ovaa klasa opfa}a: - barovi - taverni - saloni za podgotovka na kokteli - diskoteki (pijalakot e dominanten) - pivnici - kafuliwa

- barovi za podgotovka na ovo{ni napitoci - proda`ba na pijalaci preku avtomat Ovaa klasa ne opfa}a: - preprodavawe na pakuvan/podgotoven pijalak, vidi 47 - trgovija na malo so pijalaci po pat na samoposlu`uvawe, vidi 47.99 - diskoteki i podiumi za igrawe bez slu`ewe na pijalak, vidi 93.29 J/ INFORMACII I KOMUNIKACII Ovoj sektor opfa}a proizvodstvo i distribucija na informacii, proizvodi od oblasta na kulturata, obezbeduvawe na sredstva za prenos ili distribucija na ovie proizvodi, kako i prenos na podatoci, informati~kotehnolo{ki dejnosti, obrabotka na podatoci i drugi informati~ko-servisni dejnosti. Glavnite komponenti na ovoj sektor se dejnosti od oblasta na izdava{tvoto (oddel 58), koe go vklu~uva i izdavaweto na softver, dejnosti za snimawe na muzika i film (oddel 59), radio i TV emituvawe i programski dejnosti (oddel 60), telekomunikaciski dejnosti (oddel 61), informati~kotehnolo{ki dejnosti (oddel 62) i ostanati informati~kotehnolo{ki uslu`ni dejnosti (oddel 63). Izdavaweto vklu~uva dobivawe avtorski prava za sodr`inata (informati~ki produkti) i obezbeduvawe dostapnost na ovaa sodr`ina do javnosta so vklu~uvawe vo (ili organizirawe na) reprodukcijata i distribucijata na ovaa sodr`ina vo razli~ni formi. Site mo`ni formi na izdavawe (pe~atena, elektronska ili audio forma, na internet, multimedija produkti kako {to e CD-ROM itn.) se vklu~eni vo ovoj sektor. Dejnostite povrzani so produkcijata i distribucijata na TV programite poop{irno se dadeni vo oddelite 59, 60 i 61, pretstavuvaj}i razli~ni fazi vo ovoj proces. Individualnite komponenti kako {to se filmot, televiziskite serii itn. se dejnosti opi{ani vo oddelot 59, dodeka kreiraweto na kompletnata televiziska programa od komponenti opfateni vo oddelot 59 ili ostanati komponenti (kako programi na vesti vo `ivo) se opfateni vo oddelot 60. Oddelot 60, isto taka, opfa}a emituvawe na ovie programi od strana na producentot. Distribucijata na kompletnata televiziska programa od treti lica, t.e. bez promena na sodr`inata, e opfatena vo oddelot 61. Ovaa distribucija vo oddelot 61 mo`e da se obezbedi preku emitirawe, satelitski ili kabelski sistemi. 58 Izdava~ka dejnost

Ovoj oddel vklu~uva izdavawe na knigi, bro{uri, letoci, re~nici, enciklopedii, atlasi, mapi i grafikoni; izdavawe na vesnici, spisanija i periodi~ni vesnici; imenici i adresni listi i ostanato izdavawe, kako i izdavawe na softver. Izdavaweto vklu~uva dobivawe avtorski prava za sodr`inata (informati~ki produkti) i obezbeduvawe dostapnost na ovaa sodr`ina do javnosta so vklu~uvawe vo (ili organizirawe na) reprodukcijata i distribucijata na ovaa sodr`ina vo razli~ni formi. Site mo`ni formi na izdavawe (pe~atena, elektronska ili audio forma, na internet, multimedija produkti kako {to e CD-ROM itn.), osven izdavawe na filmovi, se vklu~eni vo ovoj sektor. Ovoj oddel isklu~uva izdavawe na filmovi, video lenti i DVD filmovi ili sli~ni formati (oddel 59), i produkcija na master kopii za snimawe ili audio materijali (oddel 59). Isto taka, isklu~eno e i pe~ateweto (vidi 18.11,18.12) i masovnata reprodukcija na snimenite materijali (vidi 18.20). 58.1 Izdavawe na knigi, periodi~ni izdanija i ostanati izdava~ki dejnosti Ovaa grupa vklu~uva dejnosti na izdavawe na knigi, vesnici, magazini i ostanati periodi~ni izdanija, imenici i adresari, kako {to se fotografii, rezbarija, po{tenski razglednici, vozni redovi, formulari, posteri i reprodukcii na umetni~ki dela. Ovie raboti se karakteriziraat so intelektualna kreativnost potrebna za nivno sozdavawe i voobi~aeno se za{titeni so avtorsko pravo. 58.11 Izdavawe na knigi Ovaa klasa opfa}a dejnosti na izdavawe na knigi vo pe~atena, elektronska (CD, elektronski prikaz itn.) ili audio forma ili na internet. Ovaa klasa opfa}a: - izdavawe na knigi, bro{uri, letoci i sl. publikacii, vklu~uvaj}i re~nici i enciklopedii. - izdavawe na atlasi, karti i grafikoni - izdavawe na audio knigi - izdavawe na enciklopedii itn. na CD-ROM Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na globusi, vidi 32.99 - izdavawe na reklamen materijal, vidi 58.19 - izdavawe na muzi~ki knigi, vidi 59.20 - dejnosti na nezavisni avtori, vidi 90.03

58.12

Izdavawe na imenici i spisoci na adresi Ovaa klasa opfa}a izdavawe na spisoci, na fakti / informacii (bazi na podatoci), {to se za{titeni vo svojata forma no ne i vo sodr`inata. Ovie spisoci mo`at da bidat izdadeni vo pe~atena ili elektronska forma. Ovaa klasa opfa}a: - izdavawe na spisok na adresari - izdavawe na telefonski imenici - izdavawe na ostanati imenici i kompilacii, kako {to se zbirki na zakoni, farmacevtski dodatoci (pregled na lekovi) i sl.

58.13

Izdavawe na vesnici Ovaa klasa opfa}a izdavawe na vesnici, vklu~uvaj}i reklamni vesnici, {to izleguvaat barem 4 pati nedelno. Izdavaweto mo`e da bide vo pe~atena ili elektronska forma, vklu~uvaj}i i internet. Ovaa klasa ne opfa}a: - dejnosti na novinskite agencii, vidi 63.91

58.14

Izdavawe na spisanija i periodi~ni publikacii Ovaa klasa opfa}a izdavawe na periodi~ni i ostanati spisanija {to se pojavuvaat pomalku od 4 pati nedelno. Izdavaweto mo`e da bide vo pe~atena ili elektronska forma, vklu~uvaj}i i internet. Tuka e vklu~eno i pe~ateweto na radio i televiziski programi.

58.19

Drugi izdava~ki dejnosti Ovaa klasa opfa}a: - izdavawe (vklu~uvaj}i i onlajn (preku internet)) na: katalozi fotografii, gravuri i po{tenski razglednici ~estitki formulari posteri, umetni~ki reprodukcii reklamen materijal ostanati pe~ateni materijali - internetsko (onlajn) obezbeduvawe na statisti~ki i ostanati informacii Ovaa klasa ne opfa}a: - pe~atewe za reklamni vesnici, vidi 58.13 - obezbeduvawe na softver onlajn (hostirawe na aplikacii i drugi uslugi vo vrska so toa), vidi 63.11

58.2 58.21

Izdavawe na softver Izdavawe na kompjuterski igri Ovaa klasa opfa}a: - izdavawe na igri za kompjuteri za site platformi 58.29 Izdavawe na ostanata programska oprema Ovaa klasa opfa}a: - izdavawe na gotov softver (softver neprilagoden za ne~ii specifi~ni potrebi-stanarden), vklu~uvaj}i i prevod ili adaptacija na gotovi softveri za odreden pazar na svoja smetka: operativni sistemi delovni i ostanati aplikacii Ovaa klasa ne opfa}a: - reprodukcija na softver, vidi 18.20 - trgovija na malo so gotovi (neprilagodeni-stanardni) softveri, vidi 47.41 - proizvodstvo na softver koj ne e namenet za izdavawe, vklu~uvaj}i go i prevodot ili adaptacijata na gotovi (neprilagodeni-stanardni) softveri za poedine~ni pazari vrz baza na dogovor ili nadomestok, vidi 62.01 - obezbeduvawe na softver onlajn (hostirawe na aplikacii i drugi uslugi vo vrska so toa), vidi 63.11 Filmska dejnost, produkcija na video i televiziska programa i dejnosti na snimawe na zvu~ni zapisi i muzi~ko izdava{tvo Ovoj oddel opfa}a snimawe na igrani i dokumentarni filmovi na filmski lenti, videolenti ili na disk za javno prika`uvawe vo kina ili na televizija; pomo{ni dejnosti kako filmska obrabotka, monta`a, sihronizacija na zvuk, itn.; filmska distribucija i ostanati filmski produkcii na drugi industrii, kako i prika`uvawe na filmovi ili filmski produkti. Kupuvaweto i proda`bata na filmski dela i prava na videodistribucija, isto taka, se vklu~eni. Ovoj oddel vklu~uva i dejnosti na zvu~ni zapisi, t.e. produkcija na originalni zvu~ni zapisi, nivna promocija i distribucija, izdavawe na muzika, kako i dejnosti na snimawe zvuk vo studio ili na drugo mesto.

59

59.1

Filmska dejnost, dejnosti za video i televiziska programa

Ovaa grupa vklu~uva snimawe na igrani i dokumentarni filmovi na filmski lenti, videolenti, DVD ili dr. vklu~uvaj}i digitalna distribucija za javno prika`uvawe vo kina ili za emituvawe na televizija; pomo{ni dejnosti kako filmska obrabotka, monta`a, sihronizacija na zvuk itn.; distribucija na film i ostanati filmski produkti (videolenti, DVD itn.) za drugi industrii, kako i nivno prika`uvawe. Kupuvaweto i proda`bata na filmski dela i prava na videodistribucija, isto taka, se vklu~eni. Dejnosti na proizvodstvo na filmovi, videofilmovi i televiziska programa Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na filmovi, video i televiziski programi (televiziski serii, dokumentarni itn.) ili televiziski reklami Ovaa klasa ne opfa}a: - kopirawe na snimeni materijali (osven kopirawe na film za prika`uvawe vo kino), kako i kopirawe na audio i videolenti, CD ili DVD kopirawe od master kopii, vidi 18.20 - trgovija na golemo na snimeni videolenti, CD, DVD, vidi 46.43 - trgovija na golemo na prazni videolenti, CD, vidi 46.52 - trgovija na malo na videolenti, CD, DVD, vidi 47.63 - postprodukcija, vidi 59.12 - zvu~ni zapisi i snimawe na knigi na lenti, vidi 59.20 - televizisko emituvawe, vidi 60.2 - kreirawe na kompletna televiziska programa, vidi 60.2 - obrabotka na filmovi razli~no od filmskata dejnost, vidi 74.20 - dejnosti na privatnite kinosali ili na filmskite agenti ili agencii, vidi 74.90 - iznajmuvawe na videolenti, DVD za javno prika`uvawe, vidi 77.22 - dirtektno (simultano) titluvawe na televiziski prenosi vo `ivo (na pr., sostanoci, konferencii), vidi 82.99 - dejnost na samostojni umetnici, animatori, re`iseri, scenografi, specijalisti za tehnika itn., vidi 90.0 59.12 Dejnosti koi sledat posle proizvodstvoto na filmovi i videofilmovi i televiziska programa

59.11

Ovaa klasa opfa}a dejnosti koi sledat posle proizvodstvoto na filmovi, kako filmska monta`a, prefrlawe na lenti, vmetnuvawe na prevod na filmovi, izrabotka na odjavna {pica, kompjuterska grafika, animirawe i specijalni efekti, razvivawe i obrabotka na filmovi, kako i dejnosti na filmski laboratorii i specijalni laborotorii za animirani filmovi. Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: - dejnost na filmski arhivi Ovaa klasa ne opfa}a: - kopirawe na snimeni materijali (osven reprodukcija na film za prika`uvawe vo kino) kako i reprodukcija na audio i videolenti, CD ili DVD reprodukcija od master kopii, vidi 18.20 - trgovija na golemo na snimeni videolenti, CD, DVD, vidi 46.43 - trgovija na golemo na prazni videolenti, CD, vidi 46.52 - trgovija na malo na videolenti, CD, DVD, vidi 47.63 - obrabotka na filmovi razli~no od filmskata dejnost, vidi 74.20 - iznajmuvawe na videolenti, DVD-ja za javno prika`uvawe, vidi 77.22 - dejnost na samostojni umetnici, animatori, re`iseri, scenografi, specijalisti za tehnika itn., vidi 90.0 59.13 Dejnosti za distribucija na filmska, video i televiziska programa Ovaa klasa opfa}a: - distribucija na film, videolenti, DVD i sli~ni produkcii na kina, televiziski mre`i i stanici i izlo`uva~i Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: - steknuvawe so prava za distribucija na film, videolenti i DVD Ovaa klasa ne opfa}a: - reprodukcija na snimeni materijali, kako i reprodukcija na audio i videolenti, CD ili DVD od master kopii, vidi 18.20 - trgovija na golemo na snimeni videolenti, DVD, vidi 46.43 - trgovija na malo na snimeni videolenti i DVD, vidi 47.63 59.14 Prika`uvawe na filmovi

Ovaa klasa opfa}a: - prika`uvawe na filmovi i videolenti vo kinosali, na otvoreno ili vo drugi objekti za prika`uvawe - dejnost na kinoklubovi 59.2 Snimawe na zvu~ni zapisi i izdavawe na muzi~ki zapisi

59.20

Snimawe na zvu~ni zapisi i izdavawe na muzi~ki zapisi Ovaa klasa opfa}a originalni dejnosti za produkcija na originalni (zvu~ni) master kopii, kako lenti, CD, izdavawe, promocija i distribucija na zvu~ni zapisi za golemoproda`ba, maloproda`ba ili direktno na javnosta. Ovie dejnosti mo`e ili ne mora da se integrirani so produkcijata na master snimkite vo ista edinica. Ako ne se, toga{ edinicata koja gi izveduva ovie dejnosti treba da dobie prava za reprodukcija i distribucija za snimawe na master kopii. Ovaa klasa, isto taka, go opfa}a i snimaweto na zvu~ni zapisi vo studio ili sl. vklu~uvaj}i ja produkcijata na snimeni (ne vo `ivo) radioprogrami. Ovaa klasa, isto taka, go opfa}a muzi~koto izdava{tvo, t.e. dejnosti za steknuvawe i registrirawe na avtorski prava za muzi~kite kompozicii, nivno promovirawe, avtorizirawe i koristewe na ovie kompozicii pri snimawe, na radio, televizija, filmovi, pretstavi vo `ivo, pe~ateni ili drugi mediumi. Edinicite vklu~eni vo ovie dejnosti mo`e da gi poseduvaat avtorskite prava ili da deluvaat kako upravuva~ na muzi~kite avtorski prava vo ime na sopstvenicite. Izdavaweto na muzi~ki knigi e vklu~eno tuka.

60

Emituvawe na programa Ovoj oddel opfa}a kreirawe na sodr`inata ili steknuvawe na pravoto na distribucija na sodr`inata i emituvawe na sodr`inata na radio, televizija, za zabavni programi, vesti, govorni emisii i sl. Isto taka, go opfa}a i emituvaweto na podatoci, integrirani so radio i televizija. Emituvaweto mo`e da se izvr{i so koristewe na razli~ni tehnologii, vo eter, preku satelit, kablovski ili preku internet. Ovoj oddel, isto taka, ja vklu~uva produkcijata na programite {to se po priroda vo ograni~ena forma (limitirana forma kako {to se vesti, sportski, obrazovni i mladinski programi) so pretplata, na treta partija, za posledovatelno javno emituvawe. Ovoj oddel ja isklu~uva distribucijata na kabelskata ili druga pretplatni~ka programa (vidi oddel 61).

60.1 60.10

Emituvawe na radioprograma Emituvawe na radioprograma Ovaa klasa opfa}a: - dejnosti na emituvawe na radiosignali od radiostudija i objekti za transmisija na programite za javnost, za primatelite ili za pretplatnicite Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: - dejnosti na radiomre`i, imeno, sostavuvawe i transmisija na programa za primatelite ili pretplatnicite preku eter, kabelski ili preku satelit - emituvawe na radio preku internet (internet radiostanici) - emituvawe na podatoci integrirani so radioemituvawe Ovaa klasa ne opfa}a: - produkcija na snimena radioprograma, vidi 59.20

60.2 60.20

Dejnosti na televiziskata programa i emituvawe Dejnosti na televiziskata programa i emituvawe Ovaa klasa opfa}a kreirawe na kompletna televiziska programa, od otkupeni programski komponenti (filmovi, dokumentarci i sl.), programski komponenti od sopstvena produkcija (lokalni vesti, reporta`i vo `ivo) ili kombinirano. Ovaa kompletna televiziska programa mo`e da bide emituvana ili od edinicata {to ja producira ili producirana za transmisija od strana na treta partija distributeri, kako {to se kabelski kompanii ili satelitski provajderi. Programata mo`e da bide od op{ta ili specijalizirana priroda (limitirana forma kako {to se vesti, sport, obrazovni ili programi za mladi). Ovaa klasa opfa}a programa dostapna za korisnicite besplatno, kako i programa nameneta samo za pretplatnici. Programiraweto na videokanali, isto taka, e opfateno so ovaa klasa. Ovaa klasa, isto taka, opfa}a emituvawe na podatoci integrirani so televiziskoto emituvawe. Ovaa klasa ne opfa}a: - produkcija na elementi od televiziski programi (filmovi, dokumentarci, {ou programi, reklami itn.) {to ne se povrzani so emituvawe, vidi 59.11 - sobirawe na paket od kanali i distribucija na tie paketi, bez programirawe, vidi oddel 61

61

Telekomunikacii Ovoj oddel opfa}a dejnosti za obezbeduvawe telekomunikaciski i sli~nii uslugi, kako {to se prenos na glas, podatoci, tekst, zvuk i video. Opremata za izvr{uvawe na ovie dejnosti mo`e da bide bazirana na edna ili kombinacija od pove}e tehnologii. Zaedni~ko za dejnostite klasificirani vo ovoj oddel e prenosot na sodr`inata, bez u~estvo vo nejzinata kreacija. Podelbata vo ovoj oddel e bazirana na tipot na koristenata infrastruktura. Vo slu~aj na prenesuvawe na televiziski signal, toa mo`e da opfa}a povrzuvawe na kompletnite programski kanali (proizvedeni vo oddel 60) vo programski paket za distribucija. 61.1 61.10 Dejnosti na `i~ani telekomunikacii Dejnosti na `i~ani telekomunikacii Ovaa klasa opfa}a: - rabotni dejnosti, odr`uvawe ili pristap do opremata za prenos na glas, podatoci, tekst, zvuk i video so koristewe na `i~ana telekomunikaciska infrastruktura, vklu~uvaj}i: rabota i odr`uvawe na opremata za prenos i transmisii za obezbeduvawe komunikacii od to~ka do to~ka preku zemjani linii, mikrobranovi ili kombinacija od zemjani linii i satelitski vrski rabota na kabelski distributivni sistemi (na pr., za distribucija na podatoci i televiziski signali) opremuvawe na telegrafski i ostanati bezvu~ni komunikacii koristej}i sopstvena oprema. Prenosnata oprema za izveduvawe na ovie dejnosti mo`e da bide bazirana na edna ili kombinacija od pove}e tehnologii. Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: - obezbeduvawe pristap i mre`en kapacitet od sopstvenicite i mre`nite operatori i obezbeduvawe telekomunikaciski uslugi za firmite i doma}instvata so koristewe na ovoj kapacitet - obezbeduvawe na internet pristap od strana na operatorot za `i~ana infrastruktura Ovaa klasa ne opfa}a: - preprodava~i na telekomunikacii, vidi 61.90 61.2 Dejnosti na bez`i~ni telekomunikacii

61.20

Dejnosti na bez`i~ni telekomunikacii Ovaa klasa opfa}a: - rabotni dejnosti, odr`uvawe ili obezbeduvawe pristap do opremata za prenos na glas, podatoci, tekst, zvuk i video so koristewe na bez`i~na telekomunikaciska infrastruktura - dejnosti za odr`uvawe i rabota na mre`ite za povikuvawe (paging) kako i mobilnite i drugi bez`i~ni telekomunikaciski mre`i Prenosnata oprema obezbeduva transmisija preku branovi i mo`e da bide bazirana na edna ili kombinacija od pove}e tehnologii. Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: - obezbeduvawe pristap i mre`en kapacitet od sopstvenicite i mre`nite operatori i obezbeduvawe bez`i~ni telekomunikaciski uslugi (osven satelit) so koristewe na ovoj kapacitet za firmite i doma}instvata - obezbeduvawe na internet pristap od strana na operatorot za bez`i~na infrastruktura Ovaa klasa ne opfa}a: - preprodava~i na telekomunikacii, vidi 61.90

61.3 61.30

Dejnosti na satelitska telekomunikacija Dejnosti na satelitska telekomunikacija Ovaa klasa opfa}a: - rabotni dejnosti, odr`uvawe ili pristap do opremata za prenos na glas, podatoci, tekst, zvuk i video so koristewe na satelitska telekomunikaciska infrastruktura - dostavuvawe na vizuelna, zvu~na ili tekstualna programa dobiena od kabelskite mre`i, lokalnite televiziski stanici ili radio mre`i do korisnicite preku direkten doma{en satelitski sistem. (Edinicite klasificirani ovde ne izrabotuvaat programski materijal). Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: - obezbeduvawe na internet pristap od strana na operatorot na satelitskata infrastruktura Ovaa klasa ne opfa}a: - preprodava~i na telekomunikacii, vidi 61.90

61.9

Drugi telekomunikaciski dejnosti

61.90

Drugi telekomunikaciski dejnosti Ovaa klasa opfa}a: - obezbeduvawe na specijalizirani telekomunikaciski aplikacii, kako {to se satelitsko sledewe, komunikaciska telemetrija i rabota na radarski stanici - rabotewe na satelitskite terminalski stanici i pridru`nata oprema povrzani so eden ili pove}e zemjani komunikaciski sistemi i sposobnost za prenesuvawe na telekomunikaciite do ili primawe telekomunikacii od satelitskite sistemi - obezbeduvawe na internet pristap preku mre`ite pome|u klientot i provajderot (ISP) na internet uslugite koi ne se vo sopstvenost ili pod kontrola na internet provajderot (ISP), kako {to e dial - up internet pristap itn. - obezbeduvawe na telefonski i internet pristap vo objekti otvoreni za javnost - obezbeduvawe na telekomunikaciski uslugi preku postoe~kite telefonski vrski: VOIP uslugi (Voice Over Internet Protocol) - telefonirawe preku internet - telekomunikaciska preproda`ba (t.e. nabavka i preproda`ba na mre`en kapacitet bez obezbeduvawe na dopolnitelni uslugi) Ovaa klasa ne opfa}a: - obezbeduvawe na internet pristap od strana na operatorite na telekomunikaciskata infrastruktura, vidi 61.10, 61.20, 61.30

62

Kompjutersko programirawe, konsultantski i srodni dejnosti Ovoj oddel gi opfa}a slednive dejnosti za obezbeduvawe ekspertski uslugi na poleto na informati~kata tehnologija: pi{uvawe, modificirawe, testirawe i poddr{ka na softverot; planirawe i dizajnirawe na kompjuterski sistemi {to go integriraat hardverot, softverot i komunikaciskata tehnologija; upravuvawe i rabota so kompjuterskite sistemi na korisnicite i /ili oprema za obrabotka na podatocite i drugi profesionalni i srodni tehni~ko-kompjuterski dejnosti. 62.0 62.01 Kompjutersko programirawe, konsultantski i srodni dejnosti Kompjutersko programirawe

Ovaa klasa opfa}a pi{uvawe, modificirawe, testirawe i poddr{ka na softverot. Ovaa klasa opfa}a: - izrabotka na strukturata i sodr`inata na, i/ili pi{uvawe na kompjuterski kod neophoden za kreirawe i primenuvawe na: sistemskiot softver (vklu~uvaj}i go i a`uriraweto) aplikativen softver (vklu~uvaj}i go i a`uriraweto) bazite na podatoci veb-stranicite - prilagoduvawe na softverot, t.e. modificirawe i konfiguracija na postoe~kata aplikacija taka {to taa e funkcionalna vo ramkite na informativniot sistem na korisnikot Ovaa klasa ne opfa}a: - izdavawe na softverski paketi, vidi 58.29 - prevod ili adaptirawe na gotov (neprilagodenstandarden) softver za odreden pazar na sopstvena smetka, vidi 58.29 - planirawe i izrabotka na kompjuterski sistemi {to gi integriraat kompjuterskiot harver, softver i komunikaciskite tehnologii, duri i vo slu~ai koga obezbeduvaweto na softver e integralen del na dejnosta, vidi 62.02 62.02 Kompjuterski konsultantski dejnosti Ovaa klasa opfa}a planirawe i izrabotka na kompjuterski sistemi {to gi integriraat kompjuterskiot hardver, softver i komunikaciskite tehnologii. Uslugite mo`e da vklu~at i obuka na korisnicite. Ovaa klasa ne opfa}a: - proda`ba na kompjuterski hardver ili softver, vidi 46.51, 47.41 - instalirawe na meinfreim i sli~ni kompjuteri, vidi 33.20 - instalirawe (postavuvawe) na personalni kompjuteri, vidi 62.09 - instalirawe na softver, oporavuvawe od kompjuterski krah, vidi 62.09 62.03 Dejnosti na upravuvawe so kompjuterska oprema Ovaa klasa opfa}a upravuvawe i rabota so kompjuterskite sistemi na korisnicite i /ili oprema za obrabotka na podatocite, kako i srodni uslugi za poddr{ka.

62.09

Ostanati uslugi vo vrska so informati~kata tehnologija i kompjuterite Ovaa klasa opfa}a ostanati uslugi vo vrska so informati~kata tehnologija i kompjuterite, nespomnati na drugo mesto kako {to se: - uslugi za oporavuvawe od kompjuterski krah - instalirawe (postavuvawe) na personalni kompjuteri - uslugi za instalirawe na softver Ovaa klasa ne opfa}a: - instalirawe na meinfreim i sli~ni kompjuteri, vidi 33.20 - kompjutersko programirawe, vidi 62.01 - kompjuterski konsultacii, vidi 62.02 - upravuvawe so kompjuterskata oprema, vidi 62.03 - obrabotka na podatocite i nivno hostirawe, vidi 63.11

63

Informativni uslu`ni dejnosti Ovoj oddel opfa}a dejnosti na internet-portali, obrabotka na podatoci i dejnosti na postavuvawe na glavniot kompjuter (hostirawe), kako i ostanati dejnosti {to prvenstveno obezbeduvaat informacii. 63.1 Obrabotka na podatoci, hostirawe i sli~ni dejnosti; internet portali Ovaa grupa opfa}a podgotvuvawe na infrastruktura za hostirawe, uslugi za obrabotka na podatoci i srodni dejnosti, kako i obezbeduvawe mo`nosti za prebaruvawe i drugi portali za internet. 63.11 Obrabotka na podatoci, hostirawe i sli~ni dejnosti Ovaa klasa opfa}a: - podgotvuvawe na infrastruktura za hostirawe, uslugi za obrabotka na podatoci i sli~ni dejnosti - specijalizirani dejnosti na hostirawe kako {to se: internet hostirawe uslugi na kontinuiran tek na podatoci hostirawe na aplikacii - uslugi za podgotovka na aplikacii - ovozmo`uvawe na davawe na koristewe na meinfreim od strana na pogolem broj korisnici (princip na podelba na vreme) - dejnosti na obrabotka na podatocite: kompletna obrabotka na podatocite obezbedeni od korisnicite

generirawe na specijalizirani izve{tai od podatocite obezbedeni od korisnicite - uslugi za obezbeduvawe na vlez na podatocite Ovaa klasa ne opfa}a: - dejnostite kade {to nabavuva~ot go koristi kompjuterot samo kako sredstvo se klasificirani spored prirodata na obezbedenite uslugi 63.12 Internet portali Ovaa klasa opfa}a: - rabota na veb (internet)-stranici koi koristat prebaruva~i i odr`uvaat ekstenzivni bazi na podatoci so internet adresi i sodr`ini koi se vo lesno prebarliva forma - rabota na drugi internet-stranici {to dejstuvaat kako portali na internet, kako {to se mediumskite sajtovi (stranici) {to obezbeduvaat periodi~no a`urirana sodr`ina Ovaa klasa ne opfa}a: - izdavawe na knigi, vesnici, `urnali itn. preku internet, vidi oddel 58 - emituvawe preku internet, vidi oddel 60 63.9 Ostanati informativni uslu`ni dejnosti Ovaa grupa opfa}a dejnosti na novinskite agencii i site ostanati informativni uslu`ni dejnosti. Ovaa grupa ne opfa}a: - dejnosti na biblioteki i arhivi, vidi 91.01 63.91 Dejnosti na novinskite agencii Ovaa klasa opfa}a: - dejnosti na novinskite sindikati i novinskite agencii {to gi snabduvaat mediumite so vesti, sliki i nastani Ovaa klasa ne opfa}a: - dejnosti na nezavisni fotoreporteri, vidi 74.20 - dejnosti na nezavisni novinari, vidi 90.03 63.99 Ostanati informativni uslu`ni dejnosti, nespomnati na drugo mesto Ovaa klasa opfa}a ostanati informativni uslu`ni dejnosti, nespomnati na drugo mesto, kako {to se: - telefonski informaciski uslugi so kompjuterska poddr{ka

- uslugi za prebaruvawe na informacii, vrz baza na dogovor ili so nadomestok - uslugi na sobirawe novinski ise~oci i sl. Ovaa klasa ne opfa}a: - dejnosti na centrite za povik, vidi 82.20 K/ fINANSISKI DEJNOSTI I DEJNOSTI NA OSIGURUVAWE Ovoj sektor opfa}a finansiski uslu`ni dejnosti vklu~uvj}i go osiguruvaweto, reosiguruvaweto i dejnosti na penziskite fondovi i pomo{ni dejnosti kaj finansiskite uslugi. Ovoj sektor, isto taka, gi vklu~uva dejnostite na upravuvawe so imot kako {to se dejnostite na holdingdru{tvata i dejnostite na zaemnite fondovi (trustovite), ostanatite fondovi i sli~ni finansiski subjekti. Finansisko-uslu`ni dejnosti, osven osiguruvawe i penziski fondovi Ovoj oddel gi opfa}a dejnostite na obezbeduvawe i preraspredelba na finansiski sredstva osven za osiguruvawe, penziski fondovi i zadol`itelno socijalno osiguruvawe. Zabele{ka: Ureduvaweto i organizacijata na nacionalnite institucii imaat mnogu zna~ajna uloga vo odreduvaweto na klasifikacijata vo ramkite na ovoj oddel. 64.1 Monetarno posreduvawe Ovaa grupa opfa}a obezbeduvawe na finansiski sredstva vo vid na prenoslivi (transferibilni) depoziti, t.e. sredstva koi se nepromenlivi vo pari~na smisla i koi se obezbeduvaat na dnevna osnova osven od centralnata banka i od nefinansiski izvori. 64.11 Centralna banka Ovaa klasa opfa}a: - izdavawe i upravuvawe so nacionalnata valuta - monitoring i kontrola na pari~nata masa - zemawe depoziti koi se nameneti za poramnuvawe na smetkite pome|u finansiskite institucii - supervizija na bankarskoto rabotewe - upravuvawe so me|unarodnite rezervi na dr`avata - vr{ewe na bankarski raboti za dr`avata

64

Dejnostite na centralnata banka se razlikuvaat poradi institucionalni pri~ini. 64.19 Drugo monetarno posreduvawe Ovaa klasa opfa}a primawe na depoziti i /ili supstituti na depozitite, kako i odobruvawe na kreditni sredstva i sredstva za zaemi. Kreditiraweto mo`e da bide vo razli~na forma kako, na primer, pozajmici, hipoteki, kreditni karti~ki itn. Ovie dejnosti generalno gi vr{at monetarni institucii koi se razli~ni od centralnata banka, kako {to se: - banki - {tedilnici - kreditni dru{tva Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: - dejnost na po{tenski `iro-banki i po{tenski {tedilnici - odobruvawe na stanbeni krediti od specijalizirani depozitni institucii - dejnosti za nara~uvawe na pari Ovaa klasa ne opfa}a: - odobruvawe na stanbeni krediti od strana na specijalizirani nedepozitni institucii, vidi 64.92 - dejnosti za obrabotka i izvr{uvawe na transakcii so kreditni karti~ki, vidi 66.19 64.2 64.20 Dejnosti na holding-dru{tvata Dejnosti na holding-dru{tvata Ovaa klasa opfa}a dejnosti na holding-kompaniite, t.e. edinici koi imaat sopstvenost na imotot (go imaat kontrolniot paket na sopstveni~kiot kapital) na grupa od korporaciski podru`nici i na koi glavna cel im e sopstvenost nad grupata. Holding-kompaniite vo ovaa klasa ne obezbeduvaat kakva i da e druga usluga na pretprijatijata vo koi imaat pogolem del od sopstveni~kiot kapital, t.e tie ne rakovodat i ne upravuvaat so drugite edinici. Ovaa klasa ne opfa}a: - aktivno upravuvawe so kompaniite i pretprijatijata, strate{ko planirawe i donesuvawe na odluki vo vrska so kompaniite, vidi 70.10 64.3 Trustovi, ostanati fondovi i sli~ni finansiski subjekti

64.30

Trustovi, ostanati fondovi i sli~ni finansiski subjekti Ovaa klasa gi vklu~uva pravnite subjekti koi{to se organizirani za zdru`uvawe na hartii od vrednost ili ostanati finansiski sredstva, bez upravuvawe, vo ime na akcionerite ili na korisnicite. Portfolijata se prilagodeni za kupuva~ite da mo`at da postignat odredeni investiciski karakteristiki, kako {to se diverzifikacija na rizik, stapka na prinos, kako i promena na cenite. Tie subjekti ostvaruvaat dobivka na kamata, dividenda i drugi prihodi od imot, no imaat ili voop{to nemaat vraboteni i ne ostvaruvaat prihodi od proda`ba na uslugi. Ovaa klasa opfa}a: - otvoreni investiciski fondovi - zatvoreni investiciski fondovi - investiciski fondovi na edinici (fondovi na doverba) - trustovi, agencii za nedvi`nosti ili knigovodstveni agencii koi se upravuvani vo ime na korisnicite preku uslovite koi se navedeni vo dogovorot na trustot ili dogovorot na agencijata. Ovaa klasa ne opfa}a: - zaemni fondovi (trustovi) i ostanati fondovi koi ostvaruvaat prihod od proda`ba na dobra ili uslugi, vidi ja klasata vo NKD Rev.2 vo soglasnost so nivnata glavna dejnost - dejnosti na holding-kompaniite, vidi 64.20 - penziski fondovi, vidi 65.30 - upravuvawe so fondovi, vidi 66.30

64.9

Drugi finansisko-uslu`ni dejnosti, osven osiguruvawe i penziski fondovi Ovaa grupa gi opfa}a finansisko-uslu`nite dejnosti razli~ni od onie koi gi vr{at monetarnite institucii. Ovaa grupa ne opfa}a: - osiguruvawe i penziski fondovi, vidi oddel 65 64.91 Finansiski lizing Ovaa klasa opfa}a:

- lizing, kade {to rokot za zakup pribli`no go pokriva o~ekuvanoto vremetraewe na sredstvata (aktivata), a zakupecot gi steknuva site koristi od negovata upotreba i gi prezema site rizici povrzani so sopstvenosta. Sopstvenosta nad sredstvata (aktivata) na krajot mo`e, no i ne mora da bide prenesena na zaemoprimatelot. Lizingot gi pokriva site ili re~isi site tro{oci, vklu~uvaj}i ja i kamatata. Ovaa klasa ne opfa}a: - operativen lizing, vidi oddel 77, {to e povrzan so vidot na stokata {to se dava pod zakup 64.92 Drugo kreditno posreduvawe Ovaa klasa opfa}a: - finansiski uslu`ni dejnosti koi glavno se odnesuvaat na davawe na zaemi preku institucii koi ne se vklu~eni vo monetarnoto posreduvawe, kade dodeluvaweto na kredit mo`e da bide vo razli~na forma kako {to se zaemi, hipoteki, kreditni karti~ki itn. pri {to gi nudat slednite uslugi: odobruvawe na potro{uva~ki kredit finansirawe na me|unarodna trgovija obezbeduvawe na dologoro~no finansirawe za industrijata od strana na industriski banki pari~ni pozajmici nadvor od bankarskiot sistem odobruvawe na stanbeni krediti od strana na specijalizirani nedepozitni institucii dejnosti na zalo`uvalnici i zaemodava~i Ovaa klasa ne opfa}a: - odobruvawe na stanbeni krediti od strana na specijalizirani depozitni institucii, vidi 64.19 - operativen lizing, vidi oddel 77, {to e povrzan so vidot na dobrata koi se davaat pod zakup - dejnosti za davawe na pari~na pomo{ (dotacii) od strana na zdru`enija, vidi 94.99 Drugi finansisko-uslu`ni dejnosti osven osiguruvawe i penziski fondovi, nespomnati na drugo mesto Ovaa klasa opfa}a: - drugi finansiski uslu`ni dejnosti koi se razli~ni od davaweto na zaemi: faktoring dejnosti (naplata na pobaruvawa i naplatnokreditno rabotewe) dogovarawe na kamatni i devizni konverzii: ("Swap" aran`mani), opcii i drugi instrumenti za nadminuvawe (pokrivawe) na rizik

64.99

dejnosti na dru{tva koi trguvaat so polisi za `ivotno osiguruvawe na drugi lica - dejnosti na investirawe za sopstvena smetka, kako {to se po pat na kompanii za kapitalni vlo`uvawa, investiciski klubovi, itn. Ovaa klasa ne opfa}a: - finansiski lizing, vidi 64.91 - posreduvawe vo raboteweto so hartii od vrednost za tu|a smetka, vidi 66.12 - proda`ba, iznajmuvawe i posreduvawe vo raboteweto so nedvi`nosti, vidi oddel 68 - naplata na menica bez prezemawe na dolgot, vidi 82.91 - dejnosti za davawe na pari~na pomo{ (dotacii) od strana na zdru`enija, vidi 94.99 65 Osiguruvawe, reosiguruvawe i penziski fondovi, osven zadol`itelno socijalno osiguruvawe Ovoj oddel opfa}a prezemawe na rizik za polisi za osiguruvawe i vlo`uvawe na premii za osiguruvawe zaradi jaknewe na portfolioto na finansiskiot imot {to }e mo`e da se koristi vo slu~aj na idni pobaruvawa za nadomest na {teti. Vklu~eno e direktnoto osiguruvawe i reosiguruvaweto. 65.1 Osiguruvawe Ovaa grupa opfa}a osiguruvawe na `ivotot so ili bez zna~itelni elementi na {tedewe, kako i ne`ivotno osiguruvawe. 65.11 Osiguruvawe na `ivot Ovaa klasa opfa}a: Prezemawe rizici za polisi za rentno osiguruvawe i osiguruvawe na `ivot, polisi za osiguruvawe na prihodi poradi nesposobnost za rabota, polisi za osiguruvawe vo slu~aj na smrt i invaliditet kako posledica na nesre}en slu~aj (so ili bez zna~itelni elementi na {tedewe) 65.12 Ne`ivotno osiguruvawe Ovaa klasa opfa}a: - uslugi na osiguruvawe, osven osiguruvawe na `ivotot i toa: osiguruvawe od nezgodi i po`ar zdravstveno osiguruvawe patni~ko osiguruvawe osiguruvawe na imot

osiguruvawe na motorni vozila, plovni objekti, vozduhoplovi i osiguruvawe na prevoz osiguruvawe od finansiski zagubi i osiguruvawe od odgovornost

65.2 65.20

Reosiguruvawe Reosiguruvawe Ovaa klasa opfa}a: - dejnosti za prezemawe na site ili na del od rizicite povrzani so postoe~ki polisi za osiguruvawe koi izvorno se sklu~eni so drugi dru{tva za osiguruvawe

65.3 65.30

Penziski fondovi Penziski fondovi Ovaa klasa opfa}a aktivnosti na pravni lica (t.e. fondovi, planovi i/ili programi) koi se organizirani da obezbedat penzii isklu~ivo za vraboteni ili ~lenovi. Ovde se vklu~eni penziskite planovi so odnapred opredeleni nadomestoci, kako i individualni planovi kade {to nadomestocite se ednostavno odredeni preku pridonesite na ~lenovite. Ovaa klasa opfa}a: - planovi za nadomestocite na vrabotenite - penziski fondovi i planovi - penziski planovi Ovaa klasa ne opfa}a: - upravuvawe so penziskite fondovi, vidi 66.30 - programi za zadol`itelno socijalno osiguruvawe, vidi 84.30

66

Pomo{ni dejnosti kaj finansiskite uslugi i dejnostite vo osiguruvaweto Ovoj oddel opfa}a davawe na uslugi koi se vklu~eni ili se tesno povrzani so finansiskite uslu`ni dejnosti, no sami po sebe ne se finansiski uslugi. Osnovnoto ras~lenuvawe na ovoj oddel e spored vidot na finansiskite transakcii ili vidot na vlo`uvawata vo fondot. Pomo{ni dejnosti kaj finansiskite uslugi, osven osiguruvawe i penziski fondovi

66.1

Ovaa grupa opfa}a podgotovka na fizi~ki ili elektronski pazari za potrebite na kupuvawe i prodavawe na akcii, opcii na akcii, obvrznici ili stokovni dogovori. 66.11 Upravuvawe so na finansiski pazari Ovaa klasa opfa}a upravuvawe i nadzor na finansiskite pazari osven onie koi gi vr{at dr`avnite organi kako {to se: - berza na stoki - terminska berza na stoki - berza na hartii od vrednost - berza na akcii - berza na opcii na akcii ili stokovni opcii 66.12 Dejnosti na posreduvawe vo raboteweto so hartii od vrednost i stokovi dogovori Ovaa klasa opfa}a: - rabotewe na finansiski pazari za tu|a smetka (na pr., akcionersko posreduvawe) i srodni dejnosti. - posreduvawe vo raboteweto so hartii od vrednost - posreduvawe vo stokovi dogovori - dejnost na menuva~nicite itn. Ovaa klasa ne opfa}a: - rabotewe na finansiski pazar za svoja smetka, vidi 64.99 - upravuvawe so portfolio, so naplata ili vrz baza na dogovor, vidi 66.30 66.19 Ostanati pomo{ni dejnosti kaj finansiskite uslugi, osven osiguruvawe i penziski fondovi Ovaa klasa opfa}a pomo{ni dejnosti vo finansiskoto posreduvawe, nespomnati na drugo mesto, kako {to se: - dejnosti za obrabotka i izvr{uvawe na finansiski transakcii vklu~uvaj}i i transakcii so kreditni karti~ki - uslugi na investiciski sovetnici - dejnosti na sovetnici i posrednici za raboteweto so hipoteka Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: - uslugi na poverenici i ~uvawe na hartii od vrednost, so naplata ili vrz osnova na dogovor Ovaa klasa ne opfa}a: - dejnosti na agenti i posrednici vo osiguruvawe, vidi 66.22 - upravuvawe so fondovi, vidi 66.30

66.2

Pomo{ni dejnosti vo osiguruvaweto i penziskite fondovi Ovaa grupa opfa}a dejnosti na zastapnicite (t.e.posrednicite) vo proda`bata na renti i osiguritelni polisi ili uslugi povrzani so nadomestocite za vrabotenite, osiguruvawe i penzii, kako {to se re{avawe na `albi i upravuvawe za treti lica. 66.21 Procena na rizici i {teti Ovaa klasa opfa}a davawe na administrativni uslugi na osiguruvawe kako {to se procena i nadomest na {teti od osiguruvawe Ovaa klasa opfa}a: - procena na {teti od osiguruvawa poramnuvawe na {teti procena na rizici presmetka na rizici i {teti procena na havarii i zagubi - isplata na {teti od osiguruvawa Ovaa klasa ne opfa}a: - procena na nedvi`en imot, vidi 68.31 - procena za drugi celi, vidi 74.90 - istra`uva~ki dejnosti, vidi 80.30 Dejnosti na zastapnici vo osiguruvawe i osiguritelni posrednici Ovaa klasa opfa}a: - dejnosti na zastapnici i brokeri za osiguruvawe pri proda`ba ili pregovarawe za renti i polisi za osiguruvawe i reosiguruvawe.

66.22

66.29

Pomo{ni dejnosti vo osiguruvaweto i penziskite fondovi Ovaa klasa opfa}a: - dejnosti koi se vklu~eni ili se tesno povrzani so osiguruvaweto i penziskite fondovi (osven finansisko posreduvawe, poramnuvawe na {teti, kako i dejnosti na zastapnicite za osiguruvawe):

administrativni uslugi vo vrska so spasuvawe vo slu~aj na nezgoda tehni~ki uslugi Ovaa klasa ne opfa}a: - dejnosti na pomorsko spasuvawe, vidi 52.22 66.3 66.30 Dejnosti na upravuvawe so fondovi Dejnosti na upravuvawe so fondovi Ovaa klasa gi opfa}a dejnostite za upravuvawe so portfolija i fondovi so naplata ili vrz osnova na dogovor, za fizi~ki lica, delovni subjekti i ostanato, kako {to se: - upravuvawe so zaedni~ki fondovi - upravuvawe so drugi investiciski fondovi - upravuvawe so penziski fondovi L/ DEJNOSTI VO VRSKA SO NEDVI@EN IMOT Ovoj sektor opfa}a dejnosti kako zakupodavci, posrednici i/ili brokeri vo edna ili pove}e od slednite dejnosti: prodavawe ili kupuvawe na nedvi`nost, davawe pod zakup na nedvi`nosti, davawe na drugi uslugi vo vrska so nedvi`nosti - procena na nedvi`nostite ili deluvawe kako agenti za zalog na nedvi`nostite. Dejnostite vo ovoj sektor mo`e da se odnesuvaat za sopstven nedvi`en imot ili nedvi`en imot zemen pod zakup i mo`e da bidat vrz baza na dogovor ili honorar (pla}awe). Isto taka, vklu~uvaat i izgradba na objekti za sopstvena smetka ili davawe pod zakup na takvite objekti. sektor opfa}a upravuvawe so nedvi`nostite. 68 68.1 68.10 Dejnosti vo vrska so nedvi`en imot Kupuvawe i proda`ba na sopstven nedvi`en imot Kupuvawe i proda`ba na sopstven nedvi`en imot Ovaa klasa opfa}a: - kupuvawe i proda`ba na sopstven nedvi`en imot: stanbeni zgradi i `iveali{ta nestanbeni zgradi, vklu~uvaj}i i izlo`beni saloni, sopstveni skladi{ta i trgovski centri zemji{te Ovaa klasa, isto taka, opfa}a:

- parcelizirawe na nedvi`nosta bez podobruvawe na zemji{teto (bez infrastruktura) Ovaa klasa ne opfa}a: - razvoj na grade`ni proekti za proda`ba, vidi 41.10 - parcelizirawe i podobruvawe na zemji{teto (obezbeduvawe na infrastruktura), vidi 42.99 68.2 Izdavawe i upravuvawe so sopstven nedvi`en imot ili nedvi`en imot zemen pod zakup (lizing) 68.20 Izdavawe i upravuvawe so sopstven nedvi`en imot ili nedvi`en imot zemen pod zakup (lizing) Ovaa klasa opfa}a: - izdavawe (iznajmuvawe) i upravuvawe so sopstven nedvi`en imot ili nedvi`en imot zemen pod zakup: stanbeni zgradi i `iveali{ta nestanbeni zgradi, vklu~uvaj}i i izlo`beni saloni, sopstveni skladi{ta zemji{te - obezbeduvawe na ku}i, namesteni i nenamesteni stanovi ili apartmani za postojana upotreba, karakteristi~no za upotreba na mese~no i na godi{no nivo Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: - razvoj na grade`ni proekti za sopstveno koristewe - koristewe na stanbeni parceli za mobilni domovi Ovaa klasa ne opfa}a: - koristewe na hoteli, hoteli so apartmani za `iveewe, vikendi~ki, ku}i za izdavawe (pansioni), zemji{te za kampuvawe, kampovi i drugi nestanbeni zgradi ili mesta za kratok prestoj, vidi oddel 55 68.3 68.31 Upravuvawe so nedvi`en imot so nadomest ili vrz baza na dogovor Agencii za nedvi`en imot Ovaa klasa gi opfa}a dejnostite na agenciite za rabotewe so nedvi`nosti: - za posreduvaweto za kupuvawe, proda`ba i izdavawe pod zakup na nedvi`nosti, vrz osnova na nadomest ili dogovor - sovetodavni dejnosti i uslugi za procena vo vrska so kupuvawe, proda`ba i davawe pod zakup na nedvi`nosti vrz osnova na dogovor ili honorar (naplata) - dejnosti na agenti za zalog na nedi`nosti Ovaa klasa ne opfa}a:

- pravni raboti, vidi 69.10 68.32 Upravuvawe so nedvi`en imot so honorar ili vrz baza na dogovor Ovaa klasa ne opfa}a: - pravni raboti, vidi 69.10 - uslugi za oddr`uvawe (kombinacija na uslugi kako generalno vnatre{no ~istewe, odr`uvawe i vr{ewe mali popravki, isfrlawe na |ubre, nadzor i obezbeduvawe) vidi 81.10 - upravuvawe so objekti kako {to se voeni bazi, zatvori i ostanati objekti (osven upravuvawe so kompjuterska oprema), vidi 81.10 M/K STRU^NI, NAU^NI I TEHNI^KI DEJNOSTI Ovoj sektor opfa}a specijalizirani, nau~ni i tehni~ki dejnosti. Ovie dejnosti baraat golem stepen na osposobuvawe i im ovozmo`uvaat na korisnicite stru~no znaewe i ve{tini. 69 Pravni i smetkovodstveni dejnosti Ovoj oddel vklu~uva pravno zastapuvawe na interesite na edna strana protiv interesite na druga strana, pred sudovite ili drugi pravosudni organi, so ili pod supervizija, na lica ~lenovi na advokatska komora, kako {to e sovetuvawe i zastapuvawe vo gra|anski predmeti, sovetuvawe i zastapuvawe vo krivi~ni predmeti, pravni soveti i zastapuvawe vo sporovi koi proizleguvaat od rabotnite odnosi. Isto taka, vklu~uva i podgotovka na pravni dokumenti kako {to se predmeti za osnovawe na delovni subjekti, dogovori za partnerstvo ili sli~ni dokumenti vo vrska so osnovawe na delovnite subjekti, industriska sopstvenost i avtorski i srodni prava, podgotovka na dokumenti za podaroci, testamenti, staratelstva itn., kako i ostanati dejnosti na javni (dr`avni) notari, gra|anski notari, sudski slu`benici, arbitri, revizori i ve{taci. Isto taka, vklu~uva i smetkovodstveni i knigovodstveni uslugi kako {to se revizija na smetkovodstvenite smetki, podgotovka na finansiski izve{taj i knigovodstvo.

69.1 69.10

Pravni raboti Pravni raboti Ovaa klasa opfa}a:

- pravno zastapuvawe na interesite na strankite pred sudovite ili drugite pravosudni organi so ili pod supervizija na lica koi se ~lenovi na advokatskata komora: pravni soveti i zastapuvawa vo gra|anski predmeti pravni soveti i zastapuvawa vo krivi~ni predmeti pravni soveti i zastapuvawa vo sporovi koi proizleguvaat od rabotnite odnosi - pravno sovetuvawe, podgotovka na pravni dokumenti: predmeti za osnovawe na delovni subjekti, dogovori za partnerstvo ili sli~ni dokumenti vo vrska so osnovawe na delovni subjekti industriska sopstvenost i avtorski i srodni prava podgotovka na predmeti za podarok, testamenti, staratelstva i dr. - ostanati dejnosti na javni (dr`avni) notari i gra|anski notari, sudski slu`benici, arbitri, revizori i ve{taci.

Ovaa klasa ne opfa}a: - dejnost na sudovite, vidi 84.23 69.2 Smetkovodstveni, knigovodstveni i revizorski raboti; dano~no sovetuvawe 69.20 Smetkovodstveni, knigovodstveni i revizorski raboti; dano~no sovetuvawe Ovaa klasa opfa}a: - kni`ewe na komercijalni transakcii na pretprijatija ili drugi - podgotovka ili revizija na finansiski izve{tai - kontrola i potvrduvawe na ispravnosta na finansiskite izve{tai - podgotovka na prijavi za vra}awe na personalen danok i danok na dohod - dejnosti na sovetuvawe i zastapuvawe na klientot pred dano~nite organi Ovaa klasa ne opfa}a: - obrabotka na podatoci i tabelirawe, vidi 63.11 - delovno sovetuvawe vo vrska so smetkovodstveniot sistem, proceduri za buxetska kontrola, vidi 70.22 - naplata na smetki, vidi 82.91 70 Upravuva~ki dejnosti; sovetuvawe vo vrska so upravuvaweto

Ovoj oddel opfa}a davawe na sovet i pomo{ na pretprijatijata i drugite organizacii za pra{awa vo vrska so upravuvaweto, kako {to se strate{ki i organizaciski planirawa; finansiski planirawa i buxetirawe; marketing celi i politiki; politika, praksa i planirawe povrzani so ~ove~kite resursi; izrabotka na planovi na proizvodstvo i kontrola na planiraweto. Ovde, isto taka, e vklu~en i nadzorot i upravuvaweto nad ostanatite edinici vo ista kompanija ili pretprijatie, t.e. dejnosti na glavnite-mati~nite edinici. 70.1 70.10 Upravuva~ki dejnosti Upravuva~ki dejnosti Ovaa klasa vklu~uva nadzor i upravuvawe so drugite edinici vo kompanijata ili pretprijatieto; donesuvawe na strate{ki ili organizaciski planovi i odlu~uva~ka uloga na kompanijata ili pretprijatieto; izvr{uvawe na operativna kontrola i upravuvawe so dnevnite dejnosti na edinicite so koi se povrzani. Ovaa klasa opfa}a dejnosti na: - glavnite-mati~ni edinici - centraliziranite administrativni edinici - korporativnite edinici - lokalnite i regionalnite kancelarii - pomo{nite upravuva~ki kancelarii Ovaa klasa ne opfa}a: - dejnosti na holding-kompaniite koi ne se vklu~eni vo upravuvaweto, vidi 64.20 70.2 70.21 Dejnosti vo vrska so sovetuvawe vo upravuvaweto Odnosi so javnosta i dejnosti na informirawe Ovaa klasa opfa}a davawe na sovet, rakovodewe i operativna pomo{, vklu~uvaj}i go i lobiraweto za pretprijatijata ili drugite organizacii vo odnosi so javnosta i informiraweto. Ovaa klasa ne opfa}a: - dejnosti na agencii za reklamirawe i uslugi za oglasuvawe preku mediumite, vidi 73.1 - istra`uvawa na pazarot i ispituvawe na javnoto mislewe, vidi 73.20 70.22 Dejnosti na sovetuvawe vo vrska so raboteweto i ostanato upravuvawe

Ovaa klasa vklu~uva: davawe na sovet, davawe na nasoki i operativna pomo{ na pretprijatijata i drugite organizacii vo upravuvaweto, kako {to se strategiski i organizaciski planirawa, rein`enering na rabotniot proces, promeni vo rakovodeweto, namaluvawe na tro{ocite i drugi finansiski pra{awa; marketing celi i politiki; politika, praksa i planirawe povrzani so ~ove~kite resursi; strategii za nadomestoci i penzionirawe; izrabotka na planovi za proizvodstvo i kontrola na planiraweto. Ova davawe na delovni uslugi mo`e da vklu~uva sovet, davawe na nasoki ili operativna pomo{ na pretprijatijata i javnite slu`bi {to se povrzani so: - kreirawe na smetkovodstveni metodi ili proceduri, programi za smetkovodstvo na tro{oci, proceduri za buxetska kontrola - sovetuvawe i pomo{ vo vrska so planirawe, organizirawe, efikasnost i kontrolirawe, upravuvawe so informaciite itn. Ovaa klasa ne opfa}a: - dizajnirawe na programi za smetkovodstvo, vidi 62.01 - pravno sovetuvawe i zastapuvawe, vidi 69.10 - smetkovodstveni, knigovodstveni i revizorski dejnosti, dano~no sovetuvawe, vidi 69.20 - sovetuvawe vo arhitektonskite dejnosti i in`enerstvoto, vidi 71.11, 71.12 - sovetuvawe za za{tita na okolinata, za agronomijata, obezbeduvawe i srodni konsultativni dejnosti, vidi 74.90 - sovetuvawe vo vrska so barawe na rakovoden kadar ili nivno vrabotuvawe, vidi 78.10 - obrazovni konsultantski dejnosti, vidi 85.60 71 Arhitektonski dejnosti i in`enerstvo; tehni~ko ispituvawe i analiza Ovoj oddel opfa}a davawe na arhitektonski uslugi, in`enerski uslugi, uslugi povrzani so izrabotka na nacrti (proektirawe), grade`ni inspekciski uslugi i istra`uvawe i kartografski uslugi. Isto taka, vklu~uva i izvr{uvawe na fizi~ki, hemiski uslugi i drugi analiti~ki ispituvawa.

71.1

Arhitektonski dejnosti i in`enerstvo i so niv povrzano tehni~ko sovetuvawe Ova grupa opfa}a davawe na arhitektonski uslugi, in`enerski uslugi, uslugi povrzani so izrabotka na nacrti (proektirawe), grade`ni inspekciski uslugi i istra`uvawe i kartografski uslugi i sli~ni na niv.

71.11

Arhitektonski dejnosti Ovaa klasa opfa}a: - arhitektonsko-konsultantski dejnosti izrabotka na nacrti (proektirawe) na zgradi urbanisti~ko i prostorno planirawe i proektirawe kako i proektirawe na okolinata Ovaa klasa ne opfa}a: - dejnosti na kompjuterski sovetnici, vidi 62.02, 62.09 - vnatre{no dekorirawe, vidi 74.10

71.12

In`enerstvo i so nego povrzano tehni~ko sovetuvawe Ovaa klasa opfa}a: - tehni~ko proektirawe (primena na zakonite na fizikata i principite na in`enerstvoto vo dizajniraweto na ma{ini, materijali, instrumenti, strukturi, procesi i sistemi) i sovetodavni dejnosti za: proekti za razvoj i izrabotka na postrojki, industriski procesi i industriska oprema proekti od oblasta na grade`ni{tvo, hidrotehnika i soobra}ajno in`enerstvo proekti za upravuvawe so vodata proektni elaborati i realizacija povrzani so proektirawe na instalacii za struja i elektronika, rudarsko in`enerstvo, hemisko in`enerstvo, ma{insko, industrisko i sistemsko in`enerstvo, in`enerstvo za za{tita pri rabota - elaboracija na proekti za koristewe na klima-uredi, razladni uredi, proekti za higieno-tehni~ka za{tita i za{tita od zagaduvawe, proekti za akustika itn. - geofizi~ki, geolo{ki i seizmi~ki istra`uva~ki dejnosti - geodetski istra`uva~ki dejnosti premeruvawe na zemji{teto i granici hidrolo{ki istra`uva~ki dejnosti potpovr{inski istra`uva~ki dejnosti kartografsko i prostorno snimawe Ovaa klasa ne opfa}a: - ispituvawe za dup~ewe povrzano so rudarski operacii, vidi 09.10, 09.90 - razvoj ili izdavawe na povrzani softveri, vidi 58.29, 62.01 - dejnosti na kompjuterski konsultanti, vidi 62.02, 62.09 - tehni~ki ispituvawa, vidi 71.20 - dejnosti za istra`uvawe i razvoj povrzani so in`enerstvoto, vidi 72.19

- industriski dizajn, vidi 74.10 - fotografirawe od vozduh, vidi 74.20 71.2 71.20 Tehni~ko ispituvawe i analiza Tehni~ko ispituvawe i analiza Ovaa klasa opfa}a fizi~ki, hemiski i ostanati analiti~ki testirawa na site vidovi na materijali i proizvodi, kako {to se: akusti~ni i vibracioni testirawa testirawe na sostavot i ~istota na mineralite itn. testirawe od oblasta na higiensko-tehni~kite uslovi na hranata, vklu~uvaj}i go i veterinarnoto testirawe i kontrolata vo proizvodstvoto na hrana testirawe na fizi~kite karakteristiki na materijalite, kako {to se ja~ina, cvrstina, trajnost, radioaktivnost itn. testirawe na kvalitet i verodostojnost testirawe na kompletnata ma{inerija: motori, avtomobili, elektronska oprema itn. rendgentski testirawa na mestata na zavaruvawe i spojuvawa analizi na nedostatocite testirawe i merewe na indikatori na okolinata: zagaduvawe na vozduhot i vodata itn. sertifikati na proizvodi, vklu~uvaj}i gi potro{uva~kite dobra, soobra}ajnite sredstva, letalata, kontejneri pod pritisok, nuklearnata oprema itn. periodi~ni tehni~ki ispituvawa na soobra}ajnite sredstva zaradi sigurnosta na patot testirawa so upotreba na modeli ili imitacii (na pr., avioni, brodovi, brani itn.) operacii vo policiski laboratorii Ovaa klasa ne opfa}a: - testirawa na `ivotinski primeroci, vidi 75.00 - dijagnosticirawe, testirawe i analizi na medicinski i stomatolo{ki primeroci, vidi 86 72 Nau~no istra`uvawe i razvoj Ovoj oddel opfa}a tri vida dejnosti na poleto na istra`uvawe i razvoj: 1) Osnovni istra`uvawa: Eksperimentalna ili teoretska rabota {to se prezema prvenstveno zaradi steknuvawe na novo znaewe za potenciranite osnovni pojavi i nabquduvanite fakti bez odredena primena ili upotreba. 2) Primeneti istra`uvawa:

Originalni istra`uvawa prezemeni za da se stekne novo znaewe, prvenstveno naso~eni kon odredena prakti~na cel. 3) Eksperimentalen razvoj: Sistematska rabota bazirana vrz postoe~ko znaewe dobieno od istra`uvawa i/ili prakti~no iskustvo, naso~eni kon proizvodstvo na novi materijali, proizvodi i uredi, instalirawe na novi procesi, sistemi i uslugi za bitno podobruvawe na onie {to ve}e se proizvedeni ili instalirani. Istra`uvaweto i eksperimentalniot razvoj vo ovoj oddel se podeleni vo dve kategorii: prirodni nauki, tehni~ki i tehnolo{ki nauki i op{testveni i humanisti~ki nauki.

Ovoj oddel ne opfa}a: - istra`uvawe na pazarot, vidi 73.20 72.1 Istra`uvawe i eksperimentalen razvoj vo prirodnite, tehni~kite i tehnolo{kite nauki Ovaa grupa sodr`i osnovni i prakti~ni istra`uvawa, eksperimentalen razvoj vo prirodnite, tehni~kite i tehnolo{kite nauki. Istra`uvawe i eksperimentalen razvoj vo biotehnologijata Ovaa klasa opfa}a istra`uvawe i eksperimentalen razvoj vo biotehnologijata: - DNK/RNK: genomika, farmakogenomika, geneti~ki probi, geneti~ki istra`uvawa, sekvencionirawe/ sinteza/pro{iruvawe na DNK/RNK, profilirawe na izrazuvaweto (ekspresija) na genite i upotreba na antisens (bezosetna) tehnologija - proteinski i drugi molekuli: sekvencionirawe/sinteza/podvojuvawe na proteini i peptidi (so vklu~uvawe na golemi molekulni hormoni); podobruvawe na metodite za prenos na golemi molekulni lekovi; proteomika, pro~istuvawe i izolacija na proteini, signalizirawe, identifikacija na receptorni }elii - istra`uvawa na kultura na tkiva i }elii: kultura na }elii/tkiva, istra`uvawe na tkiva (so vklu~uvawe na elementi na tkivata i biomedicinski istra`uvawa), fuzija na }elii, vakcinacii/imunski stimulansi, kultivirawe na embrioni - biotehnolo{ki tehniki: fermentacija so upotreba na bioreaktori, bioprocesirawe, bioizla~uvawe, biopretvorawe, biobelewe, biolo{ko otsumpurirawe, bioremedijacija, biofiltracija, fitoremedijacija - genski i RNK vektori: genska terapija i virusni vektori

72.11

- bioinformatika: izrabotka na baza na podatoci za geonomi, proteinski sekvenci, modelirawe na slo`eni biolo{ki procesi, vklu~uvaj}i ja sistematskata biologija - nanobiotehnologija: primenuva alati i procesi na nano i mikrobiotehnologijata za izgradba na uredi za prou~uvawe na biosistemite i upotrebata vo farmacijata, dijagnostikata itn. 72.19 Drugi istra`uvawa i eksperimentalen razvoj vo prirodnite, tehni~kite i tehnolo{kite nauki Ovaa klasa opfa}a: - istra`uvawa i eksperimentalen razvoj vo prirodnite, tehni~kite i tehnolo{kite nauki osven istra`uvawata i eksperimentalniot razvoj vo biotehnologijata: istra`uvawe i razvoj vo prirodnite nauki istra`uvawe i razvoj vo tehni~kite i tehnolo{kite nauki istra`uvawe i razvoj vo medicinskite nauki istra`uvawe i razvoj vo zemjodelskite nauki interdisciplinarni istra`uvawa i razvoj, prvenstveno vo prirodnite i tehni~ko-tehnolo{kite nauki Istra`uvawa i eksperimentalen razvoj vo op{testvenite i humanitarnite nauki 72.20 Istra`uvawa i eksperimentalen razvoj vo op{testvenite i humanitarnite nauki Ovaa klasa opfa}a: - istra`uvawe i razvoj vo op{testvenite nauki - istra`uvawe i razvoj vo humanitarnite nauki - interdisciplinarni istra`uvawa i razvoj, prvenstveno vo op{testvenite i humanitarnite nauki Ovaa klasa ne opfa}a: - istra`uvawe na pazarot, vidi 73.20 73 Marketing (reklama i propaganada) i istra`uvawe na pazarot Ovoj oddel opfa}a sozdavawe na reklamni kampawi, kako i oglasuvawe vo spisanija, vesnici, na radio i na televizija i vo ostanati mediumi, kako i kreirawe i postavuvawe na reklami na otvoren prostor. 73.1 73.11 Marketing (reklama i propaganada) Agencija za marketing

72.2

Ovaa klasa vklu~uva cel spektar na uslugi za oglasuvawe (po pat na sopstvenite kapaciteti na pretprijatieto ili so dogovori) vklu~uvaj}i sovetuvawe, kreativni uslugi, izrabotka na reklamen materijal i kupuvawe. Toa vklu~uva: - kreirawe i realizacija na propagandni kampawi: kreirawe i postavuvawe na propaganda vo vesnici, spisanija, radio, televizija, internet i drugi mediumi kreirawe i postavuvawe na propaganda na otvoren prostor, t.e. bilbordi, panoa, reklami na izlozi, reklami na avtobusi i avtomobili vo izlo`beni prostori itn. reklamirawe od vozduh distribucija ili isporaka na propaganden materijal ili primeroci ureduvawe na {tandovi i ostanati objekti i prostori - vodewe na marketin{ki kampawi i drugi reklamirawa koi se usmereni kon privlekuvawe i zadr`uvawe na kupuva~i: promocija na produkti marketing na mesto na proda`ba oglasuvawe preku po{ta marketin{ki konsultacii Ovaa klasa ne opfa}a: - pe~atewe na reklamen materijal, vidi 58.19 - snimawe na reklamni poraki za televizija i film, vidi 59.11 - snimawe za komercijalni poraki za radio, vidi 59.20 - istra`uvawe na pazarot, vidi 73.20 - izrabotka na reklamni fotografii, vidi 74.20 - organizacija na sostanoci i delovni saemi, vidi 82.30 - po{tenski dejnosti, vidi 82.19 73.12 Oglasuvawe preku mediumi Ovaa klasa opfa}a: - oglasuvawe preku mediumi, t.e. proda`ba na vremeto i prostorot za razli~ni vidovi na mediumsko oglasuvawe. Ovaa klasa ne opfa}a: - proda`ba na vreme ili prostor za oglasuvawe direktno od strana na sopstvenikot (izdava~ot itn.) vidi go soodvetniot oddel na dejnost - odnosi so javnosta i dejnosti na soop{tuvawe, vidi 70.21 Istra`uvawe na pazarot i ispituvawe na javnoto mislewe

73.2

73.20

Istra`uvawe na pazarot i ispituvawe na javnoto mislewe Ovaa klasa opfa}a: - istra`uvawe na pazarniot potencijal, sestranosta, prepoznatlivosta na dobrata i uslugi i kupovnite naviki na potro{uva~ite zaradi proda`na promocija i razvoj na novi proizvodi i uslugi, vklu~uvaj}i i statisti~ki analizi na rezultatite - istra`uvawe na javnoto mislewe za politi~ki, ekonomski i op{testveni pra{awa i statisti~ki analizi na rezultatite od ispituvaweto

74

Ostanati stru~ni, nau~ni i tehni~ki dejnosti Ovoj oddel opfa}a stru~ni, nau~ni i tehni~ki dejnosti (osven pravni i smetkovodstveni dejnosti, arhitektura i in`enering, tehni~ki testirawa i analizi, upravuvawe i upravuva~ko - konsultantski dejnosti, istra`uvawe i razvoj i reklamirawe). 74.1 74.10 Specijalizirani dizajnerski dejnosti Specijalizirani dizajnerski dejnosti Ovaa klasa opfa}a: - moden dizajn na tekstil, obleka, obuvki, nakit, mebel i drugi vnatre{ni dekoracii i drugi modni proizvodi, kako i drugi proizvodi za li~na potro{uva~ka ili dobra za doma}instvata - industriski dizajn, t.e. kreirawe i razvoj na nacrt i specifikacija koi ja optimiziraat upotrebata, cenata i izgledot na proizvodite, vklu~uvaj}i gi izborot na materijalite, mehanizmite, formata, bojata i na~inot na povr{inskata obrabotka na proizvodot, zemaj}i gi predvid ~ove~kite karakteristiki i potrebi, sigurnosta, pazarnata sklonost vo distribucijata, upotrebata i odr`uvaweto - dejnosti na grafi~ki dizajneri - dejnosti na vnatre{ni dekorateri Ovaa klasa ne opfa}a: - izrabotka i programirawe na veb-stranici, vidi 62.01 - arhitektonsko dizajnirawe, vidi 71.11 - proektirawe i in`enering, t.e. primena na zakonite na fizikata i na~elata na in`eneringot vo dizajniraweto na ma{ini, materijali, instrumenti, strukturi, procesi i sistemi, vidi 71.12 74.2 74.20 Fotografski dejnosti Fotografski dejnosti

Ovaa klasa opfa}a: - izrabotka na fotografii za komercijalni potrebi i za potro{uva~i: izrabotka na fotografii za patni ispravi, u~ili{ta, svadbi itn. izrabotka na fotografii za komercijalni, modni ili turisti~ki celi, kako i za potrebi na izdava{tvo i rabotewe so nedvi`nini fotografirawe od vozduh videosnimawe na va`ni slu~uvawa: svadbi, sostanoci itn. - obrabotka na filmovi razvivawe, izrabotka i zgolemuvawe na fotografii od negativi ili filmovi zemeni od klienti dejnost na laboratorii za razvivawe na filmovi i izrabotka na fotografii dejnost na foto-studija za izrabotka na fotografii (koi ne se del od prodavnicite so fotografska oprema) montirawe na dijapozitivi kopirawe i restavracija ili retu{irawe na stari fotografii - dejnosti na fotoreporterite Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: - mikrofilmovi za dokumenti Ovaa klasa ne opfa}a: - obrabotka na igrani filmovi koi se odnesuvaat na filmska i televiziska industrija, vidi 59.12 - kartografsko i prostorno snimawe i informirawe, vidi 71.12 - rabota na avtomati koi rabotat na pari (samouslu`uvawe), fotoavtomati, vidi 96.09 74.3 74.30 74.9 Preveduva~ki dejnosti i uslugi na preveduva~ite Preveduva~ki dejnosti i uslugi na preveduva~ite Ostanati stru~ni, nau~ni i tehni~ki dejnosti, nespomnati na drugo mesto 74.90 Ostanati stru~ni, nau~ni i tehni~ki dejnosti, nespomnati na drugo mesto Ovaa klasa opfa}a razli~ni uslu`ni dejnosti nameneti prete`no za delovnite stranki. Toa se dejnosti {to baraat pogolemi stru~ni, nau~ni i tehni~ki sposobnosti, me|utoa ne gi vklu~uvaat tekovnite, rutinskite delovni funkcii koi obi~no se so kratko traewe.

Ovaa klasa opfa}a: - dejnosti na delovno posreduvawe, t.e. organizirawe na kupuvawe i proda`ba na mali i sredno golemi delovni subjekti, vklu~uvaj}i ja i profesionalnata praksa, osven posreduvawe vo raboteweto so nedvi`nini - dejnosti pri posreduvawe vo vrska so patenti (organizirawe na kupuvawe i proda`ba na patenti) - dejnosti na procenuvawe, osven za nedvi`nini ili osiguruvawe (za antikviteti, nakit itn.) - revizija na smetki i informacii za nadomestoci za prevoz na stoka (vozarina) - dejnosti za prognozirawe na vremeto - sovetuvawe vo podra~jeto na osiguruvaweto - sovetuvawe vo podra~jeto na agronomijata - sovetuvawe vo podra~jeto na za{tita na `ivotnata sredina - drugi tehni~ki sovetuvawa - dejnosti na konsultanti osven od podra~jeto na arhitekturata, in`eneringot i delovnoto upravuvawe - dejnosti na kvantitativni proceniteli Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: - dejnosti na agenti i agencii koi zastapuvaat lica zaradi dobivawe na anga`mani vo filmski, teatarski ili drugi pretstavi ili sportski atrakcii, kako i agencii za plasirawe na knigi, igri, umetni~ki dela, fotografii itn. kaj izdava~ite, re`iserite itn. Ovaa klasa ne opfa}a: - trgovija na golemo so koristeni motorni vozila po pat na aukcija, vidi 45.1 - dejnosti na aukcija preku internet (vo vrska so trgovijata na malo), vidi 47.91 - dejnosti na aukcii (aukciski ku}i) vo vrska so trgovijata na malo, vidi 47.79 - dejnosti na posrednici vo vrska so nedvi`nosti, vidi 68.31 - knigovodstveni dejnosti, vidi 69.20 - dejnosti na konsultanti vo vrska so upravuvaweto, vidi 70.22 - dejnosti za arhitektonski i in`enerski konsultacii, vidi 71.1 - izrabotka na industriski i ma{inski dizajn, vidi 71.12, 74.10 - veterinarni testirawa i kontrola na proizvodstvo na hrana, vidi 71.20 - kreirawe i postavuvawe na reklami i drugi reklamni dizajni, vidi 73.11 - ureduvawe na {tandovi i ostanati objekti i prostori, vidi 73.11 - organizacija na sostanoci i delovni saemi, vidi 82.30

- dejnosti na samostalni aukcioneri, vidi 82.99 - upravuvawe so programi za lojalnost, vidi 82.99 - sovetuvawe vo vrska so kreditirawe i dolguvawa, vidi 88.99 75 Veterinarni dejnosti Ovoj oddel vklu~uva gri`a za zdravjeto na `ivotnite i kontrolni dejnosti za `ivotnite na farmi ili doma{ni milenici. Ovaa dejnost se odviva preku kvalifikuvani veterinari vo veterinarni bolnici, kako i pri posetata na farmi, {tali, ku}i ili domovi, vo privatni veterinarni ordinacii i operacioni sali ili na drugo mesto. Isto taka, gi opfa}a i ambulantskite dejnosti za bolnite `ivotni. 75.0 75.00 Veterinarni dejnosti Veterinarni dejnosti Ovaa klasa opfa}a: - gri`a za zdravjeto na `ivotnite i kontrolni dejnosti za `ivotnite na farma - gri`a za zdravjeto na `ivotnite i kontrolni dejnosti za doma{ni milenici Ovaa dejnost se odviva preku kvalifikuvani veterinari i veterinarni bolnici kako i pri poseta na farmi, {tali, ku}i ili domovi, vo privatni veterinarni ordinacii i operacioni sali ili na drugo mesto Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: - dejnosti na veterinarni asistenti ili drug pomo{en veterinaren personal - klini~ko - patolo{ki i ostanati dijagnosti~ki dejnosti vo vrska so `ivotnite - ambulantski dejnosti za `ivotnite Ovaa klasa ne opfa}a: - hranewe na `ivotnite bez gri`a za zdravjeto, vidi 01.62 - stri`ewe na ovcite, vidi 01.62 - uslugi i kontrola na stadata, pasewe, kastrirawe na `ivinata, vidi 01.62 - dejnosti za ve{ta~koto oploduvawe, vidi 01.62 - nega i zgri`uvawe na doma{ni milenici bez gri`a za zdravjeto, vidi 96.09 N/ ADMINISTRATIVNI I POMO[NI USLU@NI DEJNOSTI

Ovoj sektor opfa}a razli~ni dejnosti koi go poddr`uvaat op{toto rabotewe. Ovie dejnosti se razlikuvaat od onie vo sektorot M/K po toa {to nivnata glavna namena ne e prenesuvawe na specijalizirano znaewe.

77

Dejnosti na iznajmuvawe i davawe pod zakup (lizing)

Ovoj oddel opfa}a dejnosti na iznajmuvawe i davawe pod zakup na opredmeteni i nefininsiski neopredmeteni sredstva, vklu~uvaj}i mno{tvo materijalni dobra kako {to se avtomobili, kompjuteri, predmeti za {iroka potro{uva~ka, kako i industriski ma{ini i oprema, na potro{uva~ite vo zamena za periodi~no pla}awe na naemnina ili zakupnina. Podelen e na: (1) iznajmuvawe na motorni vozila, (2) iznajmuvawe na oprema za rekreacija i sport kako i predmeti za li~na upotreba i za doma}instvoto, (3) davawe pod zakup na ostanati ma{ini i oprema koi ~esto se koristat vo raboteweto, me|u koi i ostanatite prevozni sredstva i (4) lizing na proizvodite od intelektualna sopstvenost i sli~ni proizvodi.

Ovoj oddel go vklu~uva samo operativniot zakup (lizing). Ovoj oddel ne opfa}a: - finansiski zakup, vidi 64.91 - (zakup) iznajmuvawe na nedvi`nosti, vidi sektor L/J - (zakup) iznajmuvawe na oprema so (preku) operator, vidi vo soodvetnata klasa spored dejnosta koja se izvr{uva so pomo{ na taa oprema (na klasite na dejnosti koi upravuvaat so taa oprema), na pr., grade`ni{tvo (sektor F/\) transport (sektor H/@) 77.1 Iznajmuvawe i davawe pod zakup (lizing) na motorni vozila 77.11 Iznajmuvawe i davawe pod zakup (lizing) na avtomobili i motorni vozila od lesna kategorija Ovaa klasa opfa}a: - iznajmuvawe i operativen zakup na slednite vidovi na vozila: patni~ki avtomobili i ostanati motorni vozila od lesna kategorija -lesni tovarni vozila (so nosivost do 3.5 toni) bez voza~ Ovaa klasa ne opfa}a:

- iznajmuvawe ili davawe pod zakup na avtomobili i motorni vozila od lesna kategorija so voza~, vidi 49.32 i 49.39 77.12 Iznajmuvawe i davawe pod zakup na kamioni Ovaa klasa opfa}a: - iznajmuvawe i operativen zakup na slednite vidovi vozila: kamioni, prikolki i te{ki motorni vozila (so nosivost preku 3.5 toni) avtodomovi (kamperi) Ovaa klasa ne opfa}a: - iznajmuvawe ili operativen zakup na kamioni i te{ki vozila so nosivost preku 3.5 toni so voza~, vidi 49.41 77.2 Iznajmuvawe i davawe pod zakup na predmeti za li~na upotreba i za doma}instvoto Ovaa grupa opfa}a iznajmuvawe i davawe pod zakup predmeti za li~na upotreba i za doma}instvoto kako {to se zakup na oprema za rekreacija i sport i videolenti. Dejnostite vo ovaa grupa, glavno, se odnesuvaat na iznajmuvawe i davawe pod zakup za pokratok vremenski period, iako ne e isklu~eno deka mo`e da se odnesuva i na podolg vremenski period. 77.21 Iznajmuvawe i davawe pod zakup na oprema za rekreacija i sport Ovaa klasa opfa}a iznajmuvawe na oprema za rekreacija i sport: - ~amci, edrilici, kanua, - velosipedi - le`alki i ~adori za na pla`a - skii - ostanata sportska oprema Ovaa klasa ne opfa}a: - iznajmuvawe na ~amci i edrilici so ekipa`, vidi 50.10, 50.30 - iznajmuvawe na videolenti i diskovi, vidi 77.22 - iznajmuvawe na ostanati predmeti za li~na upotreba i doma}instvo, vidi 77.29 - iznajmuvawe na oprema za odmor i rekreacija kako sostaven del na rekreativnite objekti, vidi 93.29 77.22 Iznajmuvawe na videolenti i diskovi Ovaa klasa opfa}a: - iznajmuvawe na videolenti, rekorderi, CD i DVD itn.

77.29

Iznajmuvawe i davawe pod zakup na ostanati predmeti za li~na i semejna upotreba Ovaa klasa opfa}a: - iznajmuvawe na razni predmeti za li~na i semejna upotreba (osven opremata za sport i rekreacija), na doma}instvata ili pretprijatijata: obleka, obuvki i tektil mebel, kerami~ki i stakleni proizvodi, kujnski pribor, elektri~ni aparati za doma}instvo i doma{ni potrebi nakit, muzi~ki instrumenti, scenski rekviziti i kostumi knigi, vesnici i spisanija ma{ini i oprema {to se upotrebuvaat od amateri ili za hobi, t.e. alat za popravki vo doma}instvoto cve}iwa i rastenija elektronska oprema za upotreba vo doma}instvoto Ovaa klasa ne opfa}a: - iznajmuvawe na avtomobili, kamioni, prikolki i avtodomovi(kamperi), bez voza~, vidi 77.1 - iznajmuvawe na oprema za rekreacija i sport, vidi 77.21 - iznajmuvawe na videolenti i diskovi, vidi 77.22 - iznajmuvawe na kancelariski mebel, vidi 77.33 - iznajmuvawe na motocikli i kamp-prikolki bez voza~, vidi 77.39 - iznajmuvawe na postelnina, rabotni odela i sli~ni predmeti vo peralnicite, vidi 96.01

77.3

Iznajmuvawe i davawe pod zakup na ostanati ma{ini, oprema, kako i materijalni dobra 77.31 Iznajmuvawe i davawe pod zakup (lizing) na zemjodelski ma{ini i oprema Ovaa klasa opfa}a: - iznajmuvawe i operativen zakup na ma{ini i oprema za zemjodelstvoto i {umarstvoto bez operator: iznajmuvawe na proizvodstveni ma{ini od klasata 28.30, kako {to se zemjodelskite traktori Ovaa klasa ne opfa}a: - iznajmuvawe na ma{ini i oprema za zemjodelstvoto i {umarstvoto so operator, vidi 01.61 i 02.40 77.32 Iznajmuvawe i davawe pod zakup (lizing) na ma{ini i oprema za grade`ni{tvoto i in`enerstvoto Ovaa klasa opfa}a:

- iznajmuvawe i operativen zakup na ma{ini i oprema za grade`ni{tvoto i in`enerstvoto bez operator: kranovi skeliwa i rabotni platformi, bez monta`a i demontirawe Ovaa klasa ne opfa}a: - iznajmuvawe i operativen zakup na ma{ini i oprema za grade`ni{tvoto i in`inerstvoto so operator, vidi oddel 43 Iznajmuvawe i davawe pod zakup (lizing) na kancelariski ma{ini i oprema, vklu~uvaj}i i kompjuteri Ovaa klasa opfa}a: - iznajmuvawe i operativen zakup na kancelariski ma{ini i oprema bez operator: kompjuteri i kompjuterska sporedna oprema; ma{ini za pi{uvawe, fotokopirawe i obrabotka na tekst; ma{ini i oprema za smetkovodstvo: registar-kasi, elektronski kalkulatori i sl. kancelariski mebel 77.34 Iznajmuvawe i davawe pod zakup (lizing) na vodni soobra}ajni sredstva Ovaa klasa opfa}a: - iznajmuvawe i operativen zakup (lizing) na vodni soobra}ajni sredstva bez operator: komercijalni ~amci i brodovi Ovaa klasa ne opfa}a: - iznajmuvawe na vodni soobra}ajni sredstva so operator, vidi oddel 50 - iznajmuvawe na ~amci za razonoda, vidi 77.21 77.35 Iznajmuvawe i davawe pod zakup (lizing) na vozdu{ni prevozni sredstva Ovaa klasa opfa}a: - iznajmuvawe i operativen zakup (lizing) na vozdu{ni soobra}ajni sredstva bez operator: avioni vozdu{ni baloni Ovaa klasa ne opfa}a: - iznajmuvawe na vozdu{ni soobra}ajni sredstva so operator, vidi oddel 51

77.33

77.39

Iznajmuvawe i davawe pod zakup (lizing) na ostanati ma{ini, oprema i materijalni dobra, nespomnati na drugo mesto Ovaa klasa opfa}a: - iznajmuvawe i operativen zakup (lizing) na drugi ma{ini i oprema bez operator koi op{to se upotrebuvaat kako kapitalni dobra vo industrijata: motori i turbini ma{inski alati oprema za rudarstvo i nafteni poliwa profesionalna radio, televiziska i telekomunikaciska oprema oprema za merewe i kontrola filmska produkciska oprema drugi komercijalni, nau~ni i industriski ma{ini - iznajmuvawe i operativen zakup (lizing) na kopneni prevozni sredstva (osven motorni vozila) bez voza~: motocikli, kamp-prikolki, itn. vozila za `elezni~ki prevoz Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: - iznajmuvawe na stanbeni ili kancelariski kontejneri - iznajmuvawe na `ivotni (kako na pr., rasni kowi) - iznajmuvawe na kontejneri - iznajmuvawe na paleti Ovaa klasa ne opfa}a: - iznajmuvawe na velosipedi, vidi 77.21 - iznajmuvawe na ma{ini i oprema za zemjodelstvoto i {umarstvoto, vidi 77.31 - iznajmuvawe na ma{ini i oprema za grade`ni{tvoto i in`enerstvoto, vidi 77.32 - iznajmuvawe na kancelariski ma{ini i oprema, vklu~uvaj}i i kompjuteri, vidi 77.33

77.4

Lizing na proizvodi od intelektualna sopstvenost i sli~ni proizvodi, osven avtorski dela 77.40 Lizing na proizvodi od intelektualna sopstvenost i sli~ni proizvodi, osven avtorski dela Ovaa klasa opfa}a dejnosti koi im ovozmo`uvaat na drugite da koristat proizvodi od intelektualna sopstvenost i sli~ni proizvodi za koi se pla}a soodveten nadomestok ili nadomestok za licenca na sopstvenikot na proizvodot. Lizingot na ovie proizvodi mo`e da bide vo razli~na forma kako {to e dozvolata za reprodukcija, koristeweto za ponatamo{ni procesi ili proizvodi, raboteweto vrz osnova na fran{iza itn. Proizvodite mo`e, no i ne mora da bidat napraveni od momentalnite sopstvenici.

Ovaa klasa opfa}a: - lizing na proizvodite od intelektualna sopstvenost (osven avtorskite dela kako {to se knigite ili softver) - primawe soodveten nadomestok ili nadomestok za licenca od koristeweto na: patenti trgovski marki za proizvodi ili trgovski marki za uslugi brend - imiwa istra`uvawe i procena na minerali dogovori za fran{iza Ovaa klasa ne opfa}a: - steknuvawe na avtorskite prava i izdavawe, vidi oddel 58 i 59 - proizvodstvo, reprodukcija i distribucija na avtorski dela (knigi, softver, film), vidi oddel 58 i 59 - lizing na nedvi`nosti, vidi 68.20 - lizing na materijalni dobra (imot), vidi grupa 77.1, 77.2, 77.3 78 Dejnosti na vrabotuvawe Ovoj oddel opfa}a sostavuvawe na ponudi za slobodni rabotni mesta, upatuvawe ili vrabotuvawe na kandidatite, pri {to kandidatite za rabota ne se vraboteni preku agenciite za vrabotuvawe, vrabotuvawe na rabotnici na opredeleno vreme poradi potreba od dopolnitelna rabotna sila na klientite i ostanato obezbeduvawe na ~ove~ki resursi. Ovoj oddel opfa}a: - dejnosti na barawe i vrabotuvawe na rakovoden kadar - dejnosti na agenciite za posreduvawe pri dodeluvawe na teatarski ili filmski ulogi (kasting agencii) Ovoj oddel ne opfa}a: - dejnosti na li~ni teatarski ili umetni~ki agenti ili agencii, vidi 74.90 78.1 78.10 Dejnosti na agenciite za vrabotuvawe Dejnosti na agenciite za vrabotuvawe Ovaa klasa opfa}a sostavuvawe na ponudi za slobodni rabotni mesta i upatuvawe i vrabotuvawe na kandidatite, pri {to kandidatite za rabota ne se vraboteni preku agencijata za vrabotuvawe.

Ovaa klasa opfa}a: - dejnosti na barawe, izbor i vrabotuvawe na kadri, vklu~uvaj}i i vrabotuvawe na rakovodni kadri - dejnosti na agenciite za posreduvawe pri dodeluvawe na teatarski ili filmski ulogi (kasting agencii) - dejnosti na agenciite za vrabotuvawe preku internet Ovaa klasa ne opfa}a: - dejnosti na teatarskite ili umetni~kite agenti ili agencii, vidi 74.90 78.2 78.20 Dejnosti na agenciite za privremeno vrabotuvawe Dejnosti na agenciite za privremeno vrabotuvawe Ovaa klasa vklu~uva dejnosti na vrabotuvawe na rabotnici na opredeleno vreme zaradi privremena zamena ili potreba od dopolnitelna rabotna sila na klientite, na pr., sezonski raboti, posebni proekti itn. Vrabotenite poedinci se vraboteni preku agencijata za privremeno vrabotuvawe koja ne obezbeduva direkten nadzor na vrabotenite na rabotnoto mesto na klientot. 78.3 78.30 Ostanato otstapuvawe na ~ove~ki resursi Ostanato otstapuvawe na ~ove~ki resursi Ovaa klasa opfa}a ostanato otstapuvawe na ~ove~ki resursi. Edinicite koi se tuka raspredeleni go pretstavuvaat rabotodavecot za vrabotenite po pra{awata povrzani so platata, danocite, pridonesite i ostanatite kadrovski pra{awa, me|utoa ne se odgovorni za stru~noto vodewe ili nadzor na vrabotenite. Otstapuvaweto na ~ove~ki resursi obi~no e dolgoro~no i postojano (na neopredeleno vreme), a edinicite koi se tuka raspredeleni izvr{uvaat golem broj na zada~i koi se odnesuvaat na upravuvaweto so ~ove~kite potencijali, a se povrzani so ova otstapuvawe. Ovaa klasa ne opfa}a: - otstapuvawe na ~ove~ki resursi zaedno so nadzor ili vodewe na rabotata, vidi vo klasata koja se odnesuva na ekonomskata dejnost na toa pretprijatie - otstapuvawe na ~ove~ki resursi zaradi privremena zamena ili potreba od dopolnitelna rabotna sila za klientite, vidi 78.20 Turisti~ki agencii, organizatori na patuvawa (turoperatori) i ostanati rezervaciski uslugi kako i dejnosti povrzani so niv

79

Ovoj oddel opfa}a dejnosti na turisti~kite agencii koi prvenstveno se zanimavaat so proda`ba na patuvawa, paketaran`mani, uslugi za prevoz i smestuvawe na individualni korisnici i delovni stranki, kako i dejnosti na organizirawe na paket aran`mani koi se prodavaat preku turisti~kite agencii ili direktno preku agentite kako {to se turoperatorite, kako i ostanati uslugi povrzani so patuvawata vklu~uvaj}i gi i rezervaciskite uslugi. Ovoj oddel, isto taka, gi vklu~uva dejnostite na turisti~kite vodi~i i turisti~kata promocija. Dejnosti na turisti~kite agencii i organizatorite na patuvawa (turoperatori) Ovaa grupa opfa}a dejnosti na turisti~kite agencii koi prvenstveno se zanimavaat so proda`ba na patuvawa, paketaran`mani, uslugi za prevoz i smestuvawe na individualni korisnici i delovni stranki, kako i dejnosti na organizirawe na paket-aran`mani koi se prodavaat preku turisti~kite agencii ili direktno preku agentite kako {to se turoperatorite. 79.11 Dejnosti na turisti~kite agencii Ovaa klasa opfa}a: - dejnosti na agenciite koi prvenstveno se zanimavaat so proda`ba na patuvawa, paket-aran`mani, uslugi za prevoz i smestuvawe, na golemo ili na malo, na individualni korisnici i delovni stranki. 79.12 Dejnosti na organizatorite na patuvawa (turoperatorite) Ovaa klasa opfa}a: - dejnosti na organizirawe na paket-aran`mani koi se prodavaat preku turisti~ki agencii ili direktno preku agenti kako {to se turoperatorite. Patuvawata mo`at da vklu~uvaat koja bilo ili site navedeni uslugi: prevoz smestuvawe ishrana poseta na muzei, istoriski ili kulturni znamenitosti, teatarski pretstavi, muzi~ki ili sportski nastani Ostanati rezervaciski uslugi i dejnosti povrzani so niv 79.90 Ostanati rezervaciski uslugi i dejnosti povrzani so niv

79.1

79.9

Ovaa klasa opfa}a: - ostanati rezervaciski uslugi povrzani so patuvawata: rezervaciii za prevoz, hoteli, restorani, iznajmuvawe na vozila, zabava, sport, itn. - uslugi povrzani so razmena na stanovi (apartmani), za koristewe vo opredelen period vo tekot na godinata - dejnosti na proda`ba na bileti za teatarski pretstavi, sportski i ostanati zabavni nastani - uslugi za davawe pomo{ na turistite: davawe na turisti~ki informacii na posetitelite dejnosti na turisti~kite vodi~i - dejnosti na turisti~ka promocija Ovaa klasa ne opfa}a: - dejnosti na turisti~kite agencii i organizatorite na patuvawata (turoperatorite), vidi 79.11,79.12 - organizirawe i vodewe na nastani kako {to se sostanoci, kongresi i konferencii, vidi 82.30 80 Za{titni i istra`ni dejnosti

Ovoj oddel opfa}a uslugi povrzani so za{titata kako {to se: istraga i detektivski uslugi; ~uvawe i patrolirawe; podignuvawe i dostavuvawe na pari, priznanici, primawe na pari i drugi vrednosni predmeti so personalot i opremata zaradi za{tita dodeka e vo tranzit; rakuvawe so elektronski sigurnosni alarmni sistemi kako {to se alarmi protiv kra`ba i po`ar, kade {to se raboti za dale~inski nadzor na takvite sistemi, me|utoa ~esto se vklu~eni i uslugi za proda`ba, postavuvawe i popravki. Ako uslugite za proda`ba, postavuvawe i popravki se pru`aat odvoeno, se isklu~uvaat od ovoj oddel i se raspredeluvaat vo trgovijata na malo, grade`ni{tvoto itn.

80.1 80.10

Dejnosti na privatna za{tita Dejnosti na privatna za{tita Ovaa klasa vklu~uva obezbeduvawe na edna ili pove}e od slednite uslugi: ~uvawe i patrolirawe, podignuvawe i dostavuvawe na pari, primawe na pari ili drugi vrednosni predmeti so personalot i opremata zaradi nivna za{tita dodeka se vo tranzit. Ovaa klasa opfa}a: - uslugi na za{tita so blindirani avtomobili - uslugi od telohraniteli - poligrafski uslugi - uslugi so zemawe na otisoci od prsti

- uslugi na ~uvawe na zgradi, kancelarii, fabriki, skladi{ta, hoteli, trgovski centri, sportski objekti itn. Ovaa klasa ne opfa}a: - dejnosti na javniot red i mir, vidi 84.24 80.2 80.20 Uslugi za za{tita so pomo{ na sigurnosni sistemi Uslugi za za{tita so pomo{ na sigurnosni sistemi Ovaa klasa opfa}a: - nadzor ili dale~inski nadzor na elektronski sigurnosni alarmni sistemi, kako {to se alarmi protiv kra`ba i po`ar, vklu~uvaj}i i nivno postavuvawe i odr`uvawe - postavuvawe, popravka, povtorno vgraduvawe i prilagoduvawe na mehani~kite i elektronskite uredi za zaklu~uvawe, sefovite i sigurnosnite trezori, povrzani so podocne`niot nadzor i dale~inskiot nadzor. Edinicite koi gi izvr{uvaat ovie dejnosti mo`at, isto taka, da se zanimavaat i so proda`ba na takvite sigurnosni sistemi, mehani~kite ili elektronskite uredi za zaklu~uvawe, sefovite i sigurnosnite trezori. Ovaa klasa ne opfa}a: - postavuvawe na sigurnosni sistemi, kako {to se alarmi protiv kra`bi i po`ari,bez dale~inski nadzor, vidi 43.21 - trgovija na malo na sigurnosni sistemi, mehani~ki ili elektronski uredi za zaklu~uvawe, sefovi i sigurnosni trezori vo specijalizirani prodavnici, bez uslugi za nadzor, postavuvawe ili odr`uvawe, vidi 47.59 - sovetuvawe vo podra~jeto na za{titata i sigurnosta, vidi 74.90 - dejnosti na javniot red i obezbeduvawe, vidi 84.24 - uslugi na obezbeduvawe na duplikat klu~evi, vidi 95.29 80.3 80.30 Istra`ni dejnosti Istra`ni dejnosti Ovaa klasa opfa}a: - istra`ni i detektivski uslu`ni dejnosti - dejnosti na site privatni istra`iteli, nezavisno od vidot na korisnikot ili celite na istragata

81

Uslugi povrzani so odr`uvawe na zgradi i dejnosti na ureduvawe i odr`uvawe na `ivotnata sredina i prirodata Ovoj oddel opfa}a obezbeduvawe na golem broj op{ti pomo{ni uslu`ni dejnosti kako {to se obezbeduvawe na kombinacija na pomo{ni uslugi vo ramkite na objektite na korisnicite na uslugite, vnatre{no i nadvore{no ~istewe na site vidovi zgradi, ~istewe na industriskite ma{ini,~istewe na vozovi, avtobusi, avioni, itn., ~istewe na vnatre{nosta na cisterni i tankeri, dejnosti na dezinfekcija i za{tita od {tetnici vo zgradi, brodovi, vozovi, itn., ~istewe na {i{iwa, ~istewe na ulici, otstranuvawe na sneg i mraz, ureduvawe i odr`uvawe na okolinata, kako i obezbeduvawe na tie uslugi zaedno so proektirawe na okolinata i/ili izgradba na pateki za {etawe, potporni yidovi, drveni podovi, ogradi, ve{ta~ki ezerca ili ribnici i sli~ni grade`ni raboti. 81.1 81.10 Kombinirani pomo{ni dejnosti na objektite Kombinirani pomo{ni dejnosti na objektite Ovaa klasa opfa}a pru`awe na kombinacija od pomo{ni uslugi vo ramkite na objektite na korisnicite na uslugite. Tie uslugi vklu~uvaat vnatre{no ~istewe, odr`uvawe, otstranuvawe na smet, nadzor i za{tita, raspredelba na po{ta, priem, perewe na ali{ta i sli~ni uslugi vo ramkite na objektot. Ovie pomo{ni dejnosti gi izvr{uva pomo{en personal koj ne e vklu~en ili odgovoren za izvr{uvawe na glavnite dejnosti na korisnikot na uslugite. Ovaa klasa ne opfa}a: pru`awe samo na edna pomo{na usluga (na pr., samo usluga na vnatre{no ~istewe) ili funkcija (na pr., greewe), vidi ja soodvetnata klasa spored vidot na pru`enata usluga - pru`awe uslugi na rakovodniot i rabotniot personal zaradi celosno rabotewe na pretprijatieto vo sopstvenost na korisnikot na uslugite, kako na pr., hoteli, restorani, rudnici ili bolnici, vidi ja klasata na dejnosti {to gi izvr{uva pretprijatieto - upravuvawe i rabotewe na kompjuterskiot sistem na korisnikot i/ili opremata za obrabotka na podatocite, vidi 62.03 - dejnost na popravnite ustanovi, zaedno so naplata ili vrz osnova na dogovor, vidi 84.23 81.2 Dejnosti na ~istewe

Ovaa grupa opfa}a dejnosti na op{to vnatre{no ~istewe na site vidovi na zgradi, nadvore{no ~istewe na zgradi, dejnosti na specijalizirano ~istewe na zgradi ili ostanato specijalizirano ~istewe, ~istewe na industriski ma{ini, ~istewe na vnatre{nosta na cisterni i tankeri, dezinfekcija i za{tita od {tetnici vo zgradite i za industriskite ma{ini,~istewe na {i{iwa, ~istewe na ulici, otstranuvawe na sneg i mraz. Ovaa grupa ne opfa}a: - za{tita od {tetnici vo zemjodelstvoto, vidi 01.61 - ~istewe na novi zgradi neposredno po zavr{uvaweto na izgradbata, 43.39 - ~istewe na tepisi i zavesi, vidi 96.01 - ~istewe so parea i peso~en mlaz i sli~ni dejnosti na nadvore{nite delovi na zgradite, vidi 43.99 81.21 Osnovno ~istewe na zgradi Ovaa klasa opfa}a: - op{to (nespecijalizirano) ~istewe na site vidovi zgradi kako {to se: kancelarii ku}i ili apartmani fabriki prodavnici institucii - op{to (nespecijalizirano) ~istewe na drugi delovni prostori, kako i stanbeni zgradi so pove}e stanovi Ovie dejnosti, glavno, se odnesuvaat na vnatre{no ~istewe na zgradite, iako mo`at da vklu~uvaat i ~istewe na povrzani nadvore{ni delovi kako {to se prozorci ili premini. Ovaa klasa ne opfa}a: - specijalizirano ~istewe kako {to e ~istewe na prozorci, oxaci, kamini, razni vidovi na pe~ki, me|u koi i pe~ki za gorewe, kotli, bojleri, ventilacioni cevki i izduvni edinici, vidi 81.22 81.22 Ostanati dejnosti na ~istewe na zgradi i objekti Ovaa klasa opfa}a: - nadvore{no ~istewe na site vidovi zgradi, vklu~uvaj}i kancelarii, fabriki, prodavnici, institucii i drugi delovni prostori, kako i stanbeni zgradi so pove}e stanovi - specijalizirano ~istewe na zgradi kako {to e miewe na prozorci, ~istewe na oxaci i kamini, razni vidovi na pe~ki, me|u koi i pe~ki za gorewe, kotli, ventilacioni cevki i izduvni edinici

- ~istewe na industriski ma{ini - ostanati dejnosti na ~istewe na zgradi i objekti Ovaa klasa ne opfa}a: - ~istewe so parea i peso~en mlaz i sli~ni dejnosti na nadvore{nite delovi na zgradite, vidi 43.99 81.29 Ostanati uslugi na ~istewe, nespomnati na drugo mesto Ovaa klasa opfa}a: - ~istewe i odr`uvawe na bazeni za plivawe - odr`uvawe na vozovi, avtobusi, avioni itn. - ~istewe na vnatre{nosta na cisterni i tankeri - dezinfekcija i za{tita od {tetnici - ~istewe na {i{iwa - ~istewe na ulici i otstranuvawe na sneg i mraz - ostanati dejnosti na ~istewe Ovaa klasa ne opfa}a: - za{tita vo zemjodelstvoto, vidi 01.61 - ~istewe i perewe na avtomobili, vidi 45.20 81.3 Uslu`ni dejnosti na ureduvawe i odr`uvawe na `ivotnata sredina 81.30 Uslu`ni dejnosti za ureduvawe i odr`uvawe na `ivotnata sredina Ovaa klasa opfa}a: - ureduvawe i odr`uvawe na: parkovi i gradini za: privatni ku}i i stanbeni zgradi zgradi so javna i polujavna namena (u~ili{ta, bolnici, administrativni zgradi, crkvi itn.) gradski povr{ini (parkovi, zeleni povr{ini, grobi{ta itn.) zelenilo pokraj soobra}ajnici (ulici, `elezni~ki i tramvajski {ini, vodeni pati{ta, pristani{ta) industriski i komercijalni zgradi zelenilo za: zgradi (pokrivni gradini, fasadno zelenilo, vnatre{ni gradini itn.) sportski tereni (fudbalki igrali{ta, igrali{ta za golf, itn.), detski igrali{ta, povr{ini za son~awe i ostanati rekreativni parkovi stoe~ki i tekovni vodi (bazeni, promenlivi vla`ni podra~ja, ve{ta~ki ezerca, bazeni za plivawe, kanali, vodeni tekovi, sistemi za pro~istuvawe na vodata) - sadewe i odr`uvawe na rastenija za za{tita od bu~ava, veter, erozija, vidlivost i zasenuvawe

Ovaa klasa ne opfa}a: - odgleduvawe na ukrasni rastenija i drvja za proda`ba, vidi 01 i 02 - rasadnici na drvja, vklu~uvaj}i i rasadnici na {umski drvja, vidi 01.30 , 02.10 - odr`uvawe na zemji{teto vo dobra zemjodelska i ekolo{ka sostojba, vidi 01.61 - grade`ni dejnosti za potrebite na ureduvawe i odr`uvawe na okolinata, vidi sektor F/\ - prostorno planirawe i arhitekturni dejnosti, vidi 71.11 Kancelarisko-administrativni i pomo{ni dejnosti i delovno-pomo{ni dejnosti Ovoj oddel opfa}a davawe na golem broj na sekojdnevni kancelariski administrativni uslugi, kako i izvr{uvawe na rutinski dejnosti za drugi, so naplata ili vrz osnova na dogovor. Ovoj oddel, isto taka, gi opfa}a site pomo{ni uslu`ni dejnosti koi po pravilo im se davaat na pretprijatijata, a koi ne se raspredeleni na drugo mesto. Edinicite raspredeleni vo ovoj oddel ne go obezbeduvaat personalot koj }e gi izvr{uva site delovni dejnosti na pretprijatieto. 82.1 Kancelarisko-administrativni i pomo{ni dejnosti Ovaa grupa opfa}a davawe na golem broj sekojdnevni kancelariski administrativni uslugi kako {to se finansisko planirawe, izdavawe na smetki i vodewe evidencii, rasporeduvawe na personalot, nabavka, logistika itn. za drugi, so naplata ili vrz osnova na dogovor. Ovaa grupa, isto taka, opfa}a pomo{ni dejnosti za drugi, so naplata ili vrz osnova na dogovor, odnosno izvr{uvawe na rutinski dejnosti koi pretprijatijata i organizaciite voobi~aeno gi izvr{uvaat za sebe. Edinicite raspredeleni vo ovaa grupa ne obezbeduvaat personal koj }e gi izvr{uva site delovni dejnosti na pretprijatieto. Edinicite koi izvr{uvaat samo edna od ovie dejnosti se raspredeluvaat spored taa odredena dejnost. Kombinirani kancelariski i administrativni uslu`ni dejnosti Ovaa klasa vklu~uva davawe na celosni sekojdnevni kancelariski administrativni uslugi (kombinacija na tie uslugi), kako {to se priem, finansisko planirawe, izdavawe na smetki i vodewe na evidencii, kadrovski i po{tenski uslugi itn. za drugi, so naplata ili vrz osnova na dogovor.

82

82.11

Ovaa klasa ne opfa}a: - izvr{uvawe samo na edna od ovie dejnosti, vidi ja klasata na taa odredena dejnost - otstapuvawe na personal bez nadzor, vidi 78 82.19 Fotokopirawe, podgotovka na dokumenti i ostanati specijalizirani kancelariski pomo{ni dejnosti Ovaa klasa vklu~uva razli~ni dejnosti kako {to se fotokopirawe i podgotovka na dokumenti i drugi specijalizirani kancelariski pomo{ni dejnosti. Dejnostite na fotokopirawe/ pe~atewe na dokumentite koi se tuka vklu~eni ja pokrivaat samo dejnosta na kratkoro~no pe~atewe. Ovaa klasa opfa}a: - podgotovka na dokumenti - ureduvawe na dokumenti ili ispravki (korektura) - pe~atewe i obrabotka na tekst - sekretarski pomo{ni uslugi - prepis na dokumenti i drugi sekretarski uslugi - pi{uvawe na pisma - uslugi za iznajmuvawe na po{tenski sanda~iwa i ostanati po{tenski uslugi kako {to se prethodno raspredeluvawe, adresirawe, itn. - fotokopirawe - umno`uvawe - izrabotka na nacrti - ostanati uslugi za kopirawe na dokumenti (bez pe~atarski uslugi kako {to se ofset pe~at, brz pe~at, digitalen pe~at, uslugi za podgotovka za pe~atewe) Ovaa klasa ne opfa}a: - pe~atewe na dokumenti (ofset pe~atewe, brz pe~at itn.), vidi 18.12 - uslugi na podgotovka za pe~at, vidi 18.13 - kreirawe i organizirawe na kampawi po po{ta, vidi 73.11 - specijalizirani stenografski uslugi kako {to se stenografsko bele`ewe na sudski raspravi, vidi 82.99 - javni stenografski uslugi, vidi 82.99 82.2 82.20 Dejnosti na povikuva~ki centri Dejnosti na povikuva~ki centri Ovaa klasa opfa}a dejnosti na:

povikuva~ki centri za primeni povici kade na povicite odgovara operator ili se koristi avtomatska distribucija na povicite, integrirani kompjutersko-telefonski sistemi, interaktivni govorni sistemi ili sli~ni metodi za primawe nara~ki, davawe informacii za proizvodite, odgovarawe na pra{awa na kupuva~ite ili re{avawe na `albi povikuva~ki centri za prateni povici kade {to se koristat sli~ni metodi za proda`ba na stoki ili uslugi na potencijalnite kupuva~i, sproveduva istra`uvawe na pazarot ili ispituvawe na javnoto mislewe i sli~ni dejnosti koi se izvr{uvaat za korisnicite 82.3 82.30 Organizacija na sostanoci i delovni saemi Organizacija na sostanoci i delovni saemi Ovaa klasa opfa}a organizacija, promocija i /ili vodewe na nastani, kako {to se delovni i trgovski saemi, kongresi, konferencii i sostanoci so ili bez uslugi za opremuvawe na prostorot vo koj se odr`uvaat ovie nastani. Delovni pomo{ni uslu`ni dejnosti, nespomnati na drugo mesto Ovaa grupa opfa}a dejnosti na agenciite za sobirawe i naplata na smetki, kreditnite kancelarii i site pomo{ni dejnosti koi se davaat na pretprijatijata, a koi ne se raspredeleni na drugo mesto. 82.91 Dejnosti na agenciite za sobirawe i naplata na smetki i kreditni kancelarii Ovaa klasa opfa}a: - naplata na pobaruvawa i doznaka na naplatenite pobaruvawa na korisnicite (nara~atelite), kako {to se uslugi za naplata na smetki i dolgovi - sobirawe na informacii, kako {to se podatoci za krediti i vrabotenost na poedinci, kako i podatoci za krediti na pretprijatija i davawe na informacii na finansiskite institucii, trgovcite na malo i na drugi zaradi procena na kreditnata sposobnost na tie lica i pretprijatija 82.92 Dejnosti na pakuvawe Ovaa klasa opfa}a: - dejnosti na pakuvawe, so naplata ili vrz osnova na dogovor, bez ogled dali vklu~uvaat avtomatizirana postapka ili ne:

82.9

polnewe na {i{iwa so te~nosti, vklu~uvaj}i pijalaci i hrana pakuvawe na cvrsti predmeti (vodootporno pakuvawe, prekrivawe so folija, itn.) sigurnosno pakuvawe na farmacevtski preparati etiketirawe, zape~atuvawe, ozna~uvawe pakuvawe na marki i dekorativno pakuvawe na podaroci Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na osve`itelni pijalaci i mineralna voda, vidi 11.07 - dejnosti na pakuvawe povrzani so prevoz, vidi 52.29 82.99 Ostanati delovni pomo{ni uslu`ni dejnosti, nespomnati na drugo mesto Ovaa klasa opfa}a: - bukvalno izvestuvawe i stenografsko bele`ewe na pravni postapki vo `ivo, kako i dopolnitelen prepis na snimeni materijali kako {to se: stenografsko bele`ewe na sudski raspravi uslugi na javna stenografija - simultano titluvawe na televiziski prenosi vo `ivo (na pr., sostanoci, konferencii) - uslugi za podgotovka na liniski kodovi - uslugi za vtisnuvawe na liniski kodovi - organizirawe na pribirawe na pari~ni sredstva so naplata ili vrz osnova na dogovor - uslugi za odzemawe na imot zaradi prisilna naplata - uslugi za sobirawe na moneti od parkingmetrite - dejnosti na nezavisni licitatori - upravuvawe so programi za lojalnost - ostanati pomo{ni dejnosti koi voobi~aeno se nudat na firmite, nespomnati na drugo mesto Ovaa klasa ne opfa}a: - uslugi za prepis na dokumenti, vidi 82.19 - uslugi za dodavawe na tekst (podnaslov) ili titluvawe na filmovi ili videolenti, vidi 59.12 O/ JAVNA UPRAVA I ODBRANA; ZADOL@ITELNO SOCIJALNO OSIGURUVAWE

Ovoj sektor gi opfa}a dejnostite na javnata uprava, voobi~aeno izvr{uvani od strana na javnata administracija. Ovde se vklu~eni i donesuvaweto i pravnoto tolkuvawe na zakonite i soodvetnite regulativi, kako i administriraweto na programite koi se bazirani na niv, zakonodavnite dejnosti, dano~nata politika, narodnata odbrana, javen red i bezbednost, imigrantski uslugi, nadvore{ni raboti i administrirawe na vladinite programi. Ovoj sektor, isto taka, gi vklu~uva i dejnostite na zadol`itelnoto socijalno osiguruvawe. Pravniot ili institucionalniot status samiot po sebe ne e opredeluva~ki faktor za dejnosta da se klasificira vo ovoj sektor, tuku prirodata na dejnostite navedeni vo prethodniot paragraf. Ova zna~i deka dejnostite klasificirani na drugo mesto vo NKD ne spa|aat vo ovoj sektor duri i da se izvr{uvaat od javni tela. Na primer, upravuvaweto so {kolskiot sistem (na primer, izrabotka na pravilnici, proverki i definirawe na nastavnite programi) spa|a vo ovoj sektor, no samite nastavni dejnosti ne pripa|aat (vidi go sektorot P/M Obrazovanie), kako i zatvorskite ili voenite bolnici se klasificirani vo zdravstvenata za{tita (vidi go sektorot Q/N). Vo soglasnost so toa, nekoi dejnosti opi{ani vo ovoj sektor mo`e da se izvr{uvaat od strana na nevladini edinici. 84 Javna uprava i odbrana; zadol`itelno socijalno osiguruvawe 84.1 Dr`avna uprava, ekonomska i socijalna politika na zemjata Ovaa grupa gi vklu~uva op{tite dejnosti na javnata uprava (izvr{ni, zakonodavni, finansiski administrativni dejnosti itn., na site nivoa na dr`avnata uprava) i kontrolata vo oblasta na socijalniot i ekonomskiot `ivot. 84.11 Op{ti dejnosti na javnata uprava Ovaa klasa opfa}a: - izvr{ni i zakonodavni administrativni dejnosti na centralnite i lokalnite tela - upravuvawe i nadgleduvawe na fiskalnite raboti: upravuvawe so danoci sobirawe carini, danoci na stoki i istraga na dano~ni prekr{oci carinska administracija - buxetska politika i upravuvawe so javnite fondovi i dolgovi sobirawe i priem na pari i kontrola na nivnoto izdavawe (ispla}awe)

- upravuvawe so celokupnoto (civilno) istra`uvawe i razvojni politiki i drugi fondovi - upravuvawe i rakovodewe so celokupnoto ekonomsko i socijalno planirawe i statisti~ki uslugi na razni nivoa na vladata (dr`avata) Ovaa klasa ne opfa}a: upravuvawe i stavawe vo upotreba na zgradi {to se vo sopstvenost na dr`avata, vidi 68.2, 68.3 istra`uva~ki i razvojni politiki so namera za podobruvawe na blagosostojbata i drugi fondovi, vidi 84.12 istra`uva~ki i razvojni politiki so namera za podobruvawe na ekonomskite perfomansi i konkurencijata, vidi 84.13 upravuvawe i raboti na odbranata za istra`uvawe i razvoj na policiskite i sli~ni fondovi, vidi 84.22 upravuvawe so dr`avnite arhivi, vidi 91.01 Regulirawe na dejnostite na instituciite koi obezbeduvaat zdravstvena za{tita, obrazovanie i kultura i drugi socijalni uslugi, isklu~uvaj}i go zadol`itelnoto socijalno osiguruvawe Ovaa klasa opfa}a: - programski dejnosti so cel li~no podobruvawe na blagosostojbata na: zdravjeto obrazovanieto kulturata sportot rekreacijata `ivotnata sredina domuvaweto socijalnite uslugi - javna administracija i istra`uva~ki i razvojni politiki i sli~ni fondovi vo ovie oblasti Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: - sponzorirawe za rekreativni i kulturni dejnosti - dodeluvawe na javni donacii za umetnicite - upravuvawe so programa za voda za piewe - upravuvawe so programa za sobirawe i otstranuvawe na komunalen otpad - upravuvawe so programi za za{tita na `ivotnata sredina - upravuvawe so programa za domuvawe Ovaa klasa opfa}a: - dejnosti okolu otstranuvawe na otpadoci, vidi oddel 37, 38, 39

84.12

- obezbeduvawe na zadol`itelna socijalna za{tita, vidi 84.30 - obrazovni dejnosti, vidi go sektorot P/M - zdravstveni i srodni dejnosti, vidi oddel 86 - muzejski i ostanati kulturni institucii, vidi oddel 91 - dejnosti za upravuvawe so dr`avnite biblioteki i arhivi, vidi 91.01 - sportski i ostanati rekreativni dejnosti, vidi oddel 93 Upravuvawe i davawe pomo{ za pouspe{no delovno rabotewe Ovaa klasa opfa}a: - upravuvawe vklu~uvaj}i i subvencii za razli~ni ekonomski sektori: zemjodelstvo upotreba na zemji{te energetski i rudarski resursi infrastruktura transport komunikacija hoteli i turizam proda`ba na golemo i proda`ba na malo - istra`uva~ki i razvojni politiki so namera za podobruvawe na ekonomskite performansi i konkurencijata - upravuvawe so podra~jata za vrabotuvawe - implementacija na merki za regionalnata razvojna politika, za namaluvawe na nevrabotenosta Ovaa klasa ne opfa}a: - dejnosti na istra`uvawe i eksperimentalen razvoj, vidi oddel 72 84.2 Obezbeduvawe na uslugi na zemjata vo celina Ovaa grupa vklu~uva nadvore{ni raboti, raboti na odbranata, sudski i pravosudni dejnosti i raboti na javniot red i bezbednost 84.21 Nadvore{ni raboti Ovaa klasa opfa}a: - upravuvawe i rakovodewe so Ministerstvoto za nadvore{ni raboti i diplomatskite i konzularnite misii vo stranstvo ili kacelariite vo me|unarodni organizacii - upravuvawe, rakovodewe i poddr{ka na informativnite i kulturnite uslugi so cel distribucija nadvor od nacionalnite granici

84.13

- pomo{ na stranski zemji koja se ostvaruva ili ne preku me|unarodni organizacii - davawe na voena pomo{ na stranski zemji - upravuvawe so nadvore{nata trgovija, me|unarodnite finansiski i stranski tehni~ki raboti Ovaa klasa ne opfa}a: - uslugi pri me|unarodni katastrofi ili zgri`uvawe na begalci, vidi 88.99 84.22 Raboti na odbranata Ovaa klasa opfa}a: - upravuvawe, kontrola i rakovodewe so odbranbenite raboti vo kopnenite sili, pomorstvoto i vo vozduhoplovstvoto, kako {to se: borbeni trupi na kopnenata vojska, mornaricata i vozduhoplovstvoto, in`enerski, soobra}ajni, komunikaciski, ~ove~ki, materijalni i drugi neborbeni trupi i komandi rezervni i pomo{ni trupi na odbranbenite sili voena logistika (snabduvawe so oprema, borbeni strukturi, zalihi itn.), dejnosti za zdravstvena za{tita na voeniot personal na teren, - upravuvawe, rakovodewe i poddr{ka na edinicite na civilnata za{tita - poddr{ka na obukata i izvr{uvawe na ve`bite vo koi se opfateni civilnite ustanovi i narodot - upravuvawe so politiki za istra`uvawe i razvoj vo oblasta na odbranata i sli~ni fondovi Ovaa klasa ne opfa}a: - dejnosti na istra`uvawe i eksperimentalen razvoj, vidi oddel 72 - snabduvawe na stranski zemji so voena pomo{, vidi 84.21 - dejnosti na voenite sudovi, vidi 84.23 - obezbeduvawe na zalihi za koristewe vo slu~aj na katastrofi vo zemjata za vreme na mir, vidi 84.24 - dejnosti na obuka vo voenite u~ili{ta i akademii, vidi 85.4 - dejnosti na voenite bolnici, vidi 86.10 84.23 Sudski i pravosudni dejnosti Ovaa klasa opfa}a: - upravuvawe i rabota na gra|anski, upravni i krivi~ni sudovi, voeni sudovi i pravosuden sistem, vklu~uvaj}i go i pravnoto zastapuvawe i sovetuvawe na smetka na dr`avata ili koga se obezbedeni od strana na dr`avata vo oblik na isplata na pari ili davawe uslugi

- donesuvawe na presudi i primena na zakonot - arbitra`a vo gra|anski sporovi - upravuvawe na zatvori i kazneno-popravni i vospitnopopravni ustanovi, vklu~uvaj}i gi uslugite na rehabilitacija Ovaa klasa ne opfa}a : - soveti i zastapuvawe vo gra|anski, krivi~ni i drugi predmeti, vidi 69.10 - dejnosti na zatvorskite u~ili{ta, vidi oddel 85 - dejnosti na zatvorskite bolnici, vidi 86.10 84.24 Raboti na javniot red i bezbednosta Ovaa klasa opfa}a: upravuvawe so redovnite i pomo{nite policiski sili poddr`ani od vlasta, so onie vo pristani{tata, na granicite, krajbre`nata stra`a i drugi specijalni policiski edinici, vklu~uvaj}i ja i soobra}ajnata, registracija na stranci i ~uvawe na izve{tai za uapsenite - snabduvawe so potrebni artikli vo slu~aj na nekoja katastrofa vo zemjata za vreme na mir Ovaa klasa ne opfa}a: - rabota na policiskite laboratorii, vidi 71.20 - upravuvawe i rakovodewe so voenite oru`eni sili, vidi 84.22 84.25 Dejnosti na po`arnikarskata slu`ba Ovaa klasa opfa}a: - gasewe i prevencija od po`ari upravuvawe so redovnite i pomo{nite po`arnikarski brigadi vo prevencija od po`ari, gasewe na po`ari, spasuvawe na lu|e i `ivotni, pomo{ pri civilni nesre}i, poplavi, soobra}ajni nesre}i itn. Ovaa klasa ne opfa}a: - uslugi za za{tita od {umski po`ari i gasewe, vidi 02.40 - protivpo`arna slu`ba na naftenite poliwa i poliwa na gasovi, vidi 09.10 - aerodromski protivpo`arni slu`bi koi se obezbeduvaat od nespecijalizirani edinici, vidi 52.23 84.3 84.30 Dejnosti na zadol`itelnoto socijalno osiguruvawe Dejnosti na zadol`itelnoto socijalno osiguruvawe Ovaa klasa opfa}a:

- finansirawe i upravuvawe so vladinite programi za zadol`itelna socijalna za{tita: bolni~ko osiguruvawe, osiguruvawe od povredi na rabota i osiguruvawe na nevrabotenite penzii programi koi gi opfa}aat gubitocite od dohod poradi maj~instvo, privremena nesposobnost, vdovici i sl. Ovaa klasa ne opfa}a: - nezadol`itelna socijalna pomo{, vidi 65.30 - obezbeduvawe na socijalna za{tita (osven smestuvawe), vidi 88.10, 88.99 P/ OBRAZOVANIE Ovoj sektor go opfa}a obrazovanieto na site stepeni i site struki. Nastavata mo`e da se izveduva usmeno ili pismeno i mo`e da se sproveduva preku radio, televizija, internet ili preku korespondencija. Ovoj sektor opfa}a obrazovanie {to se vr{i vo razli~ni institucii vo redovniot {kolski sistem, na razli~ni stepeni, kako i obrazovanie na vozrasni, programi za opismenuvawe itn. Isto taka, gi opfa}a i voenite {koli i akademii, zatvorskite {koli i drugi do soodvetnoto nivo. Ovoj sektor go opfa}a dr`avnoto i privatnoto obrazovanie. Se opfa}a i specijalnoto obrazovanie na lica so posebni potrebi na site stepeni na redovnoto obrazovanie. Kategoriite vo ovoj sektor se baziraaat na stepenite na obrazovanie koi se definirani so Me|unarodnata standardna klasifikacija ISCED 1997. Dejnostite koi gi obezbeduvaat obrazovnite institucii na stepenot ISCED 0 se klasificirani vo 85.10, za stepenot ISCED 1 vo 85.20, za stepenite ISCED 2-3 vo grupata 85.3, za stepenot ISCED 4 vo 85.41 i za stepenite ISCED 5-6 vo 85.42. Ovoj sektor, isto taka, opfa}a instrukta`i (nastava) kade {to glavna dejnost se sportski i rekreativni dejnosti kako {to e tenis, golf i pomo{ni obrazovni dejnosti. 85 85.1 85.10 Obrazovanie Pret{kolsko obrazovanie Pret{kolsko obrazovanie Ovaa klasa opfa}a:

- pret{kolsko obrazovanie (zabavi{ta i drugi). Pret{kolskoto obrazovanie e definirano kako po~eten stepen na organizirawe na nastava prete`no dizajnirana za zapoznavawe na mnogu malite deca so {kolskata sredina, kako i gradewe na most pome|u domot i {kolskata sredina. Ovaa klasa ne opfa}a: - dejnosti na dnevna gri`a za deca, vidi 88.91 85.2 85.20 Osnovno obrazovanie Osnovno obrazovanie Ovaa klasa go opfa}a osnovnoto obrazovanie: poseta na obrazovni kursevi i rabotilnici koi im davaat na u~enicite osnovno obrazovanie po ~itawe, pi{uvawe i matematika, kako i elementarno zapoznavawe so drugi nauki kako {to e istorijata, geografijata, prirodnite nauki, op{testvenite nauki, umetnost i muzika. Ova obrazovanie prete`no se odnesuva na decata so programi za opismenuvawe vo {kolskiot ili nadvor od {kolskiot obrazoven sistem so isti programi na osnovno obrazovanie, no se nameneti i za onie koi se smetaat za premnogu stari za da gi posetuvaat osnovnite u~ili{ta (na primer: programite za opismenuvawe na vozrasni). Ovaa klasa ne opfa}a: - obrazovanie na vozrasni koe e definirano vo 85.5 - dejnosti na dnevna gri`a za decata, vklu~uvaj}i i dejnosti na dneven prestoj za u~enici, vidi 88.91 85.3 Sredno obrazovanie Ovaa grupa opfa}a obezbeduvawe na op{to sredno obrazovanie i tehni~ko i stru~no sredno obrazovanie Ovaa grupa ne opfa}a: - obrazovanie na vozrasni koe e definirano vo 85.5 85.31 Op{to sredno obrazovanie Ovaa klasa opfa}a obezbeduvawe na obrazovanie koe ja postavuva osnovata na do`ivotnoto u~ewe i razvoj na li~nosta i dava mo`nost za natamo{no obrazovanie. Ova obrazovanie opfa}a programi za koi se potrebni pospecijalizirani nastavnici i naj~esto anga`irawe na pove}e nastavnici za izveduvawe na nastava vo nivnoto pole na specijalizacija.

Stru~noto naso~uvawe na ovoj stepen zapo~nuva da ima nekoe vlijanie na obrazovanieto na onie lica koi sledat op{ti obrazovni programi. Ovie programi se nameneti za steknuvawe so tehni~ko i stru~no obrazovanie ili za preminuvawe vo visokoto obrazovanie bez nekoi posebni stru~ni preduslovi. Ovaa klasa opfa}a: - ni`o op{to sredno obrazovanie koe{to pove}e ili pomalku odgovara na zadol`itelnoto {koluvawe - sredno obrazovanie koe ovozmo`uva natamo{no {koluvawe vo visoki stru~ni {koli i fakulteti 85.32 Tehni~ko i stru~no sredno obrazovanie Ovaa klasa opfa}a obezbeduvawe na obrazovanie tipi~no predmetno specijalizirano i obrazovanie na teoriski i prakti~ni ve{tini, generalno pridru`eni so perspektiva za sega{ni ili idni vrabotuvawa. Celta na programata mo`e da varira od podgotovka za op{to pole na vrabotuvawe, do mnogu specijalisti~ka profesija. Ovaa klasa opfa}a: - stru~no i tehni~ko obrazovanie koe pripa|a na nivo ponisko od visokoto stru~no obrazovanie koe e definirano vo 85.4 Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: - obrazovanie (obuka) za turisti~ki vodi~ - obrazovanie za ugostitelstvo i turizam - obrazovanie za kozmeti~ari i berberi - kursevi za popravka na kompjuteri - {koli za profesionalnite voza~i (vozila), na pr., na kamioni, avtobusi, {koli za profesionalni piloti Ovaa klasa ne opfa}a: - stru~no i tehni~ko obrazovanie na povisok stepen na obrazovanie, vidi 85.4 - umetni~ki kursevi za rekreacija, hobi i samoinicijativni celi, vidi 85.52 - avto{kolite koi ne se odnesuvaat na profesionalnite voza~i, vidi 85.53 - rabotilnici koi se del od socijalnata rabota, bez smestuvawe, vidi 88.10, 88.99 85.4 Visoko obrazovanie

Ovaa grupa opfa}a poslesredno obrazovanie (obrazovanie po srednoto obrazovanie) koe ne e visoko, kako i visoko obrazovanie za steknuvawe na site stepeni na dodiplomski i poslediplomski nivoa na obrazobanie, odnosno site ciklusi na visokoto obrazovanie - Bachelor, magister, doktor. Ovaa grupa ne opfa}a: - obrazovanie na vozrasni koe e definirano vo 85.5 85.41 Obrazovanie posle srednoto, koe ne e visoko Ovaa klasa opfa}a obrazovanie posle srednoto koe ne se klasificira kako visoko. Na primer, dopolnitelno poslesredno obrazovanie za podgotovka za visoko obrazovanie ili poslesredno obrazovanie koe ne e visoko stru~no obrazovanie. 85.42 Visoko obrazovanie Ovaa klasa opfa}a: - prv, vtor i tret stepen (ciklus) na visoko obrazovanie Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: - {koli za umetnost koi obezbeduvaat visoko obrazovanie 85.5 Drugo obrazovanie Ovaa grupa opfa}a prodol`uvawe na op{toto obrazovanie, prodol`uvawe na stru~noto obrazovanie i kursevi za odredeni profesii, hobi, ili obrazovanie za samoinicijativni celi. Gi isklu~uva obrazovnite dejnosti opfateni vo grupata 85.185.4, t.e. pret{kolsko obrazovanie, osnovno obrazovanie, sredno obrazovanie ili visoko obrazovanie. Vklu~uva kampovi i {koli {to nudat nastava od oblasta na atletski dejnosti za grupi ili poedinci, nastava po stranski jazici, nastava od oblasta na umetnosta, drama ili muzika ili ostanati obuki ili specijalizirani treninzi nerasporedeni vo grupite 85.1-85.4 85.51 Sportsko i rekreativno obrazovanie

Ovaa klasa opfa}a instrukta`a vo atletskite dejnosti za grupi ili poedinci, kako {to se kampovi i {koli. Ve~ernite i dnevnite instrukta`ni kampovi se isto taka vklu~eni. Ne se vklu~eni akademskite {koli, kolexi i univerziteti. Instrukta`ite mo`e da se odr`uvaat vo razli~ni objekti kako {to se trening objekti, obrazovni institucii i sl. Instrukta`ite vo ovaa klasa se formalno organizirani. Ovaa klasa opfa}a: - sportski instrukta`i (bezbol, ko{arka, kriket, fudbal itn.) - sportski instrukta`i vo kampovi - instrukta`i za gimnastika - instrukta`i za javawe, akademski ili {kolski - instrukta`i po plivawe - profesionalni sportski instrukta`i, so u~iteli, treneri - instrukta`i po bore~ki ve{tini - instrukta`i za igrawe karti (kako na pr., brix) - instrukta`i po joga Ovaa klasa ne opfa}a: - obrazovanie vo kulturata, vidi 85.52 85.52 Obrazovanie vo kulturata Ovaa klasa opfa}a instrukta`a vo oblasta na umetnosta, dramata i muzikata. Edinicite koi obezbeduvaat nastava mo`at da se vikaat "{koli", "studija", "klasovi" itn. Tie obezbeduvaat formalno organizirani ~asovi, prete`no za hobi, rekreacija ili po samoinicijativa, no ovie ~asovi ne vodat kon profesionalna diploma, Backelor ili diploma za dodiplomski studii. Ovaa klasa opfa}a: - instrukta`i po pijano so u~iteli kako i za drugi muzi~ki instrukta`i - instrukta`i po umetnost - instrukta`i po tanc - {koli za drama (osven akademski) - {koli za primeneta umetnost (osven akademski) - {koli za umetnost (osven akademski) - {koli za fotografija (osven komercijalni) Ovaa klasa ne opfa}a: - instrukta`i po stranski jazici, vidi 85.59 85.53 Dejnost na {kolite za voza~i Ovaa klasa, isto taka, opfa}a:

- {koli za letawe, plovewe, mornarica, koi ne spa|aat vo komercijalni sertifikati i dozvoli Ovaa klasa ne opfa}a: - avto{koli za profesionalni voza~i, vidi 85.32 85.59 Drugo obrazovanie, nespomnato na drugo mesto Ovaa klasa opfa}a: - obrazovanie {to ne e definirano po stepen - akademsko u~ewe - centri za ~itawe so napredni kursevi - profesionalni kursevi za polagawe na ispit - instrukta`i za stranski jazici i instrukta`i za konverzacija - kompjuterski kursevi - instrukta`i po veronauka Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: - treninzi za spasuva~i - treninzi za opstanok - treninzi za javen govor - instrukcii za brzo ~itawe Ovaa klasa ne opfa}a: - programi za opismenuvawe na vozrasni, vidi 85.20 - op{to sredno obrazovanie, vidi 85.31 - tehni~ko i stru~no sredno obrazovanie, vidi 85.32 - visoko obrazovanie, vidi 85.4 85.6 85.60 Pomo{ni uslugi vo obrazovanieto Pomo{ni uslugi vo obrazovanieto Ovaa klasa opfa}a: - obezbeduvawe na neinstrukta`ni dejnosti {to go pomagaat obrazovniot proces ili sistem: obrazovni konsultacii sovetodavni obrazovni dejnosti dejnosti na vrednuvawe na obrazovanieto dejnost na obrazovni testirawa organizaciska programa za razmena na studenti Ovaa klasa ne opfa}a: istra`uvawa i eksperimentalen razvoj vo op{testvenite i humanitarnite nauki, vidi 72.20 Q/ DEJNOSTI NA ZDRAVSTVENA I SOCIJALNA ZA[TITA

Ovoj sektor opfa}a dejnosti za zdravstvena i socijalna za{tita. Vklu~uva {iroka paleta na dejnosti po~nuvaj}i od zdravstvena za{tita koja se ostvaruva od strana na stru~ni zdravstveni rabotnici vo bolnici i drugi zdravstveni ustanovi, preku dejnosti za socijalna za{tita so smestuvawe koi vklu~uvaat odreden stepen na zdravstvena nega do zdravstvena za{tita, bez u~estvo na stru~ni zdravstveni rabotnici. 86 Dejnosti za zdravstvena za{tita Ovoj oddel opfa}a dejnosti na kratkotraen ili dolgotraen prestoj vo bolnici, op{ti ili specijalizirani, hirur{ki i psihijatriski bolnici, ustanovi za lekuvawe na zavisnici, ustanovi za zdravstvena nega, centri za rehabilitacija i drugi zdravstveni ustanovi koi imaat smestuva~ki kapaciteti i obezbeduvaat uslugi za dijagnostika i lekuvawe na pacientite bez razlika na nivnata zdravstvena sostojba. Isto taka, opfa}a zdravstveni uslugi kako {to se sovetuvawe i lekuvawe vo oblasta na op{ta i specijalizirana medicina koja ja obezbeduvaat doktori po op{ta medicina, specijalisti i hirurzi. Opfa}a i specijalisti~ka stomatolo{ka praksa i ortodontski dejnosti. Dopolnitelno, ovoj oddel opfa}a dejnosti za zdravstvena za{tita koi ne se ostvaruvaat vo bolnici ili od doktori na medicina, tuku od drugi zdravstveni rabotnici i lica na koi im e legalno priznato pravo na le~ewe na pacientite. 86.1 86.10 Dejnosti na bolnicite Dejnosti na bolnicite Ovaa klasa opfa}a: - dejnosti za kratkotraen ili dolgotraen prestoj vo bolnici, t.e. medicinski, dijagnosti~ki i tretmanski dejnosti koi se sproveduvaat vo op{ti bolnici (na pr., op{tinski ili regionalni bolnici, bolnici na neprofitni organizacii, univerzitetski bolnici, voeni i zatvorski bolnici) i specijalizirani bolnici (na pr., psihijatriski bolnici, ustanovi za lekuvawe na zavisnici, bolnici za infektivni bolesti, porodilni bolnici, specijalizirani sanatoriumi). Dejnostite se odnesuvaat na pacientite vo bolnicite i se ostvaruvaat pod direktna supervizija na doktori po medicina i opfa}aat: uslugi od celokupniot medicinski personal uslugi na labarotoriski i tehni~ki ustanovi, vklu~uvaj}i uslugi na radiologija i anesteziologija uslugi na itna medicinska pomo{

uslugi na operacioni sali, uslugi na bolni~ki apteki, uslugi za ishrana na pacientite vo bolnicite i ostanati bolni~ki uslugi uslugi na centri za planirawe na semejstvo koi obezbeduvaat zdravstveni uslugi, kako {to se sterilizacija ili prekin na bremenost, so smestuvawe Ovaa klasa ne opfa}a: - laboratoriski testirawa i ispituvawa na site vidovi materijali i proizvodi, osven medicinski, vidi 71.20 - veterinarni dejnosti, vidi 75.00 - zdravstveni dejnosti za voeniot personal na otvoreno, vidi 84.22 - dejnosti na op{ta i specijalisti~ka stomatolo{ka praksa, na pr., bolesti na zabi, endodoncija i pedodoncija, oralna patologija, ortodoncija, vidi 86.23 - privatni konsultantski uslugi za pacientite, vidi 86.2 - medicinski laboratoriski ispituvawa, vidi 86.90 - transport na pacienti so vozila na itna medicinska pomo{, vidi 86.90 86.2 Dejnosti na medicinska i stomatolo{ka praksa Ovaa grupa opfa}a medicinski konsultacii i lekuvawe sprovedeni od doktori po op{ta medicinska praksa, specijalisti, vklu~uvaj}i hirurzi, stomatolozi itn. Ovie dejnosti mo`e da se ostvaruvaat vo privatni ordinacii, zdravstveni domovi ili vo ambulantite na bolnicite za nadvore{ni pacienti, kako i vo ambulanti koi se vo ramkite na pretprijatija, u~ili{ta, domovi za stari lica i verski zaednici, kako i vo domovite na pacientite. Ovaa grupa, isto taka, opfa}a: - privatni konsultantski uslugi za pacientite vo bolnica 86.21 Dejnosti na op{ta medicinska praksa Ovaa klasa opfa}a: - medicinski konsultacii i lekuvawe vo podra~jeto na op{tata medicina {to go vr{at doktori po op{ta medicina Ovaa klasa ne opfa}a: - dejnosti na bolnici, vidi 86.10 - dejnosti na ostanati zdravstveni rabotnici kako {to se babici, sestri i fizioterapevtski tehni~ari, vidi 86.90

86.22

Dejnosti na specijalisti~ka medicinska praksa Ovaa klasa opfa}a: - medicinski konsultacii i lekuvawe vo oblasta na specijaliziranata medicina {to gosproveduvaat doktorispecijalisti i hirurzi Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: - uslugi na centrite za planirawe na semejstvo koi obezbeduvaat zdravstveni uslugi kako {to se sterilizacija ili prekin na bremenost, bez smestuvawe Ovaa klasa ne opfa}a: - dejnosti na bolnici, vidi 86.10 - dejnosti na ostanati zdravstveni rabotnici kako {to se babici, sestri i fizioterapevtski tehni~ari, vidi 86.90

86.23

Dejnosti na stomatolo{ka praksa Ovaa klasa opfa}a: - dejnosti na op{ta i specijalizirana stomatolo{ka praksa, na pr., lekuvawe na bolesti na zabi, endodoncija i pedodoncija, oralna patologija - ortodontski dejnosti Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: - oralna hirurgija Ovaa klasa ne opfa}a: - izrabotka na ve{ta~ki zabi, vilici, protezi i proteti~ki pomagala vo zabotehni~ki laboratorii, vidi 32.50 - dejnosti na bolnici, vidi 86.10 - dejnosti na ostanati zdravstveni rabotnici, kako {to se stomatolo{ki higieni~ari, vidi 86.90

86.9 86.90

Drugi dejnosti za zdravstvena za{tita Drugi dejnosti za zdravstvena za{tita Ovaa klasa opfa}a: - dejnosti na zdravstvena za{tita {to ne se vr{at vo bolnici ili {to ne ja vr{at doktori po medicina ili stomatolozi: - dejnosti na medicinski sestri, babici, fizioterapevtski tehni~ari ili personal vo soodvetnoto podra~je - optometrija, hidroterapija, medicinska masa`a, rabotna terapija, govorna terapija, podijatrija, homeopatija, kiropraktika,akupunktura itn.

Ovie dejnosti mo`e da se vr{at vo zdravstvenite ambulanti vo ramkite na pretprijatija, u~ili{ta, domovi za stari lica, vo zdravstveni ustanovi so smestuvawe i nega (osven bolnici), kako i vo privatni ordinacii, vo domovi na pacienti ili na drugo mesto. Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: - dejnosti na ostanatiot stomatolo{ki personal kako {to se zabni terapevti, zabni medicinski sestri vo u~ili{tata i stomatolo{ki higieni~ari, koi mo`e da rabotat samostojno, no periodi~no se nadgleduvani od stomatolozi - dejnosti na medicinskite laboratorii kako {to se: rendgen laboratorii i ostanati dijagnosti~ki centri laboratorii za analiza na krvta - dejnosti na banki za krv, sperma, organi za transplatacija itn. - transport na pacienti so vozilo na itna medicinska pomo{ i drugi vidovi na transport, vklu~uvajki i vozdu{en (avionski). Ovie uslugi mnogu ~esto se povrzani so pru`awe na itna medicinska pomo{. Ovaa klasa ne opfa}a: -izrabotka na ve{ta~ki zabi, vilici, protezi i proteti~ki pomagala vo stomatolo{ki laboratorii, vidi 32.50 - transport na pacienti bez medicinski personal i bez oprema za spasuvawe na `ivot, vidi oddel 49, 50, 51 - nemedicinski laboratoriski ispituvawa, vidi 71.20 - dejnosti na ispituvawe na higienska ispravnost na hrana, vidi 71.20 - dejnosti na bolnici, vidi 86.10 - dejnosti na medicinska i stomatolo{ka praksa, vidi 86.2 - dejnosti na ustanovi za smestuvawe i nega, vidi 87.10 87 Dejnosti na socijalna za{tita so smestuvawe Ovoj oddel opfa}a dejnosti na socijalna za{tita so smestuvawe kombinirano so nega, nadgleduvawe ili drugi vidovi na gri`a za da se zadovolat barawata na licata {to prestojuvaat. Objektite se zna~aen del od procesot i gri`ata {to se obezbeduva e kombinacija od zdravstveni i socijalni uslugi, kade {to zdravstvenite uslugi, vo golem stepen, se na nivo na uslugi na nega. 87.1 87.10 Dejnosti na socijalna za{tita so smestuvawe i nega Dejnosti na socijalna za{tita so smestuvawe i nega Ovaa klasa opfa}a :

- dejnosti na: domovi za vozrasni i stari lica so smestuvawe i nega domovi za zazdravuvawe ostanati negi vo domovi ustanovi za nega domovi za nega Ovaa klasa ne opfa}a: - zdravstveni domovi so nega i za{tita koi gi obezbeduvaat zdravstveni profesionalni lica, vidi oddel 86 - domovi za postari lica bez ili so minimalna gri`a, vidi 87.30 - dejnosti na socijalna za{tita so smestuvawe, kako {to se domovi za deca bez roditeli i bez roditelska gri`a, detski domovi i prifatili{ta (domovi za zgri`uvawe na samohrani majki i nivnite deca), smestuvali{ta za privremeno zgri`uvawe na bezdomnici, vidi 87.90 Dejnosti na socijalna za{tita i smestuvawe na lica so intelektualna i/ili telesna popre~enost, du{evno bolni i lica zavisnici od alkohol, droga i drugi opojni sredstva Dejnosti na socijalnata za{tita i smestuvawe na lica so intelektualna i/ili telesna popre~enost, du{evno bolni i lica zavisnici od alkohol, droga i drugi opojni sredstva Ovaa klasa opfa}a socijalna za{tita (no ne so bolni~ka gri`a) na lica so mentalna retardacija, mentalna bolest, ili lica so problemi so alkohol, droga i drugi opojni sredstva. Objektite obezbeduvaat smestuvawe, hrana, za{titen nadzor, soveti i zdravstvena gri`a. Isto taka, opfa}a i socijalna za{tita i tretman za pacienti koi se du{evno bolni i zavisnici od alkohol, droga i drugi opojni sredstva. Ovaa klasa opfa}a: - dejnosti na: domovi za lekuvawe od alkohol, droga i drugi opojni sredstva domovi so psihijatrisko zazdravuvawe domovi za grupi so emotivno rastrojstvo (psihi~ki nestabilni lica) objekti za za{tita i rehabilitacija na lica so intelektualna popre~enost objekti za smestuvawe na lica so intelektualna popre~enost objekti za du{evno bolni

87.2

87.20

Ovaa klasa ne opfa}a: - psihijatriski bolnici, vidi 86.10 - dejnosti na socijalna za{tita so smestuvawe, takvo kakvo {to e privremenoto smestuvawe na bezdomnici, vidi 87.90 Dejnosti na socijalna za{tita so smestuvawe na stari i iznemo{teni lica 87.30 Dejnosti na socijalna za{tita so smestuvawe na stari i iznemo{teni lica Ovaa klasa opfa}a dejnosti na socijalna za{tita na poedinci so smestuvawe za stari i iznemo{teni lica koi ne mo`at sami da se gri`at i/ili onie koi ne sakaat da `iveat sami. Zaedno so gri`ata se vklu~eni smestuvawe, hrana, nadzor i dnevna asistencija kako {to se uslugite na odr`uvawe na doma}instvoto. Ovaa klasa opfa}a: - dejnosti na: domovi za stari lica prodol`ena gri`a za osameni penzionirani lica domovi za stari lica so minimalna gri`a ostanati domovi bez gri`a Ovaa klasa ne opfa}a: - dejnosti na domovi za stari lica so gri`a, vidi 87.10 - dejnosti na socijalna za{tita so smestuvawe kade {to medicinskiot tretman ili edukacija ne e biten element, vidi 87.90 87.9 Ostanati dejnosti na socijalna za{tita so smestuvawe, nespomnati na drugo mesto 87.90 Ostanati dejnosti na socijalna za{tita so smestuvawe, nespomnati na drugo mesto Ovaa klasa opfa}a obezbeduvawe na smestuvawe i gri`a na lica, osven na postari i lica (invalidi), lica koi se potpolno nesposobni za da se gri`at za sebe ili koi ne sakaat da `iveat sami. Ovaa klasa opfa}a: - obezbeduvawe na za{tita vrz osnova na celodneven prestoj so cel socijalna za{tita na deca, posebna kategorija na lica so ograni~eni mo`nosti da se gri`at samite za sebe, no kade {to medicinskiot tretman ili obrazovanieto ne se va`ni elementi: detski domovi - domovi za deca bez roditeli ili bez roditelska gri`a

87.3

domovi za smestuvawe na deca i prifatili{ta domovi za vremeno zgri`uvawe na bezdomnici domovi za zgri`uvawe na samohrani majki i nivnite deca Ovie dejnosti mo`e da bidat obezbedeni od strana na javni ustanovi i privatni ustanovi (fizi~ki i pravni lica). Ovaa klasa, isto taka, opfa}a dejnosti na: kombinirani grupni domovi za lica so socijalni ili li~ni problemi kombinirani domovi za delikventi i storiteli na krivi~ni dela maloletni~ki vospitno-popravni domovi Ovaa klasa ne opfa}a: - dejnosti {to se vklu~eni vo zadol`itelnoto socijalno osiguruvawe, vidi 84.30 - dejnost na ustanovite za nega, vidi 87.10 - dejnosti na socijalna za{tita na postari i nesposobni lica vo koi{to e vklu~eno smestuvawe, vidi 87.30 - dejnosti na posvojuvawe, vidi 88.99 - dejnost na kratkoro~ni smestuvali{ta za `rtvi od nesre}a, vidi 88.99 88 Dejnosti na socijalna za{tita bez smestuvawe Ovoj oddel opfa}a razni vidovi na socijalna za{tita za korisnicite. Dejnostite vo ovoj oddel ne gi opfa}aat smestuvali{tata, osven privremenite smestuvali{ta. 88.1 Dejnosti na socijalna za{tita bez smestuvawe na stari i iznemo{teni lica 88.10 Dejnosti na socijalna za{tita bez smestuvawe na stari i iznemo{teni lica Ovaa klasa opfa}a: - rabota na socijalni ustanovi, sovetuva~ki dejnosti, socijalna rabota, upatuvawe i sli~ni uslugi koi se nameneti za stari i iznemo{teni lica vo nivnite domovi ili na drugo mesto, koi gi sproveduvaat dr`avni ili privatni organizacii, nacionalni ili lokalni organizacii za samopomo{ kako i specijalisti koi obezbeduvaat sovetodavni uslugi: poseta na stari i iznemo{teni lica dejnosti na dnevna gri`i za stari i iznemo{teni lica stru~na rehabilitacija i osposobuvawe na lica so intelektualna i/ili telesna popre~enost so toa {to obrazovnata komponenta e limitirana.

Ovaa klasa ne opfa}a: - dejnosti {to se vklu~eni vo zadol`itelnoto socijalno osiguruvawe, vidi 84.30 - dejnosti sli~ni na onie koi se opi{ani vo ovaa klasa, no so vklu~eno smestuvawe, vidi 87.30 - dejnosti na dnevna gri`i za invalidizirani deca, vidi 88.91 88.9 88.91 Ostanati dejnosti na socijalna za{tita bez smestuvawe Dejnosti na dnevna socijalna za{tita na deca Ovaa klasa opfa}a: - dejnosti na dnevni gradinki za deca, vklu~uvaj}i ja i dnevnata gri`a za invalidizirani deca. 88.99 Ostanati dejnosti na socijalna za{tita bez smestuvawe, nespomnati na drugo mesto Ovaa klasa opfa}a: - rabota na socijalni ustanovi, sovetuvawa, socijalna pomo{, begalci, upatuvawa i sli~ni aktivnosti i drugi dejnosti nameneti na poedinci i semejstva vo nivnite domovi ili na drugo mesto {to gi sproveduvaat dr`avni i privatni institucii, humanitarni organizacii i nacionalni ili lokalni slu`bi za samopomo{ kako i stru~waci koi obezbeduvaat sovetodavni uslugi: socijalna za{tita i sovetodavni dejnosti za deca i adolescenti dejnost na posvojuvawe, staratelstvo, zgri`uva~ko semejstvo, dejnosti za prevencija od zloupotreba na deca i drugi lica sovetuvawa za doma{niot buxet, familijarni ili bra~ni sovetuvali{ta, uslugi za kreditni ili debitni soveti dejnosti na mesnite i sosedskite zaednici dejnosti okolu zgri`uvawe na `rtvi od elementarni nepogodi, begalci, imigranti, `rtvi na trgovija so lu|e, `rtvi na semejno nasilstvo itn., vklu~uvaj}i i nivno privremeno ili trajno smestuvawe i sl. profesionalna rehabilitacija i osposobuvawe na nevraboteni lica so toa {to obrazovnata komponenta e limitirana utvrduvawe na pravoto za dodeluvawe na socijalna pomo{, pomo{ za podmiruvawe na tro{ocite za stan ili kuponi za nabavka na hrana dnevna i privremena pomo{ i zgri`uvawe na bezdomnici i drugi socijalno zagrozeni grupi (alkoholi~ari, lica koi upotrebuvaat droga, `rtvi na semejno nasilstvo i dr.)

dobrotvorna dejnost kako {to e formirawe na fondovi i drugi vidovi pomo{ nameneti za socijalna za{tita. Ovaa klasa ne opfa}a: - fondovi i drugi programi koi proizleguvaat od zadol`itelnoto socijalno osiguruvawe, vidi 84.30 - dejnosti na socijalna za{tita sli~ni na onie koi se opi{ani vo ovaa klasa, no vo koi {to e vklu~eno smestuvaweto, vidi 87.90 R/ UMETNOST, ZABAVA I REKREACIJA Ovoj sektor opfa}a {irok spektar na dejnosti koi se sre}avaat vo razni varijanti vo kulturata, zabavata i rekreativnite interesi na naselenieto (op{tata javnost), i vklu~uva `iva izvedba, dejnost na muzeite, kockaweto, sportot i rekreativnite dejnosti. 90 Kreativni, umetni~ki i zabavni dejnosti Ovoj oddel opfa}a dejnost na ve{tini i davawe na uslugi koi se sre}avaat vo kulturnite i zabavnite interesi na nivnite korisnici. Ova vklu~uva produkcija, promocija i participacija, `iva izvedba, programi i izlo`bi nameneti za javno gledawe; podgotovka na akterski, kreativni i tehni~ki ve{tini za produkcija na umetni~ki proizvodi i `iva izvedba. Ovoj oddel ne opfa}a: - rabota na muzei od site vidovi, botani~ki i zoolo{ki gradini, prevencija na istoriski iskopi; i dejnosti na prirodni rezervati, vidi oddel 91 - kockawe i oblo`uvawe, vidi oddel 92 - sportski, zabavno-rekreativni dejnosti, vidi oddel 93 Nekoi edinici koi obezbeduvaat kulturni, zabavni ili rekreativni sodr`ini ili uslugi se klasificiraat vo drugi oddeli, kako {to se: - proizvodstvo i distribucija na filmovi i videofilmovi, vidi 59.11, 59.12, 59.13 - proekcija na filmovi, vidi 59.14 - emituvawe na radio i televiziska programa, vidi 60.1, 60.2 90.0 Kreativni, umetni~ki i zabavni dejnosti Ovaa grupa opfa}a dejnosti na izveduva~ka umetnost, umetni~ko tvore{tvo i srodni dejnosti. 90.01 Izveduva~ka umetnost

Ovaa klasa opfa}a: - produkcija na teatarska prezentacija vo `ivo, koncerti, operi ili tancovi izvedbi i ostanati scenski izvedbi: dejnosti na grupi, cirkusi ili kompanii, orkestri i bendovi dejnosti na individualci kako {to se akteri, tancuva~i, muzi~ari, predava~i ili spikeri Ovaa klasa ne opfa}a: - dejnosti na teatarski ili umetni~ki agenti za umetnost i agencii, vidi 74.90 - kasting (organizirawe na izbori), vidi 78.10 90.02 Pomo{ni dejnosti vo izveduva~kata umetnost Ovaa klasa opfa}a: - pomo{ni dejnosti vo izveduva~kata umetnost za produkcija na teatarski pretstavi vo `ivo, koncerti, operi ili tancuvawe i ostanati scenski izvedbi: dejnosti na re`iseri, producenti, dizajneri, scenaristi, kostimografi, in`eneri za svetlo itn. Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: - dejnosti na producenti ili organizatori na umetni~ki nastani vo `ivo, so ili bez scenska oprema Ovaa klasa ne opfa}a: - dejnosti na agenti ili agencii koi zastapuvaat lica zaradi dobivawe na anga`mani vo filmski, teatarski ili drugi umetni~ki pretstavi, vidi 74.90 - dejnosti vo vrska so dodeluvawe na teatarski ili filmski ulogi (kasting aktivnosti), vidi 78.10 90.03 Umetni~ko tvore{tvo Ovaa klasa opfa}a: - dejnost na samostojnite umetnici kako {to se skulptori, slikari, animatori, graveri, bakroresci itn. - dejnost na pisateli od razli~ni oblasti, vklu~uvaj}i bajki, beletristika, tehni~ko pi{uvawe itn. - dejnosti na nezavisni novinari - restavrirawe na umetni~ki dela i muzejski predmeti, na pr., umetni~ki sliki itn. Ovaa klasa ne opfa}a: - izrabotka na statui, poinakvi od umetni~kite originali, vidi 23.70 - restavrirawe na orguli i drugi istoriski muzi~ki instrumenti, vidi 33.19 - filmska i video produkcija, vidi 59.11, 59.12

- obnovuvawe na mebel (osven muzejski vidovi i restavracija), vidi 95.24 90.04 Dejnosti na objektite za kulturni manifestacii Ovaa klasa opfa}a: - dejnosti na koncertnite i teatarskite sali i ostanatite objekti na kulturata Ovaa klasa ne opfa}a: - dejnost na kinata, vidi 59.14 - dejnost na agenciite za rezervacija na bileti, vidi 79.90 - dejnost na muzeite od site vidovi, vidi 91.02 91 Biblioteki, arhivi, muzei i ostanati kulturni dejnosti

Ovoj oddel opfa}a dejnosti na bibliotekite i arhivite; dejnost na muzeite od site vidovi, botani~ki i zoolo{ki gradini, dejnost na istoriskite muzei i dejnost na prirodnite rezervati. Isto taka, vklu~uva i za{tita i izlo`uvawe na predmetite, mestata i prirodnite vrednosti od istoriski, kulturen i edukativen interes (na pr., znamenitosti od svetski interes itn). Ovoj oddel isklu~uva: - sportski, zabavni i rekreativni dejnosti kako {to se vodni i rekreativni parkovi, vidi oddel 93 91.0 91.01 Biblioteki, arhivi, muzei i ostanati kulturni dejnosti Dejnosti na bibliotekite i arhivite Ovaa klasa opfa}a: - dokumentarna i informati~ka dejnost na bibliotekite od site vidovi, ~italni, prostorii za slu{awe i gledawe, dejnost na arhivite koi davaat uslugi na gra|anite i na specijalni klienti, kako {to se studenti, nau~nici, slu`benici, kako i dejnostite na dr`avniot arhiv: dejnosti na zbirki bilo da se specijalizirani ili ne kolekcija na katalozi pozajmuvawe i ~uvawe na knigi, karti, spisanija, filmovi, plo~i, umetni~ki predmeti pronao|awe na materijali so cel da se zadovolat informacionite barawa. - dejnost na fotografskite i filmskite biblioteki 91.02 Dejnosti na muzeite

Ovaa klasa opfa}a: - dejnost na muzeite od site vidovi: muzei na umetnost, muzei na nakit, mebel, kostimi, keramika, srebreni sadovi muzei na prirodni vrednosti, nau~ni i tehni~ki muzei, istoriski muzei, vklu~uvaj}i i voeni muzei dejnost na drugi specijalizirani muzei dejnost na muzei na otvoren prostor Ovaa klasa ne opfa}a: - dejnosti na komercijalni umetni~ki galerii, vidi 47.78 - restavracija na umetni~ki dela i na kolekcii na muzejski predmeti, vidi 90.03 - dejnost na arhivite i bibliotekite, vidi 91.01 91.03 Za{tita na istoriski mesta i gradbi, kako i sli~ni znamenitosti za posetiteli Ovaa klasa opfa}a: - dejnosti i za{tita na istoriski mesta i gradbi Ovaa klasa ne opfa}a: - renovirawe i restavracija na istoriski mesta i gradbi, vidi sektor F/\ 91.04 Dejnosti na botani~ki i zoolo{ki gradini i prirodni rezervati Ovaa klasa opfa}a: - dejnost na botani~ki i zoolo{ki gradini, vklu~uvaj}i i zoolo{ki gradini za deca - dejnost na prirodnite rezervati, vklu~uvaj}i i za{tita na dive~ot Ovaa klasa ne opfa}a: - dejnost za ureduvawe i odr`uvawe na prirodata (okolinata) i gradinite, vidi 81.30 - dejnost na sportski lov i ribolov, vidi 93.19 92 Dejnosti na kockawe i oblo`uvawe Ovoj oddel opfa}a dejnost na kockarnici kako {to se kazina, bingo-prostorii i avtomat-igri, kako {to se i uslugi za prireduvawe na igri na sre}a, lotarija i oblo`uvawe 92.0 92.00 Dejnosti na kockawe i oblo`uvawe Dejnosti na kockawe i oblo`uvawe Ovaa klasa opfa}a kockawe i oblo`uvawe kako {to se:

- proda`ba na tiketi za lotarija - rabota na avtomati za kockawe - dejnosti na kockawe preku veb-stranici - operacii na oblo`uvalnicite - sportski prognozi, oblo`uvawe - dejnosti na kazinata, vklu~uvaj}i i podvi`ni kazina 93 Sportski, zabavni i rekreativni dejnosti Ovoj oddel opfa}a rekreativni, zabavni i sportski dejnosti (osven muzejski dejnosti, za{tita na istoriski mesta, botani~ki i zoolo{ki gradini i prirodni rezervati; dejnosti na kockawe i oblo`uvawe). Ovoj oddel isklu~uva muzi~ki, dramski i drugi umetnosti kako {to se produkcii na teatarski pretstavi vo `ivo, koncerti i operi ili tancuvawe i dr. scenski produkcii, vidi oddel 90 93.1 Sportski dejnosti Ovaa grupa opfa}a dejnosti na sportski objekti, dejnosti na sportski timovi ili klubovi koi prvenstveno u~estvuvaat na sportski nastani vo `ivo pred publika; nezavisni atletski anga`irawa so u~estvo vo `ivo ili trka~ki nastani pred publika; sopstvenici na trka~ki pretstavnici kako {to se koli, ku~iwa, kowi i dr., prvenstveno anga`irani za vlez vo trka~ki nastani ili drugi sportski nastani; dejnosti na sportskite treneri koi se specijalizirani za obu~uvawe za natprevaruvawe na lica vo odredeni sportovi; dejnosti na areni i stadioni; drugi dejnosti za organizirawe, promovirawe ili upravuvawe so sportski nastani, nespomnati na drugo mesto i dr. 93.11 Rabota na sportskite objekti Ovaa klasa opfa}a: - dejnost na otvoreni ili zatvoreni sportski objekti za najrazli~ni sportovi (so ili bez sedi{ta): fudbal, hokej, kriket, ragbi stadioni trka~ki pateki za avtomobili, ku~iwa, kowi za trka pliva~ki bazeni i stadioni atletski stadioni areni i stadioni za zimski sportovi stadioni za hokej bokserski areni tereni za golf kuglani - organizacija i upravuvawe so otvoreni i zatvoreni sportski nastani za profesionalci ili amateri od strana na organizacii so sopstveni objekti

Ovaa klasa, isto taka, opfa}a upravuvawe i obezbeduvawe na personal koj }e upravuva so sportskite objekti. Ovaa klasa ne opfa}a: - dejnost na ski-liftovite, vidi 49.39 - izdavawe na rekreativna i sportska oprema, vidi 77.21 - dejnost na fitnes-klubovi, vidi 93.13 - dejnost na ureduvawe na parkovi i pla`i, vidi 93.29 93.12 Dejnosti na sportskite klubovi Ovaa klasa opfa}a dejnosti na sportskite klubovi, profesionalni, poluprofesionalni ili amaterski klubovi, koi im ovozmo`uvaat na svoite ~lenovi da se zanimavaat so sportski dejnosti. Ovaa klasa opfa}a: - dejnost na sportskite klubovi: fudbalski klubovi kuglarski klubovi pliva~ki klubovi golf klubovi bokserski klubovi zimski sportski klubovi {ahovski klubovi atletski klubovi strela~ki klubovi itn. Ovaa klasa ne opfa}a: - dejnost na sportska obuka od strana na instruktori poedinci, sportski treneri, vidi 85.51 - upravuvawe so sportskite objekti, vidi 93.11 - organizirawe i upravuvawe so sportski nastani vo otvoreni i zatvoreni sportski objekti za profesionalci i amaterski sportski klubovi so sopstveni objekti, vidi 93.11 93.13 Objekti za fitnes Ovaa klasa opfa}a: - fitnes, bodi-bilding klubovi i objekti Ovaa klasa ne opfa}a: - dejnost na sportska obuka od strana na instruktori poedinci, sportski treneri, vidi 85.51 93.19 Ostanati sportski dejnosti Ovaa klasa opfa}a:

- dejnosti na organizirawe i promovirawe na sportski natprevari, so ili bez objekti - dejnosti na samostojni sportisti i atleti~ari, sudii, mera~i na vreme itn. - dejnosti na sportski ligi i sportski sojuzi - dejnosti vo vrska so sportska propaganda i promocija - dejnosti na prostorii za trka~ki avtomobilski i kowi~ki sportovi, ku}i~ki za ku~iwa i reli gara`i - upravuvawe so sportski lov i ribolov - dejnosti na planinarski vodi~i - pomo{ni dejnosti za sportski i rekreativen lov i ribolov Ovaa klasa ne opfa}a: - izdavawe na sportska oprema, vidi 77.21 - dejnosti na {kolite za sportski i rekreativni dejnosti, vidi 85.51 - dejnosti na sportskite instruktori, sportskite treneri, vidi 85.51 - organizirawe i upravuvawe so sportski nastani na otvoreni i zatvoreni sportski nastani za profesionalni i amaterski sportski klubovi, so ili bez sopstveni objekti, vidi 93.11, 93.12 - dejnosti za ureduvawe na parkovi i pla`i, vidi 93.29 93.2 Zabavni i rekreativni dejnosti Ovaa grupa opfa}a golem broj na edinici koi upravuvaat so objektite i obezbeduvaat uslugi za da gi zadovolat razli~nite interesi na nivnite korisnici vo vrska so zabava i rekreacija. Toa vklu~uva dejnosti so razli~ni atraktivni sodr`ini, kako {to se javawe na mehani~ki `ivotni, javawe na voda, igri, zabavni pretstavi, izlo`bi na zadadena tema i piknici. Ovaa grupa ne opfa}a sportski dejnosti i dramska umetnost, kako i ostanati muzi~ki i drugi umetnosti. 93.21 Dejnosti na zabavni i tematski parkovi Ovaa klasa opfa}a dejnosti na zabavni ili tematski parkovi. Toa vklu~uva upravuvawe so razli~ni vidovi na atrakcii kako {to se javawe na mehani~ki `ivotni, javawe na voda, igri, zabavni pretstavi, izlo`bi na zadadena tema i piknici. 93.29 Ostanati zabavni i rekreativni dejnosti, nespomnati na drugo mesto Ovaa klasa opfa}a dejnosti sli~ni na zabava i rekrecija (osven zabavni i tematski parkovi), nespomnati na drugo mesto: - dejnosti na aparati za igrawe so kovani pari

- dejnosti na rekreativni parkovi (bez smestuvawe) - dejnosti na rekreativni transportni objekti, na pr., mornarica - dejnost na ski-centrite - izdavawe na oprema za odmor i zabava koja e integralen del na rekreativnite objekti - saemi i priredbi od zabaven karakter - dejnost na pla`ite, parkovite, bazenite, vklu~uvaj}i izdavawe na oprema kako {to se soblekuvalni, plakari, le`alki i sl. - dejnosti na podiumi za tanc Vo ovaa klasa se vklu~eni i drugi dejnosti na producentite i organizatorite na zabavni priredbi vo `ivo, osven umetni~ki i sportskite dejnosti, so ili bez objekti. Ovaa klasa ne opfa}a: - upravuvawe so `i~ari, sede~ki i ski-liftovi, vidi 49.39 - ribolovni krstarewa, vidi 50.10, 50.30 - podgotovka na objekti za kratok prestoj na posetiteli vo rekreativni parkovi, {umi i kampovi, vidi 55.30 - uslugi na smestuvawe vo kampovi, rekreativni parkovi, kampovi za ribarewe i lov, vidi 55.30 - dejnosti na diskotekite so servisni dejnosti za podgotovka i slu`ewe na pijalaci, vidi 56.30 - dejnosti na teatarski i cirkuski grupi, vidi 90.01 S/ DRUGI USLU@NI DEJNOSTI Ovoj sektor (kako preostanata kategorija) vklu~uva dejnosti na organizacii na baza na za~lenuvawe, popravka na kompjuteri i predmeti za li~na upotreba i za doma}instva, kako i raznovidni li~ni uslu`ni dejnosti koi ne se opfateni na drugo mesto vo klasifikacijata. 94 Dejnosti na organizacii vrz baza na za~lenuvawe

Ovoj oddel opfa}a dejnosti na organizacii koi gi pretstavuvat interesite na specijalni grupi ili promoviraat idei od op{t interes. Ovie organizacii obi~no imaaat izbrani ~lenovi, no vo nivnite dejnosti mo`e da se involviraat i da imaat korist od niv i onie koi ne se ~lenovi. Primarnata podelba na ovoj oddel e determinirana od celite na tie organizacii,t.e. od interesite na rabotodava~ite,poedincite koi rabotat za sopstvena smetka (za sebe) i nau~nite zaednici (grupa 94.1), interesite na vrabotenite (grupa 94.2) ili promoviraweto na religiite, politikata, kulturata, obrazovanieto ili rekreativnite idei i dejnosti (grupa 94.9). Dejnosti na delovni organizacii, organizacii na rabotodavci i strukovni organizacii vrz baza na za~lenuvawe Ovaa grupa opfa}a dejnosti na edinicite {to promoviraat interesi na ~lenovite na delovnite organizacii i organizaciite na rabotodava~i. Kaj profesionalnite (strukovnite) zdru`enija, ovaa grupa, isto taka, vklu~uva dejnosti na promovirawe na profesionalnite interesi na ~lenovite od odredena profesija. Dejnosti na delovni organizacii i organizacii na rabotodavci vrz baza na za~lenuvawe Ovaa klasa opfa}a: - dejnosti na organizacii vo koi interesot na ~lenovite e koncentriran kon razvoj i unapreduvawe na rabotata na pretprijatijata vo odredena oblast na rabotewe, vo oblasta na trgovijata ili zemjodelstvoto, ili za ekonomski rast (i vlijanie vrz klimata) na odreden region ili politi~koadinistrativna edinica, bez ogled na vidot na delovnite dejnosti - dejnosti na sojuzi na takvi asocijacii - dejnosti na stopanskite komori, esnafski (zanaet~iski) i sli~ni organizacii - {irewe na informacii, pretstavuvawe pred vladini institucii, odnosi so javnosta i pregovarawe za rabotata na delovnite organizacii i organizaciite na rabotodava~ite Ovaa klasa ne opfa}a: - dejnosti na sindikatite, klasa 94.20 94.12 Dejnosti na strukovni organizacii vrz baza na za~lenuvawe Ovaa klasa opfa}a:

94.1

94.11

- dejnost na organizacite vo koi interesite na ~lenovite prvenstveno se koncentrirani vo ramkite na odredena {kolska podgotovka ili profesija ili vo oblasta na tehnikata, kako {to se asocijacii od oblasta na medicinata, pravoto, smetkovodstvoto, asocijacii na in`eneri, arhitekti itn. - dejnosti na asocijacii na stru~waci (specijalisti) od odredena oblast na naukata, akademici ili asocijacii od oblasta na kulturata, kako {to se asocijacii na pisateli, slikari, razli~ni vidovi umetnici, novinari itn. - {irewe na informacii, utvrduvawe i kontrola na standardi na rabotewe, pretstavuvawe pred vladini institucii i odnosi so javnost na profesionalnite organizacii. Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: - dejnosti na zdru`enija od oblasta na naukata Ovaa klasa ne opfa}a: - obrazovni dejnosti preku ovie organizacii, oddel 85 94.2 94.20 Dejnosti na sindikatite Dejnosti na sindikatite Ovaa klasa opfa}a: - promovirawe na interesite na vrabotenite organizirani preku organizacii na rabotnici i sindikati Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: - dejnosti na asocijacii vo koi se za~lenuvaat vrabotenite so cel da se iznesat stavovite vo vrska so platite, rabotnite uslovi, kako i za usoglaseni akcii preku ovaa organizacii - dejnost na posebno osnovani sindikati, sindikati sostaveni od zdru`eni podru`nici (grankovni sindikati) i organizacii na rabotnici sostaveni od zdru`eni sindikati vrz osnova na odredena profesija, region, organizaciona struktura ili drug kriterium Ovaa klasa ne opfa}a: - obrazovni dejnosti preku ovie organizacii, oddel 85 94.9 Dejnosti na drugi organizacii vrz baza na za~lenuvawe Ovaa grupa opfa}a dejnosti na edinici (osven delovni organizacii i organizacii na rabotodavci, strukovni organizacii, sindikati) {to gi promoviraat (poddr`uvaat) interesite na nivnite ~lenovi.

94.91

Dejnosti na verski organizacii Ovaa klasa opfa}a: - dejnosti na verski zaednici ili na poedinci koi obezbeduvaat uslugi direktno vo crkvi, xamii, hramovi, sinagogi ili drugi mesta - dejnosti za opremuvawe na manastiri i opatii - dejnosti na verski zasolni{ta Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: - verski pogrebalni dejnosti Ovaa klasa ne opfa}a: - obrazovni dejnosti preku ovie organizacii, vidi oddel 85 - zdravstveni dejnosti preku ovie organizacii, vidi oddel 86 - socijalna rabota preku ovie organizacii, vidi oddel 87, 88

94.92

Dejnosti na politi~ki organizacii Ovaa klasa opfa}a: - dejnosti na politi~kite organizacii i pomo{ni organizacii kako {to se mladinskite organizacii vo ramkite na politi~kite organizacii. Ovie organizacii prvenstveno se anga`irat za obezbeduvawe vlijanie vrz donesuvaweto odluki vo javnite vladini insitucii, preku delegirawe na svoi ~lenovi ili simpatizeri vo politi~kite tela, vklu~uvaj}i gi vo {irewe na informacii, odnosi so javnosta, formirawe fondovi i dr. Dejnosti na drugi organizacii vrz baza na za~lenuvawe, nespomnati na drugo mesto Ovaa klasa opfa}a: - dejnosti na organizacii ({to ne se direktno pripoeni kon politi~ka partija) koi rabotat na unapreduvawe na dejnosti od javen interes ili uka`uvawe na odredeni op{testveni problemi, preku obrazuvawe na javnosta, preku politi~ko vlijanie, osnovawe na fondovi i sl.: protestni dvi`ewa ili gra|anski inicijativi ekolo{ki dvi`ewa i dvi`ewa za za{tita na `ivotnata sredina organizacii za pomagawe na obrazovni i drugi kapaciteti na zaednicata, nespomnati na drugo mesto organizacii za za{tita i podobruvawe na sostojbata na posebni grupi, na primer etni~ki i nacionalni malcinstva

94.99

patriotski zdru`enija, vklu~uvaj}i i zdru`enija na voeni veterani - zdru`enija na potro{uva~i - zdru`enija na avtomobilisti - zdru`enija za op{testveno zbli`uvawe kako {to se rotari klubovi, lo`i i sl. - mladinski organizacii, zdru`enija za mladi, studentski organizacii, klubovi i bratstva itn. - zdru`enija za kulturno- rekreativni dejnosti ili hobi ({to ne spa|aat vo natprevaruva~ki igri i sport), na pr. poetski, literaturni i klubovi za knigi, istoriski klubovi, gradinarski klubovi, klubovi za film i fotografija, muzi~ki i umetni~ki klubovi, klubovi na zanaet~ii i kolekcioneri, op{testveni klubovi, karnevalski klubovi itn. Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: - dejnosti na davawe donacii Ovaa klasa ne opfa}a: - dobrotvorni dejnosti kako {to se formirawe na fondovi (ili sobirawe na finansiski sredstva) nameneti za socijalna za{tita, vidi 88.99 - dejnosti na profesionalnite umetni~ki grupi ili organizacii, vidi 90.0 - dejnosti na sportskite klubovi, vidi 93.12 - dejnosti na strukovnite organizacii, vidi 94.12 95 Popravka na kompjuteri i predmeti za li~na upotreba i za doma}instva Ovoj oddel opfa}a popravka i odr`uvawe na kompjuterska periferna oprema kako {to se desktop kompjuteri, laptopi, kompjuterski terminali, delovi od kompjuter za skladirawe na podatoci i printeri. Isto taka, opfa}a popravka na komunikaciska oprema kako {to se faks ma{ini, dvonaso~ni radiouredi i potro{uva~ki elektronski uredi kako {to se radiouredi i televizori, popravka na oprema za ku}i i dvorovi kako {to se kosilki za treva, uredi za ~istewe na sneg i lisja, ko`ni obuvki i obleka, mebel i oprema za doma}instvo, obleka i drugi dodatoci, sportska oprema, muzi~ki instrumenti, hobi artikli i ostanati predmeti za li~na upotreba i za doma}instvata. Ovoj oddel isklu~uva popravka na medicinska i dijagnosti~ka oprema, merni instrumenti i uredi za istra`uvawe, laborotoriski instrumenti, radarska i sonarna (zvu~na) oprema, vidi 33.13. 95.1 Popravka na kompjuteri i oprema za komunikacii

Ovaa grupa opfa}a popravka i odr`uvawe na kompjuteri, periferna oprema i oprema za komunikacii. 95.11 Popravka na kompjuteri i periferna (dopolnitelna kompjuterska) oprema Ovaa klasa opfa}a popravka na elektronska oprema kako {to se kompjuteri i kompjuterski ma{ini i periferna (dopolnitelna kompjuterska) oprema. Ovaa klasa opfa}a popravka i odr`uvawe na: - desktop kompjuteri - laptop kompjuteri - diskovi, memoriski uredi (USB) i drugi delovi na kompjuterot za skladirawe na podatoci - opti~ki diskovi ( CD-RW, CD-ROM, DVD-ROM, DVD-RW) - printeri - monitori - tastaturi - mausi, xojstici i top~iwa za pozicionirawe - vnatre{ni i nadvore{ni kompjuterski modemi - razvodna plo~a - serveri - skeneri, vklu~uvaj}i i bar kod skeneri - "smart" karti~ki - kacigi za virtualna realnost - kompjuterski proektori Ovaa klasa opfa}a i odr`uvawe i popravka na: - kompjuterski terminali kako {to se bankomati, uredi nameneti za elektronsko pla}awe na kupenite proizvodi ili uslugi na proda`nite mesta koi se upravuvaat bez mehani~ki operacii - ra~ni kompjuteri (hand -held computers (PDA's) Ovaa klasa ne opfa}a: - popravka i odr`uvawe na modemi, vidi 95.12 95.12 Popravka na oprema za komunikacii Ovaa klasa opfa}a popravka i odr`uvawe na komunikaciska oprema kako {to e: - bez`i~ni telefonski aparati - mobilni telefoni - modemi - telefaks uredi (faks ma{ini) - komunikacisko prenosna oprema (naso~uva~i, prenosnici, modemi) - dvonaso~mi radiouredi - profesionalni TV i video kameri

95.2

Popravka na predmeti za li~na upotreba i za doma}instvata Ovaa grupa opfa}a popravka i odr`uvawe na predmeti za li~na upotreba i za doma}instvata. 95.21 Popravka na elektronski uredi za {iroka potro{uva~ka Ovaa klasa opfa}a popravka i odr`uvawe na elektronski uredi za {iroka potro{uva~ka: - popravka na potro{uva~ki elektronski uredi: televizori, radiopriemnici video rekorderi CD pleeri video kameri 95.22 Popravka na aparati za doma}instva kako i oprema za domovi i gradini Ovaa klasa opfa}a popravka i odr`uvawe na aparati za doma}instvoto kako i oprema za domovite i gradinite: - popravka i odr`uvawe na aparati za doma}instvoto : {poreti, ladilnici, fri`ideri, ma{ini za perewe, pe~ki, ma{ini za su{ewe, sobni klima uredi itn. - popravka i odr`uvawe na oprema za domovite i gradinite: kosilkii za treva, uredi za ~istewe na sneg i lisja, potkastruva~i itn. Ovaa klasa ne opfa}a: - popravka na ra~en alat na elektri~en pogon, vidi 33.12 - popravka na centralnite sistemi za klimatizacija, vidi 43.22 95.23 Popravka na obuvki i proizvodi od ko`a Ovaa klasa opfa}a popravka i odr`uvawe na obuvki i proizvodi od ko`a: - popravka na ~izmi, ~evli, patni torbi i sli~ni predmeti - stavawe na fleknici na ~evli 95.24 Popravka na mebel i poku}nina Ovaa klasa opfa}a: - tapacirawe, popravka i odr`uvawe na mebel i poku}nina vklu~uvaj}i go i kancelariskiot mebel 95.25 Popravka na ra~ni ~asovnici, saati i nakit

Ovaa klasa opfa}a: - popravka na ~asovnici, saati i nivni delovi kako {to se ku}i{tata na saatite od site vidovi materijali, popravka na mehanizmi za saati, hronometri itn. - popravka na nakit Ovaa klasa ne opfa}a: - industrisko gravirawe na metali, vidi 25.61 - popravka na saati za merewe na vremeto, aparati za evidentirawe na vreme i datum, bravi so vgradeni saatni mehanizmi i sli~ni uredi za merewe na vremeto, vidi 33.13 Popravka na drugi predmeti za li~na upotreba i za doma}instvata Ovaa klasa opfa}a popravka na predmeti za li~na upotreba i za doma}instvata, kako {to se: - popravka na velosipedi - krpewe i prepravka na obleka - popravka na sportska oprema (osven sportsko oru`je) i oprema za kampuvawe - popravka na knigi - popravka na muzi~ki instrumenti (osven orguli i istoriski muzi~ki instrumenti) - popravka na igra~ki i sli~ni predmeti - popravka na ostanati predmeti za li~na upotreba i za doma}instvata - {timawe na klavir Ovaa klasa ne opfa}a: - popravka na ra~en alat na elektri~en pogon, vidi 33.12 - popravka na sportsko i rekreativno oru`je, vidi 33.11 96 Drugi li~ni uslu`ni dejnosti Ovoj oddel opfa}a uslu`ni dejnosti nespomnati na drugo mesto vo klasifikacijata. Ovoj oddel opfa}a uslu`ni dejnosti povrzani so perewe i hemisko ~istewe na tekstilni i krzneni proizvodi, dejnosti na frizerski saloni i saloni za razubavuvawe, pogrebni i sli~ni dejnosti. 96.0 96.01 Drugi li~ni uslu`ni dejnosti Perewe i hemisko ~istewe na tekstilni i krzneni proizvodi Ovaa klasa opfa}a:

95.29

- perewe i hemisko ~istewe, peglawe itn., na site vidovi obleka (vklu~uvaj}i i krznena) i tekstil, so mehani~ka oprema, ra~no ili so koristewe na ma{ini za samoposlu`uvawe, bilo za gra|anite bilo za industriski ili komercijalni korisnici - sobirawe i dostavuvawe na isprana obleka - ~istewe na kilimi i prostirki, perewe na zavesi i draperii, vo prostorii na korisnicite ili na drugo mesto - iznajmuvawe na postelnini, rabotni uniformi i sli~ni proizvodi vo peralnite - perewe na peleni Ovaa klasa ne opfa}a: - iznajmuvawe na obleka razli~na od rabotnite uniformi, duri i ako ~isteweto na taa obleka e sostaven del na ovie dejnosti, vidi 77.29 - krpewe i prepravka na obleka, vidi 95.29 96.02 Frizerski saloni i saloni za razubavuvawe Ovaa klasa opfa}a: - miewe na kosa, potstri`uvawe i {i{awe, pravewe frizura, boewe, nijansirawe, vitkawe, ispravawe peglawe na kosa i sli~ni dejnosti za ma`i i `eni - bri~ewe i potstri`uvawe na bradata - masa`a na lice, manikir i pedikir, {minkawe i dr. Ovaa klasa ne opfa}a: - izrabotka na periki, vidi 32.99 96.03 Pogrebni i sli~ni dejnosti Ovaa klasa opfa}a: - pogrebuvawe i kremirawe na ~ove~ki i `ivotinski le{ovi i pridru`ni dejnosti: podgotovka na po~inatite za pogrebuvawe ili kremirawe, balsamirawe i uslugi na grobarite uslugi za pogrebuvawe i kremirawe iznajmuvawe na opremen prostor vo kapelite - iznajmuvawe ili proda`ba na grobovi - odr`uvawe na grobovi i mavzolei Ovaa klasa ne opfa}a: - uslugi za religiozni pogrebni obredi, vidi 94.91 - ureduvawe na grobovi, vidi 81.30 96.04 Dejnosti za nega i odr`uvawe na teloto Ovaa klasa opfa}a: - kapewe vo turski bawi, sauni i bawi na parea, solariumi, saloni za slabeewe, saloni za masa`a itn.

Ovaa klasa ne opfa}a: - medicinski masa`i i terapii, vidi 86.90 - dejnosti za zdravjeto, fitnes, bodi-bilding klubovi i objekti, vidi 93.13 96.09 Ostanati li~ni uslu`ni dejnosti, nespomnati na drugo mesto Ovaa klasa opfa}a: - astrolo{ki dejnosti i spiritualisti~ki seansi - op{testveni dejnosti kako {to se organizirawe na po~esna pridru`ba, uslugi za zaka`uvawe na sostanoci, uslugi na biroa za sklu~uvawe na brak - uslugi na gri`a za doma{ni milenici kako {to e: ishrana, nega i dresura na doma{ni milenici - dejnost na organizacii za otkrivawe na potekloto - dejnost na studija za tetovirawe i za dup~ewe na u{i, nos ("pirsinzi") i sl. - uslugi na ~ista~i na ~evli, portiri, li~ni parkira~i na avtomobili - rabota na avtomati za li~ni uslugi (kabini za fotografirawe, vagi za telesna te`ina, merewe na krven pritisok, {kaf~iwa za ~uvawe na predmeti itn.) Ovaa klasa ne opfa}a: - veterinarna dejnost, vidi 75.00 rabota na ma{ini za samoposlu`uvawe, za perewe na ali{ta, vidi 96.01 rabota na avtomati za kockawe i igri na sre}a, vidi 92.00 DEJNOSTI NA DOMA]INSTVATA KAKO RABOTODAVA^I; DEJNOSTI NA DOMA]INSTVATA KOI PROIZVEDUVAAT RAZNOVIDNA STOKA I VR[AT RAZLI^NI USLUGI ZA SOPSTVENI POTREBI 97 Dejnosti na doma}instvata koi vrabotuvaat posluga (doma{en personal) 97.0 Dejnosti na doma}instvata koi vrabotuvaat posluga (doma{en personal) 97.00 Dejnosti na doma}instvata koi vrabotuvaat posluga (doma{en personal)

T/

Ovaa klasa opfa}a dejnost na doma}instvata povrzana so vrabotuvawe na doma{en personal kako {to se ku}ni pomo{ni~ki (sluginki), gotva~i, kelneri, sobarki, batleri, pera~i, gradinari, portiri, kowu{ari, voza~i, ~uvari, guvernanti, dadilki, u~iteli, sekretarki itn. Toa ovozmo`uva vraboteniot doma{en personal da se izjasni za dejnosta na negoviot rabotodavec vo popisite na naselenieto, odnosno vo istra`uvawata, iako se raboti za rabotodavec kako poedinec- fizi~ko lice. Proizvodot koj proizleguva od ovaa dejnost, odnosno uslugata se koristi od strana na doma}instvoto koe go vr{i vrabotuvaweto. Ovaa klasa isklu~uva: uslugi kako {to se gotvewe ili ureduvawe na gradini itn. od strana na nezavisni davateli na uslugi (pretprijatija ili individualci), vidi spored vidovite uslugi. Dejnosti na privatnite doma}instva koi proizveduvaat raznovidna stoka i vr{at razli~ni uslugi za sopstveni potrebi Ovoj oddel gi opfa}a doma}instvata koi proizveduvaat raznovidna stoka i izvr{uvaat razli~ni uslugi za sopstveni potrebi. Doma}instvoto mo`e da bide klasificirano tuka samo toga{ koga ne e mo`no da se utvrdi glavnata dejnost koja doma}instvoto ja vr{i zaradi zadovoluvawe na svoite osnovni potrebi. Ako doma}instvoto e vklu~eno vo pazarni dejnosti, toa bi trebalo da se klasificira vrz osnova na glavnata pazarna dejnost koja ja vr{i. Dejnosti na privatnite doma}inastva koi proizveduvaat raznovidna stoka za sopstveni potrebi

98

98.1

98.10

Dejnosti na privatnite doma}instva koi proizveduvaat raznovidna stoka za sopstveni potrebi

Ovaa klasa vklu~uva dejnosti na doma}instva koi proizveduvaat razli~ni stoki za sopstveni potrebi, odnosno koi vr{at razli~ni dejnosti so koi proizveduvat stoki za svoite osnovni potrebi. Tie dejnosti vklu~uvat lov i sobirawe na plodovi, poljodelstvo i odgleduvawe na `ivotni (dobitok), izrabotka na nastre{nici i obleka i drugi stoki koi doma}instvata gi proizveduvaat za sopstveni potrebi. Ako doma}instvata se anga`irani i vo proizvodstvo na stoki za na pazar, tie se klasificiraat vo soodvetni klasi na dejnosti vo NKD. Isto taka, ako tie glavno se bavat so proizvodstvo na odredena stoka-tie se klasificiraat vo soodvetna klasa na dejnost vo NKD. Dejnosti na privatnite doma}instva koi vr{at razli~ni uslugi za sopstveni potrebi 98.20 Dejnosti na privatnite doma}instva koi vr{at razli~ni uslugi za sopstveni potrebi Ovaa klasa gi opfa}a dejnostite na doma}instvata koi izvr{uvaat razli~ni uslugi za sopstveni potrebi. Ovie dejnosti vklu~uvaat gotvewe, u~ewe, gri`a za ~lenovite na doma}instvoto, drugi uslugi koi doma}instvoto gi vr{i za sopstveni potrebi. Ako doma}instvata, osven vr{ewe na uslugi za sopstveni potrebi, isto taka, vr{at i uslugi za pazarot, tie se klasificiraat vo soodvetnite klasi na dejnosti vo NKD. Isto taka, ako tie glavno se zanimavaat so vr{ewe na odredena usluga - tie se klasificiraat vo soodvetnata klasa na dejnost vo NKD. DEJNOSTI NA EKSTRATERITORIJALNI ORGANIZACII I TELA 99 99.0 99.00 Dejnosti na ekstrateritorijalni organizacii i tela Dejnosti na ekstrateritorijalni organizacii i tela Dejnosti na ekstrateritorijalni organizacii i tela Ovaa klasa opfa}a: - dejnost na me|unarodni organizacii kako {to se Obedinetite nacii i nivnite specijalizirani agencii, regionalni tela, itn., Me|unarodniot monetaren fond, Svetskata banka, Svetskata carinska organizacija, Organizacijata za ekonomska kooperacija i razvoj, Organizacijata na zemjite-izvozni~ki na nafta, Evropskata zaednica, Evropskoto zdru`enie za slobodna trgovija itn.

98.2

U/

Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: - dejnosti na stranski diplomatski i konzularni pretstavni{tva koga se opredeleni od zemjata vo koja se locirani, namesto od zemjata {to ja pretstavuvaat

You might also like