Vrz osnova na ~len 55 stav 1 od Zakonot za organizacija i rabota na organite na dr`avnata uprava (Sl. vesnik na RM br.

58/00 i 44/02) i ~len 24 i 26 od Zakonot za osnovno obrazovanie (Sl. vesnik na RM br. 44/95, 24/96, 34/96, 35/97, 82/99, 29/02, 40/03, 42/03, 63/04, 82/04, 55/05, 81/05, 113/05, 35/06, 70/06 i 51/07), ministerot za obrazovanie i nauka donese nastavna programa po predmetot informatika za VI oddelenie na osnovnoto osumgodi{no obrazovanie, odnosno za VII oddelenie za devetgodi{noto osnovno obrazovanie.

NASTAVNA PROGRAMA

MINISTERSTVO ZA OBRAZOVANIE I NAUKA BIRO ZA RAZVOJ NA OBRAZOVANIETO

INFORMATIKA

Skopje, fevruari 2008

OSNOVNO OBRAZOVANIE

1. VOVED
Nastavata po predmetot informatika ja dava osnovata za informati~kata pismenost. U~enicite so ovoj nastaven predmet }e steknat osnovni znaewa da rakuvaat so kompjuterite i da koristat gotovi kompjuterski programi, kako i da ja koristat IKT za koristewe vo drugite nastavni predmeti. Osposobenosta na u~enicite za koristewe na IKT }e im ovozmo`i olesnuvawe na procesot na samou~ewe, kako i nivno vklu~uvawe vo novite predizvici na `ivotot. Predmetot informatika e zadol`itelen predmet vo VII oddelenie so 1 ~as sedmi~no (36 ~asa godi{no).

ZABELE[KA: Soglasno dinamikata za voveduvawe na devtgodi{noto osnovno vospitanie i obrazovanie nastavnata programa za u~enicite vo VI oddelenie na osumgodi{noto osnovno u~ili{te od u~ebnata 2008/09 godina e ekvivalentna na nastavnata programa za VII oddelenie na devetgodi{noto osdnovno u~ili{te.

2. CELI ZA RAZVOJNIOT PERIOD OD VII DO IX ODDELENIE

U~enikot/u~eni~kata: - da steknuva osnovni znaewa od oblasta na informatikata; - da stekne ve{tini za primena na informati~kite znewa vo nastavata i u~eweto; - da gi nadgraduva svoite znaewa od oblasta na IKT kako osnova za sopstvenata i grupnata aktivnost vo u~eweto; - da steknuva naviki za koristewe na informaciskata tehnologija vo drugite predmeti vo ramkite na obrazovniot proces i vo sekojdnevniot `ivot. 3. CELI NA NASTAVATA VO

VII ODDELENIE

U~enikot/u~eni~kata: - da se osposobuva da koristi multimedijalni alatki za izrabotka na prezentacii; - da se osposobuva da koristi alatki za tabelarni presmetki; - da pribira, organizira podatoci, donesuva zaklu~oci na baza na sobranite informacii i da gi prezentira istite; - da gi prepoznava alatkite so koi mo`e da se re{i zadadena zada~a; - da ja koristi informaciskata tehnologija za re{avawe na odredeni problemi.

4. KONKRETNI CELI
Programsko podra~je: VEB DNEVNICI (4 ~asa) Sodr`ini Poimi

Celi U~enikot/u~eni~kata: - da gi osoznae osnovnite karakteristiki na veb dnevnicite; - da se osposobi da gi koristi mo`nostite na veb - dnevnicite.

Aktivnosti i metodi

Poim za veb - dnevnik i negova primena U~esnici i korisnici na veb - dnevnici Postapka za kreirawe na veb - dnevnici Ureduvawe na sodr`inata na veb - dnevnik, dodavawe, bri{ewe na napisi Pi{uvawe na komentari na postoe~ki veb - dnevnici

Veb - dnevnik, Tema za diskusija, pravila

- Istra`uvawe povrzano so veb dnevnici: potreba od nivnoto postoewe; nivnata uloga vo ramki na Internet komunikacijata. - Diskusija za eti~ko koristewe na veb dnevnicite. - Diskusija za primenata na veb dnevnicite vo procesot na nastavata i u~eweto. - Prakti~na rabota za: kreirawe na veb - dnevnik; dodavawe tema za diskusija na veb dnevnik; pi{uvawe komentar na veb dnevnik.

Celi - Da se osposobi da ureduva tekst koristej}i ponapredni tehniki.

Programsko podra~je: OBRABOTKA NA TEKST (10 ~asa) Sodr`ini Poimi Aktivnosti i metodi Formatirawe na paragrafi Paragraf - Prakti~na rabota so paragrafi: Ureduvawe na novinarski tekst Vovlekuvawe ureduvawe na prostor pred i po paragraPostavuvawe zaglavie i na paragraf fot; podno`je na stranica Zzaglavie na ureduvawe na prored; Vnesuvawe komentar stranica levo i desno vovlekuvawe na paragrafot. Avtomatsko pronao|awe i zamena Podno`je na - Istra`uva~ka i prakti~na rabota so cel: na zborovi stranica ureduvawe na tekst po odnapred Vnesuvawe hipervrski vo Fusnota zadaden izgled i karakteristiki; dokument i nivno koristewe Komentar pravilno vnesuvawe na interpunkciski Podgotovka na dokument za Hipervrska znaci kako del od tekst; pe~atewe Hiper tekst ureduvawe na novinarski tekst; Margini vnesuvawe zaglavie, podno`je, fusnota, broevi na stranici; avtomatsko pronao|awe i zamena na zborovi. - Diskusija za razlikite me|u linearen i hiper tekst i pridobivki od koristewe na hiper vrski preku: navigacija niz dokument; kreirawe na hipervrski. - Prakti~na rabota so cel podgotovka na dokument za pe~atewe: podesuvawe margini; izbor na postavenost na dokumentot za pe~atewe; izbor na stranici za pe~atewe; broj na kopii.

Programsko podra~je: PROGRAMA ZA MULTIMEDIJALNI PREZENTACII (8 ~asa) Celi Sodr`ini Poimi Aktivnosti i metodi - Da gi osoznae Poim za multimedijalna Multimedijalna - Prezentacija na razli~ni prethodno osnovnite elementi na prezentacija prezentacija podgotveni multimedijalni prezentacii. multimedijalnite Osnovni elementi na Slajd - Diskusija za: prezentacii; multimedijalna prezentacija Tekstualen primenata na multimedijalni Kreirawe i aktivirawe na objekt prezentacii; - da se osposobi da krei- multimedijalna prezentacija Grafi~ki objekt elementi i karakteristiki na uspe{na ra, ureduva i aktivira Razli~ni pogledi na Animacija multimedijalna prezentacija (golemini, multimedijalni multimedijalna prezentacija Animaciski obem, boi). prezentacii. Poim za animaciski i zvu~ni efekti - Kreirawe na ednostavna multimedijalna efekti, akcii i hipervrski Premin me|u prezentacija. Rabota so objekti i muzika na slajdovi - Izmeni i ureduvawe na postoe~ka multimultimedijalna prezentacija medijalna prezentacija preku: Vremenski parametri na dodavawe, i promena na redosled multimedijalna prezentacija na slajdovi; ureduvawe na tekst: boja, font, golemina, vrz osnova na zaklu~ocite od diskusiite. - Dodavawe na efekti na multimedijalna prezentacija: izbor i podesuvawe na dizajn, na~in i vremetraewe na preminite me|u slajdovi; podesuvawe na animaciski efekti i akcii na objekti vo prezentacija. - Diskusija za potrebata i ulogata na hipervrski vo multimedijalna prezentacija. - Postavuvawe i podesuvawe hipervrski. - Postavuvawe i podesuvawe na muzika i zvu~ni efekti vo multimedijalna prezentacija.

Celi - Da gi osoznae osnovnite elementi na programata za tabelarni presmetuvawa. - Da kreira ednostavni tabeli so koristewe na osnovni formuli i funkcii i da gi prezentira rezultatite so grafikon.

Programsko podra~je: TABELARNI PRESMETUVAWA (10 ~asa) Sodr`ini Poimi Aktivnosti i metodi Poim za raboten dokument, raboten list i tabela; Osnovni elementi na raboten list; Dvi`ewe niz raboten list; Vnesuvawe na podatoci vo tabela; Menuvawe i ureduvawe na vneseni vrednosti vo tabela; Ureduvawe na tabela; Formi na poka`uva~ i nivno zna~ewe; Avtomatsko popolnuvawe; Poim za grafikon i kreirawe na grafikon; Poim za formuli i nivno vnesuvawe i koristewe; Poim za funkcii i nivno vnesuvawe i koristewe. Raboten dokument Raboten list Tabela Redica Kolona ]elija Grafik Formula Funkcija - Prakti~na rabota za dvi`ewe me|u }elii i rabotni listovi. - Ureduvawe na tabela preku: ureduvawe granici, boja na tekst i pozadina, poramnuvawe i nasoki na tekst; izbor i ureduvawe na tip na podatoci vo }elija (broen, tekstualen, datum i vreme); dodavawe na redici i koloni i nivno podesuvawe (visina, {irina); avtomatsko popolnuvawe na }eliite. - Prakti~na rabota so grafikoni: kreirawe na grafikon za podatoci od tabela; izbor na tip na grafikon; ureduvawe na grafikon. - Izvr{uvawe na presmetki koristej}i: korisni~ki formuli so operaciite zbir, razlika, mno`ewe i delewe; funkcii za minimum, maksimum, suma i sredna vrednost.

Celi - Da se osposobi kompletno da realizira proekt zaokru`uvaj}i go sovladaniot materijal.

Programsko podra~je: IZRABOTKA NA PROEKTI (4 ~asa) Sodr`ini Poimi Aktivnosti i metodi - Definirawe i odobruvawe na tema za proekt. Osnovni elementi na proekt Proekt Izvori - Identifikacija na elektronski, Sledewe na realizacijata na Fazi i pe~ateni i drugi izvori i resursi za proektite vremetraewe uspe{na realizacija na proektot. Prezentacija i evalvacija na Proektna - Diskusija za kriteriumi za uspe{no i realiziranite proekti dokumentacija celosno realiziran proekt. Rezultat - Naso~uvawe za vodewe kompletna dokumentacija za site fazi na proektot. - Prakti~na prezentacija na izrabotenite proekti i komentari za zapazenite kriteriumi pri nivnata realizacija.

5. DIDAKTI^KI PREPORAKI
- Preporaki za koristewe na godi{niot fond na ~asovi Za sekoe predvideno podra~je e predlo`en odreden godi{en fond na ~asovi, odnosno: - Internet dnevnici 4 ~asa - Obrabotka na tekst 10 ~asa - Programa za multimedijalni prezentacii 8 ~asa - Tabelarni presmetuvawa 10 ~asa - Izrabotka na proekti 4 ~asa. Od predvideniot vkupen fond na ~asovi po programski podra~ja dozvoleni se mali otstapuvawa soglasno so specifi~nostite na sredinata vo koja se nao|a u~ili{teto. Isto taka, vo ramkite na vkupniot godi{en fond na ~asovi vo programskite podra~ja dozvoleni se otstapuvawa i po odnos na za~estenosta na konkretnite celi, sodr`ini i aktivnosti. Imeno, brojot na ~asovite treba da se prilagodi na potrebite na konkretnoto u~ili{te (`ivotnata sredina od koja doa|aat u~enicite, nivniot kulturno-socijalen i obrazoven status, prethodna podgotovka na u~enicite, prethodnata podgotovka za rabota na kompjuter). Vo toj kontekst nekoi sodr`ini }e se povtoruvaat pove}e pati za smetka na drugi koi }e se rabotat so pomal fond na ~asovi. Programskoto podra~je Izrabotka na proekti mo`e da se realizira za nastavni sodr`ini od nastavnite predmeti od VII oddelenie, pri {to za realizacija na proektite treba da se koristat dotoga{ izu~enite programi. Proektite mo`at da se realiziraat individualno ili vo grupa od ne pove}e od trojca u~enici. - Nastavni sredstva: - u~ebnik za informatika izbran na nivo na u~ili{teto, odobren od strana na ministerot; - Internet, obrazovni softveri; - spisanija.

10

6. OCENUVAWE NA POSTIGAWATA NA U^ENICITE

Formativno ocenuvawe Vo tekot na nastavata po informatika vo VII oddelenie se prepora~uva formativno sledewe koe vklu~uva izrabotka i vodewe na portfolio na u~enicite {to pofa}a: - sobirawe na pokazateli (u~eni~ki izrabotki na kompjuter) za sekoj u~enik posebno; - tekovni (formativni) odnapred podgotveni evalvacioni listi za sekoj u~enik, koi se izrabotuvaat po konkretna negova aktivnost. Mikrosumativno ocenuvawe Na krajot na sekoe programsko podra~je, vrz osnova na soznanijata od formativnoto ocenuvawe se realizira mikrosumativnoto ocenuvawe. Na~ini na proveruvawe i ocenuvawe Soglasno prirodata na programata po predmetot informatika vo {esto oddelenie ocenuvaweto mo`e da se relizira: usno, prakti~no, prezentacija i sl. U~enikot se ocenuva so broj~ana ocenka.

7. PROSTORNI USLOVI ZA REALIZACIJA NA NASTAVNATA PROGRAMA

Programata vo odnos na prostornite uslovi se temeli na Normativot za prostor, oprema i nastavni sredstva za devetgodi{noto osnovno u~ili{te donesen od strana na ministerot za obrazovanie i nauka so Re{enie br. 07-1830/1 od 28.02.2008 godina.

11

8. NORMATIV ZA NASTAVEN KADAR

- Zavr{eni studii po informatika VII1, nastavna nasoka - Matematika-informatika VII1, nastavna nasoka - Kompjuterska tehnika, informatika i avtomatika, VII1 so pedago{ko-psiholo{ka i metodska podgotovka - Zavr{eni diplomski studii od oblasta na informatikata, informaciskite ili informaciskokomunikaciskite tehnologii na akreditiranite univerziteti vo RM ili vo stranstvo so doma{na akreditacija, VII1 so pedago{ko- psiholo{ka i metodska podgotovka.

9. KOMISIJA ZA PODGOTOVKA NA NASTAVNATA PROGRAMA

- prof. d-r Sime Arsenovski, dekan na Fakultetot za informatika na Evropski univerzitet Skopje - m-r Metodija Jan~eski, asistent na Institutot za informatika PMF - Skopje - Tatjana Ivanova, nastavnik vo OU ,,Sv. Kiril i Metodij Skopje - Rozalinda Stojova, menaxer za obuki vo E-{kolo Skopje - m-r Beti Lameva, rakovoditel na oddelenie vo BRO, koordinator

10. RE[ENIE I DATUM NA DONESUVAWE NA NASTAVNATA PROGRAMA

Nastavnata programa po informatika za {esto oddelenie na osnovnoto osumgodi{no obrazovanie, odnosno za sedmo oddelenie na osnovnoto devetgodi{no obrazovanie ja donese Minister ________________ Sulejman Ru{iti

na den ___________________

12